ခွန်လုံတွမ်ႏခြုဲင်း
ခွန်လုံတွမ်ႏခြုဲင်း ပအိုဝ်ႏနုဲင်းနုဲင်း
မန်းခမ်းဟံႏနယ်ႏကို ကအောဝ်ႏအုံဒင်ႏညီꩻသော့ꩻဒျာႏဝင်ꩻနောဝ်ꩻ လိုꩻမျိုꩻပေါင်ꩻ အောဝ်ႏသဲင်ꩻ(၁၃၅)မျိုꩻနောဝ်ꩻ ရအောဝ်ႏသေထွꩻဒျာႏဝင်ꩻ စွုမ်ႏဖြာꩻဖြာꩻနောဝ်ꩻသွူ။ လိုꩻမျိုꩻတမျိုꩻ တမျိုꩻကိုသူꩻလဲ့ အုံအောဝ်ႏရောဝ်းညီꩻဗာႏတွမ်ႏ ခမ်းရင်ꩻသားလောင်းလောင်ႏလင်လင်တွော့ꩻ ခွိုꩻခေါဝ်းအသွီႏထီဖုံႏသူꩻ သွေꩻကြုဲင်ꩻဖြောဝ်ႏလွေꩻဗာႏဒျာႏနောဝ်ꩻလဲ့ တထူꩻဆန်ꩻခေါ်ငါႏတောဝ်းရင်ꩻသွူ။ ငေါဝ်းထီအထင်ႏအလင်ꩻ၊ အဖွိုႏအထို၊ အဖွီအထွူႏ ကွာႏခန်းစွဉ်ႏကီလဲ့ သꩻရက်ခွိုန်ꩻချာဒျာႏ လိုꩻမျိုꩻစွိုးခွိုꩻအလောင်းသူꩻတဲ့ တမူꩻ-တပယ်ꩻငါလဲ့ အတယွမ်ꩻထိုꩻတောဝ်းတဲင် ကဲဉ်းအာအာနောဝ်ꩻသွူ။ ရက်ဗာႏ၊ ထိန်ꩻဗာႏ စွိုးခွိုꩻဂွုဏ်ႏအင်္ဂါႏ ဖေႏနေးကထိုꩻမား ဖေ့ဝုဲင်ꩻထိုꩻဗာႏမွိုန်းနောဝ်ꩻ လိုꩻမျိုꩻတွိုင်ꩻ ပိုလီꩻသီးတာႏဝွန်ႏဒျာႏရင်ꩻသွူ။
ခွိုꩻပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻယိုလဲ့ အောဝ်ႏသဲင်ꩻ၊ ခွယ်ꩻသဲင်ꩻ၊ သွေꩻကြုဲင်ꩻသဲင်ꩻ (၁၅)မျိုꩻလွုမ်းလွုမ်းရင်ꩻသွူ။ သꩻရက်ခွိုꩻမျိုꩻ၊ သꩻကထီႏဒျာႏ စွိုးခွိုꩻအလောင်းတဲးတဲ့ တထပ်ထွိုင်ချင်ႏ အောဝ်ႏဗွိုန်ပီသဲင်ꩻဒျာႏဝင်ꩻနောဝ်ꩻသွူ။ အကွာႏလေႏကြွို့ꩻဒျာႏ အငေါဝ်းဟဲ့ꩻဟောင်ပေႏလွုမ်ꩻ-ဖုဲင်ႏရက်ဒျာႏဖြာꩻမျိုꩻမျိုꩻဖြာꩻစားစား၊ ဖေႏထိုꩻမားဗာႏမွိုန်းနောဝ်ꩻ ပအိုဝ်ႏပိုလီꩻစွုမ်ႏဖြာꩻ ထိန်ꩻသိမ်ꩻဗာႏတာႏဝွန်ႏယို အောဝ်ႏသဲင်ꩻဒျာႏလွဉ်းလွဉ်းရင်ꩻသွူ။ ပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻ (၁၅)အကိုနောဝ်ꩻ "ပအိုဝ်ႏခွန်လုံတွမ်ႏ ပအိုဝ်ႏခြုဲင်း"အဟဲ့ꩻအဟောင် အကျောင်ꩻခရာႏဖုံႏနောဝ်ꩻသွူ။ မဉ်ႏဟွိုန်ဗာႏ၊ မဉ်ႏသေဗာႏနောဝ်ꩻ စွုမ်ႏဖြာꩻသွိုန်ႏသꩻကိုသူꩻ ပီတိသောမနဿ ရသွင်ႏသွိုꩻဒျာႏဝင်ꩻလဲ့ အောဝ်ႏယွုမ်းအံႏလွေꩻဒျာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ပအိုဝ်ႏခွန်လုံ ငေါဝ်းဟဲ့ꩻဟောင်တွမ်ႏ ပအိုဝ်ႏခြုဲင်းငေါဝ်းဟဲ့ꩻဟောင် ယဟန်ႏနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏနုဲင်းယိုသွူ။
- "ပအိုဝ်ႏခွန်လုံ" ။ "ပအိုဝ်ႏခြုဲင်း"
- လစ်ꩻဗာႏ နောဝ်ꩻဟဲ့ꩻ လွီးဗာႏ
- ငတ်ꩻဗာႏ ။ ငုဲင်းဗာႏ
- သူဗာႏ ။ သူႏဗာႏ
- ဟို့ꩻခိုး ။ ဟို့ꩻငွီး
- ဒဲဉ်ဝန်ႏ ။ ဒဲဉ်ကူး
- အတနျာႏ ။ အလေꩻ
- တဖူꩻ ။ ကြုဲင်
- တလီး ။ တဗောင်
- ထဲ့လ ။ တဲ့လ
- လွေꩻ ။ လွယ်ꩻ
- လွေꩻထင်ꩻ ။ လွယ်ꩻတင်ꩻ
- ဆကီ ။ အွိုးကီႏ
- ထောင်းဗွူ ။ တောင်းဗွူ
- သꩻဗွူ ။ တျာႏဗွူ
- တတွာဝင်ꩻ ။ တျာႏတျာႏဝင်ꩻ
- အံႏဗဲင်း ။ အံႏပန်း/အံႏစိမ်ꩻ
- ခူးကုံႏ ။ ကူးကုံႏ
- ခြုဲင်းတော ။ ကြုဲင်းတော
- အဆွတ်ꩻ ။ အဆွီ
- အယွိုင်ꩻ ။ အအွီ
- တောင်းလျက်ꩻ ။ လျက်
- အဆွို့ ။ အစွို့
- အဝꩻ ။ အကွဲး
- ပနား ။ နား
- ဖိုး ။ ပိုး
- တငါ ။ ငါႏ
- ဖြေꩻ ။ ပြေꩻ
- ကတူႏ ။ တူႏ
- ကလူꩻ ။ တူႏဆွဉ်ႏ
- ဆဲင်ꩻ ။ စဲင်ꩻ
- ဖူးဝေး ။ ပူးဝဲး
- ဝေးမူႏ ။ ဝဲးမူႏ
- ပသေ ။ သေႏ
- မွေးတောဝ်း ။ တီးမွဲးတောဝ်း
- မွေး ။ တီးမွဲးမွော့
- ခုံꩻရာႏ ။ ကုံꩻရာႏ
- ခဲဉ်ႏ ။ ဖြိစ်
- ထပေႏ ။ တပေႏ
- အဟတ်ꩻ ။ အဟုဲင်
- အကြူး ။ အဗွꩻ
- ဖဲ့သေင်ႏ ။ ပဲ့သေင်ႏ
- ချင်ႏလုံ ။ စံႏပေါင်ႏ
- ဖော့ ။ သေး
- နွေႏဒီႏ ။ နွယ်ႏဒီႏ
- နုဲင်ႏ ။ ထွောက်ꩻ/ဝွတ်
- ဝေါင်း ။ ဒွူ
- ထိုမ်းကာꩻ ။ တွုမ်းကား
- ဖက်ꩻဗိုႏ ။ ဗိုႏ
- ဖက်ꩻခေါ် ။ ဘားခေါ်ႏ
- အံႏတခိုး ။ အံႏတကိုး
- ရဲင်းငါႏ ။ တကိုးငါႏ
- သဲ့ꩻကြေင်း ။ တဲ့ꩻကြေင်း
- ထိန်းထိုထို ။ တိန်းထိုထို
- ခြံ ။ ပေါင်ꩻ
- ထိုꩻညာꩻညာꩻ ။ တိုꩻညာꩻညာꩻ
- ထင်ႏသေင်ႏ ။ လျဲမ်သေင်ႏ
- တခွန်ꩻ ။ တကွန်ꩻ
- သဲင်ꩻခန်း ။ စိန်ႏခန်း
- လမ်း ။ ဟိမ်ႏ
- နိန်းဖွိုင်ꩻ ။ နိန်းပွိုင်ꩻ
- ထောင်းဟန်ႏ ။ တောင်းဟန်ႏ
- ဗွေႏဗွန် ။ ဗွဲးဗွန်
- ဗွေႏစင်ꩻ ။ ဗွဲႏစင်ꩻ
- ဖဉ်းမွေးဝင်ꩻ ။ ပြဉ်းမွေးဝင်ꩻ
- ပနာစင်ႏ ။ ပွာႏစင်ႏ
- အုံပွေါးခွေ ။ အုံပွိုးခွေ
- နီဖါ ။ နီဖါး
- ခွမ်ꩻလာꩻ ။ ကွမ်ꩻလာꩻ
စစွဉ်ႏစစွဉ်ႏ ပအိုဝ်ႏခြုဲင်း-ငေါဝ်းအဟဲ့ꩻအဟောင်ယို မဉ်ႏဒေါ့ꩻတဲ့အာ၊ မဉ်ႏအွာတဲ့ အလုဲင်း၊ မဉ်ႏခြုဲင်းတဲ့ တလို့ဒါႏတောဝ်းဖုံႏတဲင် မဉ်ႏမဲဉ်သေဒျာႏ "ပအိုဝ်ႏခြုဲင်း"ငေါဝ်ႏအဟဲ့ꩻအဟောင်နောဝ်ꩻ ကျွꩻလွဉ်လယ်ႏသွော့ ခမ်းပင်ꩻလောင်ꩻကိုအကျောင်ꩻ တွမ်ႏထာဝရနိန်းလွမ် အောဝ်ႏဖစ်ဟွိုန်လို့လို့ဒျာႏနောဝ်ꩻသွူ။ နီပအိုဝ်ႏငေါဝ်းခြုဲင်း ဝေါဟာရတန်ယို ပအိုဝ်ႏလိတ်မွူးတွယ်ꩻကို တဲမ်းထူႏတလꩻတောဝ်းလိတ်ဖြုံႏတဲ့ အောဝ်ႏပါသော့ꩻ အာတန်ဒျာႏနောဝ်ꩻသွူ။ တဲမ်းထူႏလွေꩻနေး လိတ်ဖြုံႏတဒါႏတောဝ်းလဲ့ ရပ်ဒေႏသသွုံꩻ ပငါပရာꩻတန်ဒျာႏတဲ့ အောဝ်ႏသေနာႏအီဒျာႏနောတ်ꩻသွူ။
ပအိုဝ်ႏခြုဲင်းဒုံ- ခြမ်ႏ၊ ငိုလ၊ ထီလုံး၊ လျဲမ်ꩻမွူးဖဲ့ꩻလဲ့ အငေါဝ်းထီ အထင်ႏအလင်ꩻတမျိုꩻဒျာႏ။ ပအိုဝ်ႏခြုဲင်းဒုံ- ပင်မွဉ်ꩻ၊ ပေါင်းအင်ႏဖဲ့ꩻလဲ့ အငေါဝ်းထီ အထင်ႏအလင်ꩻတမျိုꩻဒျာႏ။ ပအိုဝ်ႏခြုဲင်းဒုံ- ကွန်ကီ၊ ထီတလိ၊ တဲင်းထဲက်ꩻ၊ ဝါႏပြုံႏ၊ ထီဗိꩻဗဲ့ꩻ အငေါဝ်းလွေꩻသဲင်ꩻတမျိုꩻဒျာႏ။ ပအိုဝ်ႏခြုဲင်းဒုံ- ပင်လုဲင်၊ ယေႏခဝ်း၊ ကြဲင်ႏ၊ ပင်ထုံဖဲ့ꩻလဲ့ အငေါဝ်းလွေꩻသဲင်ꩻ တမျိုꩻဒျာႏ။ ပအိုဝ်ႏခြုဲင်းဒုံ- ပင်ပွံ၊ ကောင်မုဲင်းသင်ꩻ၊ လုံးပဲဉ်၊ နမ်းနိမ်ဖဲ့ꩻလဲ့ အငေါဝ်းလွေꩻသဲင်ꩻ တမျိုꩻဒျာႏ။ ပအိုဝ်ႏခြုဲင်းဒုံ- ပင်ခွဉ်၊ ပင်ꩻကာႏလ၊ ဝါႏရန်၊ လုံးနဂါꩻပတ်၊ ထီခွꩻ ဖဲ့ꩻလဲ့ အငေါဝ်းထီတမျိုꩻဒျာႏသွူ။ ပအိုဝ်ႏခြုဲင်းဒုံယို အောဝ်ႏအာဒျာႏ ခမ်းပင်လောင်ꩻဖဲ့ꩻလဲ့ တဒုံတွမ်ႏတဒုံ၊ တရပ်တွမ်ႏတရပ်လဲ့ ခြုဲင်းငေါဝ်း အထင်ႏအလင်ꩻ၊ အထွူႏအဖွီနောဝ်ꩻ ကွာႏနေကဒျာႏဝင်ꩻလဲ့ အောဝ်ႏနေကဒျာႏရင်ꩻသွူ။ ပအိုဝ်ႏငေါဝ်းခြုဲင်းယို မဉ်ႏဟွိုန်ဖိုတောဝ်းနောဝ်ꩻ မဉ်ႏဟွိုန်စိန်ႏစွော့ꩻတဲးလဲ့ တယွို့လွိုႏလွိုႏ၊ တသေနာႏတောဝ်းလွိုႏလွိုႏ၊ ရမွော့ အောဝ်ႏမဲဉ်ငတေ့ꩻဒျာႏထာꩻဖုံႏရင်ꩻသွူ။ ကွဲတွော့ꩻ မဉ်ႏဟွိုန်အာအာ၊ မဲ့ꩻဟွိုန်တလေ့၊ ဟွိုန်အာႏရ၊ ဟွိုန်တွိုႏသꩻလွေꩻဒျာႏဒျာႏ "ပအိုဝ်ႏငေါဝ်းခြုဲင်း"ငေါဝ်းဝေါဟာရအလောင်းအကျောင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။[၁]
အာႏကွိုꩻ
[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]- ↑ ခွန်မျတ်ခမ်း-ခြမ်ႏ၊ မောင်းမွူးခံꩻ အမုဲင်-၆၆