မာနွုတ်ꩻမျိုꩻခရာႏ

အဝ်ႏ ဝီခီပီးဒီးယား ကို

"ဘရိယာသုတ် (မာꩻနွုတ်ꩻမျိုꩻခရာႏ)" အွိုးခꩻတရောဝ်ꩻ- နီဗွေႏဘုရာꩻ ရွုံႏသင်္ကန်ꩻ၊ ထူႏသပိတ်၊ ကျွꩻသဲင်ꩻ အနာႏထပိဏ်ႏသဌေꩻလမ်း၊ အုံသော့ꩻထာꩻဒါကို၊ အခိန်ႏနဝ်ꩻနဝ်ꩻ အနာႏထပိဏ်ႏသဌေꩻလမ်းကို လိုꩻဖုံႏရောင်မွေးစွဉ်ႏထာꩻ၊ အနာႏထပိဏ်ႏသဌေꩻနဝ်ꩻ လွဉ်ဝုဲင်ႏရိုႏရိုႏသေႏသေႏ ဗွေႏဘုရာꩻထွူခါ၊ နီဗွေႏဘုရာꩻရီ အနာႏထပိဏ်ႏသဌေꩻနုဲင်းယို- "ကျောင်ꩻကတာႏသဌေꩻ- နာꩻလမ်းကိုယို 'နုဲင်းစွဉ်ႏစံႏငါသား ရိမ်လို့ဝင်ꩻထပေႏ'မရောင်ငါႏထာꩻနဝ်ꩻ ပွိုးထမုဲင်ꩻဟောင်း" "ဩဗွေႏ ဘုရာꩻမျတ်ဗွေႏဩ- ခွေသွဉ်းနဝ်ꩻ သုဇာႏတာႏနဝ်ꩻ ဒေါ့ꩻတနာႏတဝ်း 'ထီႏဖီတဲ့ ယိုနဝ်ꩻ ခွေဖီမွော့ဟွေး၊ ခွေအဝ်ႏလိုႏရိုႏသေႏ'နုဲင်းနဝ်ꩻတဲ့ တယူႏတဲ့၊ တမတ်တဝ်းဖီ၊ တအံႏသွင်ꩻတဝ်းဖီ၊ 'ထီႏဖူတဲ့ ယိုနဝ်ꩻ ခွေဖူမွော့ဟွေး၊ ခွေအဝ်ႏလိုႏရိုႏသေႏ'နုဲင်းနဝ်ꩻတဲ့ တယူႏတဝ်း၊ တမတ်တဝ်းဖူ၊ တအံႏသွင်ꩻတဝ်းဖူ၊ ထီႏဝါꩻတဲ့ ယိုနဝ်ꩻ ခွေဝါꩻ ခွေအဗာႏမာꩻဖေႏဝွတ်ပတ် နုဲင်းနဝ်ꩻတဲ့ တယူႏတဝ်း၊ တအံႏသွင်ꩻတဝ်းအဝါꩻ၊ ထီႏသွူ ဗွေႏဘုရာꩻတဲ့ တရိုႏသေႏတဝ်း၊ တမတ်ထွူႏထွူႏတွုမ်တွုမ်တဝ်း၊ ဟွုန်စိုမ်ꩻနစ်သက်တဝ်း၊ တပူႏဇောႏတဝ်း'အဖူနာႏထပိဏ်ႏသဌေꩻ လောဝ်းနီဗွေႏဘုရာꩻနုဲင်းနောဝ်ꩻသွူ။ နီဗွေႏဘုရာꩻရိုꩻ- "သုဇာႏတာႏ- လွဉ်ယိုတဆင်ႏမွိုင်ႏ" "ဩဗွေႏ- မွေးသွူ၊ လွဉ်သွူ ဗွေႏဩ" သုဇာႏတာႏနဝ်ꩻ လွဉ်ထေ့ဗွေႏဘုရာꩻ၊ ဝုဲင်ႏဘုရာꩻထွူ၊ နီဗွေႏဘုရာꩻရိုꩻနုဲင်းယို- "သုဇာႏတာႏ- လိုꩻခိုသီးမာနဝ်ꩻ အဝ်ႏနွုတ်ꩻမျိုꩻ၊ မာနွုတ်ꩻမျိုꩻကရိုꩻနောဝ်ꩻ- ၁။ ဝဓကသမာ- မာꩻဗွန်နုဲင်း ပါꩻမာꩻသီလိုꩻသား ၂။ စောရီသမာ - မာꩻပီနုဲင်း တခွန်ꩻသား ၃။ အယျသမာ - မာဗွန်ပီနုဲင်း 'ဗွေႏ' ၄။ မာတာသမာ - မာဗွန်နုဲင်း'မွိုး' ၅။ ဘဂိနီသမာ - မာပီနုဲင်း'ဖူးမူႏ' ၆။ သခီသမာ - မာဗွန်ပီနုဲင်း'သွꩻခွ' ၇။ ဒါသီသမာ - မာဗွန်နုဲင်း'သွဉ်းမူႏ' မာအဝ်ႏနွုတ်ꩻမျိုꩻ နုဲင်းနောဝ်ꩻသွူ။ "သုဇာႏတာႏ - မာနွုတ်ꩻမျိုꩻကိုနဝ်ꩻ နာꩻထွာ မာအမျိုꩻမုဲင်ꩻ" "ဩဗွေႏ- မာယိုနွုတ်ꩻမျိုꩻ အဓိပ္ပါယ်ႏနဝ်ꩻ ခွေသွဉ်းသေတဝ်း၊ ခွေသွဉ်းဖေႏနေး ကသေနာႏ အနက်အဓိပ္ပါယ်ႏနဝ်ꩻ ဗွေႏမျတ်ဘုရာꩻ ဟော်ꩻလုဲင်းလုဲင်း၊ ခြုဲင်းနယ်စွုမ်ႏစွုမ်ႏဖေႏသွော့ ခွေသွဉ်းယို ဗွေႏဩ"။ "မွေးသွူ သုဇာႏတာႏ- ပေါႏနဝ်ꩻတဲ့ နာႏစဲင်းစဲင်းလုဲင်း၊ စွော်စွော်အွဉ်ႏသꩻ နာႏသွော့ဟုဲင်း၊ ခွေအီႏဟော်ꩻဖေႏနာꩻယို" "မွေးသွူဗွေႏ- ရိုႏရိုႏသေႏသေႏမဉ်လꩻ၊ အွဉ်ႏသꩻစွော်စွော် နာႏသွူ ဗွေႏဩ" "နင်ꩻသုဇာႏတာႏဟွေး- ၁။ ပါꩻမုဲင်ꩻတဲ့ယဝ်း ဒေါသနွို့ယား သꩻလျားအဝါꩻ၊ မာꩻဖေႏဖိုဖိုတဝ်း အဝါꩻစီꩻပွါꩻထမုဲင်ꩻမုဲင်ꩻ၊ တထဲ့ꩻသꩻမွိုက် ကျွိုက်တေ့ꩻတောဒျာႏ လိုꩻခိုလင်၊ ထီႏအဝါꩻအံႏသွင်ꩻတဝ်း၊ ကျံႏမာꩻသီတေ့ꩻအဝါꩻ၊ မာအမျိုꩻစားနဝ်ꩻနဝ်ꩻ ရိုꩻဗာႏ မာ'ဗွန်နုဲင်း ပါꩻမာꩻသီလိုꩻသား'နောဝ်ꩻသွူ။ ၂။ ပါꩻမုဲင်ꩻမာတဲ့ယဝ်း အဝါꩻနဝ်ꩻ နေးတွမ်ႏပညာႏ တရိုꩻတဝ်း၊ ဖြေꩻစာနေးတရိုꩻတဝ်း၊ လုပ်ꩻလုဲင်းမာꩻခြံတရိုꩻတောဝ်း၊ ကလꩻလွဉ်ဒါႏ ရွဉ်ဥစ္စာႏယင်ဟန်ႏနဝ်ꩻ အမာထူႏတခွန်ꩻတေ့ꩻထိုꩻ (ဖေႏတေ့ꩻထိုꩻတော အဖူးအဝေး) မာအမျိုꩻစားနဝ်ꩻနဝ်ꩻ ရိုꩻဗာႏ မာ'ပီနုဲင်း တခွန်ꩻသား'နောဝ်ꩻသွူ။ ၃။ ပါꩻမုဲင်ꩻမာတဲ့ယဝ်း လွမွေးစွဉ်ႏထာꩻ၊ မာꩻတဝ်းထမုဲင်ꩻမုဲင်ꩻ၊ တွိုႏအံႏဒဲဉ်နဝ်ꩻ လို့အာတန်၊ သꩻဒွေါင်ႏတန်၊ နမ်းမာꩻကျံꩻတရံꩻဒါႏထာꩻ၊ ဖြောင်းတဲ့ ဒေါ့ꩻကျံꩻတရံꩻဒါႏထာꩻ၊ တွိုႏအဝါꩻဖုံႏ ကကုဲင်း၊ ကကျိုꩻစာꩻ ကမာꩻဖေႏသွူတဲ့ အံႏနွောင်ꩻအဝါꩻ (ထီႏအဝါꩻနဝ်ꩻ မတ်နုဲင်းဝွေꩻသွဉ်းတဖြာꩻ) မာအမျိုꩻစားနဝ်ꩻနဝ်ꩻ ရိုꩻဗာႏ မာ'ဗွန်ပီနုဲင်း-ဗွေႏ'နောဝ်ꩻသွူ။ ၄။ ပါꩻမုဲင်ꩻမာတဲ့ယဝ်း ပိုတာႏဝါꩻတာႏ ထိုမ်ႏမာꩻသေႏသေႏစီꩻပွါꩻ၊ နုဲင်းမွိုးကရက်ပိုနဝ်ꩻအတွိုင်ꩻ ရက်သေႏသေႏအဝါꩻ၊ ကွပ်နဝ်ꩻမꩻ အဝါꩻထိုမ်ႏ ကလꩻလွဉ်ဒါႏ ရွဉ်ဥစ္စာႏနောဝ်ꩻတဲ့ ယားတဝ်း၊ မာအမျိုꩻစားနဝ်ꩻနဝ်ꩻ ရိုꩻဗာႏ မာ'ဗွန်နုဲင်းမွိုး'နောဝ်ꩻသွူ။ ၅။ ပါꩻမုဲင်ꩻမာတဲ့ယဝ်း ဗွန်နုဲင်းအဝေးမူႏ ကရက်အဖူးခို၊ ပီနုဲင်းအဖူးမူႏ ကရက်အဝေးခိုနောဝ်ꩻအတွိုင်ꩻ၊ ရက်မွေးအဝါꩻ၊ ရိုႏသေႏအဝါꩻ၊ ဝင်ꩻသꩻဒါႏအဝါꩻ၊ လွောက်ꩻအဝါꩻ၊ မာအမျိုꩻစားနောဝ်ꩻနောဝ်ꩻ ရိုꩻဗာႏ မာ'ပီနုဲင်းဖူးမူႏ'နောဝ်ꩻသွူ။ ၆။ ပါꩻမုဲင်ꩻမာတဲ့ယဝ်း ဗွန်ပီနုဲင်းသွꩻပေႏဟောဝ် ကမော့ꩻလို့ဝင်ꩻနဝ်ꩻအတွိုင်ꩻ ထီႏအဝါꩻဟွူန်ရော့ꩻ မော့ꩻအဝါꩻသꩻရေꩻ၊ လိုꩻမူႏခွိုꩻကျ၊ လိုꩻမူႏသီႏလအဝ်ႏ၊ ဝါꩻလောင်းဝွတ္တရာꩻကေႏ၊ မာအမျိုꩻစားနဝ်ꩻနဝ်ꩻ ရိုꩻဗာႏ မာ'ဗွန်ပီသွꩻခွ'နောဝ်ꩻသွူ။ နင်ႏသုဇာႏတာႏဟွေး- ၇။ ပါꩻမုဲင်ꩻမာတဲ့ယဝ်း အုံရိုꩻရိုꩻသာꩻသာꩻပေႏဒျာႏ၊ အဝါꩻမိုးသွူ တွမ်ႏခွဉ်းတဲ့ သꩻတလျားတောဝ်းအဝါꩻ၊ သယ်ꩻခံႏဒျာႏတေ့ꩻတေ့ꩻ၊ အဝါꩻကလိုႏအတွိုင်ꩻ အွဉ်ႏသꩻဆွာꩻဆွာꩻ မာꩻဖေႏဒျာႏ၊ ကွပ်နဝ်ꩻမꩻ မာအမျိုꩻစားနဝ်ꩻနဝ်ꩻ ရိုꩻဗာႏ မာ'ဗွန်နုဲင်းသွဉ်းမူႏ'နောဝ်ꩻသွူ။ မာနွုတ်ꩻမျိုꩻနဝ်ꩻအကို မာကျံႏမာꩻသီဝါꩻ၊ မာလွတွမ်ႏ မာအံႏနွောင်ꩻဝါꩻနဝ်ꩻ လင်ꩻထဲ့ငါးရုဲင်ꩻ၊ မာဗွန်နုဲင်းမွိုးတွမ်ႏ မာဗွန်နုဲင်းသွဉ်းမူႏနဝ်ꩻ အီႏတွိုႏထင်ႏဗာႏ လူꩻခမ်း၊ 'နာꩻအီထွာ မာအမျိုꩻမုဲင်ꩻ" "ဩဗွေႏ- ကားယိုမာꩻငါ 'ခံႏထွာဒျာႏ မာသွဉ်းမူႏ'ဗွေႏဩ"လောဝ်းဗွေႏဘုရာꩻ နုဲင်းနောဝ်ꩻသွူ။ (သုတ္တန်ႏပိဋကတ်၊ အင်္ဂုတ္တရပါဠိ၊ သတ္တကနိပါတ်၊ ဘရိယာသုတ်[၁][၂]

အာႏကွိုꩻ[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]

  1. ဗွေႏဗွန်-ကောဝိဒ(သီႏသဲင်ႏ)
  2. လိတ်ဗွောင်မဲ့နား(၂၆၅)