ကွဲးထိုမ်ႏကွဲးအွောင်
"ကွဲးထိုမ်ႏကွဲးအွောင် မော့ꩻစလွဉ်သွူ" စွန်းလွန်းရာပြည့် မိန့်ခွန်းဓမ္မဩဝါဒလိတ်မွူ တွဲႏနျꩻ ဗုဒ္ဓသာႏသနာႏ ၂၅၂၀၊ မြန်မာ ၁၃၃၈-ဗာႏ၊ ခရစ် ၁၉၇၆-ဗာႏ၊ မတ်လာ ထေထန်ႏပထမအလဲင်ႏကို တဲႏလိတ်မဲ့ငါ (၈၆)ဗꩻလွေꩻ (၉၁)အခါႏ တဲမ်းသေꩻခါꩻနေးမန်း (တောင်ႏမာႏ)ဘာႏသာႏ မဉ်ႏချာႏထန်ႏ ပြန်ႏပအိုဝ်ႏချာနဝ်ꩻ အခရာႏဖုံႏ အဝ်ႏပါနုဲင်းယိုအတွိုင်ꩻသွူ။ ဗုဒ္ဓသာႏသနာႏ ထွိုင်ႏလꩻဗꩻဗွေလွဉ် အနေင်ႏ (၂၃၅)ဗာႏကို ရဟန်ꩻတန် ဗွေႏမောဂ္ဂလိပုတ္တတိဿအွဉ်ငါ ပါတွမ်ႏရဟန္တာႏ အပါꩻပေါင်ꩻတရေင်နဝ်ꩻ ဒင်ႏလွေꩻတတိယသံဂါယနာ ပါဋလိပုတ်ခမ်းကိုသွူ။ ဒင်ႏလွေꩻတတိယသံဂါယနာႏထွိုင်ႏထွူ စဲတ်စတ်မွေးမဲန်ႏဒါႏ ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏယို ယံထိုတသွောင်းသင်း ဖေႏနွောင်းနင်း လေဗွာသမ်းထဲင်းအတာႏ ရဟန်ꩻတန် ဗွေႏမောဂ္ဂလိပုတ္တတိဿ အွဉ်ႏစွꩻ၊ကျွꩻကာစွဉ်ႏဒျာႏ ဗွေႏသံႏဃာႏသီး ထွဉ်ႏလွေꩻမာꩻလေလင်း ဗုဒ္ဓသာႏသနာႏ ကွတ်ꩻတုံး ကွတ်ꩻခမ်း ခင်ႏလမ်းဖုံႏအကို ရဟန်ꩻတန်ဗွေႏဗွေႏသောဏရဟန်ꩻတန် ဗွေႏဥတ္တရအွဉ်ငါ (ပါတွမ်ႏ-ရဟန်ꩻ ဗွေႏမဟိန္ဒ ရဟန်ꩻဗွေႏတိဿဂုတ္တ ရဟန်ꩻဗွေႏသာမာယသီး) အစွိုꩻနဝ်ꩻ မဲဉ်ႏတနꩻကျွꩻကာ မာꩻလေဗွာ ဗုဒ္ဓသာႏသနာႏ သုဝဏ္ဏဘူမိ(သထုံႏတန် ပအိုဝ်ႏခမ်းထီဟံႏယာႏ)ကိုသွူ။ ရဟန်ꩻတန် ဗွေႏသောဏ ရဟန်ꩻတန် ဗွေႏဥတ္တရသီး ထွုင်းကူꩻကာႏ ပရိနိဗ္ဗာန်ႏထွူသဝ်ꩻမာꩻချာ ကထွာဒါႏ တပဲ့ꩻခင်ႏထျꩻ အသွုပ်သွုပ်ဖုံႏနဝ်ꩻ ဗွေႏသောဘိတ ရဟန်ꩻဗွေႏသောမဒတ္တ ရဟန်ꩻ ဗွေႏသုမနတိဿ ရဟန်ꩻသာပါက၊ ရဟန်ꩻဗွေႏအနောမဒဿီ၊ ရဟန်ꩻဗွေႏအဓိသီလ၊ ရဟန်ꩻဗွေႏဗြဟ္မဏဒဿီ၊ ရဟန်ꩻဗွေႏမဟာကာလ (တဝ်းလဲ့) ရဟန်ꩻဗွေႏသီလကာလ၊ ရဟန်ꩻဗွေႏဓမ္မဒဿီသီးဖုံႏသွူ။ ဗွေႏရဟန်ꩻသီးအာသွုပ် အာပါꩻနဝ်ꩻအကို ရဟန်ꩻဗွေႏဓမ္မဒဿီကရိုꩻယိုနဝ်ꩻ ရဟန်ꩻလောင်ႏလင်တမွေးတဝ်း၊ ပကံႏခမ်းထီကို ပကံႏခမ်းသားမူႏခို ကကွိုꩻဝုဲင်ႏဒါႏ ဗုဒ္ဓသာႏသနာႏသူꩻ ထာꩻအီႏထာꩻအာႏလွိုင်ႏအာ၊ အလွီးပါနွုမ်ꩻဆျာႏသေသင်၊ ထာꩻထီႏထာꩻယူႏဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏသိမ်ꩻလွမ်းပုံႏဒျာႏ ထာꩻမာႏထာꩻမီႏ၊ ထီႏတအာ ဒေါ့ꩻတခို့၊ ကွင်ကွယ်ကာလို့စားနဝ်ꩻမꩻ အွဉ်ငါဖျိုးဝင် မွဉ်းဖျင်ဖေႏကထွာဒါႏ ဗွေႏအရဟံဒျာႏသွူ။ ဗွေႏအရဟံသူꩻ ပိဋကတ်(၃)ပြုံႏပွိုင်ႏလဲ့ ဒါႏအိုမ်လို့ထံ သေစင်စိင်ကြောင်းလွုမ်ꩻတကာႏတဝ်း ပါဠိ၊ မဲင်ꩻ(မွန်)ပြူ သက္ကတ လိတ်အက္ခရာႏဖုံႏလဲ့ ဒါႏလျင်ႏတဲပ်တဲ့မွေးသွူ။ ကွပ်ဒါႏလျင်ႏလဲပ်လဲ့ တဲပ်တဲ့မွေးငါႏ ဘာႏသာႏဗေဒတွမ်ႏ အက္ခရာႏဖုံႏနဝ်ꩻမꩻ ဝွေꩻဗွေႏတဲမ်းသေꩻနွောင်ꩻ ဟန်ႏသနီꩻယိုခါ မြန်မာနွောင်ꩻဟံႏသား တခမ်းထီလွုမ်း ကအဝ်ႏသွဉ်ဒါႏ အက္ခရာႏလိတ်မန်း(မြန်မာစာ)နဝ်ꩻသွူ။ ဗွေႏအရဟံ ကမာꩻမွဉ်းဖျင်တသာဖေႏဒါႏ ဗုဒ္ဓသာႏသနာႏ ပကံႏခမ်းသူꩻ တဲႏမွဉ်းဖျင်စစွဉ်ႏ ခွန်အောင်ႏနွောင်ꩻရွစ်ထွာ (အနောရထာႏ)စိုးထွူနဝ်ꩻ ခွန်အောင်ႏနွောင်ꩻရွစ်ထွာ အပို ခွန်စော့ꩻလွူး(စေားလူးမင်း)စိုးထွူနဝ်ꩻ---ထွူနဝ်ꩻနဝ်ꩻ ခွန်ကျင်စဲတ်သား(ကျန်စစ်သား)စိုးထွူနဝ်ꩻ မာꩻလေဗွာ ဗုဒ္ဓသာႏသနာႏ ထွꩻစွဉ်ႏခွန်လစ်ꩻစိုး(လစ်ꩻဖြာꩻ)သွူ၊ ဗွေႏသာသနဝိသုဒ္ဓိ(ကမ္မဋ္ဌာနာစရိယ၊ ဂန္ထကာရက) ကတဲမ်းထေသေꩻဒါႏ စွန်းလွန်းရာပြည့် မိန့်ခွန်းဓမ္မဩဝါဒ လိတ်ဖွူꩻကို အဝ်ႏပါနုဲင်းကီယိုဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ တဲမ်းလိတ်းသားဆန္ဒ တဲမ်းလိတ်သားခွေဗွေႏ ကမဲဉ်ဖေႏသေငါႏ ထွားလိတ်သားအခရာႏနဝ်ꩻ---နုဲင်းဆꩻကီယိုကပါဒါႏ ဗွေႏအရဟံသူꩻ ဒါႏပိဋကတ်(၃)ပြုံႏတကာႏတဝ်း ပါဠိ၊ မဲင်ꩻ (မွန်) ပြူ သက္ကတတဲ့ ဒါႏလဲပ်လဲ့တဲပ်တဲ့မွေး၊ လိတ်ယာႏနဝ်ꩻအကို ပြူကရိုꩻနဝ်ꩻ မြန်မာတခမ်းလွုမ်း ယိုခါခါ လိုꩻမျိုꩻစွိုးခွိုꩻအကို အထွာနွောင်ꩻလွိုကဲꩻဝင်ꩻ၊ ပြူလိုꩻမျိုꩻစွိုးခွိုꩻလိုꩻမျိုꩻ တမျိုꩻတဲးတဲ့ (သꩻမဲဉ်အုံဝင်ꩻဖဲ့ꩻကီ နီမꩻနီ နီမꩻယံ နီမꩻကျ သꩻမာန်ႏမာႏနစားနဝ်ꩻ တပါတဝ်း၊ နေးဒျာႏထာꩻယူႏ သဘာဝမဲဉ်ႏမဲဉ်ႏ၊ ပါꩻလိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻ လွိုးအွဉ်ႏအွုမ်ႏတရွုမ်း နီလိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻ အွဉ်ႏပယွုမ်းစားနဝ်ꩻမွေးတဝ်း၊ ကွဲးယူႏယူႏလဲ့ဖြောင်လွဉ်၊ ကွဲးထိုမ်ႏအွောင်အွောင်မော့ꩻ အဗော့ꩻသွတ်ꩻလိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻ တဲမ်းလိတ်သား ထာꩻယူႏတဲးတဲ့) ပအိုဝ်ႏစွိုးခွိုꩻလိုမျိုꩻနဝ်ꩻ ၉၉% တယွမ်ꩻနွောင်ꩻတဝ်းရင်ꩻသွူ။ ယူႏလွေꩻနေးသဘာဝ မဉ်ႏတဲမ်း- ပြူ ကရိုꩻတဲ့ - ပ + ရ + အူ မဉ်ႏတဲမ်း- ပျူ ကရိုꩻတဲ့ - ပ + ယ + အူ ဟန်ႏသနီꩻယိုခါ လိုꩻအာသီးကဖန် မြန်မာတခမ်းလွုမ်းကို ကအဝ်ႏအုံငီꩻဝင်ꩻမူႏခို မနုဿလိုꩻပိုအချင်ꩻချင်ꩻ အပွေႏအာဃာတ အွဉ်ႏတဝ်းဝင်ꩻစား ကိဉ်းထွားစံꩻ ကအီႏခြပ်ရဲဉ်ႏအစဲဉ်ႏယိုမွိုင်= ပ + ရ + အူ = ပရူလိုꩻမျိုꩻအဝ်ႏနေ ပ + ရ + ပြ + အူ = ပြအူ လိုꩻမျိုꩻအဝ်ႏနေ ပ + ရ + အူ = ပရအူ လိုꩻမျိုꩻအဝ်ႏနေ ပ + ရ + အူ = ပြူလိုꩻမျိုꩻအဝ်ႏနေ လွတ်ꩻထိုအထဝတဖြုံႏတဲင် ပ + အူ = ပူ လိုꩻမျိုꩻအဝ်ႏနေ ပ + အူ = ပအူ လိုꩻမျိုꩻအဝ်ႏနေ (ပအိုဝ်ႏစွိုးခွိုꩻ လိုꩻမျိုꩻဖုံႏယို ဖူးဝေးတောင်ႏရွိုꩻဖုံႏ ဟဲ့ꩻပအူ ဗꩻယိုခါသွူ၊ ယွုမ်းတဝ်းအဖြာꩻမဉ်ႏအဝ်ႏတဲ့ ရီစံꩻဖူးဝေးတောင်ႏရွိုꩻနဝ်ꩻ အစဲင်းလွို၊ ကတဲမ်းဒါႏပျူစားနဝ်ꩻနဝ်ꩻ ကွာႏ ရ+ယ=လွုမ်ꩻတဲင် ဗွုန်လဲဉ်းဝင်ꩻ။ မြန်မာတခမ်းလွုမ်းကို ဒေႏသယထွောင်းထွောင်း တဲမ်းလိတ်သား တဖျော်လို့ကြောင်းဗာႏတဝ်းမꩻ နုဲင်းဆꩻကီကပါဒါႏ = ပရူလိုꩻမျိုꩻ ပြအူလိုꩻမျိုꩻ ပရအူလိုꩻမျိုꩻ ပြူလိုꩻမျိုꩻအဝ်ႏဒါႏမꩻမကောင်း မဉ်ႏအဝ်ႏမွေးဒါႏကရိုꩻလဲ့ မာꩻကေꩻဇူꩻအာအာ တဲမ်းပြန်ႏချာဖေႏသွော့ ကတဲမ်းယိုသားထျꩻနေား။ နဝ်ꩻလွုမ်ꩻတကာႏတဝ်း လိုꩻမျိုꩻတမျိုꩻတွမ်ႏတမျိုꩻ ဝွေꩻသီးကဒေါ့ꩻရိုꩻသွုံꩻငဝ်းငွါ ကဟဲ့ꩻဒါႏ လိုꩻမျိုꩻလင်အလိုꩻမျိုꩻ မဉ်ꩻတဗွိုန်ပီတဝ်းဝင်ꩻသွူ။ မဉ်ႏအွဉ်ႏသေဗာႏ အစဲင်းစဲ့ခရာႏ အတာႏဖုံႏနဝ်ꩻ လိုꩻမျိုꩻမဉ်ꩻဇာႏတိ မန်းဟဲ့ꩻ ဖြဝ်ꩻဟဲ့ꩻ ပအိုဝ်ႏဟဲ့ꩻ ဗမာ ဗမာ မန်း မန်း (တောင်ꩻမာႏ) တုဲႏ ရှမ်း တုဲႏ ဖြဝ်ꩻ ပအိုဝ်ႏ ပအိုး ပအိုႏ ပအိုဝ်ႏ ပကညော ကရင်(ဖြူ) ယင်ႏဖွိုက်ꩻ စောက်ꩻဗွာ ကယာႏ ကယား ယင်ႏလဲင် စောက်ꩻတနျာႏ မွန် မွန် (သေတဝ်း) မဲင်ꩻ (တလဲင်ꩻ) တွီင်ရွိုး တောင်ရိုး တောင်လွိုꩻ တောင်ႏလွိုꩻ လိုꩻမျိုꩻစွိုးခွိုꩻအလောင်ႏလင် အဟဲ့ꩻအဟောင် ဝင်ꩻစွိုးခွိုꩻမဉ်ꩻတဲ့နဝ်ꩻ၊ နီစွိုးခွိုꩻမဉ်ꩻတဲ့နဝ်ꩻ အမဉ်ꩻဟဲ့ꩻဒါႏ ပရူ ပြအူ ပရအူ ပြူ ပူ ပအူ ပယူ ပျအူ ပျူ လိုꩻမျိုꩻမဉ်ႏအဝ်ႏထပ်ထဲင်းဖေႏသွော့သမဲင်ꩻကို အတာႏနေား။ တဲမ်းလိတ်သား ကယူႏလွေꩻနေး တွမ်ႏသဘာဝတရာꩻ ယိုခါခဲ့ꩻခဲ့ꩻ အဗော့ꩻသွတ်ꩻဖဲ့ꩻပြူကရိုꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏပအိုဝ်ႏစွိုးခွိုꩻ လိုꩻမျိုꩻလွုမ်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ "မွေးတမွေးတဝ်း စဲတ်သွော့ငဝ်း" လိုꩻကဝါႏသနာႏဒါႏ သုတေသနသား ကထွုင်ႏထောင်ထွား ပျူငဝ်းရာႏယို အဖွိုႏထို အဖွီထွူႏ အဝ်ႏသွစ်ꩻမွူး သွစ်ꩻငွါ အရိုꩻခါꩻစားနဝ်ꩻသွူ။ အွိုးခꩻတလဲင်ႏ လိုꩻခမ်းလင်သားတဖြာꩻ ဖျော်ထေ့လွဉ် ပအိုဝ်ႏလိတ်လုဲင်ꩻယေန်ႏငဲးရေꩻ ဗဟိုႏရွုမ်ꩻကိုတဲင် ရီခန်းနုဲင်းယို- ပါꩻခမ်းလင်= ယိုခါခဲ့ꩻခဲ့ꩻ သီကတဲမ်းဒါႏထူႏသွုံꩻ မတ်တောင်ꩻအီ သီပအိုဝ်ႏငဝ်းငွါ ကထွာပအိုဝ်ႏ လိတ်သူꩻ အဝ်ႏမုဲင်ꩻငွါ ခွုင်းမုဲင်ꩻဖြုံႏဟောင်း။ လိတ်လုဲင်ꩻသား= ယိုခါခဲ့ꩻခဲ့ꩻ ကအဝ်ႏတဲမ်းအီ နီပအိုဝ်ႏစွိုးခွိုꩻငဝ်း ထင်ႏလင်ꩻထွူႏဖွီနဝ်ꩻ အဝ်ႏသူငွါ သူဖြုံႏ။ ပါꩻခမ်းလင်= ပေါႏနေးနဝ်ꩻနဝ်ꩻ ခွေကလေ့လာထိုမ်ႏအွာ ထိုမ်ႏဗို့ꩻ သီမြန်မာခမ်းယို မန်းကအစ ခမ်းရင်ꩻသားတဖုံႏလွုမ်းအကို သီပအိုဝ်ႏငဝ်းငွါ သီပအိုဝ်ႏလိတ်ယို တွမ်ႏပျူငဝ်းပျူလိတ် အဗော့ꩻသွတ်ꩻဝင်ꩻ အရိုꩻစားနဝ်ꩻလဲ့ ဟွုန်ဗာႏဖိုသွူ။ လိုꩻခမ်းလင်ပါꩻနဝ်ꩻတဖြာꩻ အမဉ်သေငါꩻမွေး ပအိုဝ်ႏငဝ်း ပအိုဝ်ႏလိတ် အထွူႏအဖွီ အခြေင်းအယန်ꩻ အဝ်ႏဒျာႏရင်ꩻသွစ်ꩻငွါ သွစ်ꩻဖြုံႏအကျောင်ꩻတဲးတဲ့ ဟန်ႏသနီꩻယိုခါ ကမ္ဘာႏဟံႏတန်အလောင်း လွိုးအအွဉ်ႏဖေႏသေလဲဉ်း လိုꩻအာသီး မြန်မာချမ်းကို ပျူစွိုးခွိုꩻကရိုꩻနဝ်ꩻ လိုꩻမျိုꩻအလောင်ႏအလင် တမွေးတဝ်း၊ ဟန်ႏသနီꩻယို ကထွာ(ပအိုဝ်ႏစွိုးခွိုꩻလိုꩻမျိုꩻသွူနဲး)နုဲင်းနဝ်ꩻဒျာႏရင်ꩻရင်ꩻ တလွစ်ကင်ꩻတဝ်း။ ထိုမ်ႏဗို့ꩻ ဗို့ꩻအွာ ထိုမ်ႏဒို တဲမ်းလိတ်သားယို အတ္တ မာႏန ဒေသ ထာꩻစွဲꩻဗွို့ꩻခြꩻ သꩻစားနဝ်ꩻ အဲဉ်ထဝ်း၊ အဖြာꩻယိုနဝ်ꩻယံ၊ အဖြာꩻသူꩻညမ်း ထာꩻထင်းထာꩻထီႏ တအဲဉ်ထဝ်း တပါတဝ်းလာꩻလာꩻ၊ ကွပ်ပွိုးထီႏငါႏ ပအိုဝ်ႏစွိုးခွိုꩻ ခမ်းသားအမျာꩻသမဲင်ꩻနဝ်ꩻမꩻ တဲမ်းနယ်ပျꩻဗာႏ ပအိုဝ်ႏငဝ်းယာႏ အဝ်ႏသွစ်ꩻငွါ သွစ်ꩻဖြုံႏအကျောင်ꩻဒျာႏသွူ။ အတ္တ မာန အွဉ်ႏချꩻလထွူခါ နာႏထွားစံꩻ ပအိုဝ်ႏစွိုးခွိုꩻကရိုꩻဒေါ့ꩻငဝ်း ငါယိုမွိုင် တဲမ်းလိတ်သားယိုတဲ့ပါ၊ ကဉ်းအာအာ ပအိုဝ်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ ရိုꩻလွဝင်ꩻ သော့ꩻအီတခြိုꩻ ဝင်ꩻကဟဲ့ꩻရိုꩻဒါႏ (မန်းကဟဲ့ꩻသေတ္တာ) "တွို့က်း"နဝ်ꩻ ဟန်ႏသနီꩻယိုခါ ပအိုဝ်ႏအုံဒါႏ ဝင်ꩻကျောက်တလွုံꩻတန်သားတွမ်ႏ ပင်လောင်ꩻဖဲ့ꩻ ဒုံလုံးပဲန်(န၀်)သားဖုံႏ တဟဲ့ꩻတဝ်း "တွို့က်း"၊ ဟဲ့ꩻဒျာႏ "တွိုက်"မဉ်ႏယွုမ်းတဝ်း ထောင်ထွား နားနာႏစံꩻ။ ပီဗွိုန်နဝ်ꩻနေ ကထွားအီထာꩻ ယရပ်ဒုံနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻဒျာႏ"မဲ့း"၊ ယရပ်ဒုံလဲ့ ဟဲ့ꩻဒျာႏ"မဲ့"စားနဝ်ꩻကစသွူ၊ နဝ်ꩻမꩻ ရိုꩻဗာႏ ပအိုဝ်ႏငဝ်း အဝ်ႏသွစ်ꩻငွါ သွစ်ꩻဖြုံႏအကျောင်ꩻသွူ။ နဝ်ꩻထွူလွုမ်ꩻတကာႏတဝ်း တဲႏစပကံႏခမ်းစိုးကာႏ ဝင်ꩻကထူႏသွုံꩻအီ နီငဝ်းရာႏထီဖုံႏနဝ်ꩻ အွဉ်ႏနယ်စံꩻဗာႏ အပွိုင်ကျမ်ꩻနုဲင်းငါယိုဖုံႏသွူ။ လျှောက်ပတ်-လွောက်ꩻဖက်၊ ရောင့်ရဲ-ရောင်းရဲ့၊ တီးတိုး-တီးတွူး(ဒီးဒွူး)၊ တခေါ်လောက်-တခြဝ်လွုမ်ꩻ၊ ကြွေးကြော်-ဟွေးခြဝ်၊ ရောက်ကြောင်း-ရွစ်ခြောင်ꩻ၊ အညှီ-အတရီ၊ အပေါင်း-အဖြောမ်း၊ အဖော်-အဖဝ်ႏ(အသွꩻ)၊ လျောက်ထား-လဝ်းထား (ထားကရိုꩻနဝ်ꩻ အွဉ်ႏချာဆွတ်ချာ မာꩻရီးအဓိပ္ပါယ်ႏလꩻစားနဝ်ꩻ ဥပမာႏ-ထားခါꩻမေႏ)၊ လုံ့လ-လို့လ၊ အဆုံးအဖြတ်-အဆွုမ်ꩻအဖြတ်၊ ဖြတ်တောက်-ဖြတ်ꩻတွောက်၊ စူး-စွို့ ဆွို့ ဆော့ꩻ၊ တစိုးတစိ-တစူးတစိꩻ၊ လျစ်လျူ-လျော်လျိုႏ (ဝင်ꩻကပဆျူႏခွမ်ꩻလာꩻကစ လျော်ထိုꩻလျိုႏထိုꩻ)၊ စေတီပုထိုး-စေႏတီႏဗွန်ထို၊ စတဲင်စတဲင်စားနဝ်ꩻဖုံႏ ပအိုဝ်ႏငဝ်းရာႏအာမွေးငါႏ။ ယိုဖုံႏနဝ်ꩻ ခွုင်းတဲမ်းလိတ်သား ကသေအကို တဲမ်းထန်ႏနယ် အပြုံႏ(၁၀)ကို တပြုံႏကိုလွုမ်ꩻသွူ။ လိတ်ယိုတပုဒ် ကထွုင်ႏရုပ်လွဉ်နဝ်ꩻ ပအိုဝ်ႏဗွေႏ၊ ခွန်၊ နင်ꩻသီး ဟဝ်ထွား လိုႏလွူꩻငါႏမွေးဝင်ꩻလိတ် စွုမ်ႏပါꩻ/ဖြာꩻ၊ ကထွားဟော်ꩻကို နမ်းတာႏ ခွိုꩻတာႏ အကျိုꩻကအဝ်ႏဒါႏလိတ်ရဲဉ်ႏ လိုႏမတ်လိုႏတဲမ်းထန်ႏခါꩻ။ နီကတဲမ်းမတ်ခါꩻ စွိုးခွိုꩻလိုꩻအမျာꩻ အကျိုꩻတရာꩻ မဉ်ႏထွာဒါႏငါ လိုႏတဲမ်းပသာ ပအိုဝ်ႏဖုံႏကထေထန်ႏဒါႏ လိတ်ဖွူꩻဂျာနယ် မဂ္ဂဇင်းကစကို။ ပွိုးနဝ်ꩻမꩻ ဟန်ႏနေင်ႏ ၁၃၇၄-ဗာႏယိုတဲ့ ပအိုဝ်ႏမွိုးဖါသီးပိုခို သွꩻမူႏခိုသီး သွꩻဖဝ်ႏဟဝ်တဖြာꩻ ခွေခွန်တရာꩻ ခွုင်းကတောင်ꩻ ကထွားဟော်ꩻဗာႏ ဝင်ꩻဘာႏသာႏလိတ်ကို ပြူကရိုꩻဒါႏ စွိုးခွိုꩻလိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻ မွူးဟာ မွူးရဝ်ꩻ လဲင်ꩻထိုꩻမားစွဉ်ႏ၊ သွတ်ꩻသဝ်ꩻစွဉ်ႏတဲးတဲ့ တထွာနွောင်ꩻတဝ်း၊ ကွဲးထိုမ်ႏကွဲးအွောင် မော့ꩻလွဉ်ခန်းဒျာႏ ပျူလိုꩻမျိုꩻကရိုꩻနဝ်ꩻ ဟန်ႏသနီꩻယိုခါ ထွာပအိုဝ်ႏစွိုးခွိုꩻလိုꩻမျိုꩻအကျောင်ꩻ ဟန်ႏနေင်ႏသမဲင်ꩻလိတ်မဲ့ငါ အခန်ꩻခရာႏ တဲမ်းနယ်ဗာႏတျာယိုသွူ။ ပအိုဝ်ႏမွိုးဖါသီး ပိုခို၊ ဗွေႏဆရာႏဗွန်ထိုသီး တပဲ့ꩻ၊ သွီႏတဲ့သေႏ သွꩻဖဝ်ႏပေႏ ဗွေႏ ခွန် နင်ꩻ သွꩻဟဝ်တဖြာꩻ-[၁][၂]