ဒုံကကုဲဗာႏ
"ဒုံကကုဲဗာႏ အကျောင်ꩻ-၅ပါꩻ" ၁။ ကထွာပါဖြားဒုံ သꩻတညီႏတဝ်း၊ ရက်ပိဉ်ဖြာꩻ အုံပိဉ်ဖဲ့ꩻ၊ လွောက်ꩻဒျာႏ အဂတိ ၄-ပါꩻ၊ ဆန္ဒာဂတိ-ရက်ထာꩻတဖဲ့ꩻချင်ႏ၊ ဒေါသာဂတိ-သꩻထန်ႏထာꩻပိဉ်ဖဲ့ꩻ၊ မောဟာဂတိ-အုံထာꩻမွိုက်ပိဉ်ဖဲ့ꩻ၊ ဘယာဂတိ- ငမ်းထာꩻပိဉ်ဖဲ့ꩻ၊ တဟောဝ်လွောက်ꩻတောဝ်းဒါႏ အဂတိလိစ်ꩻပါꩻယို ကထွာလိုꩻတန် ပေါႏလွောက်ꩻလွဉ်ꩻတဲင် ဒုံကုဲဗာႏဆွူအမန်ႏနော၊ ကူꩻကောစွုမ်ႏဖြာꩻ ယံသျောင်ႏညာꩻ။ ၂။ ကထွာဒုံလိုꩻတန်လဲ့ တနေးတောဝ်းတရာꩻ၊ ကထွာပိုလီꩻထံꩻသာꩻသီးလဲ့ တနေးတောဝ်းတရာꩻ၊ ပငါပရာꩻကမ်းသꩻ၊ ဆုမ္မꩻလွဝင်ꩻ တလꩻထင်ႏတောဝ်း၊ အမူႏလဲ့ ကမ်းဒွါႏသꩻ၊ အခိုတဲ့ ကမ်းဒွါႏသꩻ၊ စိမ်ပေႏစိမ်တန်၊ တွမ်ႏအမူႏတွမ်ႏအခို၊ အရိုꩻပငါပရာꩻ၊ ခွေဒျာႏနာꩻဒျာႏ၊ ယိုလဲ့ ဒုံအင်ဂါႏ(အင်္ဂါႏ)ကုဲတပါꩻနော၊ ကူꩻကောယံတောင်ꩻသေꩻ၊ တရေꩻတောဝ်းငါႏနော။ ၃။ လိုꩻတန်ကအွဉ်ႏသေꩻခါꩻ ဒုံစီꩻကန်ꩻနောဝ်ꩻ လိုꩻမွိုက် လိုꩻယုတ် လိုꩻကုဲသီးယို တလွောက်ꩻလွဉ်ꩻတောဝ်း၊ တနေးနာႏတဝ်း၊ ကမ်းဒွါႏဝွေꩻသီးသꩻတဲင် ကထွာလိုꩻဟောဝ် အုံညီꩻအောဝ်ႏရောဝ်း တလꩻတောဝ်း၊ ယိုလဲ့ ဒုံကုဲထိုꩻတပါꩻနော။ ၄။ လိုꩻတဒုံချင်ꩻ ခွေတရိုꩻ နာꩻတရိုꩻ၊ တနာႏလိုႏတောဝ်းလွဝင်ꩻ၊ အချင်ꩻင်ꩻပဋိခတ်၊ အရပ်စု ပရင်ꩻပရာꩻ၊ ခွေဒျာႏနာꩻဒျာႏ၊ စောက်ကွဉ်ႏသား၊ စောက်တွို့ꩻသား၊ ခေါဝ်နောဝ်ခေါဝ်ထင်ꩻသား၊ ကထွာပါဖြားထိန်ꩻမနွောင်ꩻ၊ သꩻတစွဉ်ႏတောဝ်းဝင်ꩻ၊ တဒုံချင်ꩻ အော်ကုဲထင်ႏလွဝင်ꩻ၊ အချင်ꩻင်ꩻ တရပ်စု၊ ယိုလဲ့ ဒုံကုဲအီအင်္ဂါႏတပါꩻနော။ ၅။ လိုꩻတဒုံချင်ꩻ ထီꩻသင်ꩻတောဝ်းလွဝင်ꩻတဲင် လွေꩻကျိုႏလွဉ်တခွန်ꩻ၊ လွေꩻကျိုႏလွဉ်စိုန်၊ လွေꩻကျိုႏလွဉ်ရန်ႏသူႏ၊ ဖျက်ယားအဝင်ꩻ တင်ꩻလှဲလိုꩻဟောဝ်၊ ဝွေꩻကွိုꩻတောႏဝင်ꩻ အလဲင်ႏတဆီနောဝ်ꩻလꩻ၊ ထွိုင်ႏတလꩻတောဝ်းတလဲင်ႏ၊ သꩻကဲင်ႏမိစ္ဆာႏ၊ ပတိခတ်အွဉ်ႏဒါႏဝင်ꩻ၊ တသေတောဝ်း ဝင်ꩻကျေꩻဇူꩻ၊ အောဝ်ႏမောင်ꩻအဖဲင်ႏရော့ꩻ၊ တကြွမ်သော့ꩻနိစ္စက်ဝင်ꩻ၊ လိုꩻချင်ꩻဝွေꩻကကွိုꩻလꩻ၊ ပါꩻငမ်းသꩻ ခွေလဲ့ꩻသျောင်ႏ၊ ယိုလဲ့ ဒုံဆောင်ႏကုဲအီအကျောင်ꩻတပါꩻနော။[၁][၂][၃]