ဆ
"ပအိုဝ်ႏငေါဝ်းတွိုင်ꩻ" ၁။ ဆꩻကီနꩻ၊ ဆꩻလ ကတွိုန်ႏ၊ အထာႏဝငွဉ်ꩻ။ ၂။ ဆꩻချာဖဲ့ꩻလဲ့ တမွေးတောဝ်း၊ ဆꩻငါဖဲ့ꩻလဲ့ တမွေးတဝ်း၊ အဝ်ႏဝီႏဝါးဒျာႏ အခါႏလဲႏ နုဲင်းတောင်းပွိုလား။ ၃။ ဆꩻမုဲင်ꩻရွဉ်အာ ဆꩻမုဲင်ꩻအောင်ႏ၊ ဆꩻမုဲꩻတောင်ꩻအာ ဆꩻမုဲင်ꩻနွောင်ꩻ။ ၄။ ဆရာႏကျောင်ꩻ စွဲးကမ်း၊ ဆရာႏလမ်း စွဲးကို။(ဒေါ့ꩻေြဖာဝ်ႏခွုမ်မာꩻ လꩻအစွဲးအကမ်း အဖဲ့ꩻဖဲ့ꩻအခေါဝ်ခေါဝ်။) ၅။ ဆရာႏခို ကြော့ꩻဖေႏကတူႏ၊ ဆရာႏမူႏ သွို့ꩻဖေႏပဒေ။ ၆။ ဆရာႏဖို့ꩻလိုꩻ၊ မုံꩻသွိုꩻ ဖို့ꩻဖိုး။(ဆရာႏအာ အနယ်ꩻအလုဲင်ꩻအာတဲင် လိုꩻအာယိန်းခဲဉ်ꩻတဝ်းထဲင်း။) ၇။ ဆရာႏဟဝ်မꩻ ဆဲꩻကပ်၊ ဆရာႏဟဝ်မꩻ ဝင်ꩻအုံခိုႏ၊ ပုဂ္ဂိုလ်ႏဟဝ်မꩻ ဝင်ꩻအုံထေ့၊ သေင်ႏဟေ့ꩻဟောဝ်မꩻ ဝင်ꩻအုံကွူႏ၊ ထီမဉ်ႏစွူမꩻ ဝင်ꩻအွꩻလူး၊ တဖူꩻမဉ်ႏစွဉ်ႏမꩻ ဝင်ꩻထွေထောင်၊ သီႏလငတ်ꩻဗောင် အွဉ်ႏခြꩻနမ်း၊ အထောက်အကမ်း ဆရာႏဂွုဏ်ႏ။ ၈။ (က) ဆရာႏအကျံႏ တကာႏကံႏ၊ အမန်ႏချံꩻသာႏရင်ꩻ။ (ခ) ဆရာႏအကျံႏ တပဲ့ꩻကံႏ အမန်ႏ ချံꩻသာႏရင်ꩻ။ ၉။ ဆရာႏအာ တယ်ႏဘုရာꩻ ထွာယို့။ ၁၀။ ဆရာာႏအာ လိုꩻဆာသီ။(ယိုနီပွုက် ဆရာႏအာတဲင် ခွေတစွိုး၊ နာꩻတမျိုꩻ အနယ်ꩻအလုဲꩻအာ၊ အယူႏအဆဝါႏဒအာတွော့ꩻ တဲႏဘုရာꩻ တသပ္ပယ်ႏလꩻတောဝ်း တကုဲင်နုဲင်းယို့၊ ကုယာလွုမ်ꩻလာ လိုꩻဆာလဲ့ တရေꩻတငက်လꩻတောဝ်း၊ အသီမားဝွစ်ထိုꩻထဲင်း၊ ဗွိုန်ပီနဝ်ꩻနေနေ မာꩻထာꩻမာꩻတမျိုꩻမျိုꩻလဲ့ မာꩻတွိုင်ꩻတထွာတဝ်း၊ တအောင်ႏမျင်ႏတဝ်းနဝ်ꩻသွူ။) ၁၁။ ဆာႏဗွေမို့ꩻ တထွꩻေတာဝ်း မွူးတွမ်ႏလာ၊ ဖူးဝေးအာ တတွာတောဝ်း မာတွမ်ႏဝါꩻ။ ၁၂။ ဆာႏလွိုင်ႏလဲ့ တလေထွꩻတောဝ်းလာ၊ ဆာႏအာလဲ့ တလေထွꩻတောဝ်းမွူး။ ၁၃။ ဆူးဆီး ပိုဟဲ့ꩻဖါ၊ ဆော့ဆာ မာဟဲ့ꩻဝါꩻ။ ၁၄။ ဆေ့ꩻ တꩻတျာ၊ အာ အကွို့ꩻ။ ၁၅။ ဆုဲင်ꩻဆုဲင်ꩻ မွိုင်ꩻနုဲင်ꩻလူး။ (ပါꩻမုဲင်ꩻ တထီႏထွꩻလွဉ်ꩻတောဝ်း ထာꩻဆꩻငါ (အနာႏဂတ်)တဲင် မာꩻအမုꩻကိစ္စမျိုꩻမုဲင်ꩻလဲ့ မာꩻထွူထွူ မွိုင်မွိုင်စွဉ်ႏသွော့ ယိုခါခဲ့ꩻခဲ့ꩻ။) ၁၆။ ဆုဲင်ꩻမꩻ သေ၊ ေဆမꩻ သုဲင်ꩻ။ ၁၇။ ဆော့ꩻဆာမွေးစွဉ်ႏ သꩻမောင်ꩻ၊ ဆောင်ꩻဆာမွေးစွဉ်ႏ သꩻရာႏ။ ၁၈။ ဆို့ꩻတခေါ့ꩻ ရာႏမောက်ကြင်ꩻ၊ ဆို့ꩻလင်ꩻတဒွီ ရာႏဟန်ႏနွန်း၊ ပါꩻမုဲင်ꩻကအီႏယွုမ်း။ ၁၉။ ဆို့ꩻလက်ꩻ၊ ဗက်ꩻမဉ်ꩻ။ ၂၀။ ဆို့ꩻသေꩻလက်ꩻမꩻ လွစ်သောင်၊ ခူႏသေꩻအောင်မꩻ လွစ်အွို့ꩻ။ ၂၁။ ဆို့ꩻအမွူး ကွိုꩻအံႏအရာႏ၊ သွဉ်ပညာႏ ကွိုꩻအံႏလွဉ်ꩻအမျတ်။ ၂၂။ ဆင်ငိုꩻနောဝ်ꩻနွောင်ꩻလဲ့ ခေါ်ငိုꩻနောဝ်ꩻနွောင်ꩻတောဝ်း။ (အနမ်းနောဝ်ꩻ လို့ဆေ့ꩻ၊ လို့တလဲင်ႏလွုမ်ꩻလဲ့ တွိုႏအခြွိုင်းခြောဝ်ႏ ကိရိယာႏငိုꩻနဝ်ꩻ လို့အာဆုဲင်ꩻတေား အလဲင်ႏလဲင်ႏအခြွိုက်ခြွိုက်။) ၂၃။ ဆင်ထီးတွူး ဆင်မွူးလွေꩻလွဉ်ꩻ။(ကေားအွဉ်သား ကအွဉ်အတွိုင်ꩻ ကေားထွေလွဉ်ꩻသား စူꩻလွဉ်ꩻ၊ ထွေလွဉ်ꩻ၊ နေးနာႏလွဉ်ꩻ၊ ခွုမ်မာꩻလွဉ်ꩻနောဝ်ꩻသွူ။) ၂၄။ ဆင်ထွို့ꩻယိုꩻ၊ လိုꩻထွို့ꩻယပ်ꩻ။ ၂၅။ ဆင်ထွိုင်ꩻနောဝ်ꩻယိုꩻ၊ လိုꩻထွိုင်ႏနောဝ်ꩻယပ်ꩻ။ ၂၆။ ဆင်ဖြွီꩻယို စွိုင်အီဆျာ တတဉ်ႏတောဝ်း၊ ဆျာဖြွီꩻယို စွိုင်အီဆင် တခံႏတောဝ်း။ ၂၇။ ဆင်ဗွာမဲ့ငါ ဆင်ဖြေင်း တထွားဗွိုန်ႏတောဝ်း။ (လွေꩻထေ့ခွန်သီး လိုꩻတန်သီး အဒွိုအထျꩻ တဗွိုန်ႏတောဝ်း။) ၂၈။ ဆင်မဲ့ခေ့ꩻ ဖါႏတနွိုင်။ (ခွုမ်မာꩻပေါင်ꩻဆင် တငီႏတငါထာꩻ၊ တဆင်ႏချင်ႏတဝ်းဟဝ်ဟဝ်။) ၂၉။ ဆင်ယွောင်တဲ့ တတွာဒွိုန်းက ပနား။ (လိုꩻခြွေနဝ်ꩻ မော့ꩻစွဉ်ႏ ထာꩻဆင်ꩻရယ်ꩻဒုက္ခလဲ့ အဝ်ႏချံꩻသာႏနေဒွိုန်းကတန်တန်အာအာ၊ အနီꩻအရင်ꩻလဲ့ တလို့စင်တောဝ်း။) ၃၀။ ဆင်သီ ဒုိ့ꩻစွဉ်ႏဗဲဖြို့ꩻ တဗဉ်ႏတောဝ်း။(အပဲစ်မဉ်ႏအဝ်ႏလွဉ်သွူနောဝ်ꩻ ဒို့ꩻခြိမ်ႏတဗဉ်ႏလꩻတောဝ်း၊ လိုꩻပေႏ အုံလိုꩻတန်ခင်ႏလမ်း တစွစ်ꩻတိုးတောဝ်း၊ တကုမ်ႏလုမ်ႏတောဝ်း။) ၃၁။ ဆိမ်ꩻမဲ့လွေꩻကြွို့ꩻ- ငထဲ့သုံ၊ လွစ်မုံထိုလဲ့ မုံဒွေါင်ႏဆော့ꩻ။ ၃၂။ ဆဲင်ꩻခွမ်ꩻလာꩻ လို့နမ်းလောင်း၊ ဒဲဉ်ဟန်ႏ ကြောင်းဟို့ꩻကို၊ မာꩻနမ်းလိုꩻခို လွူးလိုꩻမူႏ။ ၃၃။ ဆဲင်ꩻထုံꩻပူႏလွို၊ တောင်းပွိုဖြွီꩻခြေင်း၊ ခင်ႏလေင်းဖြွီꩻခတ်ꩻ။ ၃၄။ ဆဲင်ꩻထုံꩻပေႏ အောဝ်ႏထိုလဲဉ်း ဆဲင်ꩻထုံꩻတန်ဆꩻကီ။ (အခွင်ꩻအရေꩻတလꩻတောဝ်း လိုꩻပေႏ၊ လိုꩻအသက်ရွဲႏပေႏသီး ခန်ꩻကျအနမ်း၊ အုံလိုꩻတန်ဆꩻကီ ဒေါ့ꩻဖြောဝ်ႏခွုမ်မာꩻလွိုပြဲဉ်ထာꩻ။) ၃၅။ ဆုံ ဆို့ꩻဒဲဉ်သီႏ၊ ထထီႏ ဆို့ꩻဒဲဉ်ဟား။ ၃၆။ ဆျာဒီႏ ထဲ့ဒင်ႏလုံး ဆျာဒီႏပꩻ၊ လုံးထဲ့ဒင်ႏ ဆျာဒီႏ ဆျာဒီႏပꩻ။ (မာꩻပီးမုဲင်ꩻမုဲင်ꩻလဲ့ တနွောင်ꩻတောဝ်းဝင်ꩻ၊ ဆာပဉ်ဖဲ့ꩻဒျာႏထာꩻ။) ၃၇။ ဆျာဗေင်ႏလဲ့ ထွꩻတဗေင်ႏတောဝ်း။( နီနဝ်ꩻ အုံဖွီအဝ်ႏကြီႏကြွို့ꩻထာꩻ တနန်းတခီတောဝ်းထာꩻမုဲင်ꩻမုဲင်ꩻလဲ့ နီရန်ႏသူႏနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏကျံႏတေ့ꩻနီ။) ၃၈။ ဆျာမီꩻယာႏ အွီႏလဲဉ်း ဆျာလမ်းယာႏ။ (အသꩻကိုယူႏဆ ထင်းတန် လိုꩻတသဉ်လိုꩻညာꩻ၊ လိုꩻအထန်ႏနဝ်ꩻ ယံကျလဲဉ်း လိုꩻမဉ် လိုꩻဗော့ꩻ လိုꩻအကို။) ၃၉။ ဆျာမီꩻ အုံသေင်ႏခမ်း၊ ဆျာလမ်း အုံလွဉ်ꩻဒုံ။ ၄၀။ ဆျာမွူးတခြဲစ်ꩻ ဆျာထီးအံႏ။ ၄၁။ ဆျာမွူးအူႏထာꩻ ထာꩻတလေတောဝ်း၊ ဆျာထီးအူႏမꩻ ထာꩻေသ။ (လိုꩻမူႏဒေါ့ꩻထာꩻ ဩဇာႏအာႏဏာႏတဲႏတောဝ်း၊ တအဲဉ်ထောဝ်း၊ ဝင်ꩻတနာႏတောဝ်း၊ ဝင်ꩻတနေးတောဝ်း၊ တစူꩻတောဝ်း၊ တထူႏရေꩻတောဝ်း။) ၄၂။ ဆျာလမ်းတွမ်ႏဆျာမီꩻ ငေါဝ်းအူႏပီ၊ ငေါဝ်းငွါဒေါ့ꩻရီ တလီꩻခွဲး။ (လိုꩻတသဉ်တွမ်ႏလိုꩻမဉ် တခွဲꩻချာꩻတဝ်း အွဉ်ႏတရန်းတစားလွုမ်ꩻ။) ၄၃။ ဆျာသီးအမျိုꩻ ထုမ်ႏအံႏဗော့ꩻ လမ်းခါႏ၊ စောက်အာႏသီးအမျိုꩻ ထုမ်ႏအံႏညာꩻဆွဉ်း။ ၄၄။ ဆွခံꩻ ပဉ်စွဲးစွဲး၊ ဟွဲးခံꩻပဉ်ပြဲႏပြဲႏ၊ မာန်ႏစွဲႏအွဉ်ႏဖြို သꩻဖြုံႏထို။ ၄၅။ ဆွေႏပေႏတဗာႏခြုံ၊ ဒုံတဖြုံႏ ပဖြား။ ၄၆။ ဆွေႏ အဝ်ႏတွမ်ႏအခြုံ၊ ဒုံ အဝ်ႏတွမ်ႏပဖြား။ ၄၇။ ဆွေႏ အဲဉ်ထောဝ်း အသွီႏ၊ ကွီႏ အဲဲဉ်ထောဝ်း အလမ်း။(လိုꩻလေႏ လိုꩻလွင်ꩻ လိုꩻဖျင်ꩻ လိုꩻလော် လမ်းပါႏအဲဉ်ထဝ်းနုဲင်းဝင်ꩻ။) ၄၈။ ဆွတ်ꩻချာ တွိုက်လေားတွူႏ၊ တွူႏငါ ခွိုက်တꩻဖွူႏ။ (မာꩻထာꩻမာꩻတမျိုꩻမျိုꩻ မော့ꩻတလူႏ အယပ်ꩻအခုဲင်ႏ အီႏအုံဆွိုး အီႏဆွတ်ꩻချာလဲ့ တထွာတောဝ်း၊ အီႏမာꩻသွုပ်ငါထဲင်းလဲ့ အခေႏနေႏ သမ်းတဖေႏတောဝ်း။) ၄၉။ ဆွတ်ꩻမီႏဆွော့ꩻလဲ့ အံႏဗာႏ၊ ဆွတ်ꩻမီႏပနဲဉ်ႏလဲ့ အံႏဗာႏတောဝ်း။ (မီႏသွို့ မီႏကုဲင်း ဝီရိယမီႏအောဝ်ႏလဲ့ လွူနမ်းမွီးသက်ဗွာ၊ အံႏမဗာႏတောဝ်း၊ အံႏအဝ်ဗာႏတောဝ်း။) ၅၀။ ဆွတ်ꩻ မဲဉ်လီလီ၊ ပီ မဲဉ်ဖြင်းြဖင်း၊ ခံႏစွဉ်ꩻယာႏ ခံႏစွဉ်ꩻနမ်း။ ၅၁။ ဆွန်ꩻလွဝင်ꩻစူ နုဲင်းဗေသွီႏ၊ စွီႏလွဝင်ꩻစူ နုဲင်းဗေယွဉ်ꩻ။ (လွေꩻညီꩻသဲင်ꩻသွို အုံညီꩻအောဝ်ႏရောဝ်း၊ ပေါင်ꩻကွိုက်ꩻလွဝင်ꩻ။) ၅၂။ ဆွဉ်းယာ ကွိုꩻအလူး၊ အုမ်ပြူး ကွိုꩻအထီ၊ ဒေါ့ꩻရီလွဝင်ꩻ ကွိုꩻလꩻဉာဏ်ႏ။[၁][၂][၃]