လွောင်ႏဗူႏထွာအာႏ
"လွောင်ႏဗူႏထွာအာႏ စွိုးခွိုꩻတာႏ" လိုꩻမျိုꩻတမျိုꩻ ထင်ႏထိုရေꩻနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏဒင်ႏတောဝ်းပါꩻလင်ပြေင်လောင်း၊ အောဝ်ႏသော့ꩻတောဝ်း ဝင်ꩻလင်စူကိုတဲင် နီတွမ်ႏနီ ကျိုꩻစာချာဗာႏဒျာႏ၊ အာႏကွိုꩻဝင်ꩻနောဝ်ꩻ ထွာနွောင်ꩻတောဝ်း နီခွိုꩻအာႏရဲင်ꩻသွူ။ နီကအုံသော့ꩻဒါႏ မြန်မာခမ်းယိုခါ လိုꩻမျိုꩻပေါင်ꩻ အောဝ်ႏသော့ꩻအာတွော့ꩻ တလွောင်ႏဗူးတောဝ်းလိုꩻမျိုꩻနောဝ်ꩻ တညတောဝ်းအခိန်ႏခါႏ ထိုꩻမားဒါႏနောဝ်ꩻသွူ။ လွောင်ႏဗူႏမုꩻကရိုꩻယို ခင်ႏလမ်းအလွောက်ꩻ၊ လိုꩻမျိုꩻအလွောက်ꩻ အွဉ်ႏဗာႏနောဝ်ꩻသွူ။ "မွိုးဖါတအောဝ်ႏတောဝ်းဒါႏ လိုꩻတဖြာꩻနောဝ်ꩻ ထွာလိုꩻတဆွူႏ၊ လွောင်ႏမူႏမုꩻတအောဝ်ႏတောဝ်း လိုꩻတမျိုꩻနောဝ်ꩻ ထွာလိုꩻလွင်ꩻ"ငေါဝ်းနောဝ်ꩻအတွင်ꩻ ကအီႏအုပ်ချွုတ်ဒါႏ နီလိုꩻမျိုꩻ၊ နီခမ်းတွမ်ႏ နီခွန်မဉ်ႏတအဲဉ်ထောဝ်း၊ နီမဉ်ႏတလွိုက်ချာတောဝ်းနောဝ်ꩻ နီယိုလဲ့ ထွာဒျာႏလိုꩻတဆွူႏ၊ နီမဉ်ႏတလွောင်ႏဗူႏတောဝ်းနောဝ်ꩻ ထွာဒျာႏလိုꩻလွင်ꩻနောဝ်ꩻသွူ။ ခေတ်ကာႏလယို အောဝ်ႏပြောင်ꩻလုဲင်ႏ တနေင်ႏတမျိုꩻတဲင် ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏနီဒေႏသ စီꩻပွာꩻရေꩻ၊ ခြွိုင်ႏသန်ꩻရေꩻ၊ လိုꩻမုꩻရေꩻ၊ ပညာႏရေꩻ၊ ဆို့ꩻရုဲင်ရေꩻဖုံႏယို အခိန်ႏထွꩻထွꩻ နေးတွမ်ႏအနယ်ꩻမဲဉ်ႏမဲဉ်ႏ ပြောင်ꩻလုဲင်ႏလွဉ်ꩻဒါႏဗာႏ၊ ခွုမ်စံႏလွဉ်ဒါႏဗာႏနောဝ်ꩻသွူ။ ဖေႏကဒါႏဗွိုန်ပီ တွမ်ႏဝင်ꩻလိုꩻမျိုꩻလင်နောဝ်ꩻ အထျꩻအောဝ်ႏဒျာႏ ပညာႏတွမ်ႏ ကျိုꩻစာꩻမုꩻ တရာꩻဖုံႏနောဝ်ꩻသွူ။ ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏ ဆို့ꩻရုဲင်ရေꩻနောဝ်ꩻ ပအိုဝ်ႏဒေႏကို နေးတွမ်ႏလိုꩻရဲင်ꩻအာႏ မွိုးဖါထွုံꩻစခါတဲင် မဉ်ႏဆို့ꩻရုဲင်နောဝ်ꩻ တွမ်ႏရိုꩻမွော့ အီႏချံꩻသာႏ၊ အံႏအွꩻတာႏငါလဲ့ တလုမ်းကွံႏတောဝ်းဒွိုန်းနောဝ်ꩻသွူ။ နေးတွမ်ႏစက်ခြွိုင်းခြိုꩻ အမျိုꩻမျိုꩻတွော့ꩻ အောဝ်ႏလိုႏငါႏမွေး အနယ်ꩻပညာႏတွမ်ႏ မွဉ်းဖျင်ဟံႏအနယ်ꩻပညာႏဖုံႏနောဝ်ꩻသွူ။ နီပအိုဝ်ႏ ကအုံအောဝ်ႏဒါႏ ဒုံဆောင်ႏဖုံႏနောဝ်ꩻ စီꩻကန်ꩻစောင်ႏ အောဝ်ႏစွုမ်ႏဒုံဒုံ၊ စီꩻကန်ꩻစောင်ႏနုဲင်းယိုဖုံႏနောဝ်ꩻ လိုꩻကလွောက်ꩻနာႏသားလဲ့အောဝ်ႏ၊ ယဟန်ႏနောဝ်ꩻ တွမ်ႏအခေတ်တလွောက်ꩻဖက်တောဝ်းဒွုမ်တဲင် လွောက်ꩻနာႏတောဝ်းသားလဲ့ အောဝ်ႏတဲင် နီကအောဝ်ႏလိုႏဖျင်ဒါႏ နီရပ်ရာႏစီꩻကန်ꩻဖုံႏနောဝ်ꩻ ဆရာႏတွမ်ႏတကာႏ ဆွန်ꩻစူဝင်ꩻတွော့ꩻ ဖျင်လွေꩻဗာႏနေး တွမ်ႏနဲင်ႏငံႏတောႏ တရာꩻဥပဒေႏကိုလွဉ်အတွိုင်ꩻ အဗော့ꩻသွတ်ꩻ ထေဗာႏနီစံꩻကန်ꩻစောင်ႏ၊ နောဝ်ꩻမꩻ နီရပ်ရာႏလဲ့ ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏတရာꩻဥပဒေႏ စီႏရင်ႏချက်အလꩻ ခံႏဗာႏတောဝ်းဝင်ꩻနိစ္စက်၊ ဝင်ꩻတိတ်ꩻနျꩻနောဝ်ꩻသွူ။ အောဝ်ႏမဲ့နောဝ်ꩻထွား၊ အောဝ်ႏနားနောဝ်ꩻနာႏ နီရပ်ရာႏထင်ႏထိုရေꩻတာႏ နီတွမ်ႏနီလဲ့ ကျိုꩻစာꩻဗာႏ၊ နီလိုꩻတန်ကဒေါ့ꩻကသွဉ် ကအွဉ်နယ်နောဝ်ꩻလဲ့ လွောက်ꩻနာႏဗာႏ၊ နီခွမ်ꩻလာꩻ နီကွဉ်ကꩻချာဗာႏ၊ နီလိတ်လုဲင်ꩻ နီသွဉ်ထူႏချာဗာႏ၊ ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏအကွဉ်အကꩻ၊ လိတ်လုဲင်ꩻယေန်ႏငဲမုꩻဖုံႏယို ခေတ်မဲဉ်ပြောင်ꩻပြောင်ꩻ နီနာꩻသီးထိန်ꩻသိမ်ꩻဗာႏ၊ ပြောင်ꩻလုဲင်ႏထိုꩻ နုဲင်းစီꩻပွာꩻရေꩻ၊ လိုꩻမုꩻရေꩻနောဝ်ꩻ တလꩻတောဝ်းသွူ။ လမ်းတလမ်းထင်ႏထိုရေꩻနောဝ်ꩻ လမ်းကိုအချင်ꩻချင်ꩻ လွောင်ႏဗူႏဗာႏဝင်ꩻ၊ လိုꩻလွꩻ လိုꩻလွင်ꩻအောဝ်ႏဗာႏတောဝ်း၊ လမ်းသောင်လမ်းထျꩻဟောဝ်ဗာႏ၊ အွဉ်ငါသားမွိုးတွမ်ႏဖါ ထာꩻထီႏအောဝ်ႏဗာႏ၊ အွဉ်ငါအနယ်ꩻပညာႏယံဗာႏ၊ လိုꩻယားတခြိုꩻသား အောဝ်ႏဗာႏတောဝ်းနောဝ်ꩻမꩻ လမ်းနောဝ်ꩻတလမ်း လွိုင်ႏကွိုန်ꩻထင်ႏထိုလွဉ်နောဝ်ꩻသွူ။ အောဝ်ႏတွမ်ႏမွိုးယာႏဖါယာႏ ထင်းတန်ချာတောဝ်း၊ အောဝ်ႏတွမ်ႏသွို့ꩻခြံလုဲင်းယာႏ တလုပ်ꩻမာꩻတောဝ်း လိုꩻအမျိုꩻနုဲင်းယို နီပအိုဝ်ႏကို ဖေႏကအောဝ်ႏဗာႏမွိုန်းနောဝ်ꩻ လိုꩻတွိုင်ꩻစွုမ်ႏဖြာꩻ ကျိုꩻစာꩻမွဉ်းဖျင် ခွုမ်မာꩻလွေꩻဗာႏ၊ အုံကွံတွိုင်ႏပင်ႏဝင်ꩻတွဗာ့ꩻ ထေထန်ႏဗာႏ အနမ်းအခြုံနောဝ်ꩻသွူ။ ကအောဝ်ႏထွူလဲဉ်းဒါႏ ဝါႏတွင်ꩻသွံလာ ရဲဉ်ꩻသွမ်ꩻစာႏဂ၊ တင်ꩻကျွစ်လာ ထင်ႏကျောင်ꩻမာꩻပွယ်ꩻ အလူႏအတန်ꩻ၊ တထိန်ႏလာ ပွယ်ꩻလေပ်မေႏဗို၊ ထာꩻခွꩻလာ ပွယ်ꩻထောင်းတခိုးပုတ်ꩻ၊ ပွယ်ꩻဒွိုႏယာဂုꩻ၊ ဒဲဉ်ဟားလာ ပွယ်ꩻငိုးတခိုးသွဉ်ꩻ-စတဲင် နီပအိုဝ်ႏဓလေ့ꩻထွုံꩻစံႏဟောဝ်ယို ထိန်ꩻသိမ်ꩻဗာႏ၊ အွဉ်ႏဖေ့အွဉ်ႏထိုꩻမားဗာႏတောဝ်းနောဝ်ꩻသွူ။ နီသွို့ꩻခြံ နီဟံႏယာႏ လုမ်းဗဉ်ႏရေꩻတာႏနောဝ်ꩻ နေးတွမ်ႏနီပအိုဝ်ႏထွုံႏစံႏလဲ့သင်၊ နေးတွမ်ႏဟံႏဥပဒေႏလဲ့သင် တဒုံတွမ်ႏတဒုံ၊ တဖြာꩻတွမ်ႏတဖြာꩻ အယပ်ꩻအခုဲင်ႏ ပျဿနာႏ ဖေႏကအောဝ်ႏဗာႏမွိုန်းနောဝ်ꩻ ဖြေꩻစာခိန်ႏကာႏ နီအောဝ်ႏလိုႏမာꩻသေꩻခါꩻငါႏဝင်ꩻနောဝ်ꩻသွူ။ တယ်ႏစနေင်ႏ ၂၀၀၈-ဗာႏမာꩻလွဉ်ယို ခမ်းထီအခေႏအနေႏ ကထွိုင်ႏပြောင်ꩻလုဲင်ႏနောဝ်ꩻ ဟံႏပဒေႏသာႏလဲ့ဆေ့ꩻသဲင်ꩻ၊ လိုꩻဖုံႏနောဝ်ꩻအာလွဉ်တဲင် ခွေဟံႏနာꩻဟံႏ ပျဿနာႏထင်ႏလွဉ်၊ ဟံႏဂရန်အောဝ်ႏသားတွမ်ႏ အဲဉ်ထောဝ်းသားအခါႏ ထေင်ညင်ꩻရွို့ꩻရန်ႏ ဟံႏပျဿနာႏဖုံႏ ပေါႏထန်ႏအာဗာႏ နီပအိုဝ်ႏရပ်ရာႏကိုနောဝ်ꩻသွူ။ ဒုံမုဲင်ꩻရပ်မုဲင်ꩻတရိုꩻတောဝ်း ခွိုင်းယိုမာꩻငါ မဉ်ႏထွာလွဉ် ဟံႏပျဿနာႏလဲ့နောဝ်ꩻ၊ ခြံကူခြံနား ပျဿနာႏဖုံႏလဲ့နောဝ်ꩻ နီအချင်ꩻချင်ꩻ ကျိုꩻစာꩻခြိꩻထူႏဝင်ꩻ၊ အုံကွံတွိုင်ႏပင်ႏဝင်ꩻ၊ သေနာႏစွꩻခွင်ꩻဝင်ꩻတွော့ꩻ ပင်ႏတသွောင်းခန်း နီရပ်ရာႏ၊ နီဒေႏသ၊ အာႏကွိုꩻချာနီလိုꩻတန်တွမ်ႏ ဖြားဒုံဖြားဆောင်ႏသီးတဲင် မာꩻလွိုင်ႏကွိုန်ꩻခန်းသွော့ နီရပ်ရာႏ၊ နီဒုံဆောင်ႏအကျောင်ꩻ လောဝ်းဟွိုန်ဖေႏသေဗာႏ ခမ်းသားမွိုးဖါသီးဖုံႏသွူ။[၁][၂]