ပအိုဝ်ႏဒေႏသတွမ်ႏ ပညာႏရေꩻ

အဝ်ႏ ဝီခီပီးဒီးယား ကို
(အဝ်ႏ ပအိုဝ်ႏဒေႏသ ယီးနယ်ချာခါꩻဒျာႏသွူ)

"ပအိုဝ်ႏဒေႏသတွမ်ႏ ပညာႏရေꩻ" နီပအိုဝ်ႏဒေႏသတွမ်ႏ နီပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻဖုံႏယို ခေတ်တခြွိုက်ခြွိုက် အဆွိုက်ဆွိုက်ကို အောဝ်ႏအုံဗာႏဒျာႏ စနစ်ကုဲင်အဟေ့ꩻဆꩻလတဲင် စီꩻပွာꩻရေꩻ လိုꩻမုရေꩻ၊ ခြွိုင်ႏသန်ꩻရေꩻ၊ ခမ်းထီနဲင်ႏငံႏရေꩻအစ အောဝ်ႏထဲ့ဖွိုႏဗာႏနောဝ်ꩻသွူ။ ပဒေႏသရာဇ်ခေတ်တွမ်ႏ ခံႏဗာႏအာငါႏ ခမ်းကိုစဲ့ꩻပွယ်ꩻတဲင် နီပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻယို အောဝ်ႏယွိုင်းအောဝ်ႏခံႏသော့ꩻဗာႏ စဲ့ꩻတလင်ꩻကိုနောဝ်ꩻသွူ။ အရင်ꩻခံႏလွေꩻတွမ်ႏ ထာꩻသꩻဆာ သမဲင်ꩻဖေႏသွဉ်ခန်ꩻ နုဲင်းဆꩻကီယိုတဲင် နီပအိုဝ်ႏအွဉ်ငါ (ခေါင်းဆောင်)တန်သီး ကွပ်စွဉ်ႏယူႏကောဝ်းလွေꩻရီး နီပအိုဝ်ႏအနာႏဂတ်တဲင် ထူႏလွေꩻငိမ်ꩻချမ်ꩻရေꩻနောဝ်ꩻမꩻ နီပအိုဝ်ႏလိုꩻမု အုံအောဝ်ႏရေꩻ၊ ပညာႏရေꩻဖုံႏတွမ်ႏ လွိုင်ႏကွုန်ꩻသာႏယာႏရေꩻယို အွဉ်ႏအထျꩻ ဆောင်ႏရွက်ခွုမ်မာꩻလွေꩻဖေႏတဲင် တယ်ႏစွဉ်ႏကထူႏငိမ်ꩻချမ်ꩻရေꩻ မာꩻလွဉ်ယိုနောဝ်ꩻ နီပအိုဝ်ႏလိုꩻယွဲးဖုံႏ ကလꩻလွဉ်ဒါႏ ဘွဲ့ရျာꩻခေါင်ꩻယို ကွဲအာအာလွဉ်နောဝ်ꩻသွူ။ ကွပ်စွဉ်ႏပညာႏရေꩻ ထင်ႏထိုလွဉ်နုဲင်းယိုနောဝ်ꩻ နီသွဉ်းသီးပအိုဝ်ႏလိုꩻပေႏမွိုးဖါသီး အွဉ်ႏထွော့ဆွုံꩻဖျတ်ချက်မဲဉ်ႏ ဒေါ့ꩻဗာႏနုဲင်းနောဝ်ꩻသွူ။ ပညာႏရေꩻကရိုꩻနောဝ်ꩻ ဆဲင်ႏလို့ဒျာႏတစွိုးခွိုꩻလွုမ်းတဲင် အနာႏဂတ်အတာႏ အရေꩻပါငါႏ အခန်ꩻကဏ္ဍနောဝ်ꩻသွူ။ ပညာႏရေꩻ-ကရိုꩻနောဝ်ꩻ ထွာအီအစွိုꩻအဗူႏတွမ်ႏ လွိုင်ႏကွုန်ꩻပြွူႏဖြိုရေꩻ၊ ငိမ်ꩻချမ်ꩻခွꩻရျူႏရေꩻ အရင်ꩻခံႏနောဝ်ꩻသွူ။ ပညာႏရေꩻ-ကရိုꩻနောဝ်ꩻ နဲင်ႏငံႏတွမ်ႏလိုꩻမျိုꩻ မွန်ဗန်ရေꩻ၊ စွိုးခွိုꩻတခွိုꩻလွုမ်းအတာႏ ထွာအီအခေႏခံႏ အွတ်ꩻရွီးနောဝ်ꩻသွူ။ ကွပ်နောဝ်ꩻမꩻ ပညာႏရေꩻ-ကရိုꩻနောဝ်ꩻ ထွာအီလိုꩻမျိုꩻတမျိုꩻ အသက်ဝိညာဏ်ႏတဲင် ကအီႏတယ်ႏဆို့ꩻလွေꩻ ခမ်းထီနဲင်ႏငံႏရေꩻ လိုꩻမုꩻအစွိုꩻအဗူႏတဗာႏယို ထွာအီခေႏခံႏ အွတ်ꩻရွီးအခွေါင်အခံႏတဗာႏနောဝ်ꩻသွူ။ နောဝ်ꩻမꩻ နီလိုꩻပေႏပညာႏရေꩻယို အောဝ်ႏလိုႏပေ့ꩻခါꩻတောဝ်းတခါꩻ၊ အောဝ်ႏလိုႏဗွောင်ဖေႏသေႏသေႏငါႏတခါꩻ၊ လိတ်သွဉ်ခန်ꩻအကိုနောဝ်ꩻ ကမ္ဘာႏအနာႏဂတ်တဲ့အောဝ်ႏ၊ ခမ်းထီအနာႏဂတ်လဲ့အောဝ်ႏတဲင် အနာႏဂတ် ကားကအောဝ်ႏယို အောဝ်ႏသော့ꩻလို့ဆရာႏစူကိုနောဝ်ꩻသွူ။ "ပညာႏရေꩻကရိုꩻနောဝ်ꩻ လိုꩻပေႏကအောဝ်ႏဒါႏ ဆင်ꩻရယ်ꩻအွိုက်ꩻကို ဖေႏကတွူႏတရန်ထန်ႏနွောင်ꩻအီအတာႏ (မွေးတောဝ်းလဲ့) ကအောဝ်ႏခံသော့ꩻဒါႏ အသောင်အရင်ꩻတချကို ဖေႏကတွိုႏသော့ꩻ ကမ္ဘာႏလောကကို ထွာအီလက်နက်တဗာႏ"နောဝ်ꩻသွူ။ ပညာႏရေꩻအကဲဉ်အဗဲ့ꩻအရသာႏနောဝ်ꩻ ကလိုႏသေထွိုက်ဒါႏအမျိုꩻယို ဖေႏကသေတွမ်ႏ ကလိုႏမာꩻထွိုက်ဒါႏ အမျိုꩻယို ဖေႏကမာꩻနွောင်ꩻနောဝ်ꩻသွူ။ ပညာႏရေꩻကရိုꩻနောဝ်ꩻ ထွာအီလိုꩻမုသိပ္ပံပညာႏတဗာႏတဲင် ထွာအီထာꩻယေန်ႏကေႏမုꩻတဗာႏ၊ ပညာႏရေꩻကရိုꩻနောဝ်ꩻ ကအောဝ်ႏထွူလဲဉ်းဒါႏ နီနမ်းလောင်းနဲင်ႏငံႏရေꩻ ထွာစဲဉ်ႏတဗာႏယို ဖေႏကလꩻလွဉ် အကျိုꩻတရာꩻနောဝ်ꩻ ဖောႏထန်ႏလွေꩻအီ အနမ်းအခြုံသဖော်ꩻတရာꩻဗွိုန်နောဝ်ꩻစားသွူ။ နောဝ်ꩻမꩻ ကအောဝ်ႏသွဉ်၊ ကအောဝ်ႏထင်ႏနေကဒါႏကျောင်ꩻအခိန်ႏယို အွဉ်ႏအရေꩻတဲင် ကထွာဒါႏမွိုးဖါသီးယိုလဲ့ တယ်ႏဆို့ꩻဖေႏဟောဝ်ဟောဝ်သွော့ ပိုလီꩻပညာႏရေꩻ၊ မွိုးဖါသီး ကမောင်ꩻကော့ꩻဒါႏအတွိုင်ꩻ ကမဲဉ်ထီႏဒါႏ နီပိုလီꩻသီးထာꩻအောင်ႏမျင်ႏ၊ တိုꩻတက်မုꩻယို ဖေႏကတရတ်ထိုꩻဗာႏမွိုန်းနောဝ်ꩻ အွဉ်ႏထင်ႏသွတ်ꩻသွတ်ꩻ ထွဉ်ႏသွဉ်ဗꩻဗꩻသွော့ အရန်းထိုတက္ကသိုလ်ႏ၊ ဖေႏကထွာဒျာႏသွော့ ပညာႏသျင်ႏလွုမ်ꩻမကာႏ ကရိုꩻထွူဒါႏနုဲင်းဆꩻကီအတွိုင်ꩻ ဖူးဝေး၊ စွိုးခွိုꩻလဲ့ ဖေႏကထွာသွော့ ထာꩻအာႏကွိုꩻကရိုꩻနောဝ်ꩻ တယ်ႏဆို့ꩻဖေႏသွော့ ပိုလီꩻအနာႏဂတ် အတရေꩻသွတ်ꩻတဗာႏအကျောင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။[၁]

ထွားထဲင်းအသွုပ်[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]

ခေတ်ထီထွတ်ꩻတောမ်ႏ ပအိုဝ်ႏပညာႏရေꩻ

အာႏကွိုꩻ[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]

  1. အယ်ဒီတာ၊ မောင်းမွူးခံꩻ အမုဲင်-၆၀