ဗွေႏဗွန်

အဝ်ႏ ဝီခီပီးဒီးယား ကို

"ဗွေႏဗွန်"

ဇာတ်ကိုကပါသော့ꩻဒါႏလိုꩻဖုံႏ[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]

၁။ ဗွေႏဗွန် (သက်တောႏလစ်ꩻဆီရပ်) ၂။ တကျောႏ (ဒဲဉ်သွမ်ꩻပသာသား) ၃။ ဗွေႏသျင်ႏနီပါꩻ ၄။ စင်ꩻဖါသော်ꩻ (ဖြားဒုံ၊ သက်လစ်ꩻဆီရပ်) ၅။ တမွစ် (လိုꩻပေႏသက်သွံနေင်ႏရပ်) ၆။ တပျာꩻ (ယာသား၊ သက်သုမ်ဆီရပ်)

ဇာတ်ခြေင်ႏပွုံႏ[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]

ဇာတ်ခြေင်ႏနဝ်ꩻ ဗွိုန်ဗာႏဗွေႏဗွန်ကျောင်ꩻတကျောင်ꩻ၊ ဗွေႏဗွန်ခင်ႏလံးအုံတပန်ꩻလောင်း၊ ဗွေႏဗွန်ခင်ႏလံးထျꩻနဝ်ꩻ မွဉ်သုမ်စဲင်ႏ၊ ပြူးအဲပ်ꩻ၊ ယာထူတွိုက်၊ ဆွေႏအင်ႏဖုံႏအဝ်ႏဗာႏ။

အခန်ꩻ(၁)[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]

မွူးရဝ်ꩻခိုႏ ခိန်ႏပသာဒဲဉ်သွမ်ꩻ- သဲစ်ကထွို့ꩻကီဖုဲင်ကင်းလဲ့ ဗွေႏဗွန်နဝ်ꩻ အဝ်ႏအုံသော့ꩻဗာႏ ခင်ႏလံးအုံ တပန်ꩻလောင်း၊ ယိုအတွင်ꩻ တကျောႏ အဝ်ႏဇာတ်ခြေင်ႏဖဲ့ꩻစေႏ နွို့လွဉ်၊ လွဉ်အုံလင်ꩻဝုဲင်ႏဗာႏ ဗွေႏဗွန်သွံလဲင်ႏ။ ဗွေႏဗွန်။ ။ လိုႏထာꩻမုဲင်ꩻတကာႏ ။ တကျောႏ။ ။ ပသာဒျာႏဒဲဉ်သွမ်ꩻဩ ။ ဗွန်။ ။ အော်-- ဟန်ႏရဝ်ꩻ သီဒဲဉ်သွမ်ꩻလဲ့ꩻ မွေးဟနော်ꩻ၊ မာꩻထင်ႏဟန်ႏအိုမုဲင်ꩻဟွောန်ႏ ။ ကျောႏ။ ။ အုမ်းထင်ႏဟန်ႏလွူးဩ ။ ဗွန်။ ။ နံးမန်ꩻနွုမ်ꩻတဝ်းယင် ။ ကျောႏ။ ။ (ပယွုမ်းပါ ဒေါ့ꩻပါ) နွုမ်ꩻတူႏတူႏတန်ႏတန်ႏသနယ် ဗွေႏ၊ နံးမန်ꩻကကားက၊ တပလဲင်ꩻ ကွတ်ꩻစွဲးနဝ်ꩻဩ ။ (ထေလိတ်ဆဲင်ꩻထုံꩻကိုတဲင် ကပ်ဗွေႏဗွန်) ဗွန်။ ။ (ထူႏလိတ် ဗွောင်ဟော်ꩻထွား၊ ဟော်ꩻထင်ႏထွူနဝ်ꩻ ငေါက်ꩻခန်းမုနိ သုမ်လဲင်ႏ) ကျောႏ။ ။ လိတ်ထာꩻမုဲင်ꩻဗွေႏ၊ ပါꩻမုဲင်ꩻဖေႏ ။ ဗွန်။ ။ ဗွေႏသျင်ႏ အဝ်ႏတောင်ႏကီꩻ ကွီသဲင်ꩻ ဝတ္ထုတဲ့ယို ။ ကျောႏ။ ။ မွော့ကွီသဲင်ꩻတဝ်း အတကာႏထျꩻ၊ ကွီတောဒျာႏ နီဗွေႏအီး ။ ဗွန်။ ။ န၀်ꩻတန်သနယ်၊ အောဝ်ႏဖေႏကျင်ꩻတွော့ꩻ ကွီသဲင်ꩻခွေခါႏခါႏ၊ ကွီသဲင်ꩻ အတကာႏခါႏခါႏ ။ ကျောႏ။ ။ ပါꩻမုဲင်ꩻပိုဩ ။ ဗွန်။ ။ တမူꩻဒုံခိုႏပို သျင်ႏလှထွန်းနဝ်၊ ဗွေႏသျင်ႏယို အဉာဏ်ႏသမ်းဟောဝ်မွော့၊ လိတ်တဲ့ တနေင်ႏတတန်ꩻယို အဝ်ႏအောင်ႏဒျာႏ ။ ကျောႏ။ ။ အော်--အော်--- ဗွေႏသျင်ႏနဝ်ꩻနဝ်ꩻ အလွိုးသမ်းလိန်ႏမာႏ၊ တွိုႏအဖါနောဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ ယာအေႏ၊ သညင်ꩻတေားစွဉ်ႏ အတကာႏမ ။ ဗွန်။ ။ အွူတန်နဝ်၊ ယူႏဒျာႏအဖါနဝ်ꩻ လိုႏဖေႏတောဝ်း၊ ယူႏဒျာႏလိုꩻပေႏနာႏငဝ်းလဲ့ သမ်းသညင်ꩻ ။ (ယိုအတွင်ꩻ ဗွေႏသျင်ႏတပါꩻ အဝ်ႏဇာတ်ခြေင်ႏဖဲ့ꩻထွေနွို့လွဉ်၊ အုံလင်ꩻကန်းတော့ꩻ ဗွေႏဗွန် သုမ်လဲင်ႏထွူတဲင်ရီ) သျင်ႏ။ ။ ခွေသွဉ်း သဲင်ꩻလံးဩ ။ ဗွန်။ ။ သဲင်ꩻမာꩻထာꩻမုဲင်ꩻ၊ အီႏသွုံꩻသွူသွမ်ꩻနဝ် ။ သျင်ႏ။ ။ ခွေသွဉ်းဖူးထင်ႏဟဲ့ꩻ၊ သဲင်ꩻသွုံꩻသွမ်ꩻလံးတဲ့ဩ၊ ခွေသွဉ်းတကာႏ အဝ်ႏဝင်ꩻသဲင်ꩻ ဖြေꩻသဲင်ꩻဟန်ႏအိုအွီႏတဲ့ဩ ။ ဗွန်။ ။ (ငဝ်းစွပ်ꩻအနေႏ ပယွုမ်းပါ ဒေါ့ꩻပါ) နဝ်ꩻက ခွေလဲ့ သဲင်ꩻလွဉ်ဗာႏနာꩻမတဝ် ။ သျင်ႏ။ ။ သေတဝ်းဩ ။ ဗွန်။ ။ သေတဝ်းနဲ့ရိုꩻ၊ (အုံယေန်ပသာႏ) သဲင်ꩻဟုဲင်းလꩻဒျာႏ ။ သျင်ႏ။ ။ (သꩻရေꩻငါႏတဲင် သေကန်းတော့ꩻဒွုမ် ဗွေႏဗွန်၊ ထွိုင်ႏသဲင်ꩻဗော့ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻ။) ဗွန်။ ။ (သာတန်ထာꩻတဲင်ဒေါ့ꩻ) ဟွူ- မာꩻဝင်ꩻဗွေႏဗွန်ယို တယိုꩻတောဝ်း၊ တွိုႏအပိုနဝ်ꩻ မဲဉ်ဖေႏအံႏအွီႏတဲင် ဟဲ့ꩻသဲင်ꩻနေးလံး၊ တွိုႏအဆရာႏနဝ်ꩻ ပြူး'မောက်ꩻမူးပေႏငါလဲ့ သေဖြေꩻကပ်တဝ်း ။ ကျောႏ။ ။ အွဉ်ႏဗာႏသꩻတန်တန်၊ သꩻဆွာꩻဆွာꩻသနဲ့ဗွေႏ၊ ဗုဲင်ဘုရာꩻဖြို့ꩻ ဒို့ꩻဘုရာꩻပီ ဖြဲ့ꩻပါႏရမီႏက ။ ဗွန်။ ။ နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ တကာႏ၊ မာꩻဒါႏကဲနုဲင်းမုဲင်ꩻ၊ တွိုႏထာꩻတသေတဝ်းက ။ ကျောႏ။ ။ ခွေသွဉ်းလဲ့ သဲင်ꩻဒွိုန်းဩ ။ (ကန်းတော့ꩻသွံလဲင်ႏထွူတဲင် ထန်ႏလွေꩻခန်း ဇာတ်ခြေင်ႏဖဲ့ꩻထွေ) (ချꩻလင်ꩻဗာႏဖါကင်းယွယွ)

အခန်ꩻ(၂)[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]

မွူးယာခိုႏ နားရီႏ ၁၂-ခွယ်ꩻရပ် သဲစ်ကထွို့ꩻကီဖါကင်းလဲ့ ဗွေႏဗွန်အဝ်ႏကိန်ꩻယာဗာႏထာꩻ တပန်ꩻလောင်း ခင်ႏလမ်းအုံကို၊ ယိုအတွင်ꩻ ဗွေႏသျင်ႏတပါꩻ အဝ်ႏဇာတ်ခြေင်ႏဖဲ့ꩻစေႏနွို့လွဉ်၊ ငွိုးလွဉ်ဗာႏထာꩻ၊ လွဉ်အုံထွိုင်ႏတနွောင်း တပန်ꩻထျꩻ။ ဗွန်။ ။ (ဗွောင်မဲ့ငါတဲင်စွော့ꩻ) မာꩻထာꩻမုဲင်ꩻငွိုးထာꩻနောဝ်၊ ဗေင်ႏငါထာꩻငါလဲ့ ဗေင်ႏဗာႏဟဝ်တဝ်း သီယိုဟ ။ သျင်ႏ။ ။ (ငွိုးပါ ဒေါ့ꩻပါ) ဟွူး- ဟွူး- ဟွူး ဟွူး- သျင်ႏမောင်ႏမာꩻခွေသွဉ်းဩ ။ ဗွန်။ ။ အမာꩻနာꩻစွိုးမုဲင်ꩻ ။ သျင်ႏ။ ။ တျက်ꩻခွေသွဉ်းကတူႏဩ၊ ဟွူး-ဟွူး-ဟွူး ဟွူး-ဟွူး ။ ဗွန်။ ။ (သွꩻတဆွာꩻတဝ်းပွုံႏတဲင်) တေ့ꩻ- ငွိုးပုဲင်ꩻဒွုမ်၊ မွူးဟာဝုဲင်ႏဘုရာꩻထွူမဲ့ꩻ တွယ်ႏဖေႏနာꩻ ။ သျင်ႏ။ ။ (တေ့ꩻထွူတဲင် ထန်ႏလွေꩻခန်း ဇာတ်ခြေင်ႏဖဲ့ꩻစေႏ) ဗွန်။ ။ ဟွူ- ဗေင်ႏငါထာꩻလဲ့ ဗေင်ႏဗာႏဟဝ်တောဝ်းကနေား (ကုတ်မုနိ ကိန်ꩻချာယင်း) (အဝ်ႏတဆင်ႏ စင်ꩻဖါသော်ꩻ အဝ်ႏဇာတ်ခြေင်ႏဖဲ့ꩻထွေနွို့လွဉ် အုံလဲင်ꩻဝုဲင်ႏသွံလဲင်ႏထွူတဲင်) သော်ꩻ။ ။ ဗွေႏဗွန်ကိန်ꩻယာထာꩻဟောင်း ။ ဗွန်။ ။ (ဟွိုန်တဝ်း) သော်ꩻ။ ။ ကိန်ꩻယာထာꩻနဲ့ဗွေႏ ။ ဗွန်။ ။ သျီ--- (ဗွောင်မဲ့ငါတဲင်ထွား) နာꩻဒျာႏနဲ့ဟွောန်ႏ ။ သော်ꩻ။ ။ အေား- ခွေသွဉ်းဒျာႏ၊ နီဗွေႏအွဉ်ႏလူႏခံႏ ရွဉ်တောင်ႏတာႏနောဝ်ꩻ လꩻဗွေတဝ်းဩ။ ဗွန်။ ။ လꩻခွိုင်းမုဲင်ꩻအီ လိုႏအာတန်နဲ့ ။ သော်ꩻ။ ။ လꩻတသောင်ႏဒျာႏ၊ လိုႏနေနီရေင်ဩ၊ နီဗွေႏအွဉ်ႏလူႏခံႏ တသောင်ꩻနီရေင်ကရိုဩ ။ ဗွန်။ ။ အွူ (အုံယေန်ပသာႏ) ဗော့ꩻလိုႏနေနီရေင်က အီႏမာꩻစွိုးမုဲင်ꩻတန်နဝ်၊ နာꩻလူႏခံႏစွစ်ꩻတဝ်းယင် ။ သော်ꩻ။ ။ စွစ်ꩻဒျာႏဩ၊ ယလံးလံးနဝ်ꩻ ထင်ႏထဲင်းနီလဲင်ႏ၊ အလွိုးတလꩻတဝ်းဒွုမ်ဗာႏဩ ။ ဗွန်။ ။ ဗော့ꩻနဝ်ꩻ နီရေင်နဝ်ꩻ အလွိုးခွေစဲက်ဗာႏကနဝ်ꩻ၊ တယဝ်းဝွေꩻ ဝင်ꩻကမာꩻနေးကသွိုးပွယ်ꩻ ။ သော်ꩻ။ ။ တောင်ꩻပြန်ႏစံꩻ၊ မီႏလꩻလဲ့လꩻ၊ မီႏလꩻတဝ်းလဲ့ စဲက်ဖေႏယို့ꩻ၊ တွိုႏဆုဲင်ꩻ မီႏကေပ်ꩻယင်းရွဉ်အလင်မဲ့ꩻ ချင်ႏကေပ်ꩻပိုႏပါယင်းလဲ့ လꩻဒျာႏဩ ။ (ထေပဲက်ဆန်တဲင် ကပ်ဗာႏဗွေႏဗွန်) ဗွန်။ ။ (ထူႏလက်ခံႏရွဉ်ထွူတဲင်) ထာꩻဆုဲင်ꩻနဝ်ꩻ တွက်တလꩻတဝ်း တကာႏ၊ မီႏလꩻလဲ့ ဟောဝ်မို့မို့၊ မီႏတလꩻတောဝ်းလဲ့ ခွေလူႏဒျာႏ ။ သော်ꩻ။ ။ ဖေႏကလꩻနောဝ်ꩻ မဲ့ꩻခွေသွဉ်းကျိုꩻစာꩻဒျာႏဗွေႏ၊ (အုံယေန်ပသာႏ) ရွဉ်တောင်ႏတာႏ အမျိုꩻမုဲင်ꩻဗွေႏ ။ ဗွန်။ ။ သွံစွိုး တကာႏ၊ ဝေင်ꩻနယ်ႏလိတ်လုဲင်ꩻ ရွဉ်တောင်ႏတာႏ၊ ဗဟိုႏလိတ်လုဲင်ꩻ ရွဉ်တောင်ႏတာႏ၊ ပိဋကတ်ဗိမာန်ႏ ကျောက်လွုံꩻတာႏ ။ သော်ꩻ။ ။ အော် - အော် (အုံယေန်ပသာႏ) ဟန်ႏနေင်ႏနဝ်ꩻ ထာꩻကားငါႏကဗွေႏ၊ ရွဉ်ခြောလွနာႏ၊ ယလံးလံးနဝ်ꩻ နံးမန်ꩻငါလဲ့ အံႏဗာႏတဝ်းကဩ ။ ဗွန်။ ။ မွေး တကာႏ၊ အခေတ်ထွာက မာꩻဒါႏကီနုဲင်းမုဲင်ꩻ၊ မီႏရိုꩻ ခွန်တဟောဝ်တဝ်းလဲ့ သမ်းခတ်ꩻခွန်နားက၊ ရိုꩻဗော့ꩻ နမ်းဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻ ထွူယိုꩻ ။ သော်ꩻ။ ။ နီသွဉ်းသီး လိုꩻထံꩻယို တွမ်ႏသေင်ႏလာႏနဝ်ꩻ ဗွိုန်ဝင်ꩻကဗွေႏ၊ အဝ်ႏစွဉ်ႏထာꩻဆူႏ ကဆော့ꩻလွဉ်းလွဉ်း (အုံယေန်ပသာႏ) ခွေသွဉ်းသဲင်ꩻကဩ ။ ဗွန်။ ။ အွူ - ဟဝ်ငါႏတကာႏ၊ ကားနဲ့ꩻ တကာႏအွဉ်ႏရေꩻဖေႏ ။ သော်ꩻ။ ။ (ကန်းတော့ꩻသွံလဲင်ႏထွူ ထန်ႏလွေꩻခန်း ဇာတ်ခြေင်ႏအထွေဖဲ့ꩻ)။ (အွဉ်ႏလင်ꩻဖါကင်းယွယွ)

အခန်ꩻ(၃)[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]

မွူးယာခိုႏ (၃)နားရီႏရပ်။ သဲစ်ကထွို့ꩻကီဖါကင်းလဲ့ ဗွေႏဗွန်အဝ်ႏအုံဗာႏ တပန်ꩻလောင်း ခင်ႏလမ်းအုံကို၊ အဝ်ႏယာဗာႏပြူး၊ ယိုအတွင်ꩻ တမွစ် အဝ်ႏဇာတ်ခြေင်ႏဖဲ့ꩻစေႏနွို့လွဉ်၊ လွဉ်အုံတနွောင်းဗာႏ ဗွေႏဗွန်ဆꩻငါ။ မွစ်။ ။ ဖေႏဗဲင်း နာꩻထထီႏမွိုင် ။ ဗွန်။ ။ (ငပယွုမ်းထာꩻတဲင်) တထီႏအဲဉ်ထဝ်း ။ မွစ်။ ။ အ၀်ႏ ။ ဗွန်။ ။ ပါꩻမုဲင်ꩻရိုꩻအဝ်ႏ ။ မွစ်။ ။ ဝင်ꩻရိုꩻ ။ ဗွန်။ ။ ဝင်ꩻနဝ်ꩻ ပါꩻမုဲင်ꩻ ။ မွစ်။ ။ ဝင်ꩻ ။ ဗွန်။ ။ နာꩻနဝ်ꩻ ပါꩻမုဲင်ꩻပို ။ မွစ်။ ။ နီမွိုးပို ။ ဗွန်။ ။ သီမွိုးနဝ်ꩻ မဉ်ꩻစွိုးမုဲင်ꩻ ။ မွစ်။ ။ မဉ်ꩻနီမွိုး ။ ဗွန်။ ။ သီဖါက မဉ်ꩻစွိုးမုဲင်ꩻ ။ မွစ်။ ။ မဉ်ꩻနာꩻ ။ ဗွန်။ ။ (စင်းရိုꩻဒွုမ်တဲင် ထူႏတခိုးထုတ် မွဉ်ထျꩻ ဖေႏခန်းတမွစ်) ယော့ꩻ - ထထီႏအဲဉ်ထဝ်းက၊ ထူႏဗော့ꩻ တခိုးယိုဟုဲင်း ။ မွစ်။ ။ (တွမ်ႏစူနီပင် ထူႏတခိုးထုတ် ဗွေႏဗွန်စူကို၊ ဗွေႏဗွန်အွဉ်ႏစွꩻတဝ်းတဲင် ငင်ႏနွိုင်ႏနေးဗာႏ၊ ဗွေႏဗွန်အွဉ်ႏစွꩻဗာႏ)။ ဗွန်။ ။ ဆုဲင်ꩻကွီပုဲင်ႏဒွုမ်နေား ။ မွစ်။ ။ အွူ-ဩ (သꩻရောင်းသꩻရေꩻတဲင် နဲစ်ဖင်းထန်ႏဗာႏ ဇာတ်ခြေင်ႏအစေႏဖဲ့ꩻ) (ယိုအတွင်ꩻ တပျာꩻအဝ်ႏဇာတ်ခြေင်ႏ အထွေဖဲ့ꩻနွို့လွဉ်၊ စူကိုနဝ်ꩻ ခွုမ်ပါဗာႏတွမ်ႏ နꩻမွူး၊ တွိုႏဗွေႏဗွန်ဆꩻငါနဝ်ꩻ အွဉ်ႏလင်ꩻနꩻမွူး၊ ဝုဲင်ႏဝတ္တရာꩻကေႏဗော့ꩻထာꩻ) ဗွန်။ ။ တွမ်ႏနꩻမွူး အီႏမာꩻမုဲင်ꩻနဝ် ။ ပျာꩻ။ ။ ကွီဗဲင်း နီဗွေႏဝါႏဩ ။ ဗွန်။ ။ ဖြေꩻနေးမွိုင်၊ ကွီဗဲင်းနေးခန်းနဝ် ။ ပျာꩻ။ ။ ရွဉ်အဲဉ်ထဝ်းကဗွေႏ ။ ဗွန်။ ။ လွꩻက၊ မော့ꩻအွိုးမုဲင်ꩻရွဉ်အဝ်ႏ၊ ဝင်ꩻကလုပ်ꩻ၊ ဝင်ꩻကမာꩻ၊ အုံဗော့ꩻလမ်း ပနီꩻနီꩻက ။ ပျာꩻ။ ။ အဝ်ႏလုပ်ꩻဒျာႏအီဗွေႏ၊ နီဗွေႏတထီႏလွဉ်ꩻတဝ်းက ။ ဗွန်။ ။ လုပ်ꩻက ရွဉ်မွော့ခြောအီ ။ ပျာꩻ။ ။ ခြောနေနေသနယ်ဗွေႏ၊ ဖေႏဒျာႏကရိုဗွေႏ နီလီးလွုမ်ꩻ ။ ဗွန်။ ။ မာꩻအီထာꩻမုဲင်ꩻ၊ ကွီဗဲင်းဝါႏထာꩻမုဲင်ꩻတွော့ꩻ နုဲင်းစွဉ်ႏစွန်က ။ ပျာꩻ။ ။ ဒါအီ ပနာအော်၊ တွာပနာဖြင်းထိုꩻအော် ။ ဗွန်။ ။ တလီးငါမွိုင် ။ ပျာꩻ။ ။ နီလီးမꩻဗွေႏ လင်ꩻဖဲ့ꩻသွူဩ ။ (ဝုဲင်ႏပရီႏပရာႏထွူတဲင် ထန်ႏလွေꩻဇာတ်ခြေင်ႏဖဲ့ꩻစေႏ) ဗွန်။ ။ (ထွားလွဉ်ꩻတပျာꩻတဲင်) ယာသားမွ၊ ယာသားကေန်ꩻ ။ (အွဉ်ႏလင်ꩻဗာႏ ဖုဲင်ကင်းယွယွ) (ထွူလဲဉ်းသွူ)[၁][၂]

အာႏကွိုꩻ[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]

  1. ခွန်ဝိဇ္ဇာႏနွယ်ႏ(ဟိုပုံꩻ)
  2. ဒဲဉ်သီႏလက်ဆောင်ႏ အမုဲင်-၂၂