တိက်ꩻနျꩻအာႏ

တိက်ꩻနျꩻအာႏ
ယေဘုယျ သင်္ကေတ	p, P
SI ယူနစ်	ပါစကယ်(Pascal [Pa])
SI အခေႏခံႏ ယူနစ်ဖုံႏ	N/m2, kg/m·s2</sup), or J/m3
SI ဒုဲင်မဲဉ်းသိဉ်း	M L−1 T−2
Derivations from other quantities	p = F / A

တိက်ꩻနျꩻအာႏ (မန်း: ဖိအား) (အိန်းကလေတ်: Pressure) (သင်္ကေတ : p တဝ်းလဲ့ P) တေက်ꩻနျꩻအာႏ ကရိုꩻယို အခေႏခံႏကအွဉ်ႏထွော့ခါꩻ အလုဲင်းအကွင်ꩻ (မိဉ်ႏတမွေးတောဝ်း) ယူနစ်ဧရိယာႏတဗာႏ (unit area) မဲ့ငါ(မျက်နှာပြင်)အလောင်း ကထဲ့လူး ထောက်မဲဉ်ႏ(၉၀°) နေး အာႏ(force) တစားတဲင် ၊ အာႏယိုနောဝ်ꩻ လဲဉ်းလင်ꩻလူးတရျားရျား မဲ့ငါလောင်းနောဝ်ꩻသွူ။ (Gauge (gage) pressure ) ကရိုꩻနောဝ်ꩻ တိက်ꩻနျꩻအာႏ တမျိုꩻတဲင် တဲက်တွိုင်ꩻနယ်ဗာႏတောမ်ႏ အသောင်အရင်ꩻ(တလီꩻထု) တိက်ꩻနျꩻအာႏနောဝ်ꩻသွူ။

မန်နိုမီတာ ပဲက်ပြောင်ႏအကို အလွီးထီ (ငွေ့ရည်,fluid) အထိုပမာႏဏ တဗွိုန်တောဝ်းလို့ဝါင်ꩻယို အချိုꩻထဲ့ညီႏတောမ်ႏ တိက်ꩻနျꩻအာႏတဗွိုန်တောဝ်းလို့ဝါင်ꩻနောဝ်ꩻသွူ။: $h={\frac {P_{a}-P_{o}}{g\rho }}$

ကပေ့ꩻပိစ်ခါꩻ တခြိုꩻဝတ္ထု ကအွဉ်ႏသော့ꩻအီတစွိုးစွိုးအတာႏ(container)အကို အဖွန်ႏဖုံႏတဆေဉ်ခွိုင်း(အမှုန်များ၏ လွင့်စဉ်ရိုက်ခတ်မှု)တဲင် ကထဲ့လူးဒါႏအာႏတစွိုး ယို အွဉ်ႏနယ်ခါꩻတောမ်ႏပုင်ႏ

ကအောဝ်ႏအာမွေး တဲက်ထာꩻယူနစ်(units) ဖုံႏယို အွဉ်ႏနယ်အီ တိက်ꩻနျꩻအာႏအတာႏ သုင်ꩻအီနောဝ်ꩻသွူ။ တဲက်ထာယူနစ်ယင်ဟန်ႏနောဝ်ꩻ အာႏတစား (a unit of force) ယို အံႏ(÷) တောမ်ႏ ကအွဉ်ႏထွော့ အလုဲင်းအဝွိုင်ꩻ (a unit of area) တဲင် လꩻလွဉ်နောဝ်ꩻသွူ။ ကလꩻဖုံႏယို နဲင်ႏငံႏအာခမ်းပေါင်ꩻစွုမ်ႏ တိက်ꩻနျꩻအာႏယူနစ် (International System of Units - သင်္ကေတ: SI ) ထျꩻကလင်ꩻလွဉ် ပါသကယ် (pascal -သင်္ကေတ Pa)ကရိုꩻနောဝ်ꩻ တမီတာအလုဲင်း(square metre)ယို အာႏအောဝ်ႏ တနျူတန် (newton) ရိုꩻနုဲင်းနောဝ်ꩻသွူ။ သင်္ကေတအနေႏနဝ်ꩻ ထွာ (N/m²) သွူ။ နုဲင်းနောဝ်ꩻအတွိုင်ꩻ (၁)လဲက်မ အလုဲင်းအကိုအာႏအောဝ်ႏ (၁)ပေါင် ကရိုꩻဒါႏ တဲက်ထာမှုစနစ်နောဝ်ꩻ ခေတ်ကရီးခ့ ဗြိတိသျှတဲက်ထာမှုပုင်ႏစံႏ (imperial) တောမ်ႏ အမေႏရိကန်ႏထုင်ꩻစံႏတဲက်ထာမှုစနစ် (US customary) ဖုံႏနောဝ်ꩻသွူ။

တိက်ꩻနျꩻအာႏယို တလီꩻထုတိက်ꩻနျꩻအာႏစံႏ(စံႏ=ကအွဉ်ႏထွော့ခါꩻ - ထုင်ꩻစံႏ ) (standard atmospheric pressure) ယိုလဲ့ ကုဲင်းအွဉ်ႏနယ်ဒါႏတဲင် တလီꩻထုတိက်ꩻနျꩻအာႏ (atmosphere - သင်္ကေတ: atm)ယို ကိရိယာႏတဲက်တိက်ꩻနျꩻအာႏ မန်နိုမီတာ(Manometer) အတာႏ အခေႏခံႏယူနစ် (တဲက်ထာစနစ်)ကထွာဒါႏ ထီ စင်တီမီတာ၊ မာစျူရီ မီလီမီတာ တောမ်ႏ မာစျူရီ လဲက်မ - ကရိုꩻယို မဲဉ်ဒေါ့ꩻအီလွေꩻ ကိရိယာႏတဲက်ထာအီတိက်ꩻနျꩻအာႏ မန်နိုမီတာ ပဲက်ပြောင်ႏအကို ကအောဝ်ႏဒါႏ အထီ (မိဉ်ႏတမွေးတောဝ်း) အလွီးတစား အထိုပမာႏဏနောဝ်ꩻသွူ။ နောဝ်ꩻမꩻတဲင် စင်တီမီတာ၊ လဲက်မ စတဲင် တဲက်ထာမှုအတာႏ အွဉ်ႏနယ်ဖေႏယူနစ်ဖုံႏနောဝ်ꩻသွူ။

အဓိပ္ပါယ်ႏ ကဖွင်ꩻဗွောင်နယ်ချက်

တိက်ꩻနျꩻအာႏ ကရိုꩻနောဝ်ꩻ တခြိုꩻဝတ္ထုတဗာႏမဲ့ငါ တယူနစ်ဧရိယာႏကအောဝ်ႏအလောင်း ထောင့်မဲဉ်ႏ(၉၀°)ကထဲ့လူးဒါႏ အာႏအဆေ့ꩻအအာ(ပမာဏ)နောဝ်ꩻသွူ။ တိက်နျꩻအာႏအတာႏ သင်္ကေတနောဝ်ꩻ p or P နောဝ်ꩻသွူ။ အုဲင်းယူးပက်ခ် (IUPAC) ကရိုꩻဒါႏ ကသုံꩻအီဓါတုဗေဒ နဲင်ႏငံႏခမ်းအာသမဂ္ဂအစွိုꩻ တရာꩻဝင်ႏ ကမိန်းအွဉ်ႏနယ်ခါꩻနောဝ်ꩻ p အက္ခရာႏ လိတ်ဖြုံႏအပေႏစားနောဝ်ꩻသွူ။ ကွယ်ႏတွော့ꩻ အသုင်ꩻကလုဲင်းကအာနောဝ်ꩻတဲ့ P အက္ခရာႏ လိတ်ဖြုံႏအတန်စားဒျာႏသွူ။ အက္ခရာႏ အတန်၊ အပေႏ ယို အသုင်ꩻအီဒါႏနယ်ႏပယ်ႏအတာႏ တယောဝ်း၊ တွက်ချက်ခွုမ်မာꩻ ထာꩻမာꩻအကို ပုင်ႏစံႏဗွိုန်နွောင်ꩻ သင်္ကေတဖုံႏကထွာဒါႏ စွန်ꩻအာႏ (power) တောမ်ႏ အဟုန်ႏ (momentum) ပါသော့၊ တပါသော့ꩻတောဝ်း အလောင်းတယောဝ်း၊ ကတဲမ်းကသုင်ꩻပုင်ႏစံႏအလꩻတယောဝ်း ထွာအထျꩻဖိုင်ႏဒျာႏနောဝ်ꩻသွူ။

ပုင်ႏသီနယ်ꩻ

Conjugate variables of thermodynamics

တေက်ꩻနျꩻအာႏ Volume (Stress) (Strain) အလျားခိန်ႏ Entropy Chemical potential Particle number

သင်္ချာပုင်ႏစံႏနောဝ်ꩻ :

$p={\frac {F}{A}},$

where:

$p$ ယိုထွာ တိက်ꩻနျꩻအာႏ တဲင်

$F$ ယိုထွာ ထောင့်မဲဉ်ႏ(၉၀°)ကထဲ့ဒါႏ အာႏအဆေ့အအာ ပမာဏ

$A$ ယိုထွာ ကအောဝ်ႏခွိုင်းဒါႏ မဲ့ငါအလုဲင်း (ဧရိယာႏ)နောဝ်ꩻသွူ။

တိက်ꩻနျꩻအာႏယို ထွာ သကေလာတန်ႏဖိုꩻ (စကေလာ, scalar quantity)နောဝ်ꩻသွူ။ တိက်နျအာႏနောဝ်ꩻ အသွုပ်ဝွို့ဖေႏ မဲ့ငါတဗာႏအလောင်း အာႏကထဲ့လူးထောင့်မဲဉ်ႏ (normal force) တောမ်ႏ ဗဲက်တာဧရိယာႏအကွို့ꩻအခေါဝ် (vector area element) နောဝ်ꩻသွူ။ တိက်ꩻနျအာႏယို အောဝ်ႏ ပမာဏလွုမ်ꩻ (အီႏခြိလွေꩻတထွောင်းထွောင်းတာႏ အာႏအဲဉ်ထောဝ်း) ထွာဒျာႏ အချိုꩻအလꩻကိန်ꩻသီတဲင် သွုပ်ဝွို့ဖေႏ ထောင့်မဲဉ်ႏထဲ့ဗဲက်တာနီဗာႏ (normal vectors - ထောင့်မဲဉ်ႏထဲ့အာႏ တောမ်ႏ ထောင့်မဲဉ်ႏထဲ့ ဧရိယာႏဗဲက်တာ)နောဝ်ꩻသွူ။

သင်္ချာပုင်ႏစံႏအနေႏ :

$d\mathbf {F} _{n}=-p\,d\mathbf {A} =-p\,\mathbf {n} \,dA.$

အာႏယိုထဲ့လူး မဲ့ငါအလောင်းတဲင် ထောင့်မဲဉ်ႏထဲ့ဗဲက်တာနောဝ်ꩻ အချက်ကအွဉ်ႏနယ် မဲ့ငါ ကအောဝ်ႏအွိုးတဖဲ့ꩻ(မျက်နှာပြင်မှဆန့်ကျင်ရာ)ယို ထွာလွဉ်အနှုတ်သင်္ကေတနောဝ်ꩻသွူ။ ညီမျှခြင်း ဖဲ့ꩻကီယိုနောဝ်ꩻ အလွီးထီ (ငွေ့ရည်, fluid) ကခွိုင်းဗာႏ မဲ့ငါ (S) တွိုင်ꩻအတာႏ မဲ့ငါနောဝ်ꩻလောင်း အလွီးထီအာႏလို့လို့စင်စင်ကထဲ့လူး မဲ့ငါ(S) အလောင်း ကအောဝ်ႏဒါႏ မဲ့ငါပေႏပေႏဖုံႏ (အနုစိတ်မျက်နှာပြင်လေးများ)ပေါင်ꩻစုထိုꩻဒျာႏနောဝ်ꩻသွူ။

တိက်ꩻနျꩻအာႏအကို အီးလဲဉ်းလွေꩻ(လားရာ) အွိုးယို၊ အွိုးနောဝ်ꩻ ကရိုꩻဒါႏ အွဉ်ႏနယ်ချက်ဖုံႏယို တမဲဉ်းတောဝ်း။ အောဝ်ႏ အရွယ်ႏပေႏတန် (ပမာဏ)လွုမ်ꩻတဲင် ရေႏမိုးအရပ် အီႏလဲဉ်းလွေꩻအရပ် တအောဝ်ႏတောဝ်းသွူ။ အွိုးကီယိုဟွဉ်ႏ ကအွဉ်ႏပွိုင်းဝွို့နယ် အာႏတစားနောဝ်ꩻ အီႏလဲဉ်းလွေꩻ အီႏတသွိုးလွေꩻ (လားရာ) အောဝ်ႏနောဝ်ꩻသွူ။ ကွယ်ႏတွော့ꩻ တိက်ꩻနျꩻအာႏ တအောဝ်ႏတောဝ်းသွူ။ မဲ့ငါ ကအောဝ်ႏခင်ႏလမ်း မိဉ်ႏပြောင်ꩻထိုꩻနောဝ်ꩻ ကထဲ့လူးထောင့်မဲဉ်ႏ(၉၀°)အလꩻ အာႏ ယိုလဲ့ နုဲင်းနောဝ်ꩻအတွိုင်ꩻ ပြောင်ꩻလုဲင်ႏထိုꩻနောဝ်ꩻသွူ။ ကွယ်ႏတွော့ꩻ တိက်ꩻနျꩻအာႏယိုတဲ တပြောင်ꩻလုဲင်ႏတောဝ်း အောဝ်ႏထွာဗွိုန်ဗွိုန်ဒျာႏနောဝ်ꩻသွူ။

တခြိုꩻဝတ္ထုတဗာႏ အသောင်ဖဲ့ꩻမဲ့ငါ(ဘေးမျက်နှာပြင်, solid boundaries) မိဉ်ႏတမွေးတောဝ်း အကွို့ꩻအခေါဝ် (ဖြတ်ပိုင်း, sections) ကအောဝ်ႏ အမုဲင်ခင်ႏလမ်းတွိုင်ꩻ အလောင်း ထောင့်ထဲ့မဲဉ်ႏ(၉၀°)အတွိုင်ꩻကအောဝ်ႏ အလွီးထီ(ငွေ့ရည်)တစားမဲ့ငါ မိဉ်ႏတမွေးတောဝ်း အခေါဝ်အကွို့ꩻဖုင်ႏအလောင်း တိက်ꩻနျꩻအာႏယို ဖန်းဖြယ်ထဲ့လူးနောဝ်ꩻသွူ။ တိက်ꩻနျꩻအာႏယို သာမိုဒုဲင်းနမစ်အကို ထွာ အခေႏခံႏပမာဏတန်ႏဖိုꩻ (parameter)တဗာႏတဲင် တောမ်ႏ သာမိုင်ဒိုင်းနမစ် ကအောဝ်ႏ ထုထည် နောဝ်ꩻ အချိုꩻထဲ့ပြောင်ꩻချာႏတဗန်ႏ(ပြောင်းပြန်အချိုးကျ)လို့ဝါင်ꩻ နောဝ်ꩻသွူ။

တဲက်ထာမုꩻပုင်ႏစံႏ

Mercury column

တိက်ꩻနျꩻအာႏအတာႏ ခမ်းပေါင်ꩻစွုမ်ႏတဲက်ထာစနစ် (International System of Units - သင်္ကေတ: SI )အကို ပါစကယ်လ် (Pascal - သင်္ကေတ : Pa)နောဝ်ꩻ ၁ မီတာအလုဲင်း (square metre)အလောင်း ကအောဝ်ႏဒါႏ ၁ နျူတန်အာႏ (newton) နောဝ်ꩻသွူ။ (N/m², or kg·m⁻¹·s⁻²). တဲက်ထာမှုအတာႏ (၁၉၇၁) နေင်ႏနောဝ်ꩻ သုင်ꩻသော့ꩻအမိဉ်ꩻ ဝေါဟာရယိုသွူ။ ကရီးခါ (SI)ယူနစ်အတာႏ N/m² ရိုꩻတဲင် အွဉ်ႏနယ်ရိုꩻရိုꩻသျင်ꩻသျင်ꩻနေးလွုမ်ꩻနောဝ်ꩻသွူ။

တဲက်ထာမှုပုင်ႏစံႏအလင် ကထွာဒါႏ ( ၁ လဲက်မစတုရန်းအလုဲင်းကို ကထဲ့လူးဒါႏ အလေꩻထွူႏ ပေါင် - Ibf/in²) တောမ်ႏ ဘား (bar) ဖိုင်ႏယိုလဲ့ အသုင်ꩻအာရောင်တန်သွူ။ သေဉ်တီမီတာ - ဂရန်- သဲက္ကန့် စနစ် (Centimetre–gram–second - CGS) နောဝ်ꩻ တိက်ꩻနျꩻအာႏ တဲက်ထာမှုပုင်ႏစံႏ ယို ထွာ ဘားရီ (barye - သင်္ကေတ: Ba)တဲင် တတွာ ညီႏမျှတောမ်ႏ (1 dyn·cm⁻², (မိဉ်ႏတမွေးတောဝ်း) 0.1 Pa) နောဝ်ꩻသွူ။

တိက်ꩻနျꩻအာႏယို ယင်လဲင်ႏလဲင်ႏနောဝ်ꩻ ၁ စတုရန်းစင်တီမီတာအလောင်း ကအောဝ်ႏဒါႏ ဂရမ်အာႏ (မိဉ်ႏတမွေးတောဝ်း) ကီလိုဂရမ်အာႏ ဖိုင်ႏလဲ့ အွဉ်ႏနယ်အီဒါႏနောဝ်ꩻသွူ။ (g/cm2 or kg/cm2) ပေါင် lb တွယ်ꩻစပ်တဲမ်းတောမ်ႏ 'f' သင်္ကေတ တပါသော့ꩻတောဝ်းတဲင် အွဉ်ႏနယ်နေးတောမ်ႏ 'g'၊ 'kg' ဖိုင်ႏလွုမ်ꩻနောဝ်ꩻသွူ။ အာႏ သင်္ကေတဖိုင်ႏ ကထွာဒါႏ ကီလိုဂရမ်၊ ဂရမ်၊ ကီလိုဂရမ်-အာႏ၊ ဂရမ်-အာႏ ဖိုင်ႏယို SI စနစ်အကို သုင်ꩻမွိုန်းတောဝ်းအကျောင်ꩻ ရဲဆီꩻခါꩻလဲဉ်း သျင်ꩻသျင်ꩻလျင်ꩻလျင်ꩻ နောဝ်ꩻသွူ။ technical atmosphere စနစ် (သင်္ကေတ : at) ယို ထွာ 1 kgf/cm2 (98.0665 kPa, (မိဉ်ႏမွေးတောဝ်း) 14.223 psi) နောဝ်ꩻသွူ။

တိက်ꩻနျꩻအာႏ ကထဲ့လူးဒါႏ(အစွိုꩻအဗူႏ) စနစ် (system) တဗာႏယို ဝွေꩻအသောင်အရင်ꩻထျꩻ မာꩻဆောင်ႏရွက်နွောင်ꩻ(ထာꩻမာꩻ) စွန်ꩻထီ အလားအလာ (potential) အောဝ်ႏ နောဝ်ꩻသွူ။ ကွပ်နောဝ်ꩻမꩻတဲင် တိက်ꩻနျꩻအာႏယို ယူနစ်အတူႏအခြုံး(ထုထည်)တဗာႏအကို ကသိမ်ꩻလှောင်ႏခါꩻဒါႏ အတည်ႏစွန်ꩻအာႏ (potential energy) အတဲက်အထာပုင်ႏစံႏတဲ့ မွေးမွေးနောဝ်ꩻသွူ။ ပွိုင်းဝွို့တောမ်ႏ စွန်ꩻအာႏဒဲဉ်းဒဲ့(သိပ်သည်း)မှု ယို အွဉ်ႏနယ်နုဲင်းယိုသွူ။ တတွာတောမ်ႏ (၁) မီတာ အတူႏအခြုံးအလောင်း ကအောဝ်ႏဒါႏ စိုးလ် (joule) ((J/m³၊ Pa ) နောဝ်ꩻသွူ။

သင်္ချာပုင်ႏစံႏနောဝ်ꩻ : $p={\frac {F\times {\text{distance}}}{A\times {\text{distance}}}}={\frac {\text{work}}{\text{volume}}}={\frac {\text{energy (J)}}{{\text{volume }}({\text{m}}^{3})}}.$

ခမ်းတလီꩻဝသ(မိုးလေဝသ)ပညာႏသျှင်ႏ ယင်ဟန်ႏနောဝ်ꩻ တလီꩻတိက်ꩻနျꩻအာႏယို ကျိုက်ဒျုႏအွဉ်ႏနယ်တောမ်ႏ (hectopascal - hPa) တဲင် တတွာတောမ်ႏ ယူနစ်လီꩻ ကရီးခါ (millibar - mbar) နောဝ်ꩻသွူ။ နယ်ႏပယ်ႏယင်ဟန်ႏဖုင်ႏနောဝ်ꩻ အွဉ်ႏနယ်တောမ်ႏ (kilopascals - kPa) တဲ့ အောဝ်ႏ နောဝ်ꩻသွူ။ ငါထဲင်းယိုတဲ တပေါꩻသုင်ꩻတောဝ်းဒွုမ် (hecto) နောဝ်ꩻသွူ။ မာစျူရီ လဲက်မ ယို အမေႏရိကန်ႏခမ်းအကို အောဝ်ႏသုင်ꩻကဒွိုန်း ဗꩻထမ်ခါနောဝ်ꩻသွူ။ အဏ္ဏဝါဗေဒပညာႏသျှင်ႏဖုင်ႏနောဝ်ꩻ သုင်ꩻ (decibar - dbar)တဲင် တဲက်ထာအီ ထီကလတိက်ꩻနျꩻအာႏ နောဝ်ꩻသွူ။ ပွိုးနုဲင်းမုဲင်ꩻနဲတဲင် တိက်ꩻနျꩻအာႏယို သမုဒ္ဒရာႏထီဖဲ့ꩻလ တွိုႏလင်ꩻ (၁) မီတာအဆုံးတွိုင်ꩻ ထင်ႏလွဉ် အီႏဗော့ꩻဗော့ꩻ (၁ decibar) ဘား နောဝ်ꩻသွူ။

 တလီꩻထုတိက်ꩻနျꩻအာႏ စံတန်ႏဖိုꩻ - atm ယို အွဉ်ႏထွော့ခါꩻအတည်ႏ ကိန်ꩻသီတဗာႏနောဝ်ꩻသွူ။ တတွာတောမ်ႏ ဟမ်ႏခမ်ႏဖာႏ ပျမ်းမျှပင်ႏလယ်ႏထီမဲ့ငါလောင်းကအောဝ်ႏ စံတလီꩻထုတိက်ꩻနျꩻအာႏ နောဝ်ꩻသွူ။ တွက်အီတာႏ တန်ႏဖိုꩻနောဝ်ꩻ 101325 Pa နောဝ်ꩻသွူ။

တိက်ꩻနျꩻအာႏတဲက်ထာကိရိယာႏ မန်နိုမီတာတဗာႏယို ပြောင်ႏအကို အွဉ်ႏရုဲင်ꩻတသွိုးလွေꩻ အထီထု အစွန်ꩻအထီတဗာႏအနေႏတဲင် ကဲဉ်းအာအာတဲက်ထာအီပုင်ႏမဲဉ်ႏတွော့ꩻ တိက်ꩻနျꩻအာႏဖုင်ႏယို ပြောင်ႏနောဝ်ꩻအကိုကအောဝ်ႏဒါႏ အထီတစွိုးစွိုး အဖွိုႏအထို အခေႏအနေႏအလꩻ အွဉ်ႏနယ်အီနေးနောဝ်ꩻသွူ။

ဥပမာႏ ။ ။ ထီတာႏ ... သေဉ်တီမီတာ ၊ ပတ္တာꩻ(မာစျုရီ)တာႏ ... မီလီမီတာ၊ ပတ္တာꩻ(မာစျူရီ)တာႏ ... လဲက်မ စတဲင် အွဉ်ႏပျနယ်နုဲင်းယိုသွူ။ ကလွိုက်ရွေꩻဒါႏအထီနောဝ်ꩻ ကဲဉ်းအာအာယို ထွာဒျာႏ ထီ တောမ်ႏ မာစျူရီ ဖုင်ႏတဲင် ထီယို အစွူႏအဟွေႏ ကြောင်းစင်တွော့ꩻ ထူႏလꩻနွောင်ꩻယိုꩻ ၊ မာစျူရီနောဝ်ꩻ ဒဲဉ်းဒဲ့ဆထိုတဲင် ပြောင်ႏလီး အဒွေါင်ႏငါလဲ့ လိုမ်းကိုမ်ႏဒျာႏသွူ။ (မန်နိုမီတာ အပေႏပုင်ႏစံႏလဲ့ လိုမ်းလဲဉ်းသွူ) ပြောင်ႏအကို အထီ ကထို ( h) တောမ်ႏ ဒဲဉ်းဒဲ့ဆ ρ (ရို) ယို ကထဲ့လူးဒါႏ တိက်ꩻနျꩻအာႏယို အတရျားတောမ်ႏ အထီကိုကသုင်ꩻတိက်ꩻနျꩻအာႏတဲင် အွဉ်ႏနယ်အီနောဝ်ꩻသွူ။ p = ρgh, g ယို ဟးခမ်ႏဖာႏဟမ်ႏ ထွို့ꩻငင်ႏအာႏ အမွိုင်အသန်(အရှိန်) နောဝ်ꩻသွူ။ အလွီးထီ(ငွေ့ရည်) တဗာႏ ဒဲဉ်းဒဲ့ဆ တောမ်ႏ အွိုးနောဝ်ꩻအကိုကအောဝ်ႏဒါႏ ခမ်ႏဖာႏဟမ်ႏထွို့ꩻငင်ႏအာႏဖုင်ႏယို ခင်ႏလမ်းကွာႏထိုꩻအလꩻ ကဟော်ꩻထွားယိုလဲ့ တဗွိုန်နုဲင်းတောဝ်း လို့ဝါင်ꩻသွူ။ ကွပ်နောဝ်ꩻမꩻတဲင် အလွီးထီတဗာႏ ... အထိုယို တအွဉ်ႏနယ်မဲဉ်ႏဗဲက်နွောင်ꩻတောဝ်းသွူ။ ခေတ်လဲင်ႏခါယိုတဲ မာစျူရီ သေဉ်တီမီတာ၊ လဲက်မ ရိုꩻစွဉ်ႏလဲ့ ယူနစ်နုဲင်းယိုဖုင်ႏနောဝ်ꩻ အခေႏခံႏတောဝ်း ကမာꩻသေꩻခါꩻဒါႏ မာစျူရီပြောင်ႏအလောင်းတဲင် အောဝ်ႏ (SI) ယူနစိကလွဉ်ဒါႏ အွဉ်ႏနယ်ချက် မဲဉ်ႏဗဲက်(တိကျ) ဖုင်ႏဒျာႏနောဝ်ꩻသွူ။[အာႏကွိုꩻချက်အောဝ်ႏလိုႏနေက] မာစျူရီ တစ်မီလီမီတာယို အဗော့ꩻသွတ်ꩻယူနစ်အနေႏ တရျား တတွာတောမ်ႏ တော်(torr) တဗာႏနောဝ်ꩻသွူ။ ထီအခေႏခံႏယူနစ်ဖုင်ႏယို လင်ꩻကားဒျာႏ ထီဒဲဉ်းဒဲ့ဆအလꩻ အွဉ်ႏနယ်မဲဉ်ႏဗဲက်နေးရိုꩻသင်ꩻတောဝ်းတဲင် ကတဲက်ထာလꩻလွဉ် တန်ႏဖိုꩻတစားတန်ဒျာႏသွူ။ ယိုခါကအွဉ်ႏနယ်ဒါႏ မန်နိုမီတာလာ ယူနစ်ဖုင်ႏယို အတွက်အချက် ပညာႏနယ်ႏစွုမ်ႏအကို ထီႏလꩻနွောင်ꩻနောဝ်ꩻသွူ။ သွီႏတိက်ꩻနျꩻအာႏယို ခမ်ႏဖာႏလောင်း ကဲဉ်းအာအာနောဝ်ꩻတဲ တဲက်ထာတောမ်ႏ မာစျူရီမီလီမီတာ နောဝ်ꩻသွူ။

လိုꩻကငိုပ်ထီသားသီး တဲက်ထာအီပင်ႏလယ်ႏထီတိက်ꩻနျꩻအာႏအတာႏ သုင်ꩻကိရိယာႏ အောဝ်ႏ နီမျိုꩻ သွူ။ တစားနောဝ်ꩻ အွဉ်ႏနယ်တောမ်ႏ ပင်ႏလယ်ႏထီ မီတာယူနစ် (metre sea water - msw or MSW)တဲင် ထဲင်းတစွိုးနောဝ်ꩻ အွဉ်ႏနယ်တောမ်ႏ ပင်ႏလယ်ႏပေ ယူနစ်(foot sea water - fsw or FSW) နောဝ်ꩻသွူ။ ယိုနီစွိုးလို့လို့နောဝ်ꩻ (diving chamber) တောမ်ႏ (personal decompression computers) ယို တိက်ꩻနျꩻအာႏ ခွိုင်းမော့ꩻမှုအတာႏ စံ အနေႏကသုင်ꩻဒါႏ တိက်ꩻနျꩻအာႏတဲက်ထာကိရိယာႏဖုင်ႏတဲ့ မွေးမွေးနောဝ်ꩻသွူ။ ပင်ႏလယ်ႏထီ ၁ မီတာ (msw)ယို အဓိပ္ပါယ်ႏ အွဉ်ႏထွော့ အွဉ်ႏနယ်နွောင်ꩻ 0.1 bar (= 100000 Pa = 10000 Pa) တဲင် တဗွိုန်တောဝ်းတောမ်ႏ ခွဉ်းစွဉ်ႏ(မျဉ်းဖြောင့်) ၁ မီတာ အဆုံးနောဝ်ꩻသွူ။ 33.066 fsw = 1 atm (1 atm = 101325 Pa / 33.066 = 3064.326 Pa).