မာတိကာသို့ ခုန်သွားရန်

ရော့ꩻလဆာတဝ်

အဝ်ႏ ဝီခီပီးဒီးယား ကို

(၃)ရော့ꩻလဆာတဝ်-ယာတွမ်ႏဒဝ် နေင်ႏ ၁၃၇၄-ဗာႏ၊ ဒဲဉ်ကံ------( )နီꩻ၊ ဝေင်ꩻနယ်ႏ--------၊ ကျောင်ꩻ-------ကိုကမာꩻဒါႏ ပအိုဝ်ႏလိတ်လုဲင်ꩻစွစ်ꩻလီတာႏ ဗဟိုႏသံႏဃာႏစွိုꩻ ထောင်ထွားရေꩻ ပွယ်ꩻဟော်ꩻတရာꩻ အခန်ꩻအနာꩻကို ကကျွꩻလွဉ်ဒါႏ ဗွေႏသံႏဃာႏတွမ်ႏ တကာႏမူႏခိုသီး ကားကအဝ်ႏ ကာယသုခ-နမ်းချမ်ꩻသာႏ၊ စိတ္တသုခ-သꩻချမ်ꩻသာႏ ချမ်ꩻသာႏနီပါꩻ စွုမ်ႏဖြာꩻတန်ပေႏ ယံဖေႏကအဝ်ႏသေႏသေႏလွသွော့အကျောင်ꩻ ဆုတောင်ꩻရီးရီးထွူခါ အီႏဟော်ꩻငါလွေꩻသွူ တရာꩻယိုသွူ။ တရာꩻယိုအမဉ်ꩻနဝ်ꩻ "ရော့ꩻလဆာတဝ်-ယာတွမ်ႏဒဝ်"မဉ်ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ တရာꩻယိုနဝ်ꩻ နေးတွမ်ႏထာꩻသေ အဝ်ႏလိုႏနာႏဒါႏဒါႏ၊ နေးတွမ်ႏပညာႏ အဝ်ႏလိုႏယူႏစဲင်းစဲင်း၊ ယူႏဒါႏဒါႏမꩻ သေထဲင်း၊ ယူႏစဲင်းစဲင်းမꩻ သေလို့၊ သေစဲင်းမꩻ လွစ်အဝ်ႏသို့၊ သေလို့မꩻ လွစ်အဝ်ႏပြာႏ၊ နဝ်ꩻမꩻ စွိုးခွိုꩻယိုꩻယာႏ အီႏအဝ်ႏည။ ဗွေႏသံႏဃာႏသီး ကဟော်ꩻတရာꩻယိုနဝ်ꩻ ဟော်ꩻလွဉ်ꩻဒျာႏ ဗွေႏမျတ်ဘုရာꩻ ကဖေႏသေꩻခါꩻ ဝတ္တရာꩻအတွိုင်ꩻ၊ ဗွေႏဘုရာꩻရိုꩻ ရဟန်ꩻသီးနဝ်ꩻ ဝတ္တရာꩻအဝ်ႏ(၆)ပါꩻ၊ သူပါꩻကရိုꩻနဝ်ꩻ- (၁) တကာႏမဉ်ႏမာꩻ ထာꩻတဟဝ်တဝ်း (အကုသိုလ်ႏဒုစရဲက်)မျိုꩻနဝ်ꩻ ရဲးခါꩻဗာႏ။ (၂) ထွဉ်ႏမာꩻဗာႏဒျာႏ ကုသိုလ်ႏတရာꩻ (ဒါႏန၊ သီႏလ၊ ဘာႏဝနာႏ-စတဲင်) ထာꩻမာꩻဟဝ်ဖုံႏ၊ (၃) တကာႏသီး တဟွုန်ဖိုတဝ်း တရာꩻမျိုꩻယို ဟော်ꩻနယ်ဖေႏဗာႏ၊ (၄) တရာꩻကဟွုန်ဖိုလဲဉ်းနဝ်ꩻတဲ့ ဟော်ꩻနယ်ထဲင်းစဲင်းစဲင်းဗာႏ၊ (၅) တကာႏသီး ယံကလꩻ လိုꩻချမ်ꩻသာႏ၊ လူꩻချမ်ꩻသာႏ၊ နိဗ္ဗာန်ႏချမ်ꩻသာႏနဝ်ꩻ ဒေါ့ꩻနယ်ခြုဲင်းစဲင်း ထွဉ်ႏမာꩻထဲင်းဗာႏ ထာꩻမာꩻဟဝ် သုစရဲက်တရာꩻ အပါꩻတဆီ၊ (၆) "နီတကာႏသီး စွုမ်ႏဖြီးစွုမ်ႏဖြာꩻ ခြွိုင်ႏသန်ꩻချမ်ꩻသာႏလွသွော့နော"ပသာဖေႏဗာႏ မေတ္တာႏနုဲင်းနဝ်ꩻ၊ ရဟန်ꩻ(သံႏဃာႏ)သီး ဝတ္တရာꩻ အဝ်ႏသူပါꩻနုဲင်းနဝ်ꩻ။ ရဟန်ꩻ (သံႏဃာႏ)သီး ဝတ္တရာꩻသူꩻပါꩻယိုနဝ်ꩻ နီဗွေႏဘုရာꩻ ထွို့ꩻသေꩻခါꩻဖေႏဒျာႏ၊ ရဟန်ꩻ(သံႏဃာႏ)သီး ဝတ္တရာꩻသူပါꩻအကိုနဝ်ꩻ "အမုဲင်(၁) ဟဝ်တဝ်းရဲးခါꩻ၊ အမုဲင်(၂) ဟဝ်ရာꩻထွဉ်ႏဗာႏ"အဝ်ႏပါနုဲင်းနဝ်ꩻ။ ဂဟဋ္ဌသီလ-လိုꩻလမ်းသီးသီႏလ၊ နိစ္စသီလ-ကလိုႏထိန်ꩻသေႏသေႏ သီႏလငတ်ꩻပါꩻကို အဆုဲင်ꩻသွတ်ꩻတပါꩻနဝ်ꩻ "သုရာမေရယ မဇ္ဇပမာဒဋ္ဌာနာ ဝေရမဏိ သိက္ခာပဒံ သမာဒိယာမိ-မွန်ꩻဗားအီဒါႏ ဒဝ်ထီသူႏရာႏယို သျောင်ႏဒျာႏညာꩻညာꩻ အာႏမခံႏထူႏဒျာႏ သိက္ခာႏပုဒ်ယို ဗွေႏဩ" အဓိပ္ပါယ်ႏရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻ။ ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ တကာႏမူႏခိုစွုမ်ႏဖြာꩻ အာႏမခံႏသေꩻခါꩻနုဲင်းနဝ်ꩻလွဉ်းလွဉ်း၊ ယူႏချာ ပငါပရာꩻဟုဲင်း၊ ကအာႏမခံႏအတွိုင်ꩻ မဲဉ်ႏနဲ့ မဲဉ်ႏတဝ်းနဲ့၊ နီတကာႏမူႏခို လိုꩻလမ်းကထိန်ꩻကမ်းခါꩻ သီႏလငတ်ꩻပါꩻကိုနဝ်ꩻ အကုဲင်တဝ်းလာꩻလာꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏကားမုဲင်ꩻပါꩻ? အကုဲင်အအာသွတ်ꩻနဝ်ꩻ အပါꩻမုဲင်ꩻ? အကုဲင်အအာသွတ်ꩻနဝ်ꩻ "သုရာမေရယ - အွꩻလွဒဝ်ဘီယာ"အကုဲင်အာလွိုဝင်ꩻ နဝ်ꩻတပါꩻ၊ နီဗွေႏဘုရာꩻရိုꩻ- "ပေါႏအွꩻဒဝ်နဝ်ꩻ အပဲစ်အဝ်ႏ ၆-ပါꩻ၊ သူပါꩻကရိုꩻနဝ်ꩻ - (၁) ဥစ္စာႏတခြိုꩻ - ယွမ်ꩻထိုꩻဆေ့ꩻခြေား (၂) ထေင်ညင်ꩻသꩻထန်ႏ - ရွို့ꩻရန်ႏအာဝင်ꩻ (၃) မဲ့ခူꩻတနျာႏ - ရောႏဂါႏဒွုန်အာ (၄) ဝင်ꩻသွမ်ꩻလွꩻထီႏ - မဉ်ꩻတအွီႏတဝ်း (၅) အင်္ဂါႏနယ်ပျꩻ - ဝင်ꩻသꩻတဝ်းဝင်ꩻ (၆) ထာꩻသေတရာꩻ - ကင်ꩻညာꩻအနမ်း ပေါႏအွꩻဒဝ်နဝ်ꩻ အပဲစ်အဝ်ႏသူပါꩻ" ဗွေႏဘုရာꩻဟော်ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻ။ လိုꩻယို ပေါႏစွယ်ꩻမွေးသွူဒဝ်နဝ်ꩻ အဝ်ႏမွန်ꩻမွိုင်းဒျာႏဒဝ်တဲင် သေလိုပ်ꩻဒွုမ်၊ သေထိုမ်ႏဒွုမ်ရွဉ်၊ တွိုႏဒဝ်ငိုꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏလို့စွုမ်ႏနီꩻနီꩻ၊ ကွဲညည "ဥစ္စာႏတခြိုꩻ-ယွမ်ꩻထိုꩻဆေ့ꩻခြေား"ဗာႏ။ ပေါႏမွန်ꩻသွူနဝ်ꩻ ထွာထိုꩻလိုꩻကုဲင်တဖြာꩻ၊ ထွာထိုꩻလိုꩻသꩻဒွေါင်ႏတဖြာꩻ၊ ငမ်းတဝ်းဒွုမ်ပါꩻ၊ ပေါႏဝင်ꩻစွော့ꩻပသာႏသာႏတဲ့ ထေစွဉ်ႏအသꩻ၊ ပျꩻစွဉ်ႏအမာန်ႏ၊ ထိုမ်ႏရွို့ꩻရန်ႏစွဉ်ႏဝင်ꩻ၊ ပေါႏအမွန်ꩻသွူဒဝ်နဝ်ꩻ မဲ့ခူꩻတနျာႏ၊ ပေါႏစွယ်ꩻသွူဒဝ်နဝ်ꩻ ဗိုမ်းဖော်ꩻ၊ သွီႏယာႏကုဲင်၊ သꩻရာႏသဲင်၊ ညတဝ်းတဲင် သီစွဉ်ႏဒျာႏ၊ သီပေႏသီဆား၊ တန်ꩻဖြားလꩻတဝ်း၊ "ပေါႏစွယ်ꩻသူႏရာႏ၊ ဖြားဗာႏတဝ်းထာꩻ၊ ပါꩻထမ်ႏလွေꩻစဝ်း" ငတ်းထွꩻဒဝ်ခေတ်၊ ငဝ်းထွꩻယာခေတ်၊ ငဝ်းခေတ်မီနုဲင်းနဝ်ꩻ ပေါႏလွဉ်လဲဉ်း၊ ဒဝ်၊ ဘီယာ၊ ယာဗွာ၊ ယာဖြေင်း၊ ယာမဖုံႏနဝ်ꩻ မန်ႏယိုခါရိုꩻ "မအိုဆေး"၊ နဝ်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻ "တသီႏဖြားတဝ်း"၊ တန်ꩻဖြားတဝ်း အထိုꩻမားစဝ်းထိုꩻ၊ မန်းတဲ့ ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻနေနေ။ ဒဝ်သားနဝ်ꩻ ဝင်ꩻထီႏဖွီ၊ မဉ်ꩻအွီႏတဝ်း၊ ပေါႏစွယ်ꩻဒဝ်နဝ်ꩻ ဝင်ꩻရိုꩻ"ဒဝ်အေႏ၊ ဒဝ်သားပို၊ ဒဝ်သားမာ"ဝင်ꩻရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် ကထွာအပိုအမာတဲ့ မဲ့ငါပေႏ၊ မဉ်ꩻအွီႏတဝ်းနေနေ၊ ပေါႏမွန်ꩻမွေးသွူဒဝ်နဝ်ꩻ သေနမ်းဒွုမ်တဲင် အဝ်ႏလီꩻအဝ်ႏလာꩻတဲ့ သေတဝ်း၊ သေဝင်ꩻသꩻဒွုမ်ဝင်ꩻ၊ အဝ်ႏပြာႏလွင်ꩻစွဉ်ႏ တဖူꩻထျꩻတဖူꩻသောင်တဲ့အဝ်ႏ၊ ယိုနဝ်ꩻ အမွေး၊ ယိုနဝ်ꩻ အမာႏ သေနာႏသေနီႏတဝ်းဒွုမ်၊ ထာꩻသေတရာꩻ ကင်ꩻညာꩻထိုꩻစွဉ်ႏအနမ်း၊ ယိုနဝ်ꩻ အွꩻဒဝ်အပဲစ်သူပါꩻ အဓိပ္ပါယ်ႏအအဲဉ်ႏပေႏနဝ်ꩻသွူ။ တကာႏမူႏခိုသီးဖုံႏဟွေး- ဒဝ်ခရာႏ အအဲဉ်ႏနဝ်ꩻထွူလဲဉ်းသွူတဲင် အဝ်ႏကုဲင်တော ယာခရာႏအအဲဉ်ႏ၊ ယာ(ဖိန်ꩻ)မွူး ကဒေါ့ꩻစစ အရပ်ဒေႏသနဝ်ꩻ ဥရောပအခဝ်ကွဉ်ႏ၊ ဥရောပအခဝ်နဝ်တွမ်ႏ အာဆျတိုက် အခဝ်တွို့ꩻ အရပ်ဒေႏသဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ ခယ်ႏခမ်းသူꩻနဝ်ꩻ လိုꩻအဖြာꩻပေါင်ꩻအာငါႏတဲင် ဗြိတိသျှ (အင်္ဂလိပ်)တွိုက်ꩻနွောင်ꩻတဝ်းတွော့ꩻ သွင်ꩻသော့ꩻတိက်ꩻတိက်ꩻယာ၊ စာသော့ꩻတိက်ꩻတိက်ꩻဖိန်ꩻတဲင် ခယ်ႏခိုဖုံႏနဝ်ꩻ စွယ်ꩻထိုꩻလို့ယာ၊ ခယ်ႏမူႏဖုံႏနဝ်ꩻ ငမ်းသဲင်ꩻလွဉ်ꩻလိုꩻမျိုꩻလင်တဲင် ကလွေꩻစဒါႏထာꩻနဝ်ꩻ ဗဲဉ်ရေန်းခါꩻအခင်ႏ၊ အနမ်းတန်တန်သွူတဲ့ အခင်ႏပေႏပေႏ၊ လွေꩻထာꩻကျင်ႏတဝ်း၊ နဝ်ꩻတဲ့ ပါꩻလဲဉ်လꩻဒျာႏနေနေꩻ၊ အဝါꩻစွယ်ꩻယာ၊ အမာခင်ႏပေႏ၊ စီꩻပွာꩻရေꩻအခေႏအနေႏ ဟဝ်ဒွုမ်၊ ကွဲးညည ကွဲးမွမွ၊ ကွဲးဒုက္ခဒုက္ခတွော့ꩻ ဗြိတိသျှခြဲ့ꩻနယ်ႏသား လွဉ်သိမ်ꩻစွော့ꩻလꩻထိုꩻစွဉ်ႏ ခယ်ႏခမ်း၊ ခယ်ႏလိုꩻကအာတဲ့ စွယ်ꩻယာသီပျင်ႏ၊ ခင်ႏပေႏကော့က၊ မော့ꩻထာꩻဒုက္ခတဲင် အစစအရာႏရာႏ ထဲ့ဖွိုႏထိုꩻငါႏနဝ်ꩻမꩻ ဝင်ꩻလꩻထိုꩻစွဉ်ႏအခမ်း၊ ဝင်ꩻဟမ်းထိုꩻစွဉ်ႏအဟံႏ၊ ဝင်ꩻအံႏထိုꩻစွဉ်ႏအတခြိုꩻ၊ ဝင်ꩻထူႏထိုꩻစွဉ်ႏဒျာႏ ခမ်းကိုရတနာႏဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ ဗြိတိသျှ (အင်္ဂလိပ်)သီး တွိုက်ꩻတွမ်ႏယာနွောင်ꩻထွူဆုဲင်ꩻနဝ်ꩻ "ယူနန်ပြည်နယ်"ကို တရာꩻဝင်ႏဖေႏဆို့ꩻစွဉ်ႏယာ၊ ခယ်ႏခမ်းတွမ်ႏမန်းခမ်းနဝ်ꩻ အဝ်ႏကပ်ꩻလို့ဝင်ꩻ၊ ဆို့ꩻယာကိစ္စနဝ်ꩻ ရလွဉ်ပါဖြဝ်ꩻခမ်းတွမ်ႏခင်ခမ်းတွော့ꩻ ကွဲးညညနဝ်ꩻ အင်္ဂလိပ်ကအုပ်ချုပ်ဒျႏ မန်းခမ်းတွင်ꩻနဝ်ꩻခါ ဖေႏဆို့ꩻစွဉ်ႏယာ ဖြဝ်ꩻခမ်းတွမ်ႏခင်ခမ်းဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ အင်္ဂလိပ်စိုးရ အတွင်ꩻနဝ်ꩻခါ "ပါꩻမုဲင်ꩻစွယ်ꩻယာတဲ့ မာꩻမတ်ပုံတင်ဟုဲင်း၊ ဆွဉ်းထင်ႏထင်ႏသျာꩻသျာꩻလꩻဒျာႏ" ဖေႏခွင်ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် လိုꩻစွယ်ꩻယာ မာꩻမတ်ပုံသား အဝ်ႏအဖြာꩻပေါင်ꩻငတ်ꩻသောင်ꩻ၊ ဆွဉ်းသော့ꩻယာ အခန်ꩻအဝ်ႏ(၁၂၆)ခန်ꩻ၊ လိုꩻကဆွဉ်းတေ့ꩻဒျာႏ အလမ်းကို၊ တဒုဲင်ကို၊ တခြာကိုဖုံႏနဝ်ꩻ ပါတဝ်း။ တကာႏမူႏခိုသီးဖုံႏဟွေး- ခယ်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ ခံႏဗာႏဖိုယာတံႏတဲင် ယိုခါနဝ်ꩻ နေးတွမ်ႏယာပညာႏတဲင် ဝွေꩻသီးကျမ်ႏချာႏတောသွူဝင်ꩻ၊ ဝင်ꩻဖြေꩻတကာႏသီး ယာကွန်ႏကျမ်ꩻ ဒွိုႏတောယာဗွာꩻ မာꩻတောယာမ၊ ယာမတဲ့ သွင်ꩻသဲင်ꩻယင်း နီတကာႏသီးပိုလီꩻခြာ၊ ယာဗွာတဲ့ စာချာဖေႏယင်း နီတကာႏသီးပိုလီꩻပေႏ၊ ပိုဖုံႏနဝ်ꩻ အီႏထွာယာအေႏ၊ လီꩻပေႏဖုံႏနဝ်ꩻ အီႏထွာယာသား၊ ယိုခါ အမွိုးအဖါနဝ်ꩻ ထိန်ꩻဖြောင်းလꩻ၊ ထိန်ꩻသꩻနွောင်ꩻတဲ့ တွိုႏပိုစိုးလီꩻစိုးသူꩻနဝ်ꩻ ပိုဖုံႏလီꩻဖုံႏ ထိန်ꩻဖြောင်းမလꩻ ထိန်ꩻသꩻနွောင်ꩻဒွုမ်၊ စွယ်ꩻတဗွုမ်သွူယာ၊ စွယ်ꩻအာသွူဖိန်ꩻ၊ ထိန်ꩻနုဲင်းမုဲင်ꩻထိန်ꩻ လꩻတဝ်း။ ကွဲးညညမဲ့ꩻ ဒဲဉ်ငိုꩻဟန်ႏအိုငိုꩻနဝ်ꩻ သေယူႏယာႏဒွုမ်၊ သေယူႏဗော့ꩻ အဒဝ်ငိုꩻ၊ အယာငိုꩻလွုမ်ꩻ၊ ဖါမဉ်ငွိုးငွိုး၊ မွိုးမဉ်ယီႏယီႏထီႏဒွုမ်၊ ပိုမဉ်ဆာဆာ မာမဉ်ခြေားခြေား တောငါလꩻဒဝ်ငိုꩻငါ၊ လꩻယာငိုငါ တွဲႏသွီႏအမာ၊ တွဲႏဆာအပို၊ လꩻမုဲင်ꩻကို ထိုမ်ႏတခွန်ꩻ၊ တခွန်ꩻမဉ်ႏလꩻတဝ်း စိုန်နေး၊ လိုꩻဒုံငမ်းဗာႏချာ၊ မွိုးဖါငမ်းဗာႏတေား၊ တလွဲꩻကင်ꩻတဝ်းနေား တကာႏ။ တကာႏမူႏခိုသီးဖုံႏဟွေး- "စဲ့ꩻပွယ်ꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ ခꩻတွမ်ႏတနတ်၊ သတ်တွမ်ႏမော်ထာမꩻ ဟဲ့ꩻစဲ့ꩻပွယ်ꩻတမွေးတဝ်း၊ အငဝ်းတသင်ႏတဝ်း စဲ့ꩻပွယ်ꩻ၊ အရွယ်ꩻတထီႏတဝ်းစဲ့ꩻအာ ယိုခါ ဝင်ꩻအဝ်ႏတွိုက်လဲဉ်း နီတကာႏသီး၊ ထမုဲင်ꩻဖုံႏဟောင်းကရိုꩻနဝ်ꩻ "ဒဝ်၊ ဗီယာ၊ ယာဖြေင်း၊ ယာဗွာ၊ ယာမ၊ ထာꩻတောႏ၊ ထာꩻလောင်ꩻ"ဖုံႏသွူ။ ပေါႏစွယ်ꩻဒဝ်၊ စွယ်ꩻယာ၊ စွယ်ꩻထာꩻတောႏ၊ ထာꩻလောင်ꩻနဝ်ꩻ စီꩻပွာꩻရေꩻကုဲင်၊ ခြွိုင်ႏသန်ꩻရေꩻကုဲင်။ သီပေႏသီဆား၊ ဗားဗီးဈောင်ဈင်၊ လိုꩻမျိုꩻလင် အီႏလꩻထိုꩻအလမ်း၊ လိုꩻမျိုꩻလင် အီႏယမ်းလꩻအဟမ်ႏ၊ မဲ့ꩻအီႏခံႏပါꩻနိစ္စက်၊ မဲ့ꩻနီတကာႏသီး အီႏယူႏပက်ဗာႏထာꩻ။ မွေးနဲ့/မွေးတဝ်းနဲ့ ယူႏဗော့ꩻအယိုꩻစားငါ၊ စွယ်ꩻဒဝ်စွယ်ꩻယာ မဉ်ႏအံႏမမွေးထာꩻ တနီꩻခါနဝ်ꩻ ရွဉ်သား(ခယ်ႏကလာꩻ)ဖုံႏ အီႏလွဉ်ကွီဖြေꩻ တကာႏသီးလုဲင်း၊ သွို့ꩻ၊ ခြံ၊ လမ်းဖုံႏ၊ အငိုꩻမဉ်ကားကား၊ တောႏငါစာဒါႏငါ ခယ်ႏကလာꩻ ပါꩻဖြေꩻတိက်ꩻတိက်ꩻ၊ တောင်ႏကီꩻ၊ မန္တလေꩻ-စတဲင် ခယ်ႏကလာꩻ ကဖြေꩻဟံႏယာႏဖုံႏနဝ်ꩻ တကာႏသီးရီတေ့ꩻစံꩻလုဲင်း၊ ဝေင်ꩻတန်တန်ကို ဆဲင်ႏတန်တန်ဖုံႏနဝ်ꩻ ခယ်ႏကလာꩻဆဲင်ႏကဲဉ်းအာ၊ နွို့ငါထွားစံꩻဟုဲင်း။ ယိုခါ ဝင်ꩻနွို့ဖြေꩻခင်ႏလမ်း ဝေင်ꩻကို၊ တွိုႏတနီꩻခါ ဝင်ꩻလိုꩻကွဲးအာအာ အီႏနွို့ဖြေꩻပါ ဝေင်ꩻပေႏကို၊ ဒုံကို၊ နီသမ်းအံႏမ၊ သမ်းဒုက္ခ၊ ပါꩻသမ်းဖေႏတန်ႏ၊ စာထန်ႏတိက်ꩻတိက်ꩻ၊ နီလမ်းထွာပါꩻလမ်း၊ နီဒုံထွာပါꩻဒုံ၊ ပါꩻလွဉ်အုံနီဖုဲင်းဖေႏ၊ မဲ့ꩻဟဲ့ꩻဗွေႏဗာႏပါꩻ၊ ယူႏဆွာꩻဆွာꩻသွော့ ပငါပရာꩻနေား။ တကာႏမူႏခိုသီးဖုံႏဟွေး- နီလမ်းနီအုံ၊ နီဒုံနီဟံႏ မီႏမဉ်ခံႏတဝ်း အသွုမ်ꩻနဝ်ꩻ ရဲးလꩻလꩻသွော့ ပါꩻတနတ်ရာႏ၊ ပါႏလꩻလꩻသွော့ ပါꩻတနတ်ပျောင်ꩻꩻ "တနတ်ရာႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ ထာꩻတောႏထာꩻလောင်ꩻ၊ "တနတ်ပျောင်ꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻဒဝ်၊ ဗီယာ၊ ယာဗွာ၊ ယာမ၊ ယာဖြေင်း၊ ယာမ-စတဲင်နုဲင်းနဝ်ꩻဖုံႏသွူ။ ထွားမွုန်းတဝ်း ခင်ႏမွူးနာ၊ ထွားငါလွေꩻသွော့ ရူးတကုဲင်ႏသူꩻနေား၊ ဒွေါင်ႏဒွေါင်ႏဖြွောင်ႏဖြွောင်ႏနဝ်ꩻ သျောင်ႏလꩻလꩻ၊ အွꩻမွုန်း၊ ဆွဉ်းမွုန်း၊ မာꩻမွုန်း၊ ဖြေꩻမွုန်း၊ စာမွုန်း၊ ယွုန်းလꩻလꩻသွော့ ဒဝ်၊ ဗီယာ၊ ယာဗွာ၊ ယာဖြေင်း၊ ယာမ၊ ထာꩻတောႏထာꩻလောင်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻအကျောင်ꩻ နေးတွမ်ႏမေတ္တာႏ ဟော်ꩻခြုဲင်းဖေႏဗာႏ တကားယိုသွူ။ ကြောင်းစင်သျင်ꩻလျင်ꩻ ခွန်နင်ꩻတကာႏ ချမ်ꩻသာႏနိဗ္ဗာန်ႏ မန်ႏမန်ႏခွꩻသꩻ ယံကလꩻလွဝင်ꩻကွိုနဲး နာႏတရာꩻသားအပေါင်ꩻ သူႏတောႏကောင်ꩻသီးယာဟွေး။[][][]

  1. ပအိုဝ်ႏလိတ်လုဲင်ꩻစွစ်ꩻလီတာႏအစွိုꩻ
  2. ထောင်ထွားရေꩻတရာꩻ
  3. တရာꩻရောင်ႏခအမုဲင်(၃)