နီလိုꩻမျိုꩻ
"နီလိုꩻမျိုꩻ နီဒေႏသတွမ်ႏ နီလိုꩻတန်" ကမ္ဘာႏလောင်းယိုခါ ခမ်းထီအဖြုံႏမုဲင်ꩻတရိုꩻတောဝ်း ကထွာဒါႏ သမ္မတဖုံႏ၊ ဝွန်ႏတန်ဖုံႏ၊ ခမ်းထီအကဲႏအတန်ဖုံႏ၊ နမ်းပဲင်ႏအုပ်ချွုတ်ခွင်ꩻလꩻဒေႏသဥက္ကဋ္ဌဖုံႏ၊ ပုဂ္ဂိုလ်ႏလိုꩻတန်ဖုံႏနောဝ်ꩻ ဝင်ꩻလိုꩻမျိုꩻချာ၊ ဝင်ꩻထီႏချာခွိုꩻ၊ ဝင်ꩻရက်ချာဝင်ꩻလိုꩻဖုံႏဒျာႏကွေႏကွေႏနောဝ်ꩻသွူ။ "ကြက်မှာအရိုး-လူမှာအမျိုး"ကရိုꩻဒါႏ ငေါဝ်းနောဝ်ꩻအတွိုင်ꩻ အဟောဝ်လဲ့နီလိုꩻတန်အဆက်ဆက်ဒျာႏ၊ အကုဲင်လဲ့ နီလိုꩻတန်အဆက်ဆက်ဒျာႏ၊ အနွိုးလဲ့ နီလိုꩻမျိုꩻသမဲင်ꩻ၊ အခါႏလဲ့ နီစွိုးခွိုꩻသမဲင်ꩻဒျာႏနောဝ်ꩻ နီအောဝ်ႏလိုႏယူႏလꩻ နီခေါင်းဆောင်သီး အဂွုဏ်ႏကေꩻဇူꩻ၊ နီအောဝ်ႏလိုႏလွောက်ꩻနာႏ အငေါဝ်းငွါဖုံႏ၊ အဆွုံꩻအမꩻဟောဝ်ဖုံႏနောဝ်ꩻသွူ။ ဝင်ꩻလိုꩻမျိုꩻထင်ႏထိုရေꩻယို ဝင်ꩻကျိုꩻစာꩻ၊ နီလိုꩻမျိုꩻထင်ႏထိုရေꩻလဲ့ နီအောဝ်ႏလိုႏကျိုꩻစာꩻ၊ ဝင်ꩻလိုꩻမျိုꩻလွိုင်ႏကွိုန်ꩻရေꩻယို ဝင်ꩻကျိုꩻစာꩻ၊ နီလိုꩻမျိုꩻ နီရပ်ရာႏလွိုင်ႏကွိုန်ꩻရေꩻလဲ့ နီခွုမ်မာꩻချာဗာႏ၊ ဝင်ꩻလိုꩻတန်ယို ဝင်ꩻပင်ႏထိုချာဒျာႏတဲင် နီလိုꩻမျိုꩻ နီလိုꩻတန်လဲ့ နီပင်ႏထိုချာမꩻ နီကမဲဉ်လꩻဒါႏ နီရပ်ရာႏထင်ႏထိုရေꩻ ထီ၊ မေႏ၊ တထာ သာႏယာႏရေꩻဖုံႏယို နီအီႏလꩻနွောင်ꩻသွူတကာႏတောဝ်း နီလိုꩻတန်မꩻ အီႏသေထွꩻနွောင်ꩻချာ နီလိုꩻမျိုꩻလိုႏအပ်ချက်ဖုံႏ၊ ခွုမ်မာꩻနွောင်ꩻဖေႏ နီလိုꩻမျိုꩻအကျိုꩻတရာꩻဖုံႏနောဝ်ꩻသွူ။ ခမ်းမုဲင်ꩻတရိုꩻတောဝ်း၊ ဒုံမုဲင်ꩻတရိုꩻတောဝ်း၊ ဒေႏသမုဲင်ꩻတရိုꩻတောဝ်း ခမ်းဆꩻကီထီတခိုႏ ပုဂ္ဂိုလ်ႏလိုꩻတန်နောဝ်ꩻ ထွာဒျာႏဝင်ꩻလိုꩻမျိုꩻတဲ့တရိုꩻတောဝ်း၊ နီလိုꩻမျိုꩻဒျာႏတွော့ꩻ သꩻအောဝ်ႏပါဒျာႏ ပါꩻလိုꩻမျိုꩻလောင်း ဗွိုန်နုဲင်းဂျပန်စိုးလဲ့ တရိုꩻတောဝ်း၊ နီလိုꩻမျိုꩻဘဝ နီလိုꩻမျိုꩻအနာႏဂတ်နောဝ်ꩻ ထွာစွဉ်ႏပါꩻသွဉ်းသယ်ႏ၊ ထွာစွဉ်ႏပါꩻထာꩻထွဉ်ႏအံႏကရိုꩻနောဝ်ꩻ အတိတ်ကာႏလကိုလဲ့သင်၊ ယိုခါ ကမ္ဘာႏလောင်း ခမ်းကိုခမ်းထန်ႏ၊ ခမ်းထီယဟန်ႏကိုလဲ့သင် နီအောဝ်ႏထီႏဗာႏ၊ အောဝ်ႏမော့ꩻဗာႏနောဝ်ꩻမꩻ နီလိုꩻမျိုꩻကားကအောဝ်ႏ ဟောဝ်လꩻငါႏသတိꩻ၊ ဟောဝ်ထူႏငါႏသွဉ်ခန်ꩻတဲင် ဒီမိုကရေစီခေတ်ယိုခါ ဝင်ꩻအွဉ်ႏဖေႏတွမ်ႏ လွိုက်ရွေꩻပွယ်ꩻရိုꩻကီလဲ့ အာႏပေႏချက်ဖုံႏနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏဗောႏနေကနောဝ်ꩻသွူ။ အာႏပေႏချက်ကရိုꩻနောဝ်ꩻ- တသွုပ်ထွူတသွုပ် တစွုပ်ထွူတစွုပ် ကလွောက်ꩻဖက်တွမ်ႏနီလိုꩻမျိုꩻ၊ ကလွောက်ꩻဖက်တွမ်ႏ နီရပ်ရာႏ၊ ကလွောက်ꩻဖက်တွမ်ႏနီဒေႏသ ကအီႏဗွောင်ဖေႏနီမဲ့နား နီလိုꩻတန်ယို ဒီမိုကရေစီခေတ်ကို နီမဉ်ႏတလွိုက်ချာတောဝ်း၊ အမဲယို နီမဉ်ႏတသော့ꩻဖေႏချာတောဝ်းနောဝ်ꩻ ထွာနီအာႏပေႏချက်တဲင် "ပအိုဝ်ႏနမ်းပဲင်ႏအုပ်ချွုတ်ခွင်ꩻလꩻဒေႏသ"ယို အီႏလုဲင်းလွဉ်ဗာႏတွမ်ႏရိုꩻမွိုန်း ကအောဝ်ႏထွူလဲဉ်းဒါႏအမဉ်ꩻနွိုးအွီႏယို ကုဲင်းထိုꩻမားချာဒါႏ၊ ပြုဲင်ꩻပြင်ချာထိုꩻနောဝ်ꩻသွူ။ နီမဉ်ႏထီႏချာ နီလိုꩻမျိုꩻ၊ နီနမ်းပဲင်ႏဒေႏသ၊ နီမဉ်ႏရက်ချာနီစွိုးခွိုꩻ၊ နီမဉ်ႏသညင်ꩻဒါႏ နီပပိုနီလီꩻ၊ နီမဉ်ဉ်ဉ်အုံခွꩻသꩻစွူစွူထာꩻ နုဲင်းဟန်ႏသနီꩻ၊ နီမဉ်ႏယွုမ်းလွင်ꩻတောဝ်းပါꩻတောဝ်း ပါꩻငေါဝ်းသွေꩻကုဲင်ဖုံႏနောဝ်ꩻ ငတ်ꩻနေင်ႏတလဲင်ႏ ဝင်ꩻကအွဉ်ႏဒါႏ လွိုက်ရွေꩻပွယ်ꩻယို နီမဉ်ႏသော့ꩻချာစွူစွူ နီလိုꩻမျိုꩻမဲ၊ နီဖေႏအာႏစွူစွူယင်း နီပအိုဝ်ႏလိုꩻတန်မꩻ နီသမဲင်ꩻအွီႏနွိုး၊ နီထာꩻမာꩻမဲဉ်ႏရိုꩻဗာႏနုဲင်းနောဝ်ꩻသွူ။ ဖြော်ချာနီခေါင်းဆောင် အဆက်ဆက်ကေꩻဇူꩻ၊ ထိႏချာနီလိုꩻတန်အကျိုꩻတရာꩻတွော့ꩻ ဖေႏဗာႏနေးတွမ်ႏရွဉ် လက်ခွဉ်ဗာႏနေးတွမ်ႏခံꩻနုဲင်းနောဝ်ꩻ တမွေးတောဝ်းတဲင် လွိုက်ရွေꩻပွယ်ꩻခိန်ႏတွင်ꩻ အွဉ်ဝင်ꩻသော့ꩻဖေႏအမဲ၊ လွိုက်ရွေꩻပွယ်ꩻတမွေးတောဝ်းအခိန်ႏတွင်ꩻ အွဉ်ဝင်ꩻဖေႏအာႏ အထာꩻမာꩻ၊ အွဉ်ဝင်ꩻစွဲကမ်းကို အနယ်ꩻပညာႏဖုံႏ၊ အကျံႏဉာဏ်ႏဟောဝ်ဖုံႏနောဝ်ꩻ ထွာလဲဉ်းသမဲင်ꩻဝင်ႏ နီဖြော်ဆပ်ချာ ခေါင်းဆောင်တန်ဖုံႏ ကေꩻဇူꩻနောဝ်ꩻသွူ။ နီပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻနောဝ်ꩻ ပထမတောႏလန်ႏရေꩻခေတ်ကို လိုꩻဒါႏလိတ်၊ လိုꩻဝါးဒါႏကာꩻ အောဝ်ႏဒျာႏတဖြာꩻဝင်ꩻနီလွုမ်ꩻ၊ ဝင်ꩻပေ့ꩻမဲ့ပေ့ꩻနား၊ သꩻလျားသꩻဆာငါႏတဲင် လိုꩻကရက်ဒါႏ နီပအိုဝ်ႏစွိုးခွိုꩻဖုံႏ မာꩻဗာႏတတရာꩻတောဝ်း အခွဉ်ႏတောႏလန်ႏရေꩻကရိုꩻဒါႏ ပထမတောႏလန်ႏရေꩻ၊ အောဝ်ႏနောတ်ꩻထွူဆꩻချာ လိုꩻဒါႏလိတ်သားအာလွဉ်၊ လိုꩻဝါႏသနာႏခမ်းထီရေꩻ လွိုင်ႏလွဉ်တဲင် ဆဲင်ႏရာꩻအစိုႏရထာꩻမာꩻကို ဝင်ꩻတဖေႏမာꩻတောဝ်းနီပအိုဝ်ႏနမ်းပဲင်ႏစီꩻပွာꩻရေꩻ၊ လိုꩻမုꩻရေꩻထာꩻမာꩻဖုံႏ၊ ခြွိုင်ႏသန်ꩻရေꩻထာꩻမာꩻဖုံႏ၊ ဒေႏသလုမ်းဗဉ်ႏရေꩻဖုံႏ၊ ဝင်ꩻတဖေႏမာꩻတောဝ်းထွူတကာႏတောဝ်း နီလိုꩻတန်ဖုံႏတဲ့ ဝင်ꩻထွိုင်ႏဆွမ်ꩻတဲင်ခါ အောဝ်ႏကုဲင်ဆꩻချာ ထုမ်ႏယင်းစူခွုမ်စူစံႏတွော့ꩻ မာꩻလွေꩻယင်း နီကံႏကျမ္မာႏ နီဖန်ဆင်ꩻခွင်ꩻကရိုꩻဒါႏ ဒုတိယအလဲင်ႏ တောႏလန်ႏရေꩻယို တခြာကို နေင်ႏပေါင်ꩻအာ လာပေါင်ꩻညဆွာꩻမွေးစွဉ်ႏနောဝ်ꩻသွူႏ ကထွိုင်ႏတွိုႏ ၁၉၉၁-ဗာႏကို ခေတ်စနစ်အလꩻ ကထွိုက်တန်ႏတွမ်ႏ နီပအိုဝ်ႏအခွင်ꩻအရေꩻယို ဖေႏကလꩻခွိုန်ꩻချာအတာႏ ဖြားတန်စင်ꩻဖါအောင်ႏခမ်းထီအွဉ်ငါ ပါတွမ်ႏလိုꩻသေလိုꩻဒါႏ ထူႏခန်းငိမ်ꩻချံꩻရေꩻနောဝ်ꩻမꩻ ဗꩻတွိုႏစွဉ်ႏယိုခါ နီပအိုဝ်ႏဘဝ အင်းတူႏအင်းတန်ႏ အုံအောဝ်ႏမုꩻ ဘဝထင်ႏထိုဗာႏ၊ လွိုင်ႏကွိုန်ꩻလွဉ်ဗာႏကီလဲ့ အီႏထွꩻဝင်ꩻလိုꩻမျိုꩻတန်နောဝ်ꩻ နီအွဉ်ဝင်ꩻအောဝ်ႏလိုႏလွောင်ႏဗူႏ၊ အောဝ်ႏလိုႏဆွန်ꩻစူ၊ အောဝ်ႏလိုႏတွူႏတရန်ထဲင်းနေဒွိုန်း၊ နီအွဉ်ဝင်ꩻအောတ်ႏလိုႏကျိုꩻစာꩻထဲင်းက ပညာႏရေꩻ၊ စီꩻပွါꩻရေꩻဖုံႏနောဝ်ꩻသွူ။ နီလိုꩻမျိုꩻ နီခမ်းထီ၊ နီရပ်ရာႏလွိုင်ႏကွိုန်ꩻရေꩻတာႏ နီပအိုဝ်ႏခေါင်းဆောင်တန် တစွုပ်ထွူတစွုပ် ကအွဉ်ႏထွော့သေꩻခါꩻဒါႏ မူဝါဒဖုံႏ၊ တဖူꩻရဲဉ်ႏဖုံႏယို အွဉ်ဝင်ꩻလွောက်ꩻနာႏ၊ ဖေႏအာႏနီလိုꩻတန်၊ ပင်ႏတသွောင်းခန်းသွော့ နီရပ်ရာႏကရိုꩻနောဝ်ꩻ ဖေႏသေတမာဗာႏ နီပအိုဝ်ႏခမ်းသားသီးဖုံႏသွူ။[၁][၂]