လိတ်တောင်ႏဗွေ
လိတ်တောင်ႏဗွေ ( မန်း- စွယ်စုံကျမ်း) ယို ထွာ ကတဲမ်းခြှောန်းခြုဲင်းနယ်ခါꩻဒါႏ ဘာသာႏရပ်ကားကအောဝ်ႏခရာႏ အှိုးလိတ်ဖှူꩻအဗူႏကို။ သိပ္ပပညာႏ၊ ဝိဇ္ဇာႏပညာႏဖုံႏ ပါခြှောန်းငီꩻသော့ꩻ။ လိုꩻလောဗာဟုသုတသား ယမ်ဖေႏကထုမ်ႏထွားလှူꩻလꩻယိုꩻယိုꩻထှူ ဖေႏကအုံဒေါင် အုံနောင်နှောင်ꩻအီတာႏ ကလှောင်ႏဗူႏခြှောန်းခါꩻဒါႏ လိတ်ဖှူꩻနောဝ်ꩻ ထွာ လိတ်ဖှူꩻတောင်ႏဗွေ ( အဉ်းကလေစ်ဆျ်- Encyclopedia) သှူ။ လိတ်တောင်ႏဗွေနောဝ်ꩻ အအှောန်ႏနယ်ဖေႏ လိုꩻ၊ တရစ္ဆာန်ႏ၊ ထာꩻနမ်းအောဝ်ႏခရာႏ တုမ်ႏယင်း ဝွေꩻသီးကအောဝ်ႏ ခင်ႏလမ်းခရာႏဖုံႏ။
လိတ်တောင်ႏဗွေယို တဲမ်းလှောန်လွဝင်ꩻ ခါးလား ခရစ်နေင်ႏကအောဝ်ႏခါကာႏသှူ။ ခယ်ႏလိတ်တောင်ႏဗွေ၊ လဲတ်တဉ်လိတ်တောင်ႏဗွေ၊ ဖြှဲန့်သ်လိတ်တောင်ႏဗွေ၊ အဉ်းကလစ်ဆျ်လိတ်တောင်ႏဗွေ၊ ဇျာမန်လိတ်တောင်ႏဗွေ စတဲင် ကမာꩻတဲးဝါးယမ်လွဉ်ဒါႏ လိတ်တောင်ႏဗွေ အဗူႏပဉ်ရေင်ရေင်ကအာဒါႏ ခမ်းထီသားနောဝ်ꩻ ပြှူႏဖြိုခြွေခြာႏမွေးဝင်ꩻဖုံႏ။
ခေတ်တသာ လိတ်တောင်ႏဗွေ တဲမ်းမန်းနေးနောဝ်ꩻ နျꩻထေတုက်ꩻပန်းလꩻစ ခရစ်နေင်ႏ ၁၉၅၄ ဗာႏ၊ လာဒီသဲမ်ဘာကို။ ကနျꩻထေလꩻဒါႏ တနေင်ႏ တာဖူႏတွဲꩻ ဗꩻလွေꩻအဖူႏ ၅ နောဝ်ꩻ အောဝ်ႏ အဉ်ကလဲန်ဒ်ခမ်း၊ ဟေသယ်ဝါတ်သဉ် ဗုဲင်းနေးလိမိတဲတ်ဒ် လိတ်နျꩻစက်ကို နျꩻထေဖေႏ။ တှိုႏခရစ်နေင်ႏ ၁၉၅၆ ဗာႏ နေင်ႏကိုနောဝ်ꩻ မန်းခမ်းချာႏပြန်ႏဘာသာႏသားစှိုꩻ (စာပေဗိမာန်) မာꩻလွေꩻ ထွတ်ထေလိတ် ဌာႏနထှူ တယ်ႏအဖူႏ ၆ အောင်ႏ စာပေဗိမာန်ကို နျꩻထေ။ အဆုဲင်ꩻသွတ်ꩻအဖူႏ၊ အတွဲꩻ ၁၅ နောဝ်ꩻ ထှူဖြှောန်လꩻ ဝန်ႏတန်ကဲꩻ ဦးနု စိုးကို။ ပိုလ်ႏနေဝေင်း တရေမ်ထူႏ အာႏဏာႏ ၁၉၆၂ ဗာႏနေင်ႏမာꩻချာနောဝ်ꩻ ဖျင်ကြုဲင်းစ လိတ်ဖြုံႏဖုံႏသှူ။ နဝတ စိုးနောဝ်ꩻ ထူႏခုမ်ဝင်ꩻ လိတ်ဖြုံႏတသာဖုံႏ။
