အကုဲင်သွံမျိုꩻအဟဝ်သွံမျိုꩻ

အဝ်ႏ ဝီခီပီးဒီးယား ကို

"ဝိပတ္တိ-သမ္ပဒါသုတ် (အကုဲင်သွံမျိုꩻ-အဟောဝ်သွံမျိုꩻ)"

ရဟန်ꩻသီးဖုံႏဟွေး- ၁။ သီလဝိပတ္တိ - သီႏလကုဲင်ထိုꩻ ၂။ စိတ္တဝိပတ္တိ - သꩻကုဲင်ထိုꩻ ၃။ ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိ - ထာꩻယူႏကုဲင်ထိုꩻ ဝိပတ္တိအကုဲင်ထိုꩻ အဝ်ႏသိုမ်မျိုꩻနုဲင်းနောဝ်ꩻသွူ။ ၁။ 'သီႏလကုဲင်ထိုꩻ'ကရိုꩻနဝ်ꩻ- လိုꩻယင်ဟန်ႏနဝ်ꩻ မာꩻသီဝင်ꩻသက်၊ ထူႏတခွန်ꩻဝင်ꩻတခြိုꩻ၊ ပဲ့စ်မာႏဝင်ꩻပို (ပဲ့စ်မာႏဝင်ꩻပိုဝါꩻ)၊ ဒေါ့ꩻလဲဉ်ထာꩻ၊ ဒေါ့ꩻငေါဝ်းသွေꩻကုဲင်၊ ဒေါ့ꩻငေါဝ်းကျံꩻထံꩻ၊ ဒေါ့ꩻငဝ်းသိုႏဖျင်ꩻ-စတဲင်နဝ်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻ ထွာသီႏလကုဲင်ထိုꩻဖုံႏသွူ။ ၂။ 'သꩻကုဲင်ထိုꩻ'ကရိုꩻနဝ်ꩻ- လိုꩻယင်ဟန်ႏနဝ်ꩻ 'အဘိဇ္ဈာလု ဟောတိ- လောဘတရန် မဉ်လꩻသန်ဝင်ꩻတခြိုꩻ'၊ (သꩻရိုꩻရိုꩻမွေးတဝ်းဒွုမ်၊ သꩻဟောဝ်မွေးတောဝ်း)၊ ထွာထိုꩻသꩻကုဲင်၊ 'ဗျပန္နစိတ္တော ဟောတိ-ဒေါသပꩻလီ၊ မဉ်မာꩻသီဝင်ꩻ' (သꩻရင်ꩻဟောဝ်တောဝ်းဒွုမ်) ထွာထိုꩻသꩻကုဲင်နောဝ်ꩻသွူ။ ၃။ 'ထာꩻယူႏကုဲင်ထိုꩻ'ကရိုꩻနဝ်ꩻ- လောကကိုယို လိုꩻယင်ဟန်ႏနဝ်ꩻ ထာꩻယူႏမာႏ (မိစ္ဆာႏဒိဋ္ဌိ) မာꩻကုသိုလ်ႏတဲ့ အကျိုꩻဟောဝ် တအဲဉ်ထဝ်း၊ (လꩻလိုꩻချမ်ꩻသာႏ၊ လꩻလူꩻချမ်ꩻသာႏ၊ လꩻနိဗ္ဗာန်ႏချမ်ꩻသႏ-ကရိုꩻနဝ်ꩻ တမွေးတဝ်း)၊ မာꩻအကုသိုလ်ႏတဲ့ တခံႏဗာႏတဝ်းအပဲ့စ်၊ (ထဲ့ငါးရုဲင်ꩻ၊ ထွာတိရစ္ဆာန်ႏ၊ ထွာပိတ္တာႏ၊ ထွာအသူႏရကာယ်ႏကရိုꩻနဝ်ꩻ တမွေးတဝ်း)၊ 'လူꩻခမ်း၊ ငါးရုဲင်ꩻခမ်း'ကရိုꩻနောဝ်ꩻ တအဲဉ်ထောဝ်း၊ ဘဝငါအဲဉ်ထဝ်း၊ နတ္ထိ မာတာ-လွူးခွုန်ꩻမွိုး အကျိုꩻတအဲဉ်ထောဝ်း၊ နတ္ထိ ပိတာ-လွူးချာဖါ အကျိုꩻတအဲဉ်ထောဝ်း၊ သီထွူတဲင် သဲင်ꩻကွုတ်ယင်းသား တအဲဉ်ထဝ်း၊ လိုꩻကထီႏချာ ဘဝချာအဲဉ်ထဝ်း၊ လိုꩻကထီႏလူꩻခမ်း အဲဉ်ထဝ်း၊ လိုꩻကထီႏငါးရုဲင်ꩻခမ်း တအဲဉ်ထဝ်း'စတဲင်နုဲင်းနဝ်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻ ထွာထာꩻယူႏမာႏ၊ ထွာမိစ္ဆာႏဒိဋ္ဌိဖုံႏနောဝ်ꩻသွူ။ ကွပ်သီႏလကုဲင်၊ ပွိုးသꩻကုဲင်၊ ကွပ်ပွိုးထာꩻယူႏမာႏတဲင် ခန္ဓာႏကုဲင်လီ မဉ်ႏသီသူꩻနဝ်ꩻ 'လင်ꩻထဲ့ဗာႏငါးရုဲင်ꩻ'သူꩻသွူ။ ရဟန်ꩻသီးဖုံႏဟွေး- လိုꩻယင်ဟန်ႏနဝ်ꩻ မာꩻသီတဝ်းဝင်ꩻသက်၊ ထူႏတခွန်ꩻတဝ်း ဝင်ꩻတခြိုꩻ၊ ပဲ့စ်မာႏတဝ်းဝင်ꩻပိုမာ (ပဲ့စ်မာႏတဝ်းဝင်ꩻပိုဝါꩻ) ဒေါ့ꩻလဲဉ်တဝ်းထာꩻ-စတဲင်နုဲင်းနဝ်ꩻတွော့ꩻ ထွာလိုꩻသီႏလသား၊ ထွာလိုꩻသꩻဟောဝ်သား၊ မာꩻကုသိုလ်ႏနဝ်ꩻ လꩻထာꩻချမ်ꩻသာႏ၊ မာꩻအကုသိုလ်ႏနဝ်ꩻ မော့ꩻထာꩻဒုက္ခ၊ လွူးချာမွိုးဖါ အကျိုꩻအာငါႏ-စတဲင်ထာꩻယူႏကမဲဉ်ႏသားနုဲင်းနဝ်ꩻဖုံႏတဲ့ လောကကိုယို အောဝ်ႏဒျာႏနောဝ်ꩻသွူ။ ရဟန်ꩻသီးဖုံႏဟွေး- ကွပ်သီႏလကုဲင်တောဝ်း၊ ပွိုးသꩻကုဲင်တဝ်း၊ ကွပ်ပွိုးထာꩻယူႏကုဲင်တဝ်း၊ ထာꩻယူႏမဲဉ်ႏဒျာႏ၊ ထွာဒျာႏ သမ္မာဒိဋ္ဌိတဲင် ခန္ဓာႏကုဲင်လီ မဉ်ႏသီသူꩻနဝ်ꩻ ကံႏတရာꩻအလွိုက် (ကမာꩻခါꩻ ကုသိုလ်ႏကံႏအလွိုက်) ထွိုက်ရာꩻထွိုက်ရာꩻ လိုꩻဘဝ၊ လူꩻဘဝ၊ သုဂတိဘဝ၊ ဘဝဟောဝ်ဘဝဒါႏ တွိုႏလွေꩻဗာႏနောဝ်ꩻသွူ။ (သုတ္တန်ႏပိဋကတ်၊ အင်္ဂုတ္တရပါဠိ၊ တိကနိပါတ်၊ ဝိပတ္တိသမ္ပဒါသုတ်)[၁][၂]

အာႏကွိုꩻ[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]

  1. ဗွေႏဗွန်-ကောဝိဒ(သီႏသဲင်ႏ)
  2. လိတ်ဗွောင်မဲ့နား(၁၁၂)