ထ
ငေါဝ်းတွိုင်ꩻ(ထ) ၁။ (က) ထ တနောင်နောဝ်ꩻ ထတဗာႏယား။ (ခ) ထတဗာႏသီ ထီတဖြီ နွုမ်ꩻသေင်လို့။ (ဂ) ထတဗာႏသီ ထဖြီတဆွိုင်ꩻလွုမ်း နွုမ်ꩻသေင်။ (ဃ) ထ(သီ)တဗာႏ သေင်တနောင်။(ပွိုးလိုꩻမွိုက်လိုꩻကုဲင်၊ လိုꩻဖျင်ꩻတဖြာꩻ တဟဝ်တဝ်းတဲင် လိုꩻဟဝ်အလင် တဖုံႏလွုမ်း မဉ်ꩻဂွုဏ်ႏသတင်ꩻ သေင်တꩻကုဲင်ပါလို့ထံ။) ၂။ ထထီႏတရွိုꩻ အွီႏစွုမ်ႏဖြုံႏ၊ လိုꩻမူႏတဖုံႏ ကျွိုက်စွုမ်ႏဖြာꩻ။ ၃။ ထထီႏမွူး ပွိုင်းဝါႏထောက်၊ ဝါႏထောက် ပွိုင်းထထီႏ။ ၄။ ထပေႏတကွို့ꩻ ဒေႏတကွို့ꩻ။(လိုꩻတဖြာꩻ မာꩻထာꩻမာꩻနီစား၊ လိုꩻဟဝ်လွိုႏလွိုႏ၊ လိုꩻကုဲင်ယောင်ႏယောင်ႏ၊ ပွုံႏဆောင်ႏနီမျိုꩻ။) ၅။ ထပေႏအမျိုꩻ ပေျာႏလွဉ်ꩻထီ၊ ဝေးနီ ပျောႏလွဉ်ꩻနာꩻ။ ၆။ ထအဲဉ်ထောဝ်း ဒေႏစွမ်၊ ဟွမ်အဲဉ်ထောဝ်း ထာꩻယလွမ်ꩻ။(ယဟန်ႏဒေါ့ꩻ ဗီလွမ်ꩻနုဲင်းနောဝ်ꩻ။)(အဟဝ်အကျ အယံအတꩻရေꩻသွတ်ꩻအဲဉ်ထဝ်းတဲင် အကုဲင်အညံး အဖျင်ꩻအကꩻရွူးနောဝ်ꩻ ထွာတေားလုဲင်ႏ အသွုံꩻဝင်ႏ။) ၇။ ထꩻလွေꩻငါ လူႏထေ့ꩻပါ။(ပိုဝါꩻလိုꩻခို လွေꩻမုဲင်ꩻလဲ့ လမ်းသားပိုမာ လွေꩻလွဉ်ꩻဗာႏသွူ၊ ပိုဝါꩻဆန္တအဟောဝ်မျိုꩻနောဝ်ꩻ ပိုမာ လွောက်ꩻစူꩻလွဉ်ꩻဗာႏ။) ၈။ ထာꩻေကန်ꩻအောဝ်ႏတွိုက်-ဝွဋ်အောဝ်ႏဆွိုက်။ ၉။ ထာꩻကျခရာႏ ကျအွိုးလမ်း၊ တွိုႏတဲင်ထာꩻငမ်း ဗဉ်ႏကတူႏ၊ ကျထေ့လိုꩻမူႏ မေႏဖါႏထျꩻ၊ ခရာႏတလꩻတောဝ်း။ ၁၀။ ထာꩻကျံႏကဗွေ ကံႏအောဝ်ႏထွေ။ ၁၁။ ထာꩻခီဗဉ်ႏနမ်း၊ ထာꩻနန်းဗဉ်ႏကြို။ ၁၂။ ထာꩻခင်ႏလစ်ꩻလီး တခံႏတောဝ်း အောဝ်ႏရွုမ်ꩻကလာꩻထဲင်၊ ထာꩻခင်ႏနီဒဲင် တအံႏတဝ်း အောဝ်ႏရွုမ်ꩻလောထောက်၊ ထာꩻခင်ꩻတအဲဉ်ထောဝ်း တအံႏတောဝ်း အောဝ်ႏရွုမ်ꩻတံႏခွဉ်ႏ၊ လွိုနောဝ်ꩻ အံႏလွဉ်းလွဉ်း။(အံႏသက်လွစ်သားသီး အငေါဝ်းပစိုႏ။) ၁၃။ ထာꩻငဆွိုး၊ ထာꩻငွိုးပေါႏ၊ ထာꩻပျောႏသွတ်ꩻဆွိုး ထာꩻတလွိုးလွဉ်။ ၁၄။ ထာꩻငမဉ်ႏဆွိုး ထာꩻငွိုးပေါႏ၊ ထာꩻပျောႏမဉ်ႏဝုဲင်ꩻ ငါးရုဲင်ꩻသꩻ။ ၁၅။ ထာꩻငမဉ်ႏဆွိုး ထာꩻငွိုးလီ။ ၁၆။ ထာꩻဆꩻငါနောဝ်ꩻ အာလဲဉ်း ထာꩻဆꩻချာ။ ၁၇။ ထာꩻဆာအထျꩻ ထွာထတ်မေႏ၊ နိဗ္ဗာန်ႏအခေႏ ထွာပရိယတ်။ ၁၈။ ထာꩻဆူႏကစျူ သဘာဝဗက်ꩻ၊ နီသီကလက်ꩻ ဆရာႏသွဉ်။ ၁၉။ ထာꩻဆူႏခွေါင်းလဲ့ သေင်ႏလာႏတို၊ သေင်ႏလာႏခွေါင်းလဲ့ သေင်ႏလာႏတို။ ၂၀။ ထာꩻဆူႏထဲ့ဒင်ႏသေင်ႏလာႏလဲ့ သေင်ႏလာႏတို၊ သေင်ႏလာႏထဲ့ဒင်ႏ ထာꩻဆူႏလဲ့ ထာꩻဆူႏတို။ ၂၁။ "ထာꩻတယောဝ်းဝွေꩻ"ကရိုꩻနောဝ်ꩻ တယံတောဝ်း။ ၂၂။ ထာꩻတအဲဉ်ထောဝ်းနောဝ်ꩻ ဟောဝ်လဲဉ်း ထာꩻတသေတောဝ်း။ ၂၃။ ထာꩻထင်း တတွာတောဝ်းထာꩻထီႏ၊ ထာꩻထီႏ တတွာတောဝ်း ထာꩻမာꩻ။ ၂၄။ ထာꩻထံႏမဉ်ႏထွူႏ ေထ၊ တဖူꩻမဉ်ႏပြေ ဖျိုး၊ မွိုးဖါ မဉ်ႏသꩻခိုး ယိန်းရိုႏေသႏ။ ၂၅။ ထာꩻဒါတေင် ဗွိုဗျင်းဆꩻကီ၊ ဟွမ်တေင်ဗွိုပီ ဆꩻလ၊ တထိန်ႏဝထီတေင်၊ ဒဲဉ်စေင် ဝထီဟူႏ။ ၂၆။ ထာꩻဒါႏလွူးအီနမ်း၊ ပညာႏကမ်းအီကြို၊ သွဉ်ထိုထို(ဖြိုဖြို)။ ၂၇။ ထာꩻဒေါ့ꩻတချာꩻ၊ ထာꩻမာꩻတစွိုး။ ၂၈။ ထာꩻဒေါ့ꩻတွူႏမို့ꩻ၊ ထာꩻမာꩻဖို့ꩻဟံႏ၊ ထာꩻကျံႏပေါ်ကီ၊ ထာꩻယူႏဖွီလ၊ မဲ့ꩻဝင်ꩻငနာꩻ။ ၂၉။ ထာꩻဒေါ့ꩻမဉ်ႏဒါႏ လꩻပေါ်ꩻ၊ ထာꩻဒေါ့ꩻမဉ်ႏခေျာ်ꩻ လꩻခြေင်။ ၃၀။ ထာꩻနန်းဗဉ်ႏကတူႏ၊ ထာꩻယူႏ ဗဉ်ႏကတူႏ။ ၃၁။ ထာꩻနွုမ်ꩻသေင်အောဝ်ႏမုဲင်ꩻ ဖီးထူꩻဟိုမ်။ ၃၂။ ထာꩻပူႏမဉ်ႏထို ထီအုံတဝ်း၊ ဂွုဏ်ႏဟိတ်မဉ်ႏထို လိုꩻဖဉ်းတဝ်း။ ၃၃။ ထာꩻပျောႏမဉ်ႏဆွိုး ထာꩻတလွိုးပေါႏ။ ၃၄။ ထာꩻဖြားတွမ်ႏ ထာꩻဖြင်း ကွာႏတောဝ်းလွဝင်ꩻ။ ၃၅။ ထာꩻဗေင်ႏတန် ထာꩻဖြန်ဆုံး၊ ထာꩻကျံႏတန် ထာꩻယံခြုံး။ ၃၆။ ထာꩻဗေင်ႏမဉ်ႏတန်ဖြန်၊ ထာꩻအံႏမဉ်ႏတန် မွ၊ ထာꩻလွꩻမဉ်ႏတန် ကေန်ꩻ။ ၃၇။ ထာꩻမာꩻအဲဉ်ထောဝ်း အွဉ်ႏလူးညောဝ်ႏထီ။ ၃၈။ ထာꩻမာႏ ထွာထာꩻစွို့ꩻ၊ ထာꩻတꩻရွို့ꩻ ထွာထာꩻဟောဝ်။ ၃၉။ ထာꩻမုဲင်ꩻတယောဝ်း ပေါႏအတသာနောဝ်ꩻ ထွာအတရေꩻလွဉ်းလွဉ်း။ ၄၀။ ထာꩻမဲဉ်လꩻယို အသွတ်ꩻခင် အဲဉ်ထောဝ်း၊ တပ်ꩻလွဉ်ꩻလဲ့ တထွꩻတောဝ်း။ ၄၁။ ထာꩻယ ထွာထာꩻတရေꩻ၊ လွေꩻဆေꩻ ထွာလိုꩻဒါႏ။ ၄၂။ ထာꩻယပ်ꩻတမျိုꩻ ထာꩻယိုꩻတစွိုး၊ လိုꩻငွိုးြဖ လိုꩻငပေါႏ။ ၄၃။ ထာꩻရာꩻသီးအမျိုꩻ ထွားခူခူ၊ ခြူစွစ်ꩻစွစ်ꩻ။ ၄၄။ ထာꩻရဲးကင်ရီးနောဝ်ꩻ ဟောဝ်လဲဉ်း ထာꩻလွုမ်ꩻလာꩻဆုဲင်ꩻ။ ၄၅။ ထာꩻရက် ထွာထာꩻစင်ꩻ၊ ထာꩻသညင်ꩻ ထွာထာꩻဗွိုႏ။ ၄၆။ ထာꩻရက်နꩻဗင်၊ ပွိုးအွဉ်ႏခံ၊ ယူႏပက်ယက်ꩻဖြန်၊ ထာꩻနန်းတန်။ ၄၇။ ထာꩻရက်အကို အောဝ်ႏသော့ꩻတွမ်ႏ ထာꩻစင်ꩻ၊ ထာꩻသညင်ꩻအကို အောဝ်ႏသော့ꩻတွမ်ႏ ထာꩻလွꩻထီႏ။ ၄၈။ ထာꩻရက်အစွူႏ ထွာရန်ႏသူႏ။ ၄၉။ ထာꩻလူႏကတန် ခွန်ဝေသန်ႏ၊ ထာꩻကျံႏကတန် ခွန်သီႏထတ်။ ၅၀။ ထာꩻလေ ကဒေါင်ကတူႏ၊ ဆျာထီးအူႏ ကဒေါင်ကင်။ ၅၁။ ထာꩻလွꩻတွမ်ႏထာꩻဖျင်ꩻ ဖူးဝေးဝင်ꩻ၊ မီႏလွတဲင်ခါ ထာꩻဖျင်ꩻပါ။ ၅၂။ ထာꩻသေထာꩻဒါႏ အောဝ်ႏဒျာႏလိတ်ကို။ ၅၃။ ထာꩻသေရီး မဉ်ႏအောဝ်ႏတပဲꩻနောဝ်ꩻ ထာꩻဆင်ꩻရယ်ꩻအဲဉ်ထောဝ်း။ ၅၄။ ထာꩻအာႏကွိုꩻသꩻဆွော့ꩻ ထီႏတောဝ်းအလောင်ႏတင်၊ အဲဉ်ထောဝ်းအလင်တာႏ။ ၅၅။ ထာꩻအီႏဒုံခြင်ꩻ ဖိုးတအံႏတဝ်း၊ ဘုရာꩻအွိုးဒုံ လိုꩻဒုံတရိုႏသေႏတဝ်း။(နီလိုꩻအကို အဝ်ႏဒျာႏလဲ့ တမာꩻတောဝ်းအသွုံꩻ၊ တဒင်ႏတောဝ်းအတန်၊ တအွဉ်ႏတောဝ်းအရေꩻ၊ တရိုႏသေႏတောဝ်း။) ၅၆။ ထာꩻအံႏတန် ထာꩻဖြန်ဆုံး၊ ထာꩻကျံႏတန် ထာꩻယံခြုံး။ ၅၇။ ထာꩻအံႏပွယ်ꩻစာꩻ၊ ထာꩻမာꩻလိုꩻကေန်ꩻ။ ၅၈။ ထီခြောင်တန်စွဉ်ႏလဲ့ သေ့ꩻသဲင်ဒါႏ၊ မွိုးဖါမေတ္တာႏ သေ့ꩻဒါႏတဝ်း။ ၅၉။ ထီခြောင်ပေႏ ထွတ်ꩻသန်၊ ထီခြောင်တန် ထွတ်ꩻဗွီႏ။(လိုꩻပေႏဆꩻလသီး ခန်ꩻကျ အွဉ်ႏဒါႏအနမ်း ဒေါ့ꩻသင်ႏ ဒေါ့ꩻသန်ထာꩻ လွိုပြဲဉ်ထာꩻ၊ ဆွိုင်ႏရာꩻလိုꩻတန်သီး တဒေါ့ꩻတောဝ်းထာꩻ။) ၆၀။ ထီခြောင်ပေႏပေါင်ꩻ၊ ထီရောင်ꩻပေႏအာ၊ ဗူႏခြွဉ်းခါ ထွာလွဉ်ဗာႏ ထီသမုဒ္ဒရာႏ။ ၆၁။ ထီခြောင်ပေႏ အငေါဝ်းသန်၊ ထီခြောင်တန် အငေါဝ်းဗွီႏ။ ၆၂။ ထီစွူမုဲင်ꩻရာ မဲဉ်အုံ၊ ခွꩻစုံမုဲင်ꩻရာꩻ မဲဉ်နွို့သော့ꩻ။ ၆၃။ ထီဆေ့တရျာꩻဖြောင်း ပေ့ꩻယိုꩻ၊ လိုꩻတဖြာꩻဖြောင်း ပေ့ꩻယပ်ꩻ။ ၆၄။ ထီဆေ့တဗူး အကိုအွီႏ၊ ထီဆေ့တဒွီႏ အကိုငေါဝ်၊ လိုꩻပြွူႏပြွꩻ အစွူႏဟဝ်။ ၆၅။ ထီဆေ့လုဲင်ဖြုံႏလဲ့ ထီအုံႏ တမောင်ꩻချင်ႏ။(နားဟွိုန်ꩻလမ်းပါႏ ပငါပရာꩻဒျာႏလဲ့ လိုꩻတလမ်းချင်ႏ၊ လိုꩻတဒုံချင်ႏ၊ အုံညီꩻအဝ်ႏရဝ်း လွေꩻညီꩻသဲင်ꩻသွို လုပ်ꩻမာꩻ စွဲးကိုဒျာႏလွဝင်ꩻ။) ၆၆။ ထီဆေ့အဖြုံႏတရျာꩻနောဝ်ꩻ ပေ့ꩻနွောင်ꩻလဲ့၊ လိုꩻတဖြာꩻဖြောင်းနောဝ်ꩻ တပေ့ꩻနွောင်ꩻတောဝ်း။ ၆၇။ ထီဆုံး တထီႏတောဝ်းအကင်၊ လိုꩻမူႏယံ တထီႏတောဝ်း အသꩻ။ ၆၈။ ထီဆုံး ဝန်ႏတေန်ꩻကို၊ သေင်ႏထို ဟန်ႏနောက်ꩻလောင်း။ ၆၉။ ထီတဗွေတောဝ်းဖွိုင်ꩻ ဗောက်ꩻေဗာဝ်ႏ။(လိုꩻထာꩻဒါႏပညာႏ တအဲဉ်ထဝ်းနဝ်ꩻ ထုမ်ႏဝင်ꩻအပဲစ်၊ ဒေါ့ꩻဒါႏဝင်ꩻမဉ်ꩻ အွဉ်ႏမောႏခန်ꩻကျဒါႏ နမ်းနောဝ်ꩻသွူ။) ၇၀။ ထီတဗွေတောဝ်းဖွိုင်ꩻ၊ အဝ်ႏထိန်းသွူလဲ့ အောဝ်ႏဗောက်ꩻဗျောဝ်ႏ။ ၇၁။ ထီတမောင်ꩻချင်ꩻလဲ့ ထီဆေ့လုဲင်ဖြုံႏ။ ၇၂။ ထီတꩻဒူ ကွိုꩻအခွꩻ၊ လိုꩻခိုလွꩻ ကွိုꩻအဗွန်၊ သေင်ႏမွူးပုံ(ဖုံꩻ) ကွိုꩻအဟေ့ꩻ။ ၇၃။ ထီတꩻဒူထွူ အဖူꩻကိုထန်ႏ။(အောဝ်ႏအထျꩻထျꩻ ထွာလွဉ်လဲဉ်း လိုꩻတန်သီး မာꩻထွာလွဉ်လဲဉ်း လိုꩻတန်ကထွာအထျꩻသား အွဉ်ႏကုဲင်လိုꩻပေႏဆꩻလဖုံႏ။) ၇၄။ ထီထိုလဲ့ ဗိုတနွောင်း၊ တꩻရေꩻသွောင်း။ ၇၅။ ထီထွတ်ꩻ တကုံ၊ ထီအုံ တလဲင်ႏ။(ယလဲင်ႏလဲင်ႏနောဝ်ꩻ လပ်ခွါႏသွင်ႏ၊ ချွေႏရံႏအာ ဝင်ꩻအံႏဖြာႏ၊ ချံꩻသာႏသုခထွူတဲင်-ယလဲင်ႏလဲင်ႏနောဝ်ꩻ စုက်လပ်တိတ် သွꩻခွဆေ့ꩻ ဝင်ꩻသဲ့ꩻသွမ်ꩻ၊ ဆင်ꩻရဲꩻဒုက္ခ မော့ꩻကျဒံႏဗာႏ လောကထံႏတရာꩻသွူ။) ၇၆။ ထီ ထွတ်ꩻနောဝ်၊ မောဝ် ထွတ်ꩻခိုႏ။ ၇၇။ ထီဒဲဉ်သီႏမျိုꩻ အအာလား၊ ထီဒဲဉ်ဟားမျိုꩻ အအာဆုဲင်ꩻ။(ယိုခါ ဒေါ့ꩻဖြဝ်ႏတောဝ်းထာꩻလဲ့ ယꩻမဲ့ꩻအီႏေဒါ့ꩻဖြောဝ်ႏယွယွဒျာႏ၊ မဉ်ႏဒေါ့ꩻဗာႏသွူလဲ့ ဒေါ့ꩻမွေးဒျာႏထာꩻ။) ၇၈။ ထီနောဝ်ꩻ ထွတ်ꩻဒွမ်လွဉ်းလွဉ်း၊ ထီထွတ်ꩻခိုႏနောဝ်ꩻ အဲဉ်ထဝ်း၊ လိုꩻနောဝ်ꩻ ရက်လလင်ꩻပိုလွဉ်းလွဉ်း၊ ရက်ကီထင်ႏ မွိုးဖါနောဝ်ꩻ ဆေ့ꩻဆဲဉ်း။ ၇၉။ ထီနောင် တရေꩻတွမ်ႏဗို၊ လိုꩻခို တရေꩻတွမ်ႏဆွဉ်ႏ။ ၈၀။ ထီမေတ္တာႏ တမွေးတောဝ်း ထီစာႏဂ၊ အွꩻတိုးတိုး ဖျိုးစွစ်ꩻစွစ်ꩻ။ ၈၁။ ထီမဲဉ်ထင်ႏထင်ႏ ဖင်ႏမဲဉ်ညာꩻညာꩻ၊ တလီꩻမာꩻပေါဝ်ႏ၊ လဲင်ꩻဗောက်ꩻဗောဝ်ႏလဲ့ ဗိုကောဝ်ႏအဲဉ်ထောဝ်း ဖုဲင်ႏထွားတောဝ်း။ ၈၂။ ထီမောင်ꩻတမောင်ꩻချင်ႏလဲ့ ထီဆေ့လုဲင်ဖြုံႏ။(တဒုံချင်ႏလဲ့ လမ်းပါႏပငါပရာꩻဒျာႏ၊ တလမ်းပါႏချင်ႏလဲ့ နားဟွိုန်ꩻပငါပရင်ꩻဒျာႏ၊ ဒဲဉ်ဖွိုင်ꩻခေါ်ခေါ်ဒျာႏ။) ၈၃။ ထီ ယိန်းထို၊ ဗို ယိန်းသွောင်း။ ၈၄။ ထီလဲ့လင်ꩻ၊ ဖင်ꩻလဲ့ရဲး။(ပိုဝါꩻထုမ်ႏကျံႏ လꩻလွဉ်သွူလဲ့ ပိုမာမဉ်ႏထိန်ꩻသိမ်ꩻဆဲꩻဟဝ် ချိုꩻချင်းစုတ်ꩻစုဲင်ႏ ဆေ့ရေးလွဉ်ꩻမꩻ ကီꩻပွါꩻချံꩻသာႏသွူ။) ၈၅။ ထီဟွမ် အလွီးကုဲင်၊ ကောဝ်ႏတုဲင် အလွီးဆျာႏ၊ ထွꩻတဝ်းဗုဲင်းတူႏ တနျာႏနျာႏလွီး။ ၈၆။ ထီအာ ထီနွောင်ꩻ၊ မေႏအာ မေႏနွောင်ꩻ။ ၈၇။ ထီအဲဉ်ထောဝ်းရဲး လင်ꩻဖွိုႏတဲး၊ အဲးဟဲးတဒက်ꩻ မာꩻလက်ꩻလက်ꩻ။(မျိုꩻမုဲင်ꩻတရိုꩻတောဝ်း ပေါႏစီꩻကန်ꩻ တအဲဉ်ထောဝ်းနောဝ်ꩻ တတန်ဖြဲးတွူႏထင်ႏ ကီꩻပွါꩻတိုꩻတက်နွောင်ꩻတောဝ်းသွူ။) ၈၈။ ထီႏတသီးသီးတွိုင်ꩻလဲ့ ခံꩻ တမွေးတောဝ်း။(လိုꩻတွိုင်ꩻစွုမ်ႏဖြာꩻအလောင်းနဝ်ꩻ ထင်းတန်လို့လို့ ယွုမ်းအံႏလို့လို့ တလꩻေတာဝ်း၊ တော်တနꩻဒါႏ အတုအကဲက်ꩻ၊ အလိန်ႏအလဲဉ်။) ၈၉။ ထီႏတွိုင်ꩻအုံေဗာ့ꩻ၊ မော့ꩻတွိုင်ꩻအုံတွိုက်၊ ဝင်ꩻကျွိုက်ရွုမ်ꩻတဆင်ႏ၊ ဝင်ꩻဟွာႏထွူခင်ႏ ဝင်ꩻထိုꩻညာꩻ။ ၉၀။ ထီႏ ထီဖိုးခင်ႏခြောင်ꩻ ထင်းထီနောင်၊ ထီႏ ထီဖိုးခင်ႏအောင် ရိုꩻသမုတ္တရာႏ။(ဉာဏ်ႏပညာႏ ဗဟုသုတ မဉ်ႏဆေ့ꩻဆဲဉ်ႏနဝ်ꩻ ထင်းတန်တမွိုꩻတမာꩻဒါႏထာꩻ၊ ယွုမ်းအံႏ တငီႏတငါဒါႏထာꩻသွူ။) ၉၁။ ထီႏဗာႏတဝ်းတနီꩻ ကတူႏဆာ၊ ထီႏဗာႏတောဝ်းတဟာ ကတူႏအဲင်ႏ။ ၉၂။ ထီႏဗာႏနေးရွုမ်ꩻလဲ့ မတ်ဆရာႏတဲင် နေးအဗွန်၊ ဟွိုန်ဗာႏနေးရွုမ်ꩻလဲ့ မတ်ဆရာႏတဲင် အုံအဟေ့ꩻ။ ၉၃။ ထီႏယိုခါ ထိုမားယိုခါ၊ ခွဲးယိုခါ ဖယိုခါ။ ၉၄။ ထီႏရီး မွူးတထာ၊ ထီႏရီး လာတသောင်ꩻ။(လွူးကွိုတ်ဖွာꩻရီးအွဉ်တဲင် ဉာဏ်ႏပညာႏ ဗဟုသုတ အဟွိုန်အထီႏ၊ အမော့ꩻအကျုံႏဖုံႏ အောဝ်ႏအာရီးအွဉ်။) ၉၅။ ထီႏရွဉ်ရေင်စွဲး ခံႏသွုမ်ꩻ ရွဉ်ရွဲးရွဉ်ခန်။(မာꩻထာꩻမာꩻအမျိုꩻမုဲင်ꩻတရိုꩻတဝ်း စိမ်ရွဉ်ကစ ခံႏဗာႏရီးအွဉ် အစုမ်အဆာ အနိတ်အနာႏမꩻ အောင်ႏမျင်ႏတွူႏထင်ႏလꩻသွူ။) ၉၆။ ထီႏလိုꩻချင်ꩻ ထေအဒေႏ။(ထီႏချာလိုꩻချင်ꩻချင်ꩻခါ နိစ္စက်လွဝင်ꩻ၊ အံႏမာꩻနွောင်ꩻလွဝင်ꩻ။) ၉၇။ ထီႏအာငါႏလဲ့ ဖြီ၊ နွုမ်ꩻအာငါႏလဲ့ တရီ။ ၉၈။ ထူႏအွဉ်ရီးစူခꩻ၊ လꩻအွဉ်ရီး စူခူꩻ၊ လူꩻပေႏဟွဲးဗွို့ꩻ အဟို့ꩻဖူꩻ။ ၉၉။ ထိုငါႏလဲ့ ဝင်ꩻဖုဲင်းဖဲ့၊ လဲ့ငါႏလဲ့ ဝင်ꩻဖုဲင်းဗက်ꩻ။(သꩻဖြုံႏထို မာႏနတန်၊ ကျွားဝဝ်ꩻလွဉ်ꩻငါႏလဲ့ ဝင်ꩻလိုꩻအမျာꩻ ကဲ့ꩻရဲ့ꩻသဲ့ꩻသွမ်ꩻဒါႏနောဝ်ꩻသွူ။) ၁၀၀။ (က) ထိုꩻကေ မော့ꩻထံ၊ ထိုꩻတနံ မော့ꩻတျာႏ။ (ခ) လိုꩻကေ မော့ꩻထံ၊ ထိုꩻထွီႏဒံ မော့ꩻထွီႏတကျောင်ႏ၊ ထိုꩻမော်မောင်ႏ မော့ꩻမော်ခေါင်ႏ။(ထိုꩻလဲ့ꩻရန်ႏသူႏ တဖဲ့ꩻတထွောင်းလဲ့ လွေꩻမော့ꩻခွဲးထဲင်းဖျင်တော ရန်ႏသူႏလင်တမျိုꩻ၊ တဖဲ့ꩻတထွောင်း။) ၁၀၁။ ထင်းတန်ဝင်ꩻခမ်း ကော့ꩻမာႏနမ်း။ ၁၀၂။ ထင်းအတွိုင်ꩻ မီႏမဲဉ်ႏ၊ ခြွေတရဲဉ်ႏလွိုလဲဉ်းပါꩻ။ ၁၀၃။ ထင်ႏစွော့ꩻလမ်း၊ ယမ်းစွော့ꩻတွာ၊ အလောင်ꩻတမွေးတောဝ်းဖျင်၊ အလင်တမွေးတောဝ်းဗာႏ၊ မဲဉ်ႏအွꩻငါႏ နေင်းထီခါႏ။ ၁၀၄။ ထင်ႏဖိုတောဝ်း ကဒေါင်၊ ဗွောင်ဖိုတောဝ်း တခါꩻ။ ၁၀၅။ ထန်ႏချာတဒါႏတဝ်း နုဲင်းရူးနွို့အုိ၊ ထိုꩻတောတဒါႏတဝ်း နုဲင်းငွီႏထီသေ့ꩻ။(မော့ꩻကျုံႏအယပ်ꩻအခုဲင်ႏ ထာꩻယူႏပက် ဆင်ꩻရဲꩻဒုက္ခ အွိုးထာꩻအဲဉ်ႏ ထာꩻတချကို။) ၁၀၆။ ထံ တွူႏတခြာ၊ လိုꩻအာ တွူႏဗာႏဝင်ꩻ။ ၁၀၇။ ထံဗွော့ꩻ၊ ကေအဲင်ႏ။(မော့ꩻကျုံႏဘေꩻရန်ႏ အန္တရာယ်ႏအစားစား အဖဲ့ꩻဖဲ့ꩻ အခေါဝ်ခေါဝ်။) ၁၀၈။ ထိန်ꩻ ပိုမူႏတဖြာꩻ ယပ်ꩻကဲꩻ ထိန်ꩻဖိုးတရျာꩻ။ ၁၀၉။ ထေင်တဖြုံႏ တထွာတောဝ်းနမ်းမန်ꩻ။(လိုꩻတဖြာꩻဒျာႏလွုမ်ꩻ မာꩻထာꩻမာꩻနောဝ်ꩻ တအောင်ႏမျင်ႏလꩻတောဝ်း၊ တတွူႏထင်ႏနွောင်ꩻတောဝ်း၊ အရေꩻအခြောင်ꩻ တတွိုႏတဝ်း။) ၁၁၀။ ထွာတဲင်လုဲင်ꩻ လူႏ၊ ထွာတဲင်ပူႏ ေလာင်ꩻ။(အောဝ်ႏရိုႏသေႏ ဂါႏရဝပူႏေဇာႏဒျာႏ၊ အောဝ်ႏနေးရေꩻဒျာႏခရာႏ။) ၁၁၁။ ထွာတဲင်လုဲင်ꩻ အွဉ်ႏဖြူႏ၊ ထွာတဲင်ပူႏ အွဉ်ႏဖြင်း။(တရိုႏသေႏတောဝ်း၊ တဂါႏရဝတောဝ်း၊ တပူႏဇောႏတောဝ်း၊ တမတ်လောက်တောဝ်း၊ တနေးရေꩻအွဉ်ႏရေꩻတောဝ်း။) ၁၁၂။ ထွာမို့ꩻ တခြို့ဟံႏ။(ထွာဖေႏဝင်ꩻအတန်အကဲႏ ခွန်စဝ်းအုပ်ချုတ်လင်ꩻ လိုꩻဆꩻလ ထံꩻသာꩻခမ်းသား ထီသားသီးအလောင်း။) ၁၁၃။ ထွာလူꩻလဲ့ မယိုꩻ၊ ထွာလိုꩻလဲ့ မသာႏ၊ အောဝ်ႏဒုက္ခဗာႏ။ ၁၁၄။ ထွာလဲႏကြွို့ꩻ ငွီႏတဲင်ႏပေႏရွုမ်ꩻ သမ်းမဲဉ်ခေးပြဲင်ႏတွမ်ႏ စောက္ကရဲꩻ။ ၁၁၅။ ထွာလဲဉ်းထော့ꩻဟ တွမ်ႏငမ်းမွိုန်းတောဝ်း ေအႏမꩻ။ ၁၁၆။ ထွာလဲဉ်း ဝင်ꩻမူႏဝင်ꩻခို ဖြောင်းတွံႏတိုမွော့ထာꩻ အမျာꩻသဲ့ꩻသွမ်ꩻဒါႏ။ ၁၁၇။ ထွားနုဲင်းသွော့ ဝင်ꩻကတဲႏကောင်ႏမူꩻ ထင်ႏကီကီ၊ တွမ်ႏထွားနုဲင်းမွော့ ဝင်ꩻခူႏထီအုံႏ လင်ꩻလလ။ ၁၁၈။ ထွားဗော့ꩻ ခင်ႏမွူး-ကတောင်ပူႏ၊ ထွားထိုငါႏလဲ့ ငခြို့ꩻဖါႏ၊ ထွားချာငါမꩻ လွစ်ရန်ႏသူႏ၊ ထွားခူခူမꩻ ေဘꩻရန်ႏကင်ꩻ။ ၁၁၉။ ထွားမီႏဒါႏလဲ့ ထွာဘာႏဝနာႏ၊ ထွားဒါႏတောဝ်းလဲ့ ထွာတဏှာႏ။ ၁၂၀။ ထွားမွိုန်းအထန်ႏ ထွားအဖူꩻ၊ စူꩻမွိုန်းအထန်ႏ စူꩻအကို၊ ထွားမွိုန်းပုဂ္ဂိုလ်ႏ ထွားတရာꩻ၊ လုံးပတ္တမျာꩻ ပမာဏ၊ အရောင်ႏတင်ႏခ အကဲဉ်ကို၊ အဖြွီꩻလောႏဖြွို လေတထိန်ႏ၊ ထာꩻခေ့ꩻမွူးရောင်ႏ တရွေꩻတဝ်း။ ၁၂၁။ ထွားယောင်ꩻဆင်ꩻ ကသေႏချာႏ၊ ထွားပညာႏ ကတဲးဝါး၊ ထွားအကျင်ꩻ ကတꩻကြွား။ ၁၂၂။ ထွားအနမ်း ထဲင်အသိုႏ၊ ထွားအဟိုႏ ဝန်ႏအခြွီ။(ထွားလိုꩻ အခေႏအနေႏ ဒင်ႏအတန်၊ ဖေႏတာႏဝွန်ႏ၊ အွဉ်ႏမာꩻထာꩻမာꩻနဝ်ꩻမꩻ အောင်ႏမျင်ႏ၊ ကီꩻပွါꩻ၊ တိုꩻတက်တန်ဖြဲးတွူႏထင်ႏသွူ။) ၁၂၃။ ထွီႏကံႏကထင်ႏဟောဝ် ထောင်နောဝ် ထောင်ထင်ꩻ မော့ꩻလင်ꩻအေႏပွုမ်ႏ။ ၁၂၄။ ထွီႏဆွဉ်ႏထို တဗွန်ကျွိုက်၊ လိုꩻခိုဆွဉ်ႏထို လိုꩻမူႏကျွိုက်။ ၁၂၅။ ထွီႏ တတွိုႏတဝ်းနဝ်ꩻ လမ်းငဝ်း၊ လိုꩻတတွိုႏတဝ်းနဝ်ꩻ နိဗ္ဗာန်ႏခမ်း။ ၁၂၆။ ထွီႏတဖုံႏ အူႏစွဉ်ႏလဲ့ ဖြုံႏပူႏ တထိုꩻတောဝ်း။(ပေါ်ꩻနီနမ်းဟောဝ်ဒျာႏနဝ်ꩻ ပါꩻမဉ်ရိုꩻနုဲင်းမုဲင်ꩻရိုꩻ သꩻဝꩻသꩻပေႏခရာႏ တလုိႏတောဝ်း။) ၁၂၇။ (က) ထွီႏတအူႏဒါႏတဝ်းထာꩻလဲ့ အအဲင်ႏဒါႏထာꩻ၊ (ခ) ထွီႏအောဝ်ႏတေ့ꩻတေ့ꩻ အဲင်ႏဒါႏလိုꩻ။(လိုꩻတေ့ꩻ လိုꩻကအုံယေန်တေ့ꩻထာꩻနောဝ်ꩻ အကျံႏတေ့ꩻဒါႏထာꩻတဲင် အွဉ်ႏသတိတိဗာႏသွူ။) ၁၂၈။ ထွီႏပဆိုးသဲင်ꩻထီ စံꩻအခင်ႏ၊ ခိုဗင်ႏထင်ႏမူႏနံꩻလမ်း စံꩻအစွန်ꩻ။ ၁၂၉။ ထွီႏအံႏဗာႏဟောဝ် တမွူးထွူႏ၊ လိုꩻမွိုက်အံႏဟဝ် တဆူးဆင်ႏ။ ၁၃၀။ ထွီႏ မဉ်ႏအူႏဆွတ်ချာထာꩻနဝ်ꩻ အူႏလူꩻသာꩻ၊ ထွီႏမဉ်ႏအူႏထွားငါထာꩻနဝ်ꩻ အူႏအဲဉ်ထာꩻ။ ၁၃၁။ ထွီႏလဲ့ ေဟာင်၊ တဒေါင်လဲ့ ချာႏ၊ လင်ꩻမွေးစွဉ်ႏဒျာႏ။(မာꩻထာꩻမာꩻ ကိစ္စမျိုꩻမုဲင်ꩻတရိုꩻတောဝ်း ရေႏငါႏမွေးစွဉ်ႏဒျာႏ အထွူထွာ အအောင်ႏမျင်ႏနောဝ်ꩻသွူ။) ၁၃၂။ ထွီႏသီးအမျိုꩻ မက်စဉ်ႏတူႏ၊ လိုꩻမူႏသီးအမျိုꩻ မက်ရွဉ်ခံꩻ။ ၁၃၃။ ထွီႏအူႏ ဆင်ခင်ႏ။ ၁၃၄။ ထွီႏအူႏခေ့ꩻထာꩻနဝ်ꩻ တွမ်ႏထွိုင်ႏထွားမွိုန်း လꩻထာꩻေဗင်ႏကုဲင်လွုမ်ꩻ။ ၁၃၅။ ထွန်ထီ တွမ်ႏဒဲဉ်ထီ ဗွာပီပီလဲ့ အရသာႏကွာႏ၊ ဆျာယာႏတွမ်ႏခုံꩻဆျာႏ တနျာႏပီပီလဲ့ အရသာႏပွိုင်း။ ၁၃၆။ ထွုံꩻစံႏဓမ္မတာႏ ထွိုင်ႏအဝ်ႏဗာႏ ပဲႏထိုꩻစွဉ်ႏခွါႏ တယိုꩻတောဝ်း။ ၁၃၇။ ထုမ်ႏကုဲင်းကုဲင်း၊ စုဲင်ႏပေႏပေႏ၊ စုဲင်ႏဗာႏသေႏ။ ၁၃၈။ ထုမ်ႏထာꩻေရာ့ꩻ၊ မော့ꩻထာꩻမာႏ၊ ကာႏထီပြွန်ပုံꩻ။ ၁၃၉။ ထုမ်ႏလိုꩻမူႏ တွမ်ႏထုမ်ႏမွော့ပွဲꩻဟာ၊ နေးမာ တွမ်ႏနေးမွော့ပွယ်ꩻနီꩻ။(စင်းမော့ꩻဒါႏ အကရွူး၊ အတကုဲင်၊ အတုꩻအကဲက်ꩻ၊ အညံးစား။) ၁၄၀။ ထုမ်ႏလွိုက်ဝါꩻရော့ꩻ၊ မော့ꩻတေား ဝါꩻထွီႏ။(ဝါꩻထွီႏ-ဝါꩻအကျင်ꩻတဟောဝ်တောဝ်း၊ စာရိတ္တသီလ၊ ဝါရိတ္တသီလ တအောဝ်ႏတောဝ်း၊ တပြဲ့ꩻစွုံႏတောဝ်းနောဝ်ꩻသွူ။) ၁၄၁။ ထွို့ꩻဆင်နောဝ်ꩻ ယိုꩻ၊ ထွို့ꩻလိုꩻနောဝ်ꩻ ယပ်ꩻ။ ၁၄၂။ ထုမ်ႏအဟောဝ်လဲ့ အဟောဝ်မော့ꩻ၊ ကော့ꩻအကုဲင်လဲ့ အကုဲင်လွဉ်။ ၁၄၃။ ထွိုင်းဆာကောင်ဖုဲင်းနောဝ် မဉ်ႏအဲင်ႏ တွမ်ႏယမ်းသီပါမွော့ ထွိုင်းဆာကောင်ဖုဲင်းထင်ꩻ။(တဆွိုင်ႏယာႏတောဝ်း လိုꩻအပဲစ် တအဲဉ်ထောဝ်းနဝ်ꩻ တွမ်ႏမာꩻဆာပါမွော့၊ တွမ်ႏဖေႏပဲစ်ဖေႏတံႏပါမွော့၊ တွမ်ႏမာꩻတငီႏတငါမွော့ထာꩻ။)[၁][၂][၃]