ငိမ်ꩻချံꩻရေꩻကေꩻဇူꩻ

အဝ်ႏ ဝီခီပီးဒီးယား ကို

"ငိမ်ꩻချံꩻရေꩻကေꩻဇူꩻတွမ်ႏ ကျိုꩻစာꩻမုꩻအကျိုꩻတရာꩻ" ခမ်းထီတဖြုံႏတရိုꩻတောဝ်း၊ ဟံႏနယ်ႏတဖြုံႏတရိုꩻတောဝ်း ဟံႏနယ်ႏငိမ်ꩻချံꩻခွꩻသꩻမုꩻ မဉ်ႏအဲဉ်ထောဝ်းနောဝ်ꩻ ကအီႏမာꩻတိုꩻတက်ထင်ႏထိုဒါႏ လိုꩻမျိုꩻတွမ်ႏခမ်းထီနောဝ်ꩻ လꩻနွောင်ꩻတောဝ်းသွူ။ ဖေႏကတဲႏဆို့ꩻနွောင်ꩻ ခမ်းကိုငိမ်ꩻချံꩻခွꩻသꩻမုꩻအတွက် ၁၉၅၀-ဗာႏနေင်ႏကို ဗိုလ်ချန်ဇုံ၊ ဗိုလ်ဟိန်မောင်သီး တွမ်ႏနဲင်ႏငံႏတောႏလိုꩻတန်ဖဲ့ꩻ ဗိုလ်မှူးကြီးသိန်းမောင်သီးနဝ်ꩻတလဲင်ႏ၊ ၁၉၅၈-ဗာႏနေင်ႏကို ဦးလှဖေ၊ ဗိုလ်ချန်ဇုံတွမ်ႏ နဲင်ႏငံႏတောႏဖဲ့ꩻ ဗိုလ်မှူးကြီးစိန်ဝင်းသီးတလဲင်ႏ၊ အဆုဲင်ꩻသွတ်ꩻ ၁၉၉၁-ဗာႏနေင်ႏ၊ လာဧပြီ(၁၁)နီꩻကို ပအိုဝ်ႏစွိုးခွိုꩻအစွိုꩻ ခမ်းထီဥက္ကဋ္ဌ ဖြားတန်စင်ꩻဖါအောင်ႏခမ်းထီ အွဉ်ကတူႏတွမ်ႏ တပ်မတောႏအစိုႏရ မာꩻလွေꩻငိမ်ꩻချံꩻခွꩻသꩻမုꩻ ဝေင်ꩻတောင်ႏကီꩻ(အရှေ့ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်၊ စစ်ဆင်ရေးခန်းမဆောင်ကို)ကမာꩻလွေꩻဒါႏ ငိမ်ꩻချံꩻရေꩻအခန်ꩻအနာꩻကိုနောဝ်ꩻ-

တပ်မတောႏအစိုႏရဖဲ့ꩻ[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]

(၁) အတွင်းရေးမှူး(၁)ဗိုလ်ချုပ်ခင်ညွန့်၊ (၂) အရှေ့ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ် တိုင်မှူး ဗိုလ်ချုပ်မောင်အေး၊ (၃) စစ်ဦးစီးအရာရှိချုပ်(ရေ)ဗိုလ်ချုပ်သန်းညွန့်၊ (၄) စစ်ဦးစီးအရာရှိချုပ်(လေ)ဗိုလ်ချုပ်သိန်းဝင်း၊ (၅)ဌာႏနဆဲင်ႏရာꩻဝွန်ႏတန်ဖုံႏ၊ တပ်မတောႏအတန်အကယ်ႏဖုံႏ၊ ဖြောဝ်ꩻခမ်းကိုကအောဝ်ႏဒါႏ အုပ်ချုပ်ရေꩻအတန်အကယ်ႏဖုံႏ ကျွꩻထင်ႏလွဉ်နောဝ်ꩻသွူ။

ပီအဲန်အိုဖဲ့ꩻ[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]

(၁)ဗိုလ်မှူးတန်အောင်ႏခမ်းထီ၊ ဥက္ကဋ္ဌ၊ (၂)ဗိုလ်မှူးတန်ခင်ကျော်ညို၊ ဒု-ဥက္ကဋ္ဌ၊ (၃)ဗိုလ်မှူးတန်ခွန်ဝိဇ္ဇာႏ၊ အွဉ်အကိုရေꩻချုပ်၊ (၄)ဗိုလ်မှူးစံလွင်၊ ခမ်းထီကောႏမတီႏ၊ (၅)ဗိုလ်မှူးဟိုက်ဇော်ဝမ်း၊ ခမ်းထီကောႏမတီႏ၊ (၆)ဗိုလ်မှူးခွန်ကျောႏခမ်း၊ ခမ်းထီကောႏမတီႏ။

ပ-အ-မ-ဖဖဲ့ꩻ[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]

(၁)ဖြားတန်ကျော်သိန်း၊ နာယက၊ (၂)ဖြားတန်မောင်ငွေ၊ ဥက္ကဋ္ဌ၊ (၃)ဖြားတန်ခွန်မောင်တုတ်၊ တွယ်ꩻဖက်အွဉ်အကိုရေꩻ၊ (၄)ဖြားတန်ခွန်သိန်းဖေ၊ ဗဟိုႏကောႏမတီႏ၊ (၅)ဖြားစံအောင်၊ ပ-အ-မ-ဖ အမတ်လီꩻ (ရောက်ꩻစောက်ꩻ)သီးဖုံႏနောဝ်ꩻသွူ။ ထူႏငိမ်ꩻချံꩻရေꩻ ကထွိုင်ႏထွူနောဝ်ꩻ ဖေႏနေးကမာꩻနွောင်ꩻ ဟံႏနယ်ႏလွိုင်ႏကွိုန်ꩻရေꩻ ထာꩻမာꩻအတွက် တောင်ႏကီꩻခရဲင်ႏတွမ်ႏ လွိုင်လင်ခရဲင်ႏ(၂)ခရဲင်ႏယို နဲင်ႏငံႏတောႏအတန်အကယ်ႏ အွဉ်ႏထွော့လွေꩻဖေႏ အထူꩻဒေႏသ(၆)ဟံႏနယ်ႏနောဝ်ꩻသွူ။ အထူꩻဒေႏသ(၆)ဟံႏနယ်ႏအကို ကအောဝ်ႏအုံသော့ꩻဒါႏ ခမ်းရင်ꩻသားဖုံႏ အံႏအွꩻကွဉ်ကꩻ အုံအောဝ်ႏရေꩻ ဖေႏနေးအဆင်ႏကပြေႏနောဝ်ꩻ ကထွာဒါႏ စွိုးခွိုꩻခေါင်းဆောင်တန်ဖုံႏ တဲမ်းထွို့ꩻလွေꩻဖေႏ နေင်ႏဒွေါင်ႏနေင်ႏဆွာꩻ ထာꩻမာꩻရဲဉ်ႏတဲင် လွိုင်ႏကွိုန်ꩻသာႏယာႏရေꩻထာꩻမာꩻရဲဉ်ႏတဲင် လွိုင်ႏကွိုန်ꩻသာႏယာႏရေꩻထာꩻမာꩻကိစ္စယို ဒင်ႏပျꩻကွီထေ့လွေꩻ နဲင်ႏငံႏတောႏထျꩻတွော့ꩻ တယ်ႏစ ၁၉၉၁-ဗာႏနေင်ႏ ဗꩻတွိုႏလွေꩻ ၂၀၁၃-ဗာႏနေင်ႏကို ကမာꩻအောင်ႏမျင်ႏထွူလဲဉ်းဒါႏ ထာꩻမာꩻဖုံႏနောဝ်ꩻ-

ပညာႏရေꩻ[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]

(၁)အထကအရန်း - ၂၄ ကျောင်ꩻ၊ (၂)အလကအရန်း - ၁၅ ကျောင်ꩻ၊ (၃)အမကအရန်း - ၅၂ ကျောင်ꩻ၊ (၄)မူကြို ၉ ကျောင်ꩻ (၅)ဘော်ဒါဆောင် ၆-ဖြုံႏ။

ခြွိုင်ႏသန်ꩻရေꩻ[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]

(၁)တွိုက်နယ်ႏတသီႏယွုံႏ ၇-ဖြုံႏ၊ (၂)ခြွိုင်ႏသန်ꩻရေꩻဌာႏန ၁၀-ဖြုံႏ၊ (၃)ခြွိုင်ႏသန်ꩻရေꩻဌာႏနခွယ်ꩻ ၂-ဖြုံႏ၊ (၄)ခြွိုင်ႏသန်ꩻရေꩻဌာႏန အပေႏစား ၄-ဖြုံႏ။

တဖူꩻလွေꩻသဲင်ꩻရေꩻ[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]

ကမာꩻလွေꩻဖေႏဒါႏ တဖူꩻကတ္တရာ၊ တဖူꩻဒါလုံး၊ တဖူꩻထုဲင်တွောင်းဟံႏဖုံႏနောဝ်ꩻ တောင်ႏကီꩻ-ကျောက်တလွုံꩻ၊ သုဲင်ꩻခေါဝ်-ကျောက်တလွုံꩻ၊ နောင်တရား-ကျောက်တလွုံꩻ၊ ဟိုတွူး-ပဆျာႏကြိုႏ၊ ကျောင်ꩻခယ်ႏ-ပင်အွဉ်း၊ သီႏသဲင်ႏ-နောင်ထောဝ်၊ တောင်ႏကီꩻ-ချို့ꩻထီ၊ သုဲင်ꩻခေါဝ်-နမ်းစဲစ်၊ နမ်းဖါမူ-နမ်းတုတ်ꩻ၊ မီးသွေးချောင်း-အင်းတိန်၊ ဟိုပုံꩻ-ကန်တွောင်း-ပင်ဟုဲင်ꩻ-ဝမ်းတွူး၊ ဟိုတွူး-မုဲင်းကောင်၊ နောင်ကာꩻ-တွန်းမွန်း၊ ပင်ခြဲက်ꩻ-နောင်စင်း၊ ကက္ကူႏ-သုဲင်ꩻခေါဝ်၊ မောက်ꩻပီ-လွယ်ကောႏ-စတဲင်နုဲင်းနောဝ်ꩻဖုံႏသွူ။

လိတ်တွိုက်(စာတိုက်) ၇-ဖြုံႏ[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]

ကြေးနန်းရွုမ်ꩻ ၃-ဖြုံႏ၊ တယ်လီဖုန်း ၁၉-ဖြုံႏ၊ လျပ်စစ်ဓာတ်အား ၂၉-ဖြုံႏ။ ကွပ်စွဉ်ႏငိမ်ꩻချံꩻရေꩻကေꩻဇူꩻ ပါတွမ်ႏစွိုးခွိုꩻခေါင်းဆောင်တန်သီး ဂွုဏ်ႏကေꩻဇူꩻ ကျိုꩻစာꩻတွူႏတရန်မုꩻတဲင် ၂၀၀၈-ဗာႏနေင်ႏကို နွောင်ꩻဟံႏတောႏ ကတဲမ်းထွို့ꩻဒါႏ ခမ်းထီအခေႏခံႏ ဥပဒေႏဖွဲ့ဗူႏပွုံႏကိုနောဝ်ꩻ (၁)ဝေင်ꩻနယ်ႏဟိုပုံꩻ (၂)ဝေင်ꩻနယ်ႏသီႏသဲင်ႏ (၃)ဝေင်ꩻနယ်ႏပင်လောင်ꩻ-စတဲင် ဝေင်ꩻနယ်ႏ(၃)ဖြုံႏယို နွောင်ꩻဟံႏတောႏ အွဉ်ႏထွော့လွေꩻဖေႏ ပအိုဝ်ႏနမ်းပဲင်ႏအုပ်ချုပ်ခွင်ꩻလꩻဟံႏနယ်ႏ(ဒေႏသ)နောဝ်ꩻသွူ။ ၂၀၁၀-ဗာႏနေင်ႏ၊ လာနိုဝင်ဘာ(၇)နီꩻအကို နွောင်ꩻဟံႏတောႏ ကမာꩻလွေꩻဒါႏ ပါတီစုံဒီမိုကရေစီ အထွေထွေလွိုက်ရွေꩻပွယ်ꩻအလꩻ P-N-O ပါတီ ဖြားတန်ခွန်နေဝင်းထွန်း၊ တောင်ႏကီꩻနောဝ်ꩻ လွိုက်ရွေꩻလꩻလွေꩻ စွိုးခွိုꩻလွတ်တောႏ နမ်းခြောင်ꩻတင်၊ ဖြားတန်မောင်သောင်း (ဝေင်ꩻနယ်ႏပင်လောင်ꩻ)၊ ဖြားတန်ခွန်သိန်းဖေ (ဝေင်ꩻနယ်ႏဟိုပုံꩻ)၊ ဖြားတန်ဝင်းကို(ဝေင်ꩻနယ်ႏသီႏသဲင်ႏ)သီးဖုံႏနောဝ်ꩻ လွိုက်ရွေꩻလꩻလွေꩻ ခမ်းသားလွတ်တောႏ နမ်းခြောင်တင်နောဝ်ꩻသွူ။ ကလွိုက်ရွေꩻဒါႏ ဖြောဝ်ꩻခမ်းနယ်ႏ ခမ်းနယ်ႏလွတ်တောႏအရန်းနောဝ်ꩻ (ဝေင်ꩻနယ်ႏသီႏသဲင်ႏ)အခေါဝ်နောဝ် ခွန်လှသိန်း၊ အခေါဝ်ထင်ꩻ ခွန်မောင်ႏပယ်ꩻ ဝေင်ꩻဘန်းယေန်ႏယို လွိုက်ရွေꩻလꩻတွော့ꩻ ခမ်းနယ်ႏလွတ်တောႏ နမ်းခြောင်ꩻတင်နောဝ်ꩻသွူႏ ကလွိုက်ရွေꩻဒါႏ ဖြောဝ်ꩻခမ်းနယ်ႏ ခမ်းနယ်ႏလွတ်တောႏအရန်း ဟိုပုံꩻဝေင်ꩻနယ်ႏအခေါဝ်နောဝ် ဖြားတန်ခွန်စံလွင်၊ ဝေင်ꩻတောင်ႏကီꩻ၊ အခေါဝ်ထင်ꩻ ဖြားတန်ခွန်အေးမောင် (ဒုံကျောက်တန်ꩻ)ဖုံႏနောဝ်ꩻ လွိုက်ရွေꩻလꩻလွေꩻ ခမ်းနယ်ႏလွတ်တောႏ နမ်းခြောင်ꩻတင်နောဝ်ꩻသွူ။ ကလွိုက်ရွေꩻဒါႏ ခမ်းနယ်ႏလွတ်တောႏအရန်း ဝေင်ꩻနယ်ႏပင်လောင်ꩻ အခေါဝ်ထင်ꩻ ခွန်အောင်နိုင်ဦး (ဝေင်ꩻနောင်တရား)၊ ဝေင်ꩻနယ်ႏပင်လောင်ꩻ အခေါဝ်နောဝ် ခွန်လှဆန်း(ဝေင်ꩻပင်လောင်ꩻ)ယို လွိုက်ရွေꩻလꩻလွေꩻ ခမ်းနယ်ႏလွတ်တောႏ နမ်းခြောင်ꩻတင်နောဝ်ꩻသွူ၊ လွိုက်ရွေꩻပွယ်ꩻ ကထွိုင်ႏထွူနောဝ်ꩻ ပအိုဝ်ႏနမ်းပဲင်ႏအုပ်ချုပ်ခွင်ꩻလꩻဟံႏနယ်ႏ(ဒေႏသ)ရွုမ်ꩻယို နွောင်ꩻဟံႏတောႏ အွဉ်ႏထွော့လွေꩻဖေႏ ဝေင်ꩻနယ်ႏဟိုပုံꩻ၊ ဝေင်ꩻဟိုပုံꩻကိုတဲင် ပအိုဝ်ႏနမ်းပဲင်ႏအုပ်ချုပ်ခွင်ꩻလꩻဟံႏနယ်ႏ(ဒေႏသ)ဦးစီးအစွိုꩻနောဝ်ꩻ ဖွဲ့ဗူႏလွေꩻ နုဲင်းဆလယိုနောဝ်ꩻသွူ- (၁)ဖြားတန်ခွန်စံလွင်၊ ဥက္ကဋ္ဌ၊ (၂)ဖြားတန်ခွန်အေးမောင်၊ စီမံ/ဘဏ္ဍာ၊ (၃)ဖြားတန်ခွန်မောင်ႏပယ်ꩻ၊ လူမု၊ (၄)ဖြားတန်ခွန်လှဆန်း၊ စီးပွား၊ (၅)ဗိုလ်မှူးသက်နိုင်ထွန်း၊ လုံခြုံ/နယ်စပ်၊ (၆)ဖြားတန်ခွန်လှသိန်း၊ သီႏသဲင်ႏ၊ (၇)ဖြားတန်ခွန်အောင်နိုင်ဦး၊ ပင်လောင်ꩻ၊ (၈)စိုင်းအောင်ခင်၊ ဖြောဝ်ꩻနမ်းခြောင်ꩻတင်၊ (၉)ဦးမိုးစည်သူ၊ မန်းနမ်းခြောင်ꩻတင်၊ (၁၀)ဗိုလ်ကြီးထွန်းရ၊ တပ်နမ်းခြောင်ꩻတင်၊ (၁၁)ဗိုလ်ကြီးမင်းနောင်၊ တပ်နမ်းခြောင်ꩻတင်၊ (၁၂)ဦးတိုးလွင်၊ အွဉ်အကိုရေꩻ-စတဲင်ပုဂ္ဂိုလ်ႏနေးနောဝ်ꩻဖုံႏသွူ။ နီနာꩻပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻ ဘဝအဆင်ႏအရန်း ကတွိုႏဆွိုက်လွဉ်ဗာႏနုဲင်းယိုနောဝ်ꩻ ကွပ်စွဉ်ႏစွိုးရက် ပအိုဝ်ႏခွန်နင်ꩻသီး စေႏတနာႏ၊ မေတ္တာႏအဗွန်အဟွုံႏ အဂွုဏ်ႏကေꩻဇူꩻ အရာႏအကောဝ်ႏတဲင် ယိုခါ စွိုးခွိုꩻလွတ်တောႏ အမတ်ကထွာဒါႏ ဖြားတန်ခွန်နေဝင်းထွန်း၊ ခမ်းသားလွတ်တောႏ အမတ်ကထွာဒါႏ ဖြားတန်မောင်သောင်း၊ ဖြားတန်ခွန်သိန်းဖေ၊ ဖြားခွန်ဝင်းကို-စတဲင် ပုဂ္ဂိုလ်ႏဖုံႏယိုနောဝ်ꩻ ဝင်ꩻလိုꩻမျိုꩻလောင်ႏလင် အုံအောဝ်ႏဗာႏနေးမုဲင်ꩻလဲ့ နီစွိုးခွိုꩻလိုꩻမျိုꩻ ဖေႏနေးကအုံအောဝ်ႏဗာႏနုဲင်းနုဲင်းနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏလိုꩻကျိုꩻစာꩻ တွူႏတရန်လွေꩻဖေႏ လွတ်တောႏကိုအကျောင်ꩻ ဒင်ႏပျꩻနယ်လွေꩻဖေႏ တွမ်ႏရွမ်ဖြုဲင်ꩻယိုနောဝ်ꩻသွူ။ နမ်းသꩻနီပါꩻ ယံချံꩻသာႏဒျာႏ-[၁][၂]

အာႏကွိုꩻ[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]

  1. ခွန်ချွန်း-မုဲင်းကောင်
  2. မောင်းမွူးခံꩻ အမုဲင်-၁၈၊ မဲ့ငါ-၃