ရာႏဇဝင်ႏ

ရာႏဇဝါင်ႏ ပအိုဝ်ႏတက္ကသိုလ်ႏ ကျောင်ꩻသားရန်ႏကုန်ႏ ခါးလား ဒုတိယကမ္ဘာႏစဲ့ꩻ ကထွာလွဉ်နောဝ်ꩻ နီသွဉ်းသီးပအိုဝ်ႏပေႏဖုံႏ ကဖျော်ထင်ႏနွောင်ꩻ တက္ကသိုလ်ႏနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏဆေ့ꩻ မရေႏမရာႏငါႏသွူ။ ကဖျော်ထင်ႏတွိုႏနွောင်ꩻ တက္ကသိုလ်ႏကျောင်ꩻကိုနောဝ်ꩻခါနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏတဲ့ ဦးလှဖေ (ပဒေႏသရာဇ် တောႏလန်ႏ ရေꩻလိုꩻတန် လှဖေတန်)သီးယို ဦးစောစံရွှေ (ကုန်သွယ်ရေး)သီးယိုစွိုꩻလွုမ်ꩻသွူ။ ဒုတိယကမ္ဘာႏစဲ့ꩻ ထွိုင်ႏထွူမာꩻလွဉ်ယို ပအိုဝ်ႏပေႏဖုံႏ မူႏတွမ်ႏခိုကဖျော်ဗꩻတွိုႏထင်ႏ တက္ကသိုလ်ႏနောဝ်ꩻ ဟံးပေါင်းအာလွဉ်ယင်း ဩ။ ဟမ်းပေါင်းအာလွဉ်ကရိုꩻဗာႏနုဲင်းနောဝ်ꩻလဲ့ မဉ်ႏပြဲင်ႏထွားစွဉ်ႏ လိုꩻမျိုꩻလင်ယို နီသွဉ်းသီး ပအိုဝ်ႏကျောင်ꩻသားနောဝ်ꩻ ဆေ့ꩻတောငါႏမားဩ။ တက္ကသိုလ်ႏကျောင်ꩻကို ပအိုဝ်ႏမူႏခို တွိုႏဖျော်သွူတဲ့ ကအီႏဖွဲ့နွောင်ꩻ၊ ကအီႏလွောင်ႏဗူႏနွောင်ꩻ ပအိုဝ်ႏကျောင်ꩻသားဖုံႏနောဝ်ꩻ ကွပ်တအဲဉ်ထောဝ်းနောဝ်ꩻမꩻ ဗꩻတွိုႏလွဉ် နေင်ႏ ၁၉၅၆-၅၇ ဗာႏသွူ။ တဲႏအနေင်ႏနောဝ်ꩻမꩻ ပအိုဝ်ႏကျောင်ꩻသားတန် ဝါင်ꩻနီဝါင်ꩻသွံနောဝ်ꩻ ထီႏငါႏလိုꩻမျိုꩻတွက်တာႏနောဝ်ꩻတွော့ꩻ ထုမ်ႏတွမ်ထုမ်ႏစုယင်း ပအိုဝ်ႏကျောင်ꩻသားမူႏခို ပါစွဉ်ႏအစိုႏရအထက်တန်ꩻ အလယ်တန်ꩻ ကျောင်ꩻသား ကအုံဒျာႏရန်ႏကုန်ႏဖုံႏနောဝ်ꩻသွူ။

အတွင်ꩻနောဝ်ꩻ ကဖွဲ့သေꩻခါꩻဗာႏနောဝ်ꩻ ပါသော့ꩻကျောင်ꩻသား (တက္ကသိုလ်ႏကျောင်ꩻသား၊ အစိုႏရအထက်တန်ꩻ၊ အလယ်တန်ꩻ ကျောင်ꩻသားမူႏခို) တကာႏတောဝ်း ပါညီꩻစွဉ်ႏလိုꩻလမ်း လိုꩻကျောင်ꩻတန်၊ ဗွေႏဗွန်ဗွေႏစင်ꩻဖုံႏဩ၊ အဖွဲ့ယိုနောဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻဖန်သေꩻခါꩻအမဉ်ꩻ “ရန်ႏကုန်ႏခရဲင်ႏ ပအိုဝ်ႏကျောင်ꩻသားစွိုꩻ” (ရန်ကုန်ခရိုင် ပအိုဝ်းကျောင်းသူ/သားများအသင်း)တဲ့ဩ။ အနေင်ႏရီးသွတ်ꩻ (၁၉၅၇-ဗာႏနေင်ႏနောဝ်ꩻ ဗွေႏစင်ꩻဦးမာလာ (ပဇင်းဦးမာလာ) ထွာဥက္ကဋ္ဌလိုꩻတန်၊ ခွန်သိန်းဖေနောဝ်ꩻ ထွာအတွင်ꩻရေꩻမူꩻ (အတွင်းရေးမှူး)ဩ၊ (ခွန်သိန်းဖေနောဝ်ꩻ ယိုခါ အောဝ်ႏရန်ႏကုန်ႏ ဗဟိုကုန်သွယ်ရေးဌာနစိတ်ဩ။) အနေင်ႏနောဝ်ꩻ အဖွဲ့ကို လိုꩻမဉ်ႏအောဝ်ႏနောဝ်ꩻ အာငါႏလဲ့ အဖြာꩻသွံဆီလွုမ်ꩻဩ၊ ထွိုင်ႏတွိုႏယင်းနေင်ႏငါ (၁၉၅၈-ဗာႏနေင်ႏ)နောဝ်ꩻ ခွန်ပျားထွာသော့ꩻလုဲင်ႏ ဥက္ကဋ္ဌ၊ အတွင်ꩻရေꩻမူꩻနောဝ်ꩻ ခွန်ထွန်းရှိန် မာꩻသော့ꩻဗာႏသွူဩ၊ စပ်ထင်ႏယင်းနေင်ႏတသာ (၁၉၅၉-ဗာႏ) နေင်ႏနောဝ်ꩻ ဂျိန်းလှဘော် (ယိုခါနောဝ်ꩻ အုံဟိုပုံꩻ ဖြောဝ်ꩻခမ်းအခေါဝ်နောဝ်ဩ။) ထူႏသေꩻ ဥက္ကဋ္ဌတာႏဝွန်ႏဩ။ အတွင်ꩻရေꩻမူꩻနောဝ်ꩻ ခွန်အောင်မျိုး (ယိုခါနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏကုန်သွယ်ရေး ၁၄-ရန်ႏကုန်ႏ)မာꩻလုဲင်ႏဩ။

ကထွိုင်ႏဖွဲ့လꩻထွူအဖွဲ့တဲင် ထွိုင်ႏညလꩻသွံနေင်ႏနောဝ်ꩻ အဖွဲ့သားလဲ့ အာလွဉ်အဖွဲ့ကိုသွူ။ အောဝ်ႏနောဝ်ꩻတွော့ꩻ တွိုႏ ၁၉၆၀-ဗာႏနေင်ႏနောဝ်ꩻ အဖွဲ့ယို (ရန်ႏကုန်ႏခရဲင်ႏ ပအိုဝ်ႏကျောင်ꩻသားစွိုꩻ)နောဝ်ꩻ မတ်ပုံတင်သေꩻခါꩻစွဉ်ႏသွူ။ နောဝ်ꩻမꩻ တဲႏအနေင်ႏ ၁၉၆၀-ဗာႏနောဝ်ꩻ အစွိုꩻ(အသင်း)ယိုလဲ့ ဟဲ့ꩻပြောင်ꩻဖန်တောယင်း “ရန်ႏကုန်ႏတက္ကသိုလ်ႏ ပအိုဝ်ႏကျောင်ꩻသားစွိုꩻ” (ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် ပအိုဝ်း ကျောင်းသူ/သားများအသင်း)ဩ။ ထွိုင်ႏဖွဲ့လꩻ အဖွဲ့တသာအတွက်တာႏ ကအီႏမာꩻဥက္ကဋ္ဌနောဝ်ꩻ ခွန်ဘရင် (ယိုခါ အောဝ်ႏဘားအံဝေင်ꩻ၊ အောဝ်ႏထွာအလယ်တန်ꩻ ကျောင်ꩻအုပ်တွမ်ႏ ဘားအံပညာရေꩻ ဦးစီးအဖွဲ့ဝင်ဩ)သွူဩ။ ခွန်ဝင်းလှိုင်နောဝ်ꩻ ထူႏအတွင်ꩻရေꩻမူꩻ တာႏဝွန်ႏသွူ။ အနေင်ႏနောဝ်ꩻ တက္ကသိုလ်ႏကျောင်ꩻသားပွယ်ꩻ (ကျောင်းသားပွဲတော်)တဲ့ သမ်းအောဝ်ႏတွော့ꩻ ယံဖေႏလိုꩻအမျာꩻ ဖူးဝေးဖုံႏ ကသေဗာႏပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻ၊ ပအိုဝ်ႏယေန်ႏငဲးရေꩻ၊ ပအိုဝ်ႏလိတ်လုဲင်ꩻရိုꩻနောဝ်ꩻတွော့ꩻ အဖွဲ့ယို မာꩻခန်းပျခန်ꩻ (ပြခန်း)ဆဲင်ႏခန်ꩻထွူတဲင် အွဉ်ႏနယ်ခန်း ပအိုဝ်ႏယေန်ႏငဲးရေꩻ လိတ်လုဲင်ꩻဖုံႏဩ။ တွိုႏယင်းနေင်ႏ ၁၉၆၁-ဗာႏနေင်ႏနောဝ်ꩻ ခွန်ဝင်းလှိုင် ထွာခန်းဥက္ကဋ္ဌဩ၊ နေင်ႏထွိုင်ႏလေဖျင်ယင်း နေင်ႏတသာနောဝ်ꩻ ခွန်သန်းရွှေဩ။ အတွင်ꩻရေꩻမူꩻနောဝ်ꩻ ခွန်ထွန်းလွင် မာꩻလုဲင်ႏဩ၊ နေင်ႏလဲ့ကွဲညည ပအိုဝ်ႏကျောင်ꩻသားမူႏခိုတသာလဲ့ ကွဲဖျော်ဖျော် တက္ကသိုလ်ႏကျောင်ꩻကိုသွူ။ နောဝ်ꩻမꩻတဲ့ အဖွဲ့ဥက္ကဋ္ဌခွန်သန်းရွှေနောဝ်ꩻ အွဉ်ႏခွယ်ꩻခန်း အဖွဲ့နီဖွဲ့သွူ၊ ပထမတဖွဲ့နောဝ်ꩻ ထင်ႏဖြောဝ်ꩻခမ်းအခေါဝ်နောဝ်ထွူတွော့ꩻ ထင်ႏလေ့လာ၊ ထင်ႏရီ၊ ထင်ႏထွား ပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻခွိုꩻ ယေန်ႏငဲးရေꩻ၊ လိတ်လုဲင်ꩻ၊ ထာꩻမာꩻ၊ ထာꩻလုပ်ꩻ၊ ထာꩻအံႏထာꩻအွꩻ၊ အအုံအ အောဝ်ႏဖုံႏသွူ။ ကွဲတစွိုꩻနောဝ်ꩻ လွေꩻရီ၊ လွေꩻထွားဒျာႏ ပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻခွိုꩻကအောဝ်ႏအုံဒျာႏ တောင်ႏအူ၊ (တောင်ငူ)၊ တရွပ်တန်(ဇရပ်ကြီး)သွူဩ၊ အောဝ်ႏနောဝ်ꩻတွော့ꩻ ထွိုင်ႏတွိုႏနေင်ႏ ၁၉၆၃-ဗာႏနေင်ႏနောဝ်ꩻ ခွန်စိုးတင့် (တောင်ႏကီꩻ)နောဝ်ꩻ ထွာဥက္ကဋ္ဌ၊ ခွန်အောင်မျိုးနောဝ်ꩻ ထွာယင်းအတွင်ꩻရေꩻမူꩻဩ။ အနေင်ႏနောဝ်ꩻ ဝေင်ꩻတောင်ႏကီꩻကို ပတ်သဲစ်တွမ်ႏ ယေန်ႏငဲးရေꩻခရာႏ လိတ်တဲမ်းပွယ်ꩻပအိုဝ်ႏနေး (ပအိုဝ်ႏယဉ်ကျေးမှု စာစီစာကုံးပြိုင်ပွဲ)သမ်းအောဝ်ႏတွော့ꩻ ပအိုဝ်ႏကျောင်ꩻသား ကလꩻဒျာႏ ပထမ ဒုတိယပွယ်ꩻကိုယိုတွက်တာႏနောဝ်ꩻ ရန်ႏကုန်ႏတက္ကသိုလ်ႏ ပအိုဝ်ႏကျောင်ꩻသားအစွိုꩻ ဥက္ကဋ္ဌဖေႏဆုꩻသွူဩ။ အနေင်ႏနောဝ်ꩻနေနေ ရန်ႏကုန်ႏတက္ကသိုလ်ႏ ထာꩻဒုံႏ၊ ထာꩻအူအစွိုꩻသားဖုံႏ မဉ်လဲႏထွားငါႏ ပအိုဝ်ႏမျိုꩻခွိုꩻဇာႏတိ ဝေင်ꩻသထုံႏတန်ကိုတွော့ꩻ ရန်ႏကုန်ႏတက္ကသိုလ်ႏ ပအိုဝ်ႏကျောင်ꩻသားစွိုꩻဖုံႏယို အွဉ်နယ်ဗာႏ၊ အွဉ်ဒေါ့ꩻဗာႏ ဝေင်ꩻသထုံႏတန်ခရာႏစွဉ်ႏ နီသွဉ်းသီး ပအိုဝ်ႏမျိုꩻခွိုꩻ ရာႏဇဝါင်ႏဖုံႏဩ။

ထီႏငါႏအမျိုꩻသာꩻတွက်တာႏတဲင် ကထွိုင်ႏမာꩻဆောင်ႏရွက်ဗာႏ တက္ကသိုလ်ႏပအိုဝ်ႏကျောင်ꩻသားအစွိုꩻကိုနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏလိုꩻခိုလွုမ်ꩻတဲ့ တကာႏတောဝ်းဩ၊ အမူႏဖုံႏလဲ့ စွဉ်ႏနမ်းစွဉ်ႏသꩻ မာꩻမွေးမွေးစွဉ်ႏဒျာႏသွူ။ နင်ႏအုန်းမြင့် (ယိုခါ အောဝ်ႏမာꩻအထက်တန်ꩻပျꩻ ဆရာႏမူႏအမှတ်(၄) ကျောင်ꩻတောင်ႏကီꩻ)သီးဖုံႏယိုနောဝ်ꩻ ဟောဝ်အံႏဖြာႏ၊ ဟောဝ်ချီႏမျောက်ငါႏဩ။ တောႏလန်ႏရေꩻ အစွိုႏရထွိုင်ႏပြောင်ꩻထိုꩻ ပညာႏရေꩻစနစ်တသာနောဝ်ꩻ အဖွဲ့အစွိုꩻ ခွေသွဉ်းကတဲမ်းခါꩻ ဆꩻကီနောဝ်ꩻ ယားကုဲင် မာꩻဖျက်လို့ထွူတွော့ꩻ တဲႏတသာ၊ ဖွဲ့တသာယင်းအစွိုꩻအဖွဲ့ဩ၊ အဖွဲ့ကိုယိုနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏဗဟိုႏကောႏမီႏတီႏ ခမ်းရင်ꩻသားကောႏမီႏတီႏခွယ်ꩻဖုံႏဩ။

ဗဟိုႏကောႏမီႏတီႏနောဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻသေꩻခါꩻ “ခမ်းရင်ꩻသားလိတ်လုဲင်ꩻ တွမ်ႏယေန်ႏငဲးရေꩻ ဗဟိုႏကောႏမီႏတီႏ(တိုင်းရင်းသားစာပေနှင့် ယဉ်ကျေးမှု ဗဟိုကော်မီတီ)” အောဝ်ႏနောဝ်ꩻမꩻ ဖွဲ့လွဉ်ꩻအဖွဲ့အစွိုꩻပေႏ (ကောႏမီႏတီႏခွယ်ꩻ)နောဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻဖန်သေꩻခါꩻအမဉ်ꩻ ပတ်သဲစ်တွမ်ႏခမ်းရင်ꩻသားမဉ်ꩻဩ။

နုဲင်းနီသွဉ်းသီး ပအိုဝ်ႏခမ်းရင်ꩻသားနောဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻသေꩻခါꩻ “ပအိုဝ်ႏခမ်းရင်ꩻသား လိတ်လုဲင်ꩻတွမ်ႏယေန်ႏငဲးရေꩻကောႏမီႏတီႏခွယ်ꩻ (ပအိုဝ်းတိုင်းရင်းသား စာပေနှင့် ယဉ်ကျေးမှုဆပ်ကော်မီတီ)တဲ့ဩ။ ကတဲႏစ ကဖွဲ့စအနေင်ႏရီးသွတ်ꩻ (၁၉၆၅-ဗာႏနေင်ႏ)နောဝ်ꩻ နီသွဉ်းသီး ပအိုဝ်ႏခမ်းရင်ꩻသားအစွိုꩻ ပါညီꩻသော့ꩻတောဝ်းဒွိုန်းဩ။

ထဲင်းယင်းနေင်ႏငါ (၁၉၆၆-ဗာႏနေင်ႏ)နောဝ်ꩻမꩻ နီသွဉ်းသီးပအိုဝ်ႏအစွိုꩻ ကွီယင်းအခွင်ꩻအရေꩻ ကအီႏဖွဲ့အီကောႏမီႏတီႏခွယ်ꩻသွူ၊ အောဝ်ႏနောဝ်ꩻမꩻ ကွဲဖွဲ့ယင်း ပအိုဝ်ႏခမ်းရင်ꩻသား လိတ်လုဲင်ꩻတွမ်ႏယေန်ႏငဲးရေꩻ ကောႏမီႏတီႏခွယ်ꩻဩ၊ ၁၉၆၅-ဗာႏနေင်ႏအတွင်ꩻနောဝ်ꩻ နီသွဉ်းသီး ပအိုဝ်ႏကောႏမီႏတီႏခွယ်ꩻ အဲဉ်ထောဝ်းလဲ့ အဖွဲ့အစွိုꩻ ကောႏမီႏတီႏခွယ်ꩻလင် (ဥပမာႏ- ဖြောဝ်ꩻစောက်ꩻကောႏမီႏတီႏခွယ်ꩻ)ဖုံႏ ကထွိုင်ႏပျꩻနယ်၊ ကျူႏနယ် အွိုးပွယ်ꩻခမ်းပေါင်ꩻစုမွူးနီꩻ (ပြည်ထောင်စုနေ့)ကိုနောဝ်ꩻ နီသွဉ်းသီးပအိုဝ်ႏလဲ့ ပျꩻနယ် နီသွဉ်းသီးတခြိုꩻ ခွမ်ꩻလာꩻတွမ်ႏ ယေန်ႏငဲးရေꩻ၊ ကျူႏပါနီသွဉ်းသီး ပအိုဝ်ႏလုဲင်ꩻကျူႏ၊ ထုံထွိုင်ꩻကျူႏဖုံႏဩ။ ကထွိုင်ႏဖွဲ့လꩻထွူ နီသွဉ်းသီး ပအိုဝ်ႏခမ်းရင်ꩻသား ကောႏမီႏတီႏခွယ်ꩻတဲင် ခွန်ထွန်းအောင် (ယိုခါ အောဝ်ႏမာꩻပွယ်ꩻစာꩻတောင်ႏကီꩻ)နောဝ်ꩻ ထွာဥက္ကဋ္ဌ၊ ခွန်လှသိန်း (ယိုခါ အောဝ်ႏမာꩻကျောင်ꩻဆရာႏ ဝေင်ꩻပင်ႏလုံ)နောဝ်ꩻ ထွာအတွင်ꩻရေꩻမူꩻဩ။

အဖွဲ့လဲ့တသာ၊ အဖွဲ့သားဖုံႏလဲ့ တသာနောဝ်ꩻမꩻတဲင် အဖွဲ့တာႏ ရွဉ်ရမ်ႏပုံႏ (ရံပုံငွေ)နောဝ်ꩻ တပဲက်လဲ့ တအောဝ်ႏတောဝ်းဩ။ အနေင်ႏနောဝ်ꩻ ရွဉ်ရမ်ႏပုံႏအဲဉ်ထောဝ်းရိုꩻနောဝ်ꩻလဲ့ ပွယ်ꩻခမ်းပေါင်ꩻစု တက္ကသိုလ်ႏကျောင်ꩻသားတာႏနောဝ်ꩻ သမ်းအွဉ်ႏလွေꩻတဲင် နီသွဉ်းသီးပအိုဝ်ႏ တက္ကသိုလ်ႏကျောင်ꩻသားဖုံႏ ဟုမ်ယင်းလိုꩻဖြား၊ လိုꩻတန်ဖူးဝေးပအိုဝ်ႏ ကအုံဒျာႏရန်ႏကုန်ႏဝေင်ꩻကိုနောဝ်ꩻတွော့ꩻ ထုမ်ႏလူႏခံႏ ယင်းရွဉ်ဩ။ အောဝ်ႏနောဝ်ꩻမꩻ ပါသော့ꩻနွောင်ꩻ၊ ကျူႏညီꩻနွောင်ꩻခန်း ခမ်းရင်ꩻသားအလင်ဖုံႏ အွိုးခမ်းပေါင်ꩻစုပွယ်ꩻကိုဩ၊ ပွယ်ꩻခမ်းပေါင်ꩻစုကို နောဝ်ꩻ နီသွဉ်းသီး ပအိုဝ်ႏတက္ကသိုလ်ႏကျောင်ꩻသားဖုံႏ၊ ကျူႏနယ်ထာꩻကျူႏထုံထွိုင်ꩻ၊ ပအိုဝ်ႏလုဲင်ꩻ၊ အူနယ်ပအိုဝ်ႏ ကွာဝါႏအစစဖုံႏသွူ၊ ဥက္ကဋ္ဌခွန်ထွန်းအောင်နောဝ်ꩻ မာꩻဆပ်ကောႏမီႏတီႏခွယ်ꩻ ထာꩻမာꩻနောဝ်ꩻနီနေင်ႏ (အောဝ်ႏ ၁၉၆၆-ဗꩻလွေꩻ ၁၉၆၈)ဗာႏနေင်ႏဩ။ ၁၉၆၈-ဗာႏနေင်ႏအီႏလို့တွင်ꩻနောဝ်ꩻ ကောႏမီႏတီႏခွယ်ꩻ ဥက္ကဋ္ဌ အတွင်ꩻရေꩻမူꩻ ထင်ႏထူႏယင်း၊ ထင်ႏဟုမ်သော့ꩻယင်းအဖွဲ့ထာꩻမာꩻထွူ၊ ကောကထွာကက္ကဋ္ဌနောဝ်ꩻ ခွန်ဇော်မင်း (ပအိုဝ်ႏသထုံႏတန်၊ ယိုခါ အောဝ်ႏထင်ႏဆရာႏဝွန်ႏ တက္ကသိုလ်ႏ(၁) အနေင်ႏဆုဲင်ꩻသွတ်ꩻ)ဩ။ အတွင်ꩻရေꩻမူꩻနောဝ်ꩻ ခွန်ချစ်ဖေ (ပအိုဝ်ႏတောင်ႏကီꩻ၊ ယိုခါ အောဝ်ႏမာꩻအထက်တန်ꩻပျꩻ ကျောင်ꩻဆရာႏ၊ ဝေင်ꩻဟိုပုံꩻ)ဩ။

အနေင်ႏနောဝ်ꩻ ခွန်ချစ်ဖေသီး ကထွာအတွင်ꩻရေꩻမူꩻခါတဲ့ နီသွဉ်းသီးပအိုဝ်ႏတက္ကသိုလ်ႏ ကျောင်ꩻသားမူႏမူႏခိုခိုဖုံႏယို ကျိုꩻစာꩻလွ၊ ညီႏညွတ်လွ၊ လွောင်ႏဗူႏလွဝင်ꩻဖုံႏထွူတဲင် ကပတ်သဲစ်တွမ်ႏ ပွယ်ꩻလူႏပွယ်ꩻတန်ꩻတရိုꩻတောဝ်း၊ လိုꩻဆေ့ꩻလိုꩻအာတရိုꩻတောဝ်း ကားက တတ်နွောင်ꩻနောဝ်ꩻ ကူႏညီႏမာꩻလွဒျာႏဝင်ꩻဖုံႏသွူ။ ဥပမာႏ- ပွယ်ꩻခမ်းပေါင်ꩻစုအနေင်ႏနောဝ်ꩻ နီသွဉ်းသီးပအိုဝ်ႏတက္ကသိုလ်ႏ ကျောင်ꩻသားဖုံႏ အစွိုꩻအနေႏပါသော့ꩻ၊ ကျူႏသော့ꩻထာꩻ ကျူႏ၊ ထာꩻဒုံႏ၊ ထာꩻအူဖုံႏနောဝ်ꩻ ဟမ်းပေါင်းစွုမ်ႏလွဉ်ဩ၊ ထာꩻကျူႏနောဝ်ꩻ ထုံထွိုင်ꩻတကာႏတောဝ်း ပါသော့ꩻ၊ ကျူႏသော့ꩻပါစွဉ်ႏ “ခွန်တန်ပအိုဝ်ႏ”ထာꩻကျူႏသွူ၊ ပွယ်ꩻသျင်ႏလောင်ꩻခရာႏ ကျူႏလုဲင်ꩻဖုံႏသွူ။

ပအိုဝ်ႏပေႏဖုံႏ ကတွိုႏထင်ႏ၊ ကဖျော်ထင်ႏ တက္ကသိုလ်ႏကျောင်ꩻကိုနောဝ်ꩻ တနေင်ႏတွမ်ႏတနေင်ႏ ကွဲအာအာလွဉ်သွူတဲင် တွိုႏနေင်ႏ ၁၉၇၀-ဗာႏနေင်ႏနောဝ်ꩻ နီသွဉ်းသီး ပအိုဝ်ႏယေန်ႏငဲးရေꩻ ကောႏမီႏတီႏခွယ်ꩻအနေႏ မာꩻခန်းပွယ်ꩻကျိုႏဆွုမ်ႏ တက္ကသိုလ်ႏကျောင်ꩻသားမူႏခိုတသာ (မောင်မယ်သစ်လွင်ကြိုဆိုပွဲ)ဩ။ အနေင်ႏနောဝ်ꩻ ပအိုဝ်ႏပေႏဖုံႏ ကဖျော်တွိုႏလꩻ တက္ကသိုလ်ႏနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏဝင်ꩻကွတ်ꩻဩ၊ ပွယ်ꩻကျိုႏဆွုမ်ႏလွုမ်ꩻတဲ့တကာႏတောဝ်း ပါသော့ꩻပါစွဉ်ႏ ပွယ်ꩻဖေႏဆုꩻ ကျောင်ꩻသားမူႏခိုတသာ၊ လက်ခွဉ်ကျောင်ꩻသားမူႏခိုတသာ ကအောဝ်ႏလွဉ်နေးနံပါတ်(၁) (ဂုဏ် ထူး)အရန်းနောဝ်ꩻသွူဩ။ ဥက္ကဋ္ဌ ခွန်ဇော်မင်းသီး နေင်ႏဗော့ꩻလို့သွူတဲ့ ဥက္ကဋ္ဌတသာ၊ အတွင်ꩻရေꩻမူꩻတသာ ထူႏတောယင်း ကောႏမီႏတီႏခွယ်ꩻ တာႏဝွန်ႏယိုဩ။ ၁၉၇၀-ဗာႏနေင်ႏအီႏလို့တွင်ꩻနောဝ်ꩻ ဥက္ကဋ္ဌတသာ ခွန်သာဒွန်း (ပအိုဝ်ႏတောင်ႏကီꩻ၊ ယိုခါ အောင်ႏထွူလဲဉ်း တိရစ္ဆာန်ႏဆရာႏဝွန်ႏ တက္ကသိုလ်ႏ) ထူႏယင်း ကောႏမီႏတီႏခွယ်ꩻတာႏဝွန်ႏ၊ အတွင်ꩻရေꩻမူꩻနောဝ်ꩻ ခွန်ထွန်းရင် (ပအိုဝ်ႏပင်ႏလုံ၊ ယိုခါ အောဝ်ႏထင်ႏဝိဇ္ဇာ/သိပ္ပံတက္ကသိုလ်ႏ)သွူဩ။

နေင်ႏ ၁၉၇၀-ဗာႏနေင်ႏယိုနောဝ်ꩻ ကတဲႏထောင်ႏလွဉ်ဒျာႏ ရန်ႏကုန်ႏတက္ကသိုလ်ႏနောဝ်ꩻ လꩻလွဉ်-ညလွဉ်သွူ အနေင်ႏ(၅၀)ထွူတဲင် တောႏလန်ႏရေꩻအစိုႏရတွမ်ႏ ပညာႏရေꩻဖဲ့ꩻနောဝ်ꩻ မာꩻခန်းပွယ်ꩻ ရန်ႏကုန်ႏတက္ကသိုလ်ႏ အနေင်ႏငတ်ꩻဆီ(၅၀)ဗွေဩ၊ ပွယ်ꩻပင်ꩻတန်ကိုယို နီသွဉ်းသီး ပအိုဝ်ႏတက္ကသိုလ်ႏကျောင်ꩻသား ကောႏမီႏတီႏခွယ်ꩻအနေႏ ကပါညီꩻ၊ ကနွို့ညီꩻနောဝ်ꩻ ရာႏဇဝင်ႏကို လဲင်ꩻတွင်ႏနေးစွဉ်ႏ ဩ။ ပွိုးထာꩻမုဲင်ꩻကရိုꩻနောဝ်ꩻ ပွယ်ꩻတန်ကို ပအိုဝ်ႏကောႏမီႏတီႏခွယ်ꩻ ကအီႏထုမ်ႏရွဉ်ရမ်ႏပုံႏ ရွဉ်ကတူႏတွက်တာႏနောဝ်ꩻ နီသွဉ်းသီး ဗွောင်ခန်းဆဲင်ႏ၊ စာခန်းနီသွဉ်းသီး ယိုꩻယာႏထာꩻအံႏ နုဲင်းဒဲဉ်နွတ်ယို၊ မောက်ꩻစောက်ꩻယို၊ ဗေငိုးဖုံႏယို၊ ဖက်ꩻခေါ်ဖုံႏယိုသွူ၊ ကထွိုင်ႏစာထာꩻနုဲင်းယိုဖုံႏနောဝ်ꩻ လုမ်းကုမ်ႏခိꩻတောဝ်းဒွုမ်ဩ။

ပွယ်ꩻလွဉ်ပရိသတ်ဖုံႏ ကဲဉ်းအာ အတလꩻသေတောဝ်းဒွိုန်း ပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻလဲ့ သေလွဉ်ခန်း၊ ထီႏဗာႏခန်းပအိုဝ်ႏအကွဉ်အကꩻ၊ အံႏဗာႏခန်းပအိုဝ်ႏယိုꩻယာႏထာꩻအံႏ၊ သေဗာႏခန်း ပအိုဝ်ႏလုပ်ꩻမာꩻ သေင်ႏလာႏ၊ ဖက်ခေါ်ခရာႏဖုံႏဩ။ လိုꩻပရိတ်သတ် ဝေင်ꩻရန်ႏကုန်ဖုံႏ ကထွိုင်ႏသေလွဉ် ပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻနောဝ်ꩻ ထွာနုဲင်းပအိုဝ်ႏတဖြာꩻအနေႏနောဝ်ꩻ သꩻရောင်းသꩻရေꩻ၊ သꩻပျောႏငါႏဩ။ နောဝ်ꩻထွူတကာႏတောဝ်းဩ၊ နီသွဉ်းသီး ပအိုဝ်ႏခမ်းရင်ꩻသား ကောႏမီႏတီႏခွယ်ꩻအနေႏလဲ့ နွို့ကျူႏညီꩻ၊ ဒင်ႏပျꩻနယ်ပါ နီသွဉ်းသီးထာꩻကျူႏ ခွန်တန်ပအိုဝ်ႏ၊ ထုံထွိုင်ꩻ၊ လုဲင်ꩻကျူႏဖုံႏဩ၊ အနေင်ႏနောဝ်ꩻ နီသွဉ်းသီးလိတ်တဲမ်းသားအနေႏနောဝ်ꩻ ရိုꩻဗာႏကျိုႏထောက် နီသွဉ်းသီး ပအိုဝ်ႏကောႏမီႏတီႏခွယ်ꩻဩ၊ ပွိုးထာꩻမုဲင်ꩻလဲ့ နီသွဉ်းသီး ဗက်ꩻတလဲင်ႏ ထဲ့နီကွို့ꩻဩ။

နီသွဉ်းသီး ပအိုဝ်ႏကောႏမီႏတီႏခွယ်ꩻ ကအောဝ်ႏမောင်ꩻတသေႏ ရွဉ်ရမ်ႏပုံႏ(ရံပုံငွေ)တဲ့ လꩻအာထဲင်း နီသွဉ်းသီးကရေႏခါꩻ၊ နောဝ်ꩻထွူတဲင် လိုꩻအမျာꩻ ပရိသတ်ဖုံႏ သေငါꩻ၊ အသိအမှတ်ပျု နီပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻနောဝ်ꩻသွူ။ တွိုႏယင်း နေင်ႏ ၁၉၇၁-ဗာႏနေင်ႏနောဝ်ꩻ ဥက္ကဋ္ဌတွမ်ႏအတွင်ꩻရေꩻမူꩻ ခင်ႏလမ်းအပြောင်ꩻအလုဲင်ႏ အောဝ်ႏယင်းဩ။ ဥက္ကဋ္ဌနောဝ်ꩻ ဆရာႏမူႏ နင်ꩻခင်ညိုညိုစိန် (ပအိုဝ်ႏသထုံႏတန်၊ ယိုခါ အောဝ်ႏမာꩻဆရာႏမူႏ အွိုးဆရာႏဝွန်ႏတက္ကသိုလ်ႏ (၂)သွူ)၊ အတွင်ꩻရေꩻမူꩻနောဝ်ꩻ ခွန်ရဲသွေး (ပအိုဝ်ႏတောင်ႏကီꩻ၊ ယိုခါ အောဝ်ႏထင်ႏစီꩻပွာꩻရေꩻတက္ကသိုလ်ႏ)ဩ၊ အနေင်ႏ ၁၉၇၁-ဗာႏနေင်ႏယိုနောဝ်ꩻ နီသွဉ်းသီး ရေႏထုတ်ပအိုဝ်ႏကျောင်ꩻသား ကောႏမီႏတီႏခွယ်ꩻမဂ္ဂဇင်း လိတ်အုပ်တွော့ꩻ ဖွဲ့ယင်းမဂ္ဂဇင်း ကောႏမီႏတီႏဩ။

၁၉၇၁-ဗာႏနေင်ႏယို ကမာꩻဒျာႏ ကျိုႏဆွုမ်ႏကျောင်ꩻသားမူႏခိုတသာနောဝ်ꩻ အာႏလꩻငါႏဩ၊ ကျောင်ꩻသားမူႏခိုတသာလဲ့ အာလွဉ်တဆီငတ်ꩻဖြာꩻသွူ။ ကျောင်ꩻသားလီꩻဖုံႏ ကပါသော့ꩻတောဝ်း ကောႏမီႏတီႏခွယ်ꩻ နေင်ႏဟာနောဝ်ꩻဖုံႏလဲ့ လွဉ်သွင်ꩻစာႏရင်ꩻ အွိုးကောႏမီႏ တီႏခွယ်ꩻကိုဩ။ ယိုခါနောဝ်ꩻ ပအိုဝ်ႏလိတ်လုဲင်ꩻတွမ်ႏ ယေန်ႏငဲးရေꩻ ကောႏမီႏတီႏခွယ်ꩻနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏဝေင်ꩻရန်ႏကုန်ႏကိုလွုမ်ꩻ တမွေးတောဝ်း ဩ၊ ကောလိပ် ဝေင်ꩻတောင်ႏကီꩻလဲ့ ကောႏမီႏတီႏခွယ်ꩻအောဝ်ႏ၊ ကောလိပ် မောႏလမဲင်ႏလဲ့ အောဝ်ႏဩ၊ ကောႏမီႏတီႏခွယ်ꩻစားယိုဖုံႏ နောဝ်ꩻ တစွိုꩻတွမ်ႏတစွိုꩻ ဖေႏလွဝင်ꩻ အကူႏအညီႏ၊ မတ်လွဝင်ꩻ နုဲင်းဖူးဝေးဖုံႏသွူတဲ့တကာႏတောဝ်း ပအိုဝ်ႏကောႏမီႏတီႏခွယ်ꩻလို့လို့စင် စင်နောဝ်ꩻ သန္နိဋ္ဌာန်ႏအွဉ်ႏသေꩻခါꩻနုဲင်းမုဲင်ꩻကရိုꩻနောဝ်ꩻ- ဖေႏနေးနီသွဉ်းသီး ပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻ ကတိုꩻတက်၊ ဖေႏကထင်ႏနုဲင်းမွူး-နုဲင်းလာ၊ ဖေႏနေးနီပအိုဝ်ႏသီး လိတ်လုဲင်ꩻခွမ်ꩻလာꩻကွဉ်ကꩻ၊ ယေန်ႏငဲးရေꩻ တဖေ့ဗာႏတောဝ်း၊ ဖေႏနေးကရိုႏသေႏလွဝင်ꩻ၊ ညီႏညွတ်လွဝင်ꩻ တွမ်ႏခမ်းရင်ꩻသားအလင်ဖုံႏတွော့ꩻ လွောင်ႏဗူႏမာꩻလွနီခမ်း တာႏဩ။