နောင်ယွေး ပညာႏရေꩻ လိတ်သွဉ်ကျောင်ꩻ
နောင်ယွေးပညာႏရေꩻ လိတ်သွဉ်ကျောင်ꩻယို အောဝ်ႏလွေꩻဒျာႏ ဝေင်ꩻနယ်ႏတောင်ႏကီꩻအခဝ်နဝ် ဝေင်ꩻနယ်ႏဖြယ်ကျောက်တလွုံꩻတန် အွိုင်ႏနောင်ကာꩻ နောင်ယွေးရပ်ကို နဝ်ꩻသွူ၊ အောဝ်ႏတောင်ႏကီꩻမဉ်ႏလင်ꩻနဝ်ꩻ၊ အောဝ်ႏ ၁၅ မဲင်ႏရပ်နဝ်ꩻသွူ၊ ရပ်ရာႏအောဝ်ႏရာꩻ အရပ်နဝ်ꩻ နောင်ကာꩻဒုံတန်ဆလꩻကွဉ်ႏ ၂ မဲင်ႏတဖူꩻရပ်သွူ။ မဉ်ႏအောဝ်ႏကျောက်တလွုံꩻထင်ႏနဝ်ꩻ ၊ပေါးတွိုႏသွူ အိန်ကျောင်းနောင်ကာꩻ ဆလꩻနဝ်ꩻ ညောင်ႏမွူးရဲဉ်ႏ အတွိုင်ꩻ လꩻလွဉ်စွိုꩻကွဉ်ႏဗွော့ꩻနဝ်ꩻလဲ့ တွိုႏလင်ႏစွဉ်ႏ ရပ်နောင်ယွေးသွူ၊ နောင်ယွေးပညာႏရေꩻ လိတ်သွဉ်ကျောင်ꩻယိုနဝ်ꩻ ဗွေႏပညာလောက (ပအိုဝ်ႏတရာꩻဟော်ယံ) တွမ်ႏ ဗွေႏစင်ꩻအဂ္ဂဓမ္မသီး နီပါꩻယို အွဉ်ငါတဲင် တယ်ႏထောင်ႏစ လွေꩻ ၁၃၈၀ နေင်ႏကိုသွူ၊ ကတယ်ႏထောင်ႏစလွေꩻနေင်ႏနဝ်ꩻ သွဉ်ဖေႏ လိုꩻယွဲးပေႏ ကျောင်ꩻသားသီး အခေႏခံႏ အိန်ႏကလေပ် နဝ်ꩻလွုမ်ꩻသွူ ၊ တွိုႏလွေꩻခန်း နေင်ႏထာႏဝကိုနဝ်ꩻ ဗွေႏစင်ꩻ အဂ္ဂဓမ္မနဝ်ꩻ အွဉ်ငါတဲင်၊ ဖော်ထန်ႏပါထဲင်းယင်း ကွန်ပျုတာ သွဉ်တန်ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ၊ ဝါႏတွင်ꩻသွံလာအကို သွဉ်ဖေႏပါတွမ်ႏ ပါဋိစ္စသမုပွပါဒ် တရာꩻအုံ စတွမ်ႏ နုဲင်းယိုဖုံႏသွူ၊
ပရိယတ္တိပညာႏရေꩻ
နောင်ယွေႏပညာႏရေꩻ လိတ်သွဉ်ကျောင်ꩻယိုခါ အောဝ်ႏဗွောင်သွဉ်ပါထဲင်းယင်းလဲဉ်းသွူ၊ တယ်ႏကဗွောင်စ ကျောင်ꩻကို ဗွေႏရဟန်ꩻအေဝ်ႏကွိုင်ꩻဟွိုင်ႏသေႏသေႏသွူ၊ ပရိယတ္တိပညာႏရေꩻ လိတ်သွဉ်ကထိကဖုံႏနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ
ဗွေႏကေသာရ၊ ဗွေႏမုနိန္ဒ၊ ဗွေႏအာစာရ၊ ဗွေႏနာရိန္ဒ၊ ဗွေပညာလောက ၊ ဗွေႏ ပညာဘောဂ၊ ဗွေႏထေရာဝံသ၊ ဗွေႏဂန္ဂမာ၊ ဗွေႏစန္ဂာဝံသ ၊ ဗွေႏတေဇောဘာသ၊ သီႏဖုံႏသွူ၊ ပရိယတ္တိ လိတ်သွဉ်ဖုံႏတဲင် ယိုခါအောဝ်ႏနွို့ꩻဖြေႏလွေꩻ ကျောက်တလွုံꩻ လိတ်စေဌာန တွမ်ႏ ဟိုပုံꩻဗွေႏသံဃာႏသီးအွဉ်ငါ လိတ်စေပွယ်ꩻယို စွုမ်ႏနေင်ႏအောဝ်ႏနွို့ꩻဖြေႏလွေꩻနဝ်ꩻသွူ။ နေင်ႏ ၁၃၈၅ ဗာႏနိန်ႏ ကျောင်ꩻနောင်ယွေးကို ဝါႏဆိုႏသံဃာႏစာရင်ꩻ နဝ်ꩻ ဗွေႏရဟန်ꩻ အောဝ်ႏအပါꩻပေါင်ꩻ ၃၄ ပါꩻ။ ဗွေꩻသျင်ႏ ၄၇ ပါꩻသွူ၊ နောင်ယွေႏပညာႏရေꩻ လိတ်သွဉ်ကျောင်ꩻယို စွုမ်ႏလာ အောဝ်ႏဗွောင်သွဉ်ဖေႏ လောကီပညာႏ အင်္ဂလိပ်တွမ်ႏ ကွန်ပျုတာ သွဉ်တန်ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
လောကီပညာႏရေꩻ
နောင်ယွေးပညာႏရေꩻ လိတ်သွဉ်ကျောင်ꩻကိုယို လောကုတ် တွမ်ႏလောဂီꩻ ထီꩻဝီꩻဗွန်ပီငါႏ ကရိုꩻဒါႏငေါဝ်ႏယို အတွိုင်ꩻ လောကုတ်ပညာꩻလွုမ်ꩻတကာꩻတောဝ်း လောဂီပညာႏလဲ အေဝ်ႏသွဉ်ဖေႏနဝ်ꩻသွူ၊ လောဂီꩻပညာႏဖုံႏနဝ်ꩻ အောဝ်ႏသွဉ်ဖေႏ အိန်ႏကလေတ်တွမ်ႏ ကွန်ပျုတာ ဂျပန်ဘာသာႏဖုံႏနဝ်ꩻသွူ၊
အင်းရေႏချက်[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]
ခေတ်ပညာႏရေꩻ ဖေႏကတွမ်ႏထဲ့ꩻလဲဉ်းဆုဲင်ꩻဗာႏမွုန်းတောဝ်း ၊ လိုꩻတွိုင်ꩻစွုမ်ႏဖြာꩻ ဖေႏကဒါႏဗာႏပညာႏ၊ ထာꩻသေတရာꩻဖေႏကအောဝ်ႏသွော့ မွိုး/ဖါ စွိုးခွိုꩻအလောင်း ၊ အကျင်ꩻစာႏရဲက် ဖေႏကဟောဝ်သွော့ ၊ နေႏတွမ်ႏ အနယ်ꩻပညာႏတဲင် စီꩻပွါꩻရေꩻယို ဖေႏကမာꩻနွောင်သွော့ အဝ်ႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
နောင်ယွေးရပ်တွမ်ႏ လိုꩻအဖြာꩻပေါင်ꩻ
နောင်ယွေႏရပ်ကို လမ်ႏဗာႏပေါင်ႏ အေဝ်ႏ ၁၇၀ ယိုခါစာႏရင်အလꩻသွူ၊ လိုꩻစာႏရင်ꩻအလꩻ အေဝ်ꩻအဖြာꩻပေါင်ꩻ ၇၅၄ ဖြာာꩻသွူ၊ အသက် ၁၈ မာꩻကီꩻနဝ်ꩻအေဝ်ႏအဖြာꩻပေါင်ꩻ ၅၂၉ ဖြာꩻသွူ၊ သက် ၁၈ မာꩻလꩻနဝ်ꩻအေဝ်ႏ ၂၂၅ ဖြာꩻသွူ၊ လွေꩻအေဝ်ႏထိုꩻဝင်ꩻခမ်ႏသာႏနဝ်ꩻအေဝ်ႏ ၁၄၆ ဖြာꩻသွူ၊