နီပအိုဝ်ႏထွုံꩻ
"နီပအိုဝ်ႏထွုံꩻ လိုႏအွဉ်ႏရွုမ်ꩻ" တယ်ႏပွိုင်းလဲင်ႏခါလွဉ်ကာႏ နီပအိုဝ်ႏဖုံႏနောဝ်ꩻ ရွုမ်ꩻထာꩻမာꩻယို သꩻတပါတောဝ်းဝင်ꩻ၊ ပေါႏဒေါ့ꩻသွူရွုမ်ꩻပွုံႏလဲ့ လွꩻဟွိုန်လွဝင်ꩻ၊ အီႏမာꩻနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏခါႏညာꩻနေကနောဝ်ꩻသွူ၊ တယ်ႏစွဉ်ႏဒုံဆောင်ႏအစ ဗꩻထံစွဉ်ႏဗဟိုႏ နီပအိုဝ်ႏပို အီႏနွို့မာꩻကိုသော့ꩻ ရွုမ်ꩻထာꩻမာꩻဖုံႏနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏဆေꩻငါႏနေကနောဝ်ꩻသွူ။ ဒုံဆောင်ႏကို မဉ်ႏလိုႏအုံမွန်း အုံကွံဝင်ꩻလဲ့ ဖစ်ဟဲ့ꩻလွဉ်ဗော့ꩻဖြားဒုံလမ်း၊ လမ်းဗာႏဆီခေါင်ꩻလမ်းလွုမ်ꩻတွော့ꩻ ကအီႏအွဉ်ႏဖေႏနေး ဒုံဆောင်ႏရွုမ်ꩻနောဝ်ꩻ ထွုံꩻစံႏတအောဝ်ႏတောဝ်းဒွိုန်းနောဝ်ꩻသွူ၊ စူꩻယိုꩻကျင်ꩻဗော့ꩻထာꩻ၊ ဖြာꩻဝင်ꩻနီဒေါ့ꩻလဲ့ မွေးတစိꩻ မွေးတောဝ်းတစိꩻ အွိုစူꩻယိုꩻကျင်ꩻဗော့ꩻနုဲင်းနောဝ်ꩻ ကဲဉ်းအာအာ၊ ယိုနောဝ်ꩻ အမဲဉ်ႏ၊ ယိုနောဝ်ꩻ အမာႏ၊ ယိုနောဝ်ꩻ ပါꩻအံႏဆျာႏနီ နုဲင်းနောဝ်ꩻ တယူႏတောဝ်းဒွုမ်၊ ပေါႏအထွူမွိုင်ငါ လꩻလဲဉ်းရိုꩻနောဝ်ꩻတဲင် ကုဲင်းအွဉ်ႏထွူယိုꩻမာꩻကျင်ꩻဒါႏထာꩻနောဝ်ꩻသွူ။ ကွပ်စူꩻယိုꩻကျင်ꩻဒါႏငါႏထာꩻတဲင် မဉ်ႏတလူႏလွဉ်တွမ်ႏ ပွယ်ꩻအုံကွံတွမ်ႏ ဝင်ꩻလိုꩻမျိုꩻလောင်ႏလင်၊ ဘာႏသာႏလင်၊ တွမ်ႏခမ်းတန်ထီတန်သားဖုံႏ၊ မဉ်ႏမော့ꩻလွဉ်အယပ်ꩻအခုဲင်ႏ ခွေါင်းဝွို့တွမ်ႏ ရွမ်ꩻဖဲ့ꩻဖုံႏနောဝ်ꩻ ဟွိုန်ငမ်းရောင်စွဉ်ႏဝင်ꩻ၊ ပေါႏဝင်ꩻရိုꩻ"ရွုမ်ꩻ"နုဲင်းနောဝ်ꩻငါလဲ့ အောဝ်ႏထင်းစွဉ်ႏ ပါꩻအီႏမာꩻသီလိုꩻ၊ တွဲႏနက်ဗွုမ်လိုꩻတဲ့တကာႏတောဝ်းနောဝ်ꩻသွူ။ မဉ်ႏတွိုႏလွဉ်မားခန်းရွုမ်ꩻကိုလဲ့ ဝင်ꩻမဉ်ႏရီချာချာငါငါ၊ ဝင်ꩻမဉ်ႏစဲစ်ထင်ႏထင်ႏလင်ꩻလင်ꩻနောဝ်ꩻ ဒေါ့ꩻဒါႏတောဝ်း၊ ယူႏဖြောင်တောဝ်း၊ ကတူႏပွံပံထင်ႏစွဉ်ႏ၊ ပေါႏအီႏထင်ႏဗာႏရွုမ်ꩻလဲ့ တဖော့တဖထင်ႏပါထွူစွဉ်ႏ အထာꩻငမ်းတွော့ꩻ တနွော့ꩻတနꩻ သꩻဝီးသꩻဝꩻ၊ တွိုႏရွုမ်ꩻကို ဝင်ꩻရီကတူႏခင်ႏ လꩻဒွုမ်၊ ထွာထိုꩻအာလို့နုဲင်းနောဝ်ꩻဖုံႏနောဝ်ꩻမꩻ နီပအိုဝ်ႏနောဝ်ꩻ ဝင်ꩻတန်ႏထင်းဖွီတောဝ်းလဲ့ ထင်းဖွီအီ၊ ဝင်ꩻတန်ႏအံႏဆျာႏတောဝ်းလဲ့ အံႏဆျာႏအီလိုꩻနောဝ်ꩻမꩻ ခံႏလွဉ်ꩻဗာႏအာငါႏကိစ္စနောဝ်ꩻသွူ။ နီပအိုဝ်ႏထွုံꩻနောဝ်ꩻ ပွိုးစွဉ်ႏတအွဉ်ႏနေးတောဝ်းရွုမ်ꩻတဲင် မာꩻတမုဲင်ꩻမုဲင်ꩻယောဝ်း ကအီႏအွဉ်ႏလင်ꩻဗာစူမုဲင်ꩻ စေးလာႏလောင်းနောဝ်ꩻ ဆေꩻငါႏ၊ မဉ်ႏဖြေꩻစာဝင်ꩻလဲ့ တွမ်ႏလိုꩻတဖြာꩻဝင်ꩻနီ အံႏဗော့ꩻဝင်ꩻအပြီꩻ အွဉ်ႏထွူအီဗော့ꩻနုဲင်းနောဝ်ꩻ၊ တနီꩻခါ ထွိုင်ႏတွိုႏလွဉ်ပိုလီꩻစိုးလဲ့ ခွေထာꩻနာꩻထာꩻ တသေငါꩻတောဝ်း အကူအနားတွော့ꩻ ခိုးလျားထေင်ညင်ꩻအီဗော့ꩻဝင်ꩻ၊ ယဟန်ႏသား "ယိုနီဖါဖြားဆို့ꩻသင်ႏဝါႏအောဝ်ႏ၊ နီဖါဖြားထာꩻဒျာႏ၊ ယိုနီဖါဖြား လို့ꩻခါꩻလုံးတူႏ၊ ယိုနီဖြားဆို့ꩻခါꩻ ထာꩻလက်အောဝ်ႏ"စတဲင် လမ်းနောဝ်လမ်းထင်ꩻ ထေင်ညင်ꩻအီဝင်ꩻတဲ့ အောဝ်ႏနောဝ်ꩻသွူ။ မဉ်ႏဒေါ့ꩻဗာႏလဲ့ ပွိုင်းလဲင်ႏခါ အင်္ဂလေက် ကလာꩻဗွာသီး ကအောဝ်ႏရုပ်သဲဉ်ꩻခါꩻဒါႏ ခမ်းထီအာႏဏာႏတွင်ꩻနောဝ်ꩻ မန်းလိုꩻမျိုꩻတွမ်ႏ စောက်ꩻလိုꩻမျိုꩻသီးယို စောက်ꩻလိုꩻမျိုꩻအာလွိုကယ်ꩻ မန်းအာတန်၊ တွင်ꩻနောဝ်ꩻ မန်းလိုꩻမျိုꩻအောဝ်ႏကွို့ꩻအကဲဉ် (အလယ်ပိုင်း)ကိုလွုမ်ꩻ၊ အောဝ်ႏဆေ့ꩻပေႏလွုမ်ꩻ စောက်ꩻနောဝ်ꩻနွို့သော့ꩻအာ ဝွေꩻသီးခရစ်ယာန်ႏဘာႏသာာႏကိုတွော့ꩻ အင်္ဂလေက်ဖေႏအာစဲ့ꩻအရာႏ၊ နွိုအာဒျာႏစဲ့ꩻ မန်းလိုꩻမျိုꩻနောဝ်ꩻ နွို့တောဝ်းဝင်ꩻဘာႏသာႏကိုတဲင် စဲ့ꩻအရာႏနောဝ်ꩻ လꩻအာတောဝ်း၊ ကွဲးတွော့ꩻ မန်းနောဝ်ꩻ ခံႏနွောင်ꩻတောဝ်းဝင်ꩻငေါဝ်းခွန်း၊ ခံႏယပ်ꩻခုဲင်ႏနွောင်ꩻတောဝ်းတွော့ꩻ နွို့မာꩻအာလုဲင်ႏရွုမ်ꩻ၊ ကျင်ႏလယ်ႏလုဲင်ႏရွုမ်ꩻထာꩻမာꩻ၊ ပွိုင်ခင်(ပွိုင်ဆင်)ဖျင်ရဲဉ်ꩻ ဖန်းဖြယ်ထာꩻမာꩻ ကျင်ႏလယ်ႏလုဲင်ႏနောဝ်ꩻသွူ။ ၁၉၄၇-ဗာႏ၊ မန်းခမ်းထွိုင်ႏလꩻလွဉ် လွစ်တခြင်တာႏနောဝ်ꩻ စောက်ꩻလိုꩻမျိုꩻ ကွိုꩻစဲ့ꩻအာႏတဲင် တွိုက်ꩻထူႏမန်းခမ်းတခမ်းလွုမ်း၊ စောက်ꩻတွိုက်ꩻထူႏ တလꩻတောဝ်းနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏကုဲင်မင်္ဂလာဒုံ တထွောင်းလွုမ်ꩻ၊ မန်းနောဝ်ꩻ ပွိုးစွဉ်ႏပွိုင်ခင်ဖျင်ရဲဉ်ꩻ ကျင်ႏလယ်ႏတဲင် မန်းအံႏဆျာႏလꩻယင်းဒျာႏတွိုင်ꩻတွိုင်ꩻ၊ ကွိုꩻဒျာႏကံလောင်စွန်ꩻအာႏတွိုက်ꩻတွော့ꩻ မန်းအံႏဗာႏခမ်းထီနောဝ်ꩻသွူ။ နီပအိုဝ်ႏနောဝ်ꩻ ပွိုးစွဉ်ႏဒုံဆောင်ႏကို တအွဉ်ႏလွဉ်နေးတောဝ်းရွုမ်ꩻတွော့ꩻ ရွုမ်ꩻထာꩻမာꩻလဲ့ သေနာႏတောဝ်း၊ ထွိုင်ႏသေနာႏတောဝ်း ရွုမ်ꩻထာꩻမာꩻတဲင် ဝင်ꩻမဉ်ႏအွဉ်ႏထွာလိုꩻတန်လဲ့ အီႏမာꩻဗာႏနုဲင်းမုဲင်ꩻ၊ အီႏခွုမ်စံႏဗာႏနုဲင်းမုဲင်ꩻ၊ အီႏဖျင်ရဲဉ်ꩻဗာႏနုဲင်းမုဲင်ꩻ၊ အီႏတဲမ်းထွို့ꩻဗာႏ ထာꩻမာꩻတဖူꩻရဲဉ်ႏနုဲင်းမုဲင်ꩻ၊ ခွေအီႏမာꩻဗာႏထာꩻမာꩻတမုဲင်ꩻ-စတဲင်နုဲင်းနောဝ်ꩻငါ တသေတောဝ်းသားလဲ့ အောဝ်ႏနောဝ်ꩻသွူ။ ဒုံဆောင်ႏကို ရွုမ်ꩻထွိုင်ႏအောဝ်ႏတောဝ်းနောဝ်ꩻ လိုꩻပေႏဖုံႏလဲ့ သꩻတပါရောင်လွတောဝ်း ရွုမ်ꩻထာꩻမာꩻ၊ သꩻထွိုင်ႏတဗော့ꩻတောဝ်း ရွုမ်ꩻထာꩻမာꩻနောဝ်ꩻ ဝင်ꩻမဉ်ႏထွဉ်ႏမာꩻ ရွုမ်ꩻထာꩻမာꩻလဲ့ နယ်ꩻစွဉ်ႏရွဉ်လꩻဆေ့ꩻ၊ ထီႏတေားဒျာႏ ရွဉ်တစွိုးလွုမ်ꩻ၊ ရွုမ်ꩻထာꩻမာꩻ ရွုမ်ꩻအငိုꩻထွိုက်တန်ႏငါႏယို သေနာႏတောဝ်း၊ ထွိုင်ႏသေနာႏတောဝ်း ရွုမ်ꩻခရာႏတွော့ꩻ နွို့မာꩻတောဝ်း ရွုမ်ꩻထာꩻမာꩻတဲင် အရေꩻမဉ်ႏတွိုႏနောဝ်ꩻ ကွိုꩻဗာႏယင်းဗော့ꩻပါꩻ၊ ပါꩻအံႏဆျာႏလꩻယင်းဒျာႏတွိုင်ꩻတွိုင်ꩻနောဝ်ꩻသွူ။ နုဲင်းယိုခါ နီပအိုဝ်ႏလꩻလွဉ်သွူ နမ်းပဲင်ႏရုပ်သဲဉ်ꩻချာဒေႏသလဲ့ ထွိုင်ႏတွိုႏဒျာႏရွုမ်ꩻကိုနောဝ်ꩻ ထွာဒျာႏဝင်ꩻလိုꩻမျိုꩻကွေႏကွေႏ၊ ပွိုင်ခင်ဖျင်ရဲဉ်ꩻခမ်းထီတာႏလဲ့ တဒါႏတောဝ်း၊ တသူႏသေတောဝ်း၊ ကွိုꩻဗာႏဒျာႏပါꩻ၊ ဝင်ꩻမာꩻနီနုဲင်းမုဲင်ꩻမုဲင်ꩻလဲ့ ခံႏဗာႏဒျာႏတွိုင်ꩻတွိုင်ꩻနောဝ်ꩻသွူ၊ လꩻသွူဘွဲ့ အောင်ႏသွူတက္ကသိုလ်ႏလဲ့ သဲင်ꩻအောဝ်ႏသိုႏဖျင်ယင်းဗော့ꩻ ဖိုးပနားအေႏခြာ၊ ဟံႏလူးတူꩻခြာနောဝ်ꩻသွူ။ ဒါႏလဲဉ်းသွူပညာႏလဲ့ ပွိုးစွဉ်ႏအွဉ်ႏနယ်ဖေႏထာꩻမာꩻ ပွိုင်ရဲဉ်ꩻဖေႏထာꩻမာꩻသား အဲဉ်ထောဝ်းတဲင် နီပအိုဝ်ႏဖဝ နောဝ်ꩻ အောဝ်ႏတဗျယင်းဗော့ꩻ ဝင်ꩻဆꩻလနောဝ်ꩻသွူ၊ နောဝ်ꩻမꩻ ယိုမာꩻငါနောဝ်ꩻ နီပအိုဝ်ႏစွုမ်ႏဒုံဒုံ၊ စွုမ်ႏရပ်ရပ်၊ စွုမ်ႏနယ်ႏနယ်ႏ ဆဲင်ႏရာꩻအကယ်ႏအတန် ပငါပရာꩻ အောဝ်ႏလိုႏအွဉ်မာꩻရောင်ခန်းသွော့ဝင်ꩻ ဒုံဆောင်ႏရွုမ်ꩻ၊ အွိုင်ႏရွုမ်ꩻ၊ နယ်ႏရွုမ်ꩻ၊ ဗဟိုႏရွုမ်ꩻအာအာအကျောင်ꩻ နေးတွမ်ႏသꩻရက်ခွိုꩻ အဗွေဗိတ်တဗာႏတဲင် တမာသေဗာႏနုဲင်းနောဝ်ꩻသွူ။[၁][၂]