ခရိုမိုသိုမ်း

Diagram of a replicated and condensed metaphase eukaryotic chromosome:
Chromatid
Centromere
Short arm
Long arm

ခရိုမိုသိုမ်း (အိန်းကလေတ်: Chromosome) ကရိုꩻနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ ကထီႏမော့ꩻလꩻဒါႏ အခို(အထီး)သီး သုက်သေ့ꩻ(တို့ꩻ) ဇီဝကလာပ်တောမ်ႏ အမူႏ(အမွူး)သီး စွိုးဒီႏ(မမျိုးဥ) ဇီဝကလာပ်ဖုံႏကိုတဲင် ကသွုပ်ခံႏလင်ꩻလွဉ်ပါဒါႏ အခိုအမူႏအထီးအမွူးသီး အစွိုးအခွိုꩻ ဗီဇတခြိုꩻဖုံႏဒျာႏသွူ။ အဝ်ႏထွာသန္ဓေႏနမ်းလောင်း သန္ဓေႏဒီႏ ဇီဝကလာပ်သဲလ်ဖုံႏနဝ်ꩻ ပꩻဖြယ်ပွာꩻလွေꩻ အရန်းရန်းတဲင် အမွိုး ဇီဝတခြိုꩻ ၂၃-ဗာႏ တောမ်ႏ အဖါ ဇီဝတခြိုꩻ ၂၃-ဗာႏ အဝ်ႏပါတတွာလွေꩻညီꩻဝင်ꩻ ၂၃ ဗာႏစီႏနဝ်ꩻသွူ။ ဗီဇ(အစွိုး)တခြိုꩻ ဟဲ့ꩻ ဗီဇ(အစွိုး)နမ်းပွာꩻဖုံႏနဝ်ꩻအလꩻ ကအဝ်ႏဟို့ꩻကိုလိုꩻပေႏ(သန္ဓေသား) အမူႏအခို/အထီးအမွူးလဲ့ ကြုဲင်ꩻကွဲꩻပျာꩻ ထွာလွဉ်ဗာႏနဝ်ꩻသွူ။ ခရိုမိုသိုမ်းယို အဓိကအနေႏ ဖြွမ်းဗူႏခါꩻတောမ်ႏ ဒီအောက်ဇီရီ ဗိုနျူကလိုက် အက်ဆစ် တောမ်ႏ ပရိုတိန်းဓာတ်တခြိုꩻ နဝ်ꩻသွူ။^[၁]

အာႏကွိုꩻ

↑ လှသမိန် (ဧဗီ ၁၉၇၈)။ လိတ်လုဲင်ꩻစဲစ်ထွားရေꩻကောႏမတီႏ (ed.)။ ခရိုမိုဆုမ်း (pdf) (မြန်မာဘာသာစကားဖြင့်) (ပထမအလဲင်ႏ ed.)။ တောက်တောက်ဝင်း ပုံနှိပ်တိုက်၊ ဝေင်ꩻရန်ႏကုင်ႏ။: ဇော်မော် စာပေ။ Unknown parameter |encyclopedia= ignored (အကူအညီ); |date= ရှိ ရက်စွဲတန်ဖိုး စစ်ဆေးရန် (အကူအညီ)

တောမ်ႏဇီဝဗေဒ ကဆဲင်ႏဒါႏ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻယိုနဝ်ꩻထွာဒျာႏ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻဒွောင်ႏတပုဒ်နဝ်ꩻသွူ။ တဲမ်းထဲမ်သော့ꩻဖေႏထဲင်းယင်းတဲင် စွဲးကမ်းဖေႏကိုသွော့ ပအိုဝ်ႏဝီခီပီးဒီးယားယိုသြ။

[1] လှသမိန် (ဧဗီ ၁၉၇၈)။ လိတ်လုဲင်ꩻစဲစ်ထွားရေꩻကောႏမတီႏ (ed.)။ ခရိုမိုဆုမ်း (pdf) (မြန်မာဘာသာစကားဖြင့်) (ပထမအလဲင်ႏ ed.)။ တောက်တောက်ဝင်း ပုံနှိပ်တိုက်၊ ဝေင်ꩻရန်ႏကုင်ႏ။: ဇော်မော် စာပေ။ Unknown parameter |encyclopedia= ignored (အကူအညီ); |date= ရှိ ရက်စွဲတန်ဖိုး စစ်ဆေးရန် (အကူအညီ)

[၁]