သညာႏနွုတ်ꩻမျိုꩻအကျိုꩻတန်
"ဒုတိယသညာသုတ် (သညာႏနွုတ်ꩻမျိုꩻ အကျိုꩻတန်)" ရဟန်ꩻသီးဖုံႏဟွေး- မဉ်ႏယူႏလꩻ ပွါꩻမျာꩻအာအာ ခူꩻလိမ်ꩻခူꩻပြန်ႏ 'တောင်ꩻခါꩻ'ကရိုꩻဒါႏ 'သညာႏ'နွုတ်ꩻမျိုꩻနဝ်ꩻ အကျိုꩻတန်၊ အကျိုꩻသွုပ်ဗန်၊ အလွေꩻထွူနိဗ္ဗာန်ႏသူꩻ၊ အလွေꩻသွတ်ꩻ နိဗ္ဗာန်ႏသူꩻသွူ။ သညာႏနွုတ်ꩻမျိုꩻ ကရိုꩻနောဝ်ꩻ- ၁။ အသုဘသညာ- 'ခန္ဓာႏတန်ယို၊ နမ်းကိုယူႏလယ်ႏ၊ တတင်ႏတယ်ႏတောဝ်း၊ တရေꩻတဝ်းတွော့ꩻ အဝ်ႏသော့ꩻဆီႏအေႏ၊ အဝွေႏတန်ဟွေး'တောင်ꩻစွေးယူႏနုဲင်းနောဝ်ꩻ။ ၂။ မရဏသညာ- 'သီဒါႏမွော့ဟွေး၊ အီႏသီဗာႏမွော့ဟွေး'တောင်ꩻစွေးယူႏနုဲင်းနောဝ်ꩻ။ ၃။ အာဟာရေ ပဋိကူလသညာ- 'အာဟာႏရလောင်း၊ အွီႏဖြောင်း-ဝွေႏဟို့ꩻ၊ ထွာပသို့ꩻထန်ႏခြေင်၊ နွုမ်ꩻသေင်ဝွေႏခွဉ်ႏ၊ ထွာစွဉ်ႏမွော့ဟွေး'တောင်ꩻစွေးယူႏနုဲင်းနောဝ်ꩻ။ ၄။ သဗ္ဗလောကေ အနဘိရတသညာ- 'ခွုင်းကားလောက၊ မရဏထာꩻသီ၊ မဲ့ထီဟူႏလင်ꩻ၊ သောင်ခြင်ꩻအောႏအောႏ၊ ထာꩻပျောႏခရာႏ၊ တဗာႏဗာႏငါတဲ့ အဲဉ်ထောဝ်းမွော့ဟွေး'တောင်ꩻစွေးယူႏနုဲင်းနောဝ်ꩻ။ ၅။ အနိစ္စသညာ အနိစ္စေ- 'ခန္ဓာႏယိုနဝ်ꩻ အနိစ္စတန်ဒျာႏ၊ တမဲ့ထဲင်းမွော့ တဉ်ႏခြွော့သေႏဒျာႏ တဗာႏဗာႏငါတဲ့ အဲဉ်ထဝ်းမွော့ဟွေး'တောင်ꩻစွေးယူႏနုဲင်းနောဝ်ꩻ။ ၆။ ဒုက္ခသညာ ဒုက္ခေ- 'ခန္ဓာႏယိုနဝ်ꩻ ဒုက္ခတန်ဒျာႏ၊ တမဲ့ထဲင်းတာႏ ချမ်ꩻသာႏကရိုꩻ တမျိုꩻမျိုꩻငါတဲ့ နီနမ်းမွေးတဝ်း၊ နီပဲင်ႏမွေးတဝ်းမွော့ဟွေး'တောင်ꩻစွေးယူႏနုဲင်းနောဝ်ꩻ။ 'တောင်ꩻခါꩻ'ကရိုꩻဒါႏ 'သညာႏ'နဝ်ꩻ အဝ်ႏနွုတ်ꩻမျိုꩻနုဲင်းနောဝ်ꩻသွူ။ ရဟန်ꩻသီးဖုံႏဟွေး- ၁။ 'ခန္ဓာႏတန်ယို၊ နမ်းကိုဆီႏအေႏ၊ အဝွေႏတန်မွော့ဟွေး'မဉ်ႏယူႏစွေးအာအာ၊ သꩻမဉ်ႏထွာသေႏသေႏနုဲင်းနဝ်ꩻနဝ်ꩻ သꩻကိလေႏသာႏ၊ တဏှာႏရာႏဂ၊ ညညတလဲင်ႏ အမဉ်ႏထွာစိန်ႏစွော့ꩻတဲ့ တရွတ်ꩻချာ၊ ပတွတ်ꩻချာ၊ ဆွတ်ꩻချာထိုꩻစွဉ်ႏ၊ အတမွန်ဗန်တဝ်းဒွုမ်၊ ထိန်ꩻနွောင်ꩻစွဉ်ႏသꩻ၊ ယူႏလꩻစွဉ်ႏ ထာꩻဝွေႏနဝ်ꩻသွူ။ ဥပမာႏ- ဆျာဆွဉ်ႏနဝ်ꩻ ပေါႏအွဉ်ႏခွေါင်းမေႏအူတဲ့ ဆျာဆွဉ်ႏနဝ်ꩻ တရွတ်ꩻချာ၊ ပတွတ်ꩻချာ၊ ဆွတ်ꩻချာထိုꩻစွဉ်ႏ၊ 'အသုဘသညာႏ'နဝ်ꩻ ဗွန်'မေႏအူ'၊ သꩻကိလေႏသာႏနဝ်ꩻ ပီဆျာဆွဉ်ႏနောဝ်ꩻသွူ။ ရဟန်ꩻသီးဖုံႏဟွေး- သꩻကိလေႏသာႏ၊ တဏှာႏရာႏဂ၊ ညညတလဲင်ႏ အမဉ်ႏထွာလွဉ်စိန်ႏစွော့ꩻ (သꩻမေထုနရာႏဂ)နောဝ်ꩻ အဝ်ႏယူႏသွူ အသုဘသညာႏ၊ အဝ်ႏယူႏသွူ တင်ႏတယ်ႏတတ်းတဲ့ (သꩻကိလေႏသာႏ) အဝ်ႏထွာပီပဲ့ဒျာႏ၊ တရွတ်ꩻချာတဝ်း၊ ပတွတ်ꩻချာတဝ်း၊ ဆွတ်ꩻချာတောဝ်း၊ အမဉ်ႏထွာစွူစွူဒျာႏနောဝ်ꩻ- 'ခါးလားခွေကပွါꩻမျာꩻ အသုဘသညာႏတွမ်ႏ ခွေပွါꩻမျာꩻထွူ အသုဘသညာႏယို (သꩻကို) တထူꩻချာꩻတဝ်း၊ ခွေအသုဘဘာႏဝနာႏ အစွန်ꩻအာႏ တလာတဝ်းဒွိုန်း'(ရဲသꩻကိလေႏသာႏ နွောင်ꩻတဝ်းဒွိုန်း) အဗွေႏတွမ်ႏအဗွေႏ သေချာအသꩻနုဲင်းနောဝ်ꩻ။ ရဟန်ꩻသီးဖုံႏဟွေး- သꩻကိလေႏသာႏ၊ တဏှာႏရာႏဂ၊ ညညတလဲင်ႏ အမဉ်ႏထွာလွဉ်စိန်ႏစွော့ꩻ (သꩻမေထုနရာႏဂ)နောဝ်ꩻ လောႏယူႏလꩻ အသုဘသညာႏ၊ ပေါႏယူႏတင်ႏတယ်ႏတဝ်းတဲင် သꩻကိလေႏသာႏ တရွတ်ꩻချာ၊ ပတွတ်ꩻချာ၊ ဆွတ်ꩻချာ၊ အမဉ်ႏထွာဒွုမ်နောဝ်ꩻ- 'ခါးလားခွေကပွါꩻမျာꩻ အသုဘသညာႏတွမ်ႏ ခွေပွါꩻမျာꩻထွူ အသုဘသညာႏယို (သꩻကို) ထူꩻချာꩻလဲဉ်း၊ ခွေအသုဘဘာႏဝနာႏ အစွန်ꩻအာႏ တလာလွဉ်လဲဉ်းသွူ'(ရဲသꩻကိလေႏသာႏ နွောင်ꩻလဲဉ်းသွူ)ကရိုꩻနောဝ်ꩻ အဗွေႏတွမ်ႏအဗွေႏ သေချာအသꩻနုဲင်းနောဝ်ꩻသွူ။ ကွပ်နောဝ်ꩻမꩻ ယူႏလꩻပွါꩻမျာꩻအာအာ ခူꩻလီမ်ꩻခူꩻပြန်ႏ 'တောင်ꩻခါꩻ'ကရိုꩻဒါႏ 'အသုဘသညာႏ'တဲင် 'တတင်ႏတယ်ႏတဝ်း၊ ထာꩻတရေꩻမွေးတဝ်း၊ အဝွေႏဖုံႏ၊ အဝွေႏပုံႏတန်ဒျာႏ'သꩻမဉ်ႏယူႏလꩻ၊ မဉ်ႏလောႏထိန်ꩻနွောင်ꩻ သꩻကိလေႏသာႏနဝ်ꩻ အကျိုꩻတန်၊ အကျိုꩻသွုပ်ဗန်၊ အလွေꩻထွူနိဗ္ဗာန်ႏသူꩻ၊ အလွေꩻသွတ်ꩻ နိဗ္ဗာန်ႏသူꩻသွူ။ ရဟန်ꩻသီးဖုံႏဟွေး- ၂။ 'မရဏသညာ-တနီꩻခါ ခွေအီႏသီဗာႏမွော့ဟွေး'တောင်ꩻစွေးယူႏနုဲင်းနောဝ်ꩻတဲင် သꩻကိလေႏသာႏ တဏှာႏရာႏဂ ညညတလဲင်ႏ၊ အမဉ်ႏထွာစိန်ႏစွော့ꩻတဲ့ တရွတ်ꩻချာ၊ ပတွတ်ꩻချာ၊ ဆွတ်ꩻချာထိုꩻစွဉ်ႏ(နုဲင်းဆျာဆွဉ်ႏ ခွေါင်းမေႏအူနဝ်ꩻ) အတမွန်ဗန်တဝ်းဒွုမ်၊ ထိန်ꩻနွောင်ꩻစွဉ်ႏသꩻ၊ ယူႏလꩻစွဉ်ႏ အီႏသီဗာႏထာꩻနဝ်ꩻသွူ။ ရဟန်ꩻသီးဖုံႏဟွေး- သꩻကိလေႏသာႏ၊ တဏှာႏရာႏဂ၊ ညညတလဲင်ႏ အမဉ်ႏထွာလွဉ်စိန်ႏစွော့ꩻ (သꩻမေထုနရားဂ)နောဝ်ꩻ အဝ်ႏယူႏလꩻသွူ အီႏသီဗာႏထာꩻတဲ့ (သꩻကိလေႏသာႏ)အဝ်ႏထွာပီတဲ့ဒျာႏ၊ တရွတ်ꩻချာတဝ်း၊ ပတွတ်ꩻချာတဝ်း၊ ဆွတ်ꩻချာတောဝ်း၊ အမဉ်ႏထွာဒျာႏစွူစွူနုဲင်းနဝ်ꩻနဝ်ꩻ- ခါးလားခွေကပွါꩻမျာꩻ မရဏသညာႏတွမ်ႏ ခွေပွါꩻမျာꩻထွူ မရဏသညာႏယို (သꩻကို)တထူꩻချာꩻတောဝ်း၊ ခွေမရဏသညာႏ ဘာႏဝနာႏအစွန်ꩻအာႏနဝ်ꩻ တလာတဝ်းဒွိုန်း၊ (ရဲသꩻကိလေႏသာႏ နွောင်ꩻတဝ်းဒွိုန်း) အဗွေႏတွမ်ႏအဗွေႏ သေချာအသꩻနုဲင်းနောဝ်ꩻသွူ။ ရဟန်ꩻသီးဖုံႏဟွေး- သꩻကိလေႏသာႏ၊ တဏှာႏရာႏဂ၊ ညညတလဲင်ႏ အမဉ်ႏထွာလွဉ်စိန်ႏစွော့ꩻ (သꩻမေထုနရာႏဂ)နောဝ်ꩻ လောႏယူႏ မရဏသညာႏ၊ ပေါႏယူႏ 'တနီꩻခါ ခွေအီႏသီဗာႏထာꩻနဝ်ꩻ'တွော့ꩻ သꩻကိလေႏသာႏ တရွတ်ꩻချာ၊ ပတွတ်ꩻချာ၊ ဆွတ်ꩻချာ၊ အမဉ်ႏထွာဒွုမ်နဝ်ꩻ- 'ခါးလားခွေကပွါꩻမျာꩻ မရဏသညာႏတွမ်ႏ ခွေပွါꩻမျာꩻထွူ မရဏသညာႏယို (သꩻကို) ထူꩻချာꩻလဲဉ်း၊ ခွေမရဏသညာႏ ဘာႏဝနာႏ အစွန်ꩻအာႏ တလာလွဉ်လဲဉ်းသွူ'(ရဲသꩻကိလေႏသာႏ နွောင်ꩻလဲဉ်းသွူ)ကရိုꩻနဝ်ꩻ အဗွေႏတွမ်ႏအဗွေႏ သေချာအသꩻနုဲင်းနောဝ်ꩻသွူ။ ပွိုးနဝ်ꩻမꩻ ယူႏလꩻပွါꩻမျာꩻအာအာ ခူꩻလိမ်ꩻခူꩻပြန်ႏ 'တောင်ꩻခါꩻ'ကရိုꩻဒါႏ 'မရဏသညာႏ'တွော့ꩻ 'တနီꩻခါ ခွေအီႏသီဗာႏထာꩻ'သꩻမဉ်ႏယူႏလꩻ၊ မဉ်ႏလောႏထိန်ꩻနွောင်ꩻ သꩻကိလေႏသာႏနဝ်ꩻ အကျိုꩻတန်၊ အကျိုꩻသွုပ်ဗန်၊ အလွေꩻထွူနိဗ္ဗာန်ႏသူꩻ၊ အလွေꩻသွတ်ꩻ နိဗ္ဗာန်ႏသူꩻသွူ။ ရဟန်ꩻသီးဖုံႏဟွေး- ၃။ အာဟာရေ ပဋိကူလသညာ-အာႏဟာႏရအလောင်း၊ အွီႏဖြောင်း-ဝွေႏဟို့ꩻ၊ ထွာပသို့ꩻထန်ႏခြေင်၊ နွုမ်ꩻသေင်ဝွေႏခွဉ်ႏ၊ ထွာစွဉ်ႏမွော့ဟွေး၊ တောင်ꩻစွေးယူႏနုဲင်းနောဝ်ꩻတဲင်တွော့ꩻ သꩻကိလေႏသာႏ တဏှာႏရာႏဂ ညညတလဲင်ႏ၊ အမဉ်ႏထွာစိန်ႏစွော့ꩻတဲ့ တရွတ်ꩻချာ၊ ပတွတ်ꩻချာ၊ ဆွတ်ꩻချာထိုꩻစွဉ်ႏ(နုဲင်းဆျာဆွဉ်ႏ ခွေါင်းမေႏအူနဝ်ꩻ) အတမွန်ဗန်တဝ်းဒွုမ်၊ ထိန်ꩻနွောင်ꩻစွဉ်ႏသꩻ၊ ယူႏလꩻစွဉ်ႏ 'အွီႏဖြောင်း-ဝွေႏဟို့ꩻ၊ထွာပသို့ꩻထန်ႏခြေင်၊ နွုမ်ꩻသေင်ဝွေႏခွဉ်ႏ'နောဝ်ꩻသွူ။ ရဟန်ꩻသီးဖုံႏဟွေး- သꩻကိလေႏသာႏ၊ တဏှာႏရာႏဂ၊ ညညတလဲင်ႏ အမဉ်ထွာလွဉ်စိန်ႏစွော့ꩻ (သꩻမေထုနရားဂ)နောဝ်ꩻ အဝ်ႏယူႏလꩻသွူ 'အွီႏဖြောင်း-ဝွေႏဟို့ꩻ၊ထွာပသို့ꩻထန်ႏခြေင်၊ နွုမ်ꩻသေင်ဝွေႏခွဉ်ႏ'နောဝ်ꩻတဲ့ (သꩻကိလေႏသာႏ)အဝ်ႏထွာပီတဲ့ဒျာႏ၊ တရွတ်ꩻချာတဝ်း၊ ပတွတ်ꩻချာတဝ်း၊ ဆွတ်ꩻချာတောဝ်း၊ အမဉ်ႏထွာစွူစွူဒျာႏနဝ်ꩻ- 'ခါးလားခွေကပွါꩻမျာꩻ အာဟာရေ ပဋိကူလသညာႏတွမ်ႏ ခွေပွါꩻမျာꩻထွူ အာဟာရေ ပဋိကူလသညာႏယို (သꩻကို)တထူꩻချာꩻတဝ်း၊ ခွေအာဟာရေ ပဋိကူလသညာႏ ဘာႏဝနာႏအစွန်ꩻအာႏ တလာတောဝ်းဒွိုန်း၊ (ရဲသꩻကိလေႏသာႏ နွောင်ꩻတောဝ်းဒွိုန်း) အဗွေႏတွမ်ႏအဗွေႏ သေချာအသꩻနုဲင်းနောဝ်ꩻသွူ။ ရဟန်ꩻသီးဖုံႏဟွေး- သꩻကိလေႏသာႏ၊ တဏှာႏရာႏဂ၊ ညညတလဲင်ႏ အမဉ်ႏထွာလွဉ်စိန်ႏစွော့ꩻ (သꩻမေထုနရာႏဂ)နောဝ်ꩻ လောႏယူႏ အာဟာရေ ပဋိကူလသညာႏ၊ ပေါႏယူႏ 'အွီႏဖြောင်း-ဝွေႏဟို့ꩻ၊ထွာပသို့ꩻထန်ႏခြေင်၊ နွုမ်ꩻသေင်ဝွေႏခွဉ်ႏ'နဝ်ꩻတဲင်တွော့ꩻ သꩻကိလေႏသာႏ တရွတ်ꩻချာ၊ ပတွတ်ꩻချာ၊ ဆွတ်ꩻချာ၊ အမဉ်ႏထွာဒွုမ်နဝ်ꩻ- 'ခါးလားခွေကပွါꩻမျာꩻ အာဟာရေ ပဋိကူလသညာႏတွမ်ႏ ခွေပွါꩻမျာꩻထွူ အာဟာရေ ပဋိကူလသညာႏယို (သꩻကို) ထူꩻချာꩻလဲဉ်း၊ ခွေအာဟာရေ ပဋိကူလသညာႏ ဘာႏဝနာႏအစွန်ꩻအာႏ တလာလွဉ်လဲဉ်းသွူ'(ရဲသꩻကိလေႏသာႏ နွောင်ꩻလဲဉ်းသွူ)ကရိုꩻနောဝ်ꩻ အဗွေႏတွမ်ႏအဗွေႏ သေချာအသꩻနုဲင်းနောဝ်ꩻသွူ။ ကွပ်နဝ်ꩻမꩻ ယူႏလꩻပွါꩻမျာꩻအာအာ ခူꩻလိမ်ꩻခူꩻပြန်ႏ 'တောင်ꩻခါꩻ'ကရိုꩻဒါႏ 'အာဟာရေ ပဋိကူလသညာႏ'တဲင် 'အာႏဟာႏရအလောင်း 'အွီႏဖြောင်း-ဝွေႏဟို့ꩻ၊ထွာပသို့ꩻထန်ႏခြေင်၊ နွုမ်ꩻသေင်ဝွေႏခွဉ်ႏ၊ ထွာစွဉ်ႏမွော့ဟွေး'တောင်ꩻစွေးယူႏလꩻ မဉ်ႏလောႏထိန်ꩻနွောင်ꩻ သꩻကိလေႏသာႏနဝ်ꩻ အကျိုꩻတန်၊ အကျိုꩻသွုပ်ဗန်၊ အလွေꩻထွူနိဗ္ဗာန်ႏသူꩻ၊ အလွေꩻသွတ်ꩻ နိဗ္ဗာန်ႏသူꩻသွူ။ ရဟန်ꩻသီးဖုံႏဟွေး- ၄။ သဗ္ဗလောကေ အနဘိရတိသညာ-'ခွုင်းကားလောက၊ မရဏဆာသီ၊ မဲ့ထီဟူႏလင်ꩻ၊ သောင်ခြင်ꩻအောႏအောႏ၊ ထာꩻပျောႏခရာႏ၊ တဗာႏဗာႏငါတဲ့ အဲဉ်ထဝ်းမွော့ဟွေး' တောင်ꩻစွေးယူႏနုဲင်းနဝ်ꩻတွော့ꩻ သꩻကိလေႏသာႏ တဏှာႏရာႏဂ ညညတလဲင်ႏ၊ အမဉ်ႏထွာစိန်ႏစွော့ꩻတဲ့ တရွတ်ꩻချာ၊ ပတွတ်ꩻချာ၊ ဆွတ်ꩻချာထိုꩻစွဉ်ႏ(နုဲင်းဆျာဆွဉ်ႏ ခွေါင်းမေႏအူနဝ်ꩻ) အတမွန်ဗန်တဝ်းဒွုမ်၊ ထိန်ꩻနွောင်ꩻစွဉ်ႏသꩻ၊ ယူႏလꩻစွဉ်ႏ 'ခွုင်းကားလောက၊ မရဏဆာသီ၊ မဲ့ထီဟူႏလင်ꩻ၊ သောင်ခြင်ꩻအောႏအောႏ၊ ထာꩻပျောႏခရာႏ၊ တဗာႏဗာႏငါတဲ့ အဲဉ်ထဝ်း'နောဝ်ꩻသွူ။ ရဟန်ꩻသီးဖုံႏဟွေး- သꩻကိလေႏသာႏ၊ တဏှာႏရာႏဂ၊ ညညတလဲင်ႏ အမဉ်ႏထွာလွဉ်စိန်ႏစွော့ꩻ (သꩻမေထုနရားဂ)နောဝ်ꩻ အဝ်ႏယူႏလꩻသွူ 'ခွုင်းကားလောက၊ မရဏဆာသီ၊ မဲ့ထီဟူႏလင်ꩻ၊ သောင်ခြင်ꩻအောႏအောႏ၊ ထာꩻပျောႏခရာႏ၊ တဗာႏဗာႏငါတဲ့ အဲဉ်ထောဝ်းမွော့ဟွေး'နုဲင်းနဝ်ꩻတဲ့ (သꩻကိလေႏသာႏ)အဝ်ႏထွာပီတဲ့ဒျာႏ၊ တရွတ်ꩻချာတဝ်း၊ ပတွတ်ꩻချာတဝ်း၊ ဆွတ်ꩻချာတောဝ်း၊ အမဉ်ႏထွာစွူစွူဒျာႏနဝ်ꩻ- 'ခါးလားခွေကပွါꩻမျာꩻ သဗ္ဗလောကေ အနဘိရတိသညာႏတွမ်ႏ ခွေပွါꩻမျာꩻထွူ သဗ္ဗလောကေ အနဘိရတိသညာႏယို (သꩻကို)တထူꩻချာꩻတဝ်း၊ သဗ္ဗလောကေ အနဘိရတိသညာႏ ဘာႏဝနာႏအစွန်ꩻအာႏ တလာတဝ်းဒွိုန်း၊ (ရဲသꩻကိလေႏသာႏ နွောင်ꩻတဝ်းဒွိုန်း) အဗွေႏတွမ်ႏအဗွေႏ သေချာအသꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ ရဟန်ꩻသီးဖုံႏဟွေး- သꩻကိလေႏသာႏ၊ တဏှာႏရာႏဂ၊ ညညတလဲင်ႏ အမဉ်ႏထွာလွဉ်စိန်ႏစွော့ꩻ (သꩻမေထုနရာႏဂ)နောဝ်ꩻ လောႏယူႏ အာဟာရေ ပဋိကူလသညာႏ၊ ပေါႏယူႏ 'ခွုင်းကားလောက၊ မရဏဆာသီ၊ မဲ့ထီဟူႏလင်ꩻ၊ သောင်ခြင်ꩻအောႏအောႏ၊ ထာꩻပျောႏခရာႏ၊ တဗာႏဗာႏငါတဲ့ အဲဉ်ထဝ်း'နဝ်ꩻ သꩻကိလေႏသာႏ တရွတ်ꩻချာ၊ ပတွတ်ꩻချာ၊ ဆွတ်ꩻချာ၊ အမဉ်ႏထွာဒွုမ်နောဝ်ꩻ- 'ခါးလားခွေကပွါꩻမျာꩻ သဗ္ဗလောကေ အနဘိရတိသညာႏတွမ်ႏ ခွေပွါꩻမျာꩻထွူ သဗ္ဗလောကေ အနဘိရတိသညာႏယို (သꩻကို) ထူꩻချာꩻလဲဉ်း၊ ခွေသဗ္ဗလောကေ အနဘိရတိသညာႏ ဘာႏဝနာႏအစွန်ꩻအာႏ တလာလွဉ်လဲဉ်းသွူ'(ရဲသꩻကိလေႏသာႏ နွောင်ꩻလဲဉ်းသွူ)ကရိုꩻနောဝ်ꩻ အဗွေႏတွမ်ႏအဗွေႏ သေချာအသꩻနုဲင်းနောဝ်ꩻသွူ။ ကွပ်နဝ်ꩻမꩻ ယူႏလꩻပွါꩻမျာꩻအာအာ ခူꩻလိမ်ꩻခူꩻပြန်ႏ 'တောင်ꩻခါꩻ'ကရိုꩻဒါႏ 'သဗ္ဗလောကေ အနဘိရတိသညာႏ'တဲင် 'ခွုင်းကားလောက၊ မရဏဆာသီ၊ မဲ့ထီဟူႏလင်ꩻ၊ သောင်ခြင်ꩻအောႏအောႏ၊ ထာꩻပျောႏခရာႏ၊ တဗာႏဗာႏငါတဲ့ အဲဉ်ထဝ်းမွော့ဟွေး'တောင်ꩻစွေးယူႏလꩻ မဉ်ႏလောႏထိန်ꩻနွောင်ꩻ သꩻကိလေႏသာႏနောဝ်ꩻ အကျိုꩻတန်၊ အကျိုꩻသွုပ်ဗန်၊ အလွေꩻထွူနိဗ္ဗာန်ႏသူꩻ၊ အလွေꩻသွတ်ꩻ နိဗ္ဗာန်ႏသူꩻသွူ။ ရဟန်ꩻသီးဖုံႏဟွေး ၅။ အနိစ္စသညာ အနိစ္စေ-'ခန္ဓာႏယိုနဝ်ꩻ အနိစ္စတန်ဒျာႏ၊ တမဲ့ထဲင်းမွော့၊ တဉ်ႏခြွော့သေႏချာႏ၊ တဗာႏဗာႏငါအဲ့ အဲဉ်ထောဝ်းမွော့ဟွေး' တောင်ꩻစွေးနုဲင်းနောဝ်ꩻတွော့ꩻ သꩻကိလေႏသာႏ တဏှာႏရာႏဂ ညညတလဲင်ႏ၊ အမဉ်ႏထွာစိန်ႏစွော့ꩻတဲ့ တရွတ်ꩻချာ၊ ပတွတ်ꩻချာ၊ ဆွတ်ꩻချာထိုꩻစွဉ်ႏ(နုဲင်းဆျာဆွဉ်ႏ ခွေါင်းမေႏအူနဝ်ꩻ) အတမွန်ဗန်တဝ်းဒွုမ်၊ ထိန်ꩻနွောင်ꩻစွဉ်ႏသꩻ၊ ယူႏလꩻစွဉ်ႏ 'ခန္ဓာႏယိုနဝ်ꩻ အနိစ္စတန်ဒျာႏ၊ တမဲ့ထဲင်းမွော့၊ တဉ်ႏခြွော့သေႏချာႏ၊ တဗာႏဗာႏငါအဲ့ အဲဉ်ထောဝ်းမွော့ဟွေး'နောဝ်ꩻသွူ။ ရဟန်ꩻသီးဖုံႏဟွေး- သꩻကိလေႏသာႏ၊ တဏှာႏရာႏဂ၊ ညညတလဲင်ႏ အမဉ်ႏထွာလွဉ်စိန်ႏစွော့ꩻ (သꩻမေထုနရားဂ)နောဝ်ꩻ အဝ်ႏယူႏလꩻသွူ 'ခန္ဓာႏယိုနဝ်ꩻ အနိစ္စတန်ဒျာႏ၊ တမဲ့ထဲင်းမွော့၊ တဉ်ႏခြွော့သေႏချာႏ၊ တဗာႏဗာႏငါအဲ့ အဲဉ်ထောဝ်းမွော့ဟွေး'နဝ်ꩻတဲ့ (သꩻကိလေႏသာႏ)အဝ်ႏထွာပီတဲ့ဒျာႏ၊ တရွတ်ꩻချာတဝ်း၊ ပတွတ်ꩻချာတဝ်း၊ ဆွတ်ꩻချာတောဝ်း၊ အမဉ်ႏထွာစွူစွူနောဝ်ꩻ- 'ခါးလားခွေကပွါꩻမျာꩻ အနိစ္စသညာႏတွမ်ႏ ခွေပွါꩻမျာꩻထွူ အနိစ္စသညာႏယို (သꩻကို)တထူꩻချာꩻတဝ်း၊ ခွေအနိစ္စသညာႏ ဘာႏဝနာႏအစွန်ꩻအာႏ တလာတောဝ်းဒွိုန်း၊ (ရဲသꩻကိလေႏသာႏ နွောင်ꩻတောဝ်းဒွိုန်း) အဗွေႏတွမ်ႏအဗွေႏ သေချာအသꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ ရဟန်ꩻသီးဖုံႏဟွေး- သꩻကိလေႏသာႏ၊ တဏှာႏရာႏဂ၊ ညညတလဲင်ႏ အမဉ်ႏထွာလွဉ်စိန်ႏစွော့ꩻ (သꩻမေထုနရာႏဂ)နောဝ်ꩻ လောႏယူႏ အနိစ္စသညာႏ၊ ပေါႏယူႏ 'ခန္ဓာႏယိုနဝ်ꩻ အနိစ္စတန်ဒျာႏ၊ တမဲ့ထဲင်းမွော့၊ တဉ်ႏခြွော့သေႏချာႏ၊ တဗာႏဗာႏငါအဲ့ အဲဉ်ထောဝ်း'နဝ်ꩻ သꩻကိလေႏသာႏ တရွတ်ꩻချာ၊ ပတွတ်ꩻချာ၊ ဆွတ်ꩻချာ၊ အမဉ်ႏထွာဒွုမ်နောဝ်ꩻ- 'ခါးလားခွေကပွါꩻမျာꩻ အနိစ္စသညာႏတွမ်ႏ ခွေပွါꩻမျာꩻထွူ အနိစ္စသညာႏယို (သꩻကို) ထူꩻချာꩻလဲဉ်း၊ ခွေအနိစ္စသညာႏ ဘာႏဝနာႏအစွန်ꩻအာႏ တလာလွဉ်လဲဉ်းသွူ'(ရဲသꩻကိလေႏသာႏ နွောင်ꩻလဲဉ်းသွူ)ကရိုꩻနောဝ်ꩻ အဗွေႏတွမ်ႏအဗွေႏ သေချာအသꩻနုဲင်းနောဝ်ꩻသွူ။ ကွပ်နဝ်ꩻမꩻ ယူႏလꩻပွါꩻမျာꩻအာအာ ခူꩻလိမ်ꩻခူꩻပြန်ႏ 'တောင်ꩻခါꩻ'ကရိုꩻဒါႏ 'ခန္ဓာႏယိုနဝ်ꩻ အနိစ္စတန်ဒျာႏ၊ တမဲ့ထဲင်းမွော့၊ တဉ်ႏခြွော့သေႏချာႏ၊ တဗာႏဗာႏငါအဲ့ အဲဉ်ထောဝ်းမွော့ဟွေး'တောင်ꩻစွေးယူႏလꩻ မဉ်ႏလောႏထိန်ꩻနွောင်ꩻ သꩻကိလေႏသာႏနောဝ်ꩻ အကျိုꩻတန်၊ အကျိုꩻသွုပ်ဗန်၊ အလွေꩻထွူနိဗ္ဗာန်ႏသူꩻ၊ အလွေꩻသွတ်ꩻ နိဗ္ဗာန်ႏသူꩻသွူ။ ရဟန်ꩻသီးဖုံႏဟွေး ၆။ ဒုက္ခသညာ ဒုက္ခေ-'ခန္ဓာႏယိုနဝ်ꩻ ဒုက္ခတန်ဒျာႏ၊ တမဲ့ထဲင်းတား၊ ချမ်ꩻသာႏကရိုꩻ၊ တမျိုꩻမျိုꩻငါတဲ့ အဲဉ်ထဝ်းမွော့ဟွေး' တောင်ꩻစွေးနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင်တွော့ꩻ သꩻကိလေႏသာႏ တဏှာႏရာႏဂ ညညတလဲင်ႏ၊ အမဉ်ႏထွာစိန်ႏစွော့ꩻတဲ့ တရွတ်ꩻချာ၊ ပတွတ်ꩻချာ၊ ဆွတ်ꩻချာထိုꩻစွဉ်ႏ(နုဲင်းဆျာဆွဉ်ႏ ခွေါင်းမေႏအူနဝ်ꩻ) အတမွန်ဗန်တောဝ်းဒွုမ်၊ ထိန်ꩻနွောင်ꩻစွဉ်ႏသꩻ၊ ယူႏလꩻစွဉ်ႏ 'ခန္ဓာႏယိုနဝ်ꩻ ဒုက္ခတန်ဒျာႏ၊ တမဲ့ထဲင်းတား၊ ချမ်ꩻသာႏကရိုꩻ၊ တမျိုꩻမျိုꩻငါတဲ့ အဲဉ်ထဝ်းမွော့ဟွေး'နောဝ်ꩻသွူ။ ရဟန်ꩻသီးဖုံႏဟွေး- သꩻကိလေႏသာႏ၊ တဏှာႏရာႏဂ၊ ညညတလဲင်ႏ အမဉ်ႏထွာလွဉ်စိန်ႏစွော့ꩻ (သꩻမေထုနရားဂ)နောဝ်ꩻ အဝ်ႏယူႏလꩻသွူ 'ခန္ဓာႏယိုနဝ်ꩻ ဒုက္ခတန်ဒျာႏ၊ တမဲ့ထဲင်းတား၊ ချမ်ꩻသာႏကရိုꩻ၊ တမျိုꩻမျိုꩻငါတဲ့ အဲဉ်ထောဝ်း'နဝ်ꩻတဲ့ (သꩻကိလေႏသာႏ)အဝ်ႏထွာပီတဲ့ဒျာႏ၊ တရွတ်ꩻချာတဝ်း၊ ပတွတ်ꩻချာတဝ်း၊ ဆွတ်ꩻချာတောဝ်း၊ အမဉ်ႏထွာစွူစွူနောဝ်ꩻ- 'ခါးလားခွေကပွါꩻမျာꩻ ဒုက္ခသညာႏတွမ်ႏ ခွေပွါꩻမျာꩻထွူ ဒုက္ခသညာႏယို (သꩻကို)တထူꩻချာꩻတဝ်း၊ ခွေဒုက္ခသညာႏ ဘာႏဝနာႏအစွန်ꩻအာႏ တလာတဝ်းဒွိုန်း၊ (ရဲသꩻကိလေႏသာႏ နွောင်ꩻတောဝ်းဒွိုန်း)ကရိုꩻနောဝ်ꩻ အဗွေႏတွမ်ႏအဗွေႏ သေချာအသꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ ရဟန်ꩻသီးဖုံႏဟွေး- သꩻကိလေႏသာႏ၊ တဏှာႏရာႏဂ၊ ညညတလဲင်ႏ အမဉ်ႏထွာလွဉ်စိန်ႏစွော့ꩻ (သꩻမေထုနရာႏဂ)နောဝ်ꩻ လောႏယူႏဒုက္ခသညာႏ၊ ပေါႏယူႏ 'ခန္ဓာႏယိုနဝ်ꩻ ဒုက္ခတန်ဒျာႏ၊ တမဲ့ထဲင်းတား၊ ချမ်ꩻသာႏကရိုꩻ၊ တမျိုꩻမျိုꩻငါတဲ့ အဲဉ်ထဝ်း'နဝ်ꩻ သꩻကိလေႏသာႏ တရွတ်ꩻချာ၊ ပတွတ်ꩻချာ၊ ဆွတ်ꩻချာ၊ အမဉ်ႏထွာဒွုမ်နောဝ်ꩻ- 'ခါးလားခွေကပွါꩻမျာꩻ ဒုက္ခသညာႏတွမ်ႏ ခွေပွါꩻမျာꩻထွူ ဒုက္ခသညာႏယို (သꩻကို) ထူꩻချာꩻလဲဉ်း၊ ခွေဒုက္ခသညာႏ ဘာႏဝနာႏအစွန်ꩻအာႏ တလာလွဉ်လဲဉ်းသွူ'(ရဲသꩻကိလေႏသာႏ နွောင်ꩻလဲဉ်းသွူ)ကရိုꩻနောဝ်ꩻ အဗွေႏတွမ်ႏအဗွေႏ သေချာအသꩻနုဲင်းနောဝ်ꩻသွူ။ ကွပ်နဝ်ꩻမꩻ ယူႏလꩻပွါꩻမျာꩻအာအာ ခူꩻလိမ်ꩻခူꩻပြန်ႏ 'တောင်ꩻခါꩻ'ကရိုꩻဒါႏ 'ဒုက္ခသညာႏ'တဲင်တွော့ꩻ 'ခန္ဓာႏယိုနဝ်ꩻ ဒုက္ခတန်ဒျာႏ၊ တမဲ့ထဲင်းတား၊ ချမ်ꩻသာႏကရိုꩻ၊ တမျိုꩻမျိုꩻငါတဲ့ အဲဉ်ထဝ်းမွော့ဟွေး'တောင်ꩻစွေးယူႏလꩻ မဉ်ႏလောႏထိန်ꩻနွောင်ꩻ သꩻကိလေႏသာႏနဝ်ꩻ အကျိုꩻတန်၊ အကျိုꩻသွုပ်ဗန်၊ အလွေꩻထွူနိဗ္ဗာန်ႏသူꩻ၊ အလွေꩻသွတ်ꩻ နိဗ္ဗာန်ႏသူꩻသွူ။ ရဟန်ꩻသီးဖုံႏဟွေး ၇။ အနတ္တသညာ -'ခန္ဓာႏယိုနဝ်ꩻ အနတ္တတန်ဒျာႏ၊ နီကမဉ်ထွာအတွိုင်ꩻ တထွာဖေႏတဝ်း၊ နီနမ်းမွေးတဝ်း၊ နီပဲင်ႏမွေးတဝ်းမွော့ဟွေး'တောင်ꩻစွေးနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် သꩻကိလေႏသာႏ တဏှာႏရာႏဂ ညညတလဲင်ႏ၊ အမဉ်ႏထွာစိန်ႏစွော့ꩻတဲ့ တရွတ်ꩻချာ၊ ပတွတ်ꩻချာ၊ ဆွတ်ꩻချာထိုꩻစွဉ်ႏ(နုဲင်းဆျာဆွဉ်ႏ ခွေါင်းမေႏအူနဝ်ꩻ) အတမွန်ဗန်တောဝ်းဒွုမ်၊ ထိန်ꩻနွောင်ꩻစွဉ်ႏသꩻ၊ ယူႏလꩻစွဉ်ႏ 'ခန္ဓာႏယိုနဝ်ꩻ အနတ္တတန်ဒျာႏ၊ နီကမဉ်ထွာအတွိုင်ꩻ တထွာဖေႏတဝ်း၊ နီနမ်းမွေးတဝ်း၊ နီပဲင်ႏမွေးတဝ်းမွော့ဟွေး'နောဝ်ꩻသွူ။ ရဟန်ꩻသီးဖုံႏဟွေး- သꩻကိလေႏသာႏ၊ တဏှာႏရာႏဂ၊ ညညတလဲင်ႏ အမဉ်ႏထွာလွဉ်စိန်ႏစွော့ꩻ (သꩻမေထုနရားဂ)နောဝ်ꩻ အဝ်ႏယူႏလꩻသွူ 'ခန္ဓာႏယိုနဝ်ꩻ အနတ္တတန်ဒျာႏ၊ နီကမဉ်ထွာအတွိုင်ꩻ တထွာဖေႏတဝ်း၊ နီနမ်းမွေးတဝ်း၊ နီပဲင်ႏမွေးတဝ်း'နဝ်ꩻတဲ့ (သꩻကိလေႏသာႏ)အဝ်ႏထွာပီတဲ့ဒျာႏ၊ တရွတ်ꩻချာတဝ်း၊ ပတွတ်ꩻချာတဝ်း၊ ဆွတ်ꩻချာတောဝ်း၊ အမဉ်ႏထွာစွူစွူနောဝ်ꩻ- 'ခါးလားခွေကပွါꩻမျာꩻ အနတ္တသညာႏတွမ်ႏ ခွေပွါꩻမျာꩻထွူ အနတ္တသညာႏယို (သꩻကို)တထူꩻချာꩻတဝ်း၊ ခွေအနတ္တသညာႏ ဘာႏဝနာႏအစွန်ꩻအာႏ တလာတဝ်းဒွိုန်း၊ (ရဲသꩻကိလေႏသာႏ နွောင်ꩻတောဝ်းဒွိုန်း)ကရိုꩻနဝ်ꩻ အဗွေႏတွမ်ႏအဗွေႏ သေချာအသꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ ရဟန်ꩻသီးဖုံႏဟွေး- သꩻကိလေႏသာႏ၊ တဏှာႏရာႏဂ၊ ညညတလဲင်ႏ အမဉ်ႏထွာလွဉ်စိန်ႏစွော့ꩻ (သꩻမေထုနရာႏဂ)နောဝ်ꩻ လောႏယူႏအနတ္တသညာႏ၊ ပေါႏယူႏ 'ခန္ဓာႏယိုနဝ်ꩻ အနတ္တတန်ဒျာႏ၊ နီကမဉ်ထွာအတွိုင်ꩻ တထွာဖေႏတဝ်း၊ နီနမ်းမွေးတဝ်း၊ နီပဲင်ႏမွေးတဝ်း'နဝ်ꩻ သꩻကိလေႏသာႏ တရွတ်ꩻချာ၊ ပတွတ်ꩻချာ၊ ဆွတ်ꩻချာ၊ အမဉ်ႏထွာဒွုမ်နောဝ်ꩻ- 'ခါးလားခွေကပွါꩻမျာꩻ အနတ္တသညာႏတွမ်ႏ ခွေပွါꩻမျာꩻထွူ အနတ္တသညာႏယို (သꩻကို) ထူꩻချာꩻလဲဉ်း၊ ခွေအနတ္တသညာႏ ဘာႏဝနာႏအစွန်ꩻအာႏ တလာလွဉ်လဲဉ်းသွူ'(ရဲသꩻကိလေႏသာႏ နွောင်ꩻလဲဉ်းသွူ)ကရိုꩻနောဝ်ꩻ အဗွေႏတွမ်ႏအဗွေႏ သေချာအသꩻနုဲင်းနောဝ်ꩻသွူ။ ကွပ်နဝ်ꩻမꩻ ယူႏလꩻပွါꩻမျာꩻအာအာ ခူꩻလီမ်ꩻခူꩻပြန်ႏ 'တောင်ꩻခါꩻ'ကရိုꩻဒါႏ 'အနတ္တသညာႏ'တဲင် 'ခန္ဓာႏယိုနဝ်ꩻ အနတ္တတန်ဒျာႏ၊ နီကမဉ်ထွာအတွိုင်ꩻ တထွာဖေႏတဝ်း၊ နီနမ်းမွေးတဝ်း၊ နီပဲင်ႏမွေးတဝ်းမွော့ဟွေး'တောင်ꩻစွေးယူႏလꩻ မဉ်ႏလောႏထိန်ꩻနွောင်ꩻ သꩻကိလေႏသာႏနဝ်ꩻ အကျိုꩻတန်၊ အကျိုꩻသွုပ်ဗန်၊ အလွေꩻထွူနိဗ္ဗာန်ႏသူꩻ၊ အလွေꩻသွတ်ꩻ နိဗ္ဗာန်ႏသူꩻသွူ။ ရဟန်ꩻသီးဖုံႏဟွေး- မဉ်ႏယူႏလꩻပွါꩻမာꩻအာအာ ခူꩻလိမ်ꩻခူꩻပြန်ႏ 'တောင်ꩻခါꩻ'ကရိုꩻဒါႏ 'သညာႏနွုတ်ꩻမျိုꩻ'နဝ်ꩻ အကျိုꩻတန်၊ အကျိုꩻသွုပ်ဗန်၊ အလွေꩻထွူနိဗ္ဗာန်ႏသူꩻ၊ အလွေꩻသွတ်ꩻ နိဗ္ဗာန်ႏသူꩻသွူ။ (သုတ္တန်ႏပိဋကတ်၊ အင်္ဂုတ္တရပါဠိ၊ သတ္တကနိပါတ်၊ ဒုတိယသညာသုတ်) [၁][၂]