ဘာႏသာႏငဝ်းငွါ

အဝ်ႏ ဝီခီပီးဒီးယား ကို
(အဝ်ႏ ငေါဝ်း ယီးနယ်ချာခါꩻဒျာႏသွူ)

ဘာႏသာႏငဝ်းငွါ (အဲင်းကလေတ်: Language) (မန်း: ဘာသာစကား) ကရိုꩻနောဝ်ꩻ လိုꩻသီးဖေႏသေလူႏလုဲင်ႏအီဝင်ꩻတာႏ၊ လုဲင်ႏချာငါအီဝင်ꩻ ထာꩻဟွုန်အလီအလာ၊ အွို့ꩻထာꩻဖုံႏအတာႏ အွောန်ႏသင်ႏငေါဝ်း အွောန်ႏဆွိုပ်စပ် စွို့ꩻစွောန်ႏဝင်ꩻတဲင် ဝေါးဟာရဖုံႏ လွိုင်ႏအာထွူခါ ဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါ ထွာအောဝ်ႏလွောန်အီဗာႏသွူ။ ဟန်ႏသနီꩻ ကမ္ဘာႏလောင်းယို ကအောဝ်ႏဒေါ့ꩻဖြောဝ်ႏဒါႏ ဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါ အမျိုꩻပေါင်ꩻနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏသူရေင်လွိုအကျောင်ꩻ သေထွꩻဗာႏနုဲင်းနောဝ်ꩻသွူ၊ ဒေႏသအလွောက်ꩻ၊ လိုꩻမျိုꩻအလွောက်ꩻ၊ ခွိုꩻနွယ်ႏအလွောက်ꩻ ကဒေါ့ꩻဖြောဝ်ႏဒါႏ ဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါနောဝ်ꩻလဲ့ ဖဖြယ်လွဉ်စွဉ်ႏအမျိုꩻမျိုꩻသွူ၊ မွိုးစိုးဖါပန်ကာႏ ဗꩻတွိုႏလွဉ်စွဉ်ႏဟန်ႏသနီꩻ နေးတွမ်ႏဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါယိုတဲင် ယောင်းစူပသာလွဉ်ဖေႏ လိုꩻထာꩻသေတရာꩻဖုံႏ၊ ထာꩻလိမ္မာႏတရာꩻဖုံႏနောဝ်ꩻသွူ၊ ကမ္ဘာႏလောင်းယိုနောဝ်ꩻ အုပ်ချွုတ်ပွိုင်ႏစိုꩻအီတွမ်ႏ ဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါနောဝ်ꩻသွူ။ ဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါယို ထွာအစွန်ꩻထင်ငါႏ အခြွိုင်းကိရိယာႏတမျိုꩻဒျာႏနောဝ်ꩻသွူ။ ဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါယို မဉ်ႏအောဝ်ႏခေါ်ခေါ်ဒျာႏနောဝ်ꩻ ထွာလိုꩻမျိုꩻတမျိုꩻ ဂုဏ်ႏအင်္ဂါႏလက္ခဏာႏတဗာႏနောဝ်ꩻသွူ၊ ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါယိုနောဝ်ꩻ ပါသော့ꩻဒျာႏ မွန်ဂိုလီယန် တမွိုးပို(မိသားစု)၊ တိဗက်ခယ်ႏစွိုးခွိုꩻတွမ်ႏ စောက်ꩻမျိုꩻအဖြယ်ကိုနောဝ်ꩻသွူ။ ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါတွမ်ႏ ပျူဘာႏသာႏငေါဝ်းယို ဗွိုန်ပီလို့ဝင်ꩻအကျောင်ꩻနောဝ်ꩻ ကလေ့လာဒါႏ ဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါ သုတေသီသားဖုံႏ အောဝ်ႏယွုမ်းအံႏလွဒျာႏနောဝ်ꩻသွူ။[၁]

အစောဝ်းခါနောဝ်ꩻ ဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါကို အှောန်ႏသင်ႏနေးငေါဝ်းဒေါ့ꩻရီ ယင်း ယွိုင်ႏကြုဲင်းချာငါနေးစူခင်ႏ ဒေါ့ꩻရီထာꩻဖုံႏယို ကမာꩻအောဝ်ႏခါꩻတဲ့နောဝ်ꩻ၊ ကမာꩻအီတဲ့နောဝ်ꩻ ယူႏခွောန်ꩻခါꩻနေး ဗွိုန်ပီတောဝ်းဝင်ꩻလာꩻလာꩻတဲင် ကထွိုင်ႏမာꩻထောင်လွောန်ꩻ သုတေသနတဲ့ ထောင်ခေါခါꩻနေးဒျာႏ။ ယိုလဲင်ႏခါနောဝ်ꩻ ရိုꩻလုဲင်ႏ ဒေါ့ꩻရီတွမ်ႏ ရုဲင်ꩻစူရုဲင်ꩻခင်ႏတဲင် သေတောင်ꩻခါꩻနေးလဲန်း ဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါတဗာႏဒျာႏထွူခါ ကဒေါ့ꩻထန်ႏငေါဝ်းယို မာꩻစွိုꩻနယ်တွမ်ႏ စူခင်ႏရုဲင်ꩻထာꩻ ဒါႏလꩻအီလဲန်းသွူ။ နောဝ်ꩻမꩻ ဘာႏသာႏဗေဒ သုတေသန ထွားရောတ်လိတ်ရဲန်ႏပွယ်ꩻ ခေတ်ယိုခါဖုံႏကို တဲမ်းခါꩻလွောန်ဖေႏပါနေးလဲန်း ရုဲင်ꩻစူရုဲင်ꩻခင်ႏ ထာꩻဒေါ့ꩻရီနယ်ꩻ တွမ်ႏယင်း အွောန်ႏထန်ႏနေးငေါဝ်းသွူ။ ဝင်းစူဟဲ့ꩻ၊ တရွူꩻကတူႏ၊ အွောန်ႏဖွိုႏငင်း လွေꩻလိုꩻဆꩻငါဖုံႏယို ပါလွေꩻ ငေါဝ်းငွါရုဲင်ꩻစူရုဲင်ꩻခင်ႏကိုသွူ။

ထာꩻသားငေါဝ်း တောမ်ႏလိုꩻငေါဝ်း[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]

ထာꩻသားတိရစ္ဆာန်ႏလေားကကိုယောဝ်း ဒေါ့ꩻရီဆွိုပ်စပ်ꩻလူႏလုဲင်ႏဝင်ꩻခရာႏ ဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါ အောဝ်ႏနေနေ။ ဥပမာႏ- တမူဖုံႏယို အွောန်ႏတသွိုးထာꩻတစွိုးစွိုးတွော့ꩻ ဖေႏသေလူႏလုဲင်ႏဝင်ꩻ ကောဝ်ႏထီကအောဝ်ႏဒါႏ ရပ်ခင်ႏလမ်း။ သꩻ ဟောဝ်ꩻပါတွိုႏဒါႏ အခရာႏနောဝ်ꩻ မဉ်ႏတဲက်တွိုင်ꩻတွမ်ႏ လိုꩻဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါယို ထာꩻသား မဉ်ႏထီႏ တပုဲင်ႏဟောမ်ရာႏနောဝ်ꩻ ဝွေꩻသီး အီးဒေါ့ꩻသင်ႏနေးငေါဝ်းတာႏ ချင်းယူႏ အွောန်ႏထော့သေꩻ ငေါဝ်းတငွါ ဒါႏတောဝ်းရိုꩻကီလဲ့ ဝွေꩻသီးကမွန်းပျောႏဒါႏ ရပ်ခင်ႏလမ်းကိုနောဝ်ꩻ ဝွေꩻသီးဖေႏသေ ဆွိုပ်စပ်ꩻအာတွမ်ႏ ထာꩻတသွောန်ထူႏဗာႏနေးတောဝ်းယောဝ်း အောဝ်ႏလွိုႏလွိုႏ ထေမာꩻနယ်ဖေႏဒါႏ ထာꩻဒါႏဖုံႏ ဗွိုꩻ ဆျောဝ်ႏချာသေဒျာႏသွူ။ အဲ့ꩻနယ် တငါဖုံႏ၊ အွောန်ႏတသွိုးနယ် အမေးဖုံႏယို ထွာ ဖခါꩻ ဖေႏသေ ရန်ႏသူႏနဲ့ သွꩻနဲ့သွူ။ ထာꩻယိုနောဝ်ꩻ ထာꩻအွောန်ႏကန်ႏရဲန်ႏခါꩻ မွေးတောဝ်းရိုꩻကီလဲ့ ထွာဒျာႏ ထာꩻထွာဒါႏနုဲင်းနောဝ်ꩻ တဗာႏတဲင် အဓိပ္ပယ်ႏ လဲန်းယော့တန်။ ကမ္ဘာႏဟမ်ႏလောင်းကိုယို အောဝ်ႏရမ်ꩻခါꩻ ဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါ ကဒေါ့ꩻသင်ႏနေးငေါဝ်း ခြွောန်းအောဝ်ႏ ၇၀၀၀ လွိုကိုရပ်သွူ။

ထူႏတောမ်[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]

  1. (၃၁-၇-၁၉၉၄)ပအိုဝ်ႏစွိုးခွိုꩻအစွိုꩻ(လိတ်ဖေႏသေခမ်းသား)၊ မောင်းမွူးခံꩻ အမုဲင်(၄၆)၊ မဲ့ငါ(၂၃)