အားထွုတ်တရာꩻသား

အဝ်ႏ ဝီခီပီးဒီးယား ကို

"ပဓါနိယင်္ဂသုတ် (အားထွုတ်တရာꩻသား အင်္ဂါႏငတ်ꩻပါꩻ)" နီဗွေႏဘုရာꩻဟော်ꩻဖေႏ ဗွေႏရဟန်ꩻသီးဖုံႏ တရာꩻနုဲင်းယို- ရဟန်ꩻသီးဖုံႏဟွေး- ကအားထွုတ်တရာꩻသားနဝ်ꩻ အင်္ဂါႏအဝ်ႏဗာႏ ငတ်ꩻပါꩻ- ၁။ သဒ္ဓေါ ဟောတိ - သဒ္ဓါႏတရာꩻအောဝ်ႏဗာႏ ၂။ အပ္ပါဗာဓေါ ဟောတိ - ခြွိုင်ႏသန်ꩻဗာႏ ၃။ အသဌော ဟောတိ - စွို့ꩻစွဉ်ႏဗာႏ ၄။ အာရဒ္ဓဝီရိယော - ဝီရိယအောဝ်ႏဗာႏ ၅။ ပညာယ သမ္ပန္နာဂတော - ပညာႏအောဝ်ႏဗာႏ ကအားထွုတ်တရာꩻသားနဝ်ꩻ ဗွေဗာႏတွမ်ႏအင်္ဂါႏငတ်ꩻပါꩻ (အချက်ငတ်ꩻချက်)နောဝ်ꩻသွူ။ ရဟန်ꩻသီးဖုံႏဟွေး- ၁။ 'သဒ္ဓါႏတရာꩻအောဝ်ႏဗာႏ'ကရိုꩻနောဝ်ꩻ- ကအားထွုတ်တရာꩻသားနဝ်ꩻ ယွုမ်းဗာႏဘုရာꩻ တရာꩻ သံဃာႏ ရတနာႏသွံပါꩻတွမ်ႏ ကံႏ-ကံႏအကျိုꩻ၊ ယွုမ်းဗာႏယိုငတ်ꩻမျိုꩻ၊ ယွုမ်းကရိုꩻနဝ်ꩻ- ဗွေႏဘုရာꩻသူꩻနဝ်ꩻ 'အရဟံ၊ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ၊ ဝိဇ္ဇာစရဏသမ္ပန္နော၊ သုဂတော၊ လောကဝိဒူ၊ အနုတ္တရော ပုရိသဒမ္မသာရထိ၊ သတ္ထာ ဒေဝမနုဿာနံ၊ ဗုဒ္ဓေါ၊ ဘဂဝါ'ဗွေတွမ်ႏ ဂွုဏ်ႏတောႏဖုံႏနဝ်ꩻကွတ်ꩻပါꩻ၊ ယွုမ်းအံႏဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻ၊ ယွုမ်းအံႏဗာႏ သဗ္ဗညုတဉာဏ်ႏ စတဲင်နုဲင်းနောဝ်ꩻသွူ။ ၂။ 'ခြွိုင်ႏသန်ꩻဗာႏ'ကရိုꩻနောဝ်ꩻ- ထာꩻဆာကင်ꩻဗာႏ၊ ရောႏဂါႏကင်ꩻဗာႏ၊ အခွꩻလွဉ်ꩻမွေးတဝ်း၊ အလျားလွဉ်ꩻမွေးတဝ်း၊ မဲဉ်ႏရာႏဒျာႏ၊ အံႏဒဲဉ်အွီႏဒျာႏ၊ အဆာႏကေႏဒျာႏ၊ အုံဟောဝ်အဝ်ႏသန်ꩻဒျာႏ စတဲင်နုဲင်းနောဝ်ꩻသွူ။ ၃။ 'စွို့ꩻစွဉ်ႏဗာႏ'ကရိုꩻနောဝ်ꩻ- အံႏလဲဉ်ဒါႏတဝ်းဝင်ꩻ၊ လဲဉ်ဒါႏတဝ်းထာꩻ၊ ဆရာႏလောင်းတဲ့နဝ်ꩻ၊ ပညာႏအဝ်ႏသား-ကအားထွုတ်ညီꩻလို့ဝင်ꩻတရာꩻ သွꩻပေႏအမျာꩻလောင်းတဲ့နဝ်ꩻ မာꩻဒျာႏအမွေးအတွိုင်ꩻ၊ ဒေါ့ꩻဒျာႏအမွေးအတွိုင်ꩻ စတဲင်နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ ၄။ 'ဝီရိယအောဝ်ႏဗာႏ'ကရိုꩻနောဝ်ꩻ- ပယ်ႏထိုꩻအကုသိုလ်ႏတာႏ၊ မာꩻဗွေဗာႏကုသိုလ်ႏတာႏနဝ်ꩻ လွꩻတဝ်း၊ ကုဲင်းမွေးမွေးဗာႏ၊ ဝီရိယအာႏဗွေသေႏသေႏဗာႏ၊ မာꩻသေႏသေႏဗာႏကုသိုလ်ႏ-စတဲင်နုဲင်းနောဝ်ꩻသွူ။ ၅။ 'ပညာႏအောဝ်ႏဗာႏ'ကရိုꩻနောဝ်ꩻ- အောင်ႏအတန်ꩻယို အတန်ꩻနဝ်ꩻ၊ လꩻဘွဲ့ယိုဘွဲ့နဝ်ꩻ ပညာႏစားနဝ်ꩻ မွေးတဝ်း၊ ယိုနောဝ်ꩻကုသိုလ်ႏ (အဟောဝ်)၊ ယိုနဝ်ꩻအကုသိုလ်ႏ(အကုဲင်)သေဗာႏ၊ အားထွုတ်တရာꩻတဲင် သေထီႏဒျာႏ အထွာအကုဲင်၊ မာꩻပြုဲင်ထိုꩻနွောင်ꩻ ကိလေႏသာႏ၊ တွိုႏငါနီဒါႏနိဗ္ဗာန်ႏ (ဝိပဿနာႏ)ဉာဏ်ႏပညာႏစတဲင်နုဲင်းနဝ်ꩻဒျာႏသွူ။ (သုတ္တန်ႏပိဋကတ်၊ အင်္ဂုတ္တရပါဠိ၊ ပဉ္စကနိပါတ်၊ ပဓါနိယင်္ဂသုတ်)[၁][၂]

အာႏကွိုꩻ[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]

  1. ဗွေႏဗွန်-ကောဝိဒ(သီႏသဲင်ႏ)
  2. လိတ်ဗွောင်မဲ့နား(၁၈၅)