ဗွေႏဗိုန်နရိန္ဒ၊ ကင်မွန်းချုံ (မောက်ꩻကြင်ꩻပေႏ)
ဝေင်ꩻနယ်ႏထန်းတပင်၊ ကင်မွန်းချုံ (မောက်ကြင်ꩻပေႏ)လိတ်သွဉ်တွိုက် ဗွေႏဗွန်ဘဒ္ဒန္တနရိန္ဒ (မဟာဂန္ထဝါစကပဏ္ဍိတ) ထေရုပ္ပတ္တိအအဲဉ်ႏ
ဇာႏတိလွူးဖွါꩻ ဒုံရပ်တွမ်ႏ မွိုးဖါ[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]
ဆရာႏတောႏဘဒ္ဒန္တနရိန္ဒအလောင်ꩻယို ဝေင်ꩻနယ်ႏထန်းတပင်၊ ကင်မွန်းချုံကို ကအဝ်ႏအုံဒါႏ စင်ꩻဖါထွန်းဖေ+စင်ꩻမွိုးနင်ꩻဗဲသီး လွူးဖွါꩻလင်ꩻလွဉ် ၁၂၉၆-ဗာႏ၊ ဒဲဉ်သီႏလာဆန်ꩻ (၆)နီꩻ၊ မွူးနီꩻ-စနေႏနဝ်ꩻသွူ။ မွိုးလွူးဖွာꩻ (၅)ဖြာꩻအကို (တတိယ)ပိုခိုရတနာႏနဝ်ꩻမꩻ အမဉ်ꩻဖန်ဖေႏ "ခွန်တင်မောင်"နဝ်ꩻသွူ။
အုံကျောင်ꩻဗုဲင်သျင်ႏ ခံႏရဟန်ꩻ[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]
မွိုးဖါ ထင်ႏအပ်ပသာဖေႏ ကင်မွန်းချုံကျောင်ꩻ ဗွေႏဆရာႏတောႏ ဘဒ္ဒန္တကုမာရတွမ်ႏ ဗွေႏနာဂိန္ဒထျꩻတဲင် နေင်ႏ ၁၃၀၇-ဗာႏ၊ ဒဲဉ်ဟားလာဆန်ꩻ (၅)နီꩻနဝ်ꩻ အွဉ်ႏဗုဲင်ဖေႏခန်းသျင်ႏ ဘွဲ့နဝ်ꩻဖန်ဖေႏ "သျင်ႏနရိန္ဒ"နဝ်ꩻသွူ။ သျင်ႏနရိန္ဒ သက်တောႏ(၂၀)ကထင်ႏဗွေ ဝေင်ꩻပဂိုꩻ တကာႏဦးပါ+တကာႏမဒေါ်မြသန်းတွမ်ႏ မြူနီစပါယ်ဥက္ကဋ္ဌ ဦးသင်းကြည်+ဒေါ်လေးတင်သီး ပိုလီꩻတဖုံႏခံႏထူႏလွဝင်ꩻ ပစ္စေꩻလစ်ꩻပါꩻတကာႏတဲင် ၁၃၁၆-ဗာႏ၊ ဒဲဉ်စေတ်ꩻလာဆန်ꩻ(၁၀)နီꩻ၊ မွူးနီꩻ-သောကျာႏ ဝေင်ꩻပဂိုꩻ၊ ပုဗ္ဗာရုံပရိယတ္တိလိတ်သွဉ်တွိုက် ခဏ္ဍသိမ်ႏတောႏကို ပုဗ္ဗာရုံဆရာႏတောႏ ဘဒ္ဒန္တပညာဝရယို ထွာဥပဇ္ဈာယ်ႏဆရာႏ ဒင်ႏဖေႏသိက္ခာႏတွော့ꩻ သျင်ႏပေႏဘဝယို ဗꩻထင်ႏထိုခန်း ရဟန်ꩻဘဝ ဘွဲ့တောႏနာႏမ "ဗွေႏနရိန္ဒ"နဝ်ꩻသွူ။
လောကုတ္တရာႏပညာႏ သွဉ်ထူႏလွေꩻဗာႏ[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]
သျင်ႏနရိန္ဒ ကသွဉ်ထူႏဖိုဗာႏပညာႏ စဝ်းဆရာႏဖုံႏနဝ်ꩻ ကင်မွန်းချုံကျောင်ꩻဆရာႏတောႏ ဗွေႏကုမာရတွမ်ႏ ဗွေႏနာဂိန္ဒ၊ ဝေင်ꩻပဂိုꩻ ကျောင်ꩻပုဗ္ဗာရုံဆရာႏတောႏ ဘဒ္ဒန္တ ပညာဝရ၊ ဝေင်ꩻမန္တလေꩻ ဝိသုဒ္ဓါရုံစည်ရှင်ကျောင်ꩻဆရာႏတောႏတွမ်ႏ လိတ်ချꩻကထိက၊ ဝေင်ꩻညောင်တုန်း ရွှေဟင်္သာတောရ ဆရာႏတောႏတွမ်ႏ လိတ်ချꩻ(တိုက်ကြပ်)ဆရာႏတောႏ ဗွေႏဉာဏဝံသ၊ ဗွေႏဣန္ဒာဝုဓအထျꩻယို သွဉ်ထူႏလွေꩻဗာႏ လောကုတ္တရာႏပညာႏဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ ကွပ်ပွိုးနဝ်ꩻမꩻ အောင်ႏမျင်ႏလꩻလွေꩻ စာမေးပွဲဖုံႏနဝ်ꩻ - နေင်ႏ ၁၃၁၄-ဗာႏနဝ်ꩻ အဘိဓမ္မာႏစာမေးပွဲ ပ-ဒု-တ အရန်း ။ ၁၃၂၀-ဗာႏနဝ်ꩻ ဝေင်ꩻပဂိုꩻ ဝိနယာဓိက အမျိုးသားစာမေးပွဲ (ပထမကျော်)ဘွဲ့ လꩻလွေꩻနဝ်ꩻသွူ။ အစိုးရ ပထမငယ်၊ ပထမလတ်၊ ပထမကြီးတန်ꩻအောင်ႏမျင်ႏလꩻလွေꩻထွူတကာႏတဝ်း ဝေင်ꩻပဂိုꩻ (ရွှေခြူး)ဝိနယာဓိက စာမေးပွဲယိုလဲ့ အောင်ႏမျင်ႏလွေꩻပါနဝ်ꩻသွူ။ ၁၃၂၁-ဗာႏနဝ်ꩻ ဖြေႏအောင်ႏလꩻလွေꩻခန်း အစိုးရသာသနဓဇဓမ္မာစရိယနဝ်ꩻသွူ။ ၁၃၂၅-ဗာႏနဝ်ꩻ အောင်ႏထဲင်းဖျင်ယင်း ဓမ္မာစရိယ ဂုဏ်ထူးတန်ꩻနဝ်ꩻမꩻ ဝိနယပါဠိပါရဂူဘွဲ့ယို လꩻလွေꩻဗာႏနဝ်ꩻသွူ။
ခွုမ်မာꩻကျိုꩻဗာႏ သာႏသနာႏတွက်[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]
ဆရာႏတောႏဘဒ္ဒန္တနရိန္ဒယို ဝေင်ꩻပဂိုꩻ ပုဗ္ဗာရုံကျောင်ꩻကို ချꩻဖေႏလိတ် (၅)နေင်ႏထွူနဝ်ꩻမꩻ သဲင်ꩻအုံသတင်ꩻသုံꩻဇာႏတိဒုံ ကျောင်ꩻကင်မွန်းချုံတွော့ꩻ အုပ်ချုပ်-သွဉ်ချꩻဖေႏဗာႏ လိတ်သွဉ်သားသံႏဃာႏဖုံႏနဝ်ꩻ နေင်ႏပေါင်ꩻ(၃၀)လွိုလဲဉ်းနဝ်ꩻသွူ။ နဝ်ꩻထွူတကာႏတဝ်း ကျောင်ꩻတွိုက်ကို သာသနိကထာꩻမာꩻဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏမာꩻလွေꩻဖေႏဗာႏနဝ်ꩻသွူ။ ဓမ္မဂုဏ်ရည်ကျောင်ꩻ ကမ္မဋ္ဌာန်ꩻ၊ ကျွဲလမ်း၊ နှစ်တန်ကူး၊ ဇီးကုန်း၊ ကြိမ်တောမျှောင်၊ ဌေးမင်းစတဲင် သိမ်ႏဖုံႏယိုလဲ့ လွေꩻသမုတ်ဖေႏဗာႏနဝ်ꩻသွူ။ သံဃာႏပဝါရဏာႏပွယ်ꩻလဲ့နဝ်ꩻ၊ စာမေးပွဲဖုံႏလဲ့နဝ်ꩻ ဆောင်ႏရွက်ဖေႏဗာႏနဝ်ꩻသွူ။ ယိုခါယံတွင်ꩻ ဗွေႏဆရာႏတောႏယို အဝ်ႏထူႏတာႏဝွန်ႏလွေꩻဖေႏဗာႏ ကျေးရွာသံဃနာယကအစွိုꩻ (ဥက္ကဋ္ဌ)တာႏဝွန်ႏတွမ်ႏ "နိုင်ငံတော်ဝိနည်းဓိုရ်"တာႏဝွန်ႏနဝ်ꩻသွူ။
နဲင်ႏငန်ႏတောႏလူႏကပ် ဘွဲ့တောႏမျတ်[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]
ဆရာႏတောႏယို ပွိုးစွဉ်ႏဘာႏသာႏ သာႏသနာႏအတွက် ဆောင်ႏရွက်ကျိုꩻစာꩻ တရန်လွေꩻနဝ်ꩻမꩻ ၁၃၅၇ (၁၉၉၆)ဗာႏနဝ်ꩻ ကပ်လူႏပူႏဇောႏလွေꩻ "မဟာဂန္ထဝါစကပဏ္ဍိတ"ဘွဲ့တောႏနဝ်ꩻသွူ။[၁][၂]