ကျောင်ꩻသွဉ်လိတ်

ကျောင်ꩻသွဉ်လိတ်သွဉ်လုဲင်ꩻ

"လိတ်လုဲင်ꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ ပအိုဝ်ႏသွုံꩻအီ ငဝ်းယိုနီငွါနဝ်ꩻ မဉ်ႏယူႏပသောင်းပသာႏထာꩻလဲ့ ထုဲင်ႏမွော့တစွိုꩻချင်ႏလွုမ်ꩻ၊ ထုဲင်ႏဒျာႏတငွါလွုမ်ꩻ၊ တကွာႏညာꩻလောက်တဝ်းဝင်ꩻ၊ ယူႏဒျာႏထင်းဒျာႏ နုဲင်းနဝ်ꩻပငါပရာꩻဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ မဉ်ႏယူႏစဲင်းစဲင်းလွေꩻ တဖြုံႏစီႏ အခရာႏထန်ႏ (အဓိပ္ပါယ်ႏ)နဝ်ꩻ တပီတဝ်းဝင်ꩻ၊ တခြောင်ꩻစီႏဒျာႏ၊ ကွာႏညာꩻယော့တဝစ်ꩻတန်ဒျာႏနဝ်ꩻသွူ၊ ပွိုးတမုဲင်ꩻနဲးတဲင် လိတ်တဲ့ လိတ်ဒျာႏ၊ လုဲင်ꩻတဲ့ လုဲင်ꩻဒျာႏ၊ တဗွုန်ပီတဝ်းဝင်ꩻနဝ်ꩻသွူ၊ ကွဲးတွော့ꩻ လုဲင်ꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏလိတ်ကို ထေလွဉ်အနမ်းအခြုံ၊ အကွက်ꩻအလုဲင်ꩻ မဉ်ႏရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻလဲ့ တပေါႏတရွို့ꩻညာꩻတဝ်း ရိုꩻဗာႏဖျင်နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။

လိတ်ကရိုꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏပါဠိပုဒ် လေခ-ကိုလွဉ်၊ ခ-နဝ်ꩻ မဉ်ႏအွဉ်ႏထွာအီအသွတ်ꩻလဲ့ လေခ်-အငဝ်းထန်ႏနုဲင်းနဝ်ꩻ၊ ပအိုဝ်ႏခြုဲင်းငဝ်းနဝ်ꩻ ထီႏလိတ် ဟဲ့ꩻဒျာႏလေခ်တွော့ꩻ မဲဉ်ႏသော့ꩻ ပါဠိကိုလွဉ်တမျိုꩻနေနေနဝ်ꩻသွူ။ လေခ-ပုဒ်ယို အဟော်ꩻ တဲမ်း ခြဲစ်ꩻ ကဲစ်ꩻ မုဲင်တောင်ꩻအီ အသုဲင်နဝ်ꩻသွူ၊ ထာꩻမာꩻတဗာႏဗာႏ၊ ဝတ္ထုထာꩻခြိုꩻ တစွိုးစွိုးယို ဖေႏကတောင်ꩻအီအသုဲင် အမောင်ꩻအနေႏ ကတဲမ်းခြဲစ်ꩻအီနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻလိတ်သွူ၊ လုဲင်ꩻ-နဝ်ꩻ နီကတဲမ်းခြဲစ်ꩻ ကဲစ်ꩻမုဲင်သေꩻခါꩻဒါႏ တောင်ꩻအီခရာႏဖုံႏယို ဖေႏကကုဲင်ထိုꩻမားဗာႏပုဲင်ႏတဲင် ရဲးအီဖေႏ အန္တရာယ်ႏ အစွိုးစွိုးအဖဲ့ꩻဖဲ့ꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻလုဲင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ စိမ်စွဉ်ႏလိုꩻမျိုꩻရန်ႏသူႏ လိတ်သမဲင်ꩻထွုံꩻစံႏ ယေန်ႏငဲးရန်ႏသူႏဖုံႏယို နေးတွမ်ႏလုဲင်ꩻတဲင် ရဲးဖေႏဗာႏ၊ ကမ်းဖေႏဗာႏ၊ တင်သော့ꩻဖေႏဗာႏ တွမ်ႏသွီႏသက်နဝ်ꩻသွူ၊ ကွပ်နဝ်ꩻမꩻ လိတ်တွမ်ႏလုဲင်ꩻယို အရေꩻတန်နုဲင်းနုဲင်းဝင်ꩻတွော့ꩻ စွုမ်ႏဖြာꩻအဝ်ႏလိုႏဒါႏငါႏဝင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။

နီပအိုဝ်ႏလုဲင်ꩻတွမ်ႏ ခယ်ႏလုဲင်ꩻနဝ်ꩻ ကရီးခါတမွူးချင်ႏ၊ တပဲင်ꩻချင်ႏ။ အရွီးခိုးထျꩻထောင်ꩻ အဝ်ႏဆွိုင်ꩻဝင်ꩻ၊ အဝ်ႏတတဲက်ꩻမွန်ဗန် ပြွူႏဖြိုထန်ႏလွဉ် တသွုန်သွုန်ဝင်ꩻတဲင် နီပအိုဝ်ႏနဝ်ꩻ ကွပ်အွဉ်ႏရေꩻတဝ်းထာꩻ၊ ကွပ်အွဉ်ႏဖွီဖုဲင် ယူႏဖွီဖုဲင်ထာꩻ၊ အွဉ်ႏတဝ်းအငိုꩻထိုနဝ်ꩻမꩻ နီပအိုဝ်ႏလုဲင်ꩻ ထိုꩻမားဗာႏ၊ ခယ်ႏနဝ်ꩻ ကွပ်ဝင်ꩻအွဉ်ႏရေꩻတဲင် ဝင်ꩻလုဲင်ꩻပညာႏ လဲင်ꩻစာအံႏဗာႏနွောင်ꩻ၊ ခမ်း(နွောင်ꩻဟံႏ)ကမ္ဘာႏဆꩻကီသွူ။ နီပအိုဝ်ႏနဝ်ꩻ ကွပ်စွဉ်ႏယူႏတဝ်း ဆုဲင်ꩻဆုဲင်ꩻတာႏ၊ ထာꩻသေဉာဏ်ႏဆေ့ꩻ မဲ့ခေ့ꩻနားအွိုင်၊ ကတူႏပီဒွုန်ငါႏနဝ်ꩻမꩻ ရတနာႏအဝ်ႏသွူအထျꩻလဲ့ အွဉ်ႏပရီႏပရာႏ၊ ဝေါင်းနုဲင်ႏထျꩻခန်းသော့ꩻလို့ဒျာႏ ထာꩻအီႏဗွုံꩻခြာ၊ အွဉ်ႏခြွဉ်းထိုꩻမားလွဉ်ꩻဒျာႏထီတဲင် ယိုခါနဝ်ꩻ ပအိုဝ်ႏလုဲင်ꩻ ကေားဒါႏတဲဝါးသား ဆေ့ꩻခြေားမွေးငါႏ မရေႏမရာႏသွူ။ ယိုခါနဝ်ꩻ ခေတ်ပညာႏဒျာႏ "ဒါႏလုဲင်ꩻနဝ်ꩻ မာꩻအီတမုဲင်ꩻ၊ နာꩻဒါႏလုဲင်ꩻနဝ်ꩻ ရဲးဆွုမ်ႏခွေတလေးရာႏ၊ တနတ်ရာႏ ဒါႏနေဟောင်း"တွမ်ႏဖြောင်းယုတ်ဖွိုႏတွော့ꩻ ဒေါ့ꩻသော့ꩻ၊ သွင်ꩻသော့ꩻထိုꩻ လိုꩻပေႏခေတ်တသာ သꩻရာႏကိုနဝ်ꩻမꩻ ဝင်ꩻကေားမဲဉ်ဒါႏလုဲင်ꩻသား ဆေ့ꩻထိုꩻဗာႏ၊ ကေားဒါႏထွူလဲဉ်းသားလဲ့ တမဲဉ်သွဉ်ဖေႏဆုဲင်ꩻတဝ်း လိုꩻပေႏခေတ်သာအလောင်းနဝ်ꩻသွူ။ နီပအိုဝ်ႏကတူႏခီးကို ဒါႏလုဲင်ꩻမာꩻအီတမုဲင်ꩻ-ကရိုꩻဒါႏငဝ်းယို မဉ်ႏတခုဲင်ႏထန်ႏထိုꩻတဝ်းဒွိုန်း၊ မဉ်ႏအဝ်ႏသော့ꩻစွူစွူကဒွိုန်းနဝ်ꩻ နီပအိုဝ်ႏဖဝ အီႏလွစ်ထန်ႏဗာႏ ဝင်ꩻသွဉ်းသယ်ႏဖဝယို တယိုꩻတဝ်းဒွိုန်းနဝ်ꩻသွူ။

လုဲင်ꩻယိုအရေꩻတန် တတွာမုဲင်ꩻ၊ အစွူႏအာႏ အဝ်ႏတတွာမုဲင်ꩻ၊ အငိုꩻထို(တန်ႏဖိုꩻ)တန်တတွာမုဲင်ꩻကရိုꩻနဝ်ꩻ ရီစံꩻဗော့ꩻ လိုꩻလွေꩻညာꩻတဖူꩻသား၊ လိုꩻကလွေꩻမာꩻထာꩻမာꩻ ထုဲင်ꩻခမ်းသား၊ မလေးရှားခမ်းသားသူꩻ အသေသွတ်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ ခယ်ႏမူႏ၊ ဂျပန်မူႏ၊ ကိုးရီးမူႏဖုံႏသူꩻ ဝင်ꩻဒါႏလုဲင်ꩻစွုမ်ႏဖြာꩻ၊ ဝင်ꩻလိုꩻမူႏ မူႏနံꩻတဖြာꩻဖြာꩻဒျာႏ လယ်ႏပတ်ခူကမ္ဘာႏဆꩻကီ ပလဲင်ꩻစွစ်ꩻ၊ ဝင်ꩻငမ်းတဝ်းတမုဲင်ꩻမုဲင်ꩻ၊ ဝင်ꩻလိုꩻမျိုꩻလင်ꩻ စောက်ကာꩻတွိုင်ꩻတဗွုန်ႏတဝ်း၊ ဝင်ꩻထင်းဖွီထီႏပေႏ တဗွုန်ႏတဝ်းနဝ်ꩻသွူ။ နီပအိုဝ်ႏမူႏနဝ်ꩻ ကွပ်ဒါႏတဝ်းလုဲင်ꩻတဲင် လွေꩻပွယ်ꩻလင်ꩻဆေ့ꩻငါတဲ့ လွေꩻတဖြာꩻနဝ်ꩻ သꩻတဆွော့ꩻတဝ်း၊ ဝင်ꩻထွို့ꩻငင်ႏစောက်ကာꩻသွူလဲ့ ခံႏဗာႏဒျာႏဗွီႏဗွီႏ၊ မဉ်ႏကွိုꩻပညာႏထင်ႏရွုမ်ꩻလဲ့ သမ်းတသေနာႏတဝ်း ဥပဒေႏ၊ မဉ်ႏကွိုꩻတရန် နက်ချာဝင်ꩻလဲ့ နမ်းလောင်း လုဲင်ꩻပညာႏသမ်းအဲဉ်ထဝ်းတဲင် ခံႏဗာႏတေ့ꩻတေ့ꩻဒျာႏအဆာ၊ ဒေါ့ꩻနယ်မွိုးဖါလဲ့ မော့ꩻတေားထဲင်းငဝ်းခွန်းနဝ်ꩻသွူ။ လိုꩻမူႏသီးအမျိုꩻ သမ်းဒီႏရာႏဒါႏထဲင်းတဲင် မဉ်လꩻသွူဝင်ꩻပိုလဲ့ ဒုံကိုဝင်ꩻတွယ်ႏတံႏအံႏဒျာႏခေါ်ခေါ်၊ မွိုးဖါမဲ့ငါ ပေႏဗာႏဒျာႏခေါ်ခေါ်၊ အပိုမူႏနမ်း ခံႏဗာႏဒျာႏအထာꩻဆာခေါ်ခေါ်တဲင် အဝ်ႏစွဉ်ႏခံႏဗာႏ အဆာကွေႏကွေႏနဝ်ꩻမꩻ နီပအိုဝ်ႏမူႏဖဝနဝ်ꩻ ဟဝ်သညင်ꩻခရာႏတန်နဝ်ꩻသွူ။

နဝ်ꩻမꩻ ခယ်ႏလဲင်ꩻရိုꩻ "နီခယ်ႏမူႏ လွေꩻဝင်ꩻခမ်း ဒါႏသဲင်ꩻဉာဏ်ႏ၊ သီပအိုဝ်ႏမူႏ ထန်ႏဝင်ꩻခမ်း လꩻသဲင်ꩻပို"တဲ့ ကေားဟွုန်ထွꩻဗာႏ ပအိုဝ်ႏပိုတဖြာꩻ အီႏခံႏစာꩻဗာႏတတွာမုဲင်ꩻ၊ ယူႏဆုဲင်ꩻယွယွစံꩻဗဲင်းဝင်ꩻလုဲင်း။ ခယ်ႏမူႏနဝ်ꩻ ပေါႏအီႏလွေꩻသွူ ဝင်ꩻခမ်းဝင်ꩻထီလဲ့ ဝင်ꩻမွိုးဖါ သွဉ်ဖေႏပဲင်ႏသွူလုဲင်ꩻပညာႏမꩻ ကွဲးထွဉ်ႏလွေꩻ၊ ပေါႏထန်ႏလꩻဗꩻသွူလဲ့ သꩻဆွော့ꩻကတဲ့ꩻစွဉ်ႏ၊ နန်းလွဉ်ꩻခရာႏ တလိုႏတဝ်း၊ ဝင်ꩻပိုမူႏနမ်းလောင်းလဲ့ ရေဒါစက်နားရီႏ ဆွဖေႏပါလွေꩻထွူ ဝင်ꩻပိုမူႏတွိုႏမုဲင်ꩻကို အဝ်ႏလမ်းကို ဆꩻချာ ထွားထီႏလွေꩻလွဉ်ꩻ တသေႏသေႏနဝ်ꩻသွူ။ ပေါႏလိုꩻခို တလွုမ်းနမ်းတဝ်းတဲးတဲးနဝ်ꩻ လွေꩻစွပ်ꩻစံꩻမွိုင် ခယ်ႏမူႏနဝ်ꩻ ရော့ꩻရော့ꩻတဝ်း ခယ်ႏမူႏယမ်းလꩻစွဉ်ႏ အငွဉ်ꩻကွေႏကွေႏသနယ်၊ နီပအိုဝ်ႏမူႏ အီႏယမ်းလꩻဝင်ꩻငွဉ်ꩻတွမ်ႏရိုꩻပုဲင်ႏ ဝင်ꩻချာႏတခို့ချာတအာသွူမဉ်ႏတဲ့ သာတန်ငါထာꩻ ခုဲင်ႏဗွုန်ႏတဝ်းနဝ်ꩻ ပွိုးတမုဲင်ꩻ လိုႏဟဝ်ယူႏငါႏဝင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။

ကွပ်နဝ်ꩻမꩻ ခေတ်ယိုခါနဝ်ꩻ ဖေႏအာႏလဲဉ်းသွူ သွဉ်လိတ်လဲ့ ဖေႏအာႏပါဗဲင်းဝင်ꩻ သွဉ်လုဲင်ꩻဟုဲင်း၊ သွဉ်လိတ်ကျောင်ꩻ အဝ်ႏလဲဉ်းသွူလဲ့ ကျောင်ꩻသွဉ်လုဲင်ꩻ အဝ်ႏလိုႏဗွောင်သန်မွေးငါႏလဲဉ်း မရေႏမရာႏနဝ်ꩻသွူ။ မဉ်ႏတဗွောင်မွိုင်တဝ်း ကျောင်ꩻသွဉ်လုဲင်ꩻ ယိုခါခဲ့ꩻခဲ့ꩻနဝ်ꩻ လိုꩻဖြားသက်ငတ်ꩻဆီမာꩻကီသား မဉ်ႏတအဝ်ႏတဝ်းဒွုမ်မဲ့ꩻ နီပအိုဝ်ႏလုဲင်ꩻထိုꩻမားဒါႏနဝ်ꩻသွူ။ ယိုမာꩻငါနဝ်ꩻ ယူႏဖွီမွိုန်းထာꩻ၊ ဒေါ့ꩻဖွီမွုန်းထာꩻ၊ မာꩻဖွီမွုန်းထာꩻတဲင် ထွူႏထွူႏတွုမ်တွုမ် အဝ်ႏလိုႏယူႏကိုလဲဉ်းဝင်ꩻ၊ အဝ်ႏလိုႏထွိုင်ႏပွိုင်ဆင်သေꩻလဲဉ်းဝင်ꩻ၊ အဝ်ႏလိုႏရုဲင်ꩻတသွိုး လဝ်းဟွုန်တမာလူႏလုဲင်ႏလဲဉ်းဝင်ꩻ၊ အဝ်ႏလိုႏလွောင်ႏဗူႏလွေꩻမွိုင်ငါႏလဲဉ်း လုဲင်ꩻသားအစွုမ်ꩻအစွိုꩻအကျောင်ꩻ တဲမ်းလိတ်သား မဲဉ်ဒေါ့ꩻသန်ငါႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ ယူႏစံꩻဗော့ꩻ နာႏစံꩻဗော့ꩻ ထွားစံꩻဗော့ꩻ လိုꩻပေႏယိုခါအလောင်းလုဲင်း ကရီးခါနဝ်ꩻရိုꩻ "ဒါႏလုဲင်ꩻမာꩻအီတမုဲင်ꩻ"ကွပ်ငဝ်းခူႏအွော့ꩻဝန်ထိုꩻ ပအိုဝ်ႏထွုံꩻစံႏယံ အရွီးအခိုႏနဝ်ꩻမꩻ ယိုခါ ပအိုဝ်ႏလုဲင်ꩻအီႏထိုꩻမား တမွာမွာဗာႏလဲဉ်းနဝ်ꩻသွူ။

ယိုခါနဝ်ꩻ "ဒါႏလိတ်ပအိုဝ်ႏ မာꩻအီကဲးတမုဲင်ꩻ၊ အီႏလွေꩻသွုံꩻမုဲင်ꩻကို"ကရိုꩻနဝ်ꩻလဲ့ အဝ်ႏလိုႏဗဲ့ꩻအွော့ꩻစစသွူ၊ နီပအိုဝ်ႏ အရွီးအခိုႏ ထွုံꩻစံႏဟဝ်ဖုံႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏလိုႏအွဉ်ႏသတိꩻဟဝ်ဟဝ်ဝင်ꩻ၊ အဝ်ႏလိုႏဖေႏဒေါ့ꩻသော့ꩻတဝ်း နီပအိုဝ်ႏခြာ၊ ဝင်ꩻမဉ်ႏဒေါ့ꩻလဲ့ တလဲင်ႏချင်ႏ အဝ်ႏလိုႏရဲးလꩻလꩻထွူဝင်ꩻ ပငါပရာꩻဖုံႏနဝ်ꩻသွူ၊ မဉ်ႏတမွေးတဝ်းမဲ့ꩻ နီပအိုဝ်ႏလိတ်ယိုလဲ့ ထိုꩻမားဒါႏယင်းနဝ်ꩻသွူ။