မာတိကာသို့ ခုန်သွားရန်

ပွယ်ꩻတထိန်ႏအလူႏ

အဝ်ႏ ဝီခီပီးဒီးယား ကို

"ပွယ်ꩻတထိန်ႏ အလူႏမတ်တန်ꩻတောမ်ႏ ပွယ်ꩻတထိန်ႏ ဖေႏသွောန်ခန်ꩻ" ဟန်ႏနေင်ႏ ၂၀၁၉-ဗာႏ၊ တထိန်ႏလာကို ပွိုင်းဝွို့တောမ်ႏ အလူႏအတန်ꩻကိုတဲ့နဝ်ꩻ၊ ယိုꩻယာႏထုင်ꩻစံႏဖုံႏတဲ့နဝ်ꩻ ဗွိုန်ပီနုဲင်း ကလဲဉ်းခိုႏချာ မဟာမစာႏ ထုင်ꩻစဲဉ်ႏဖေႏကလွစ်ကုဲင် တထိန်ႏမုဲင်ထိန်ꩻသိမ်ꩻတဲ့ထွာ အဝ်ႏမာꩻလွေꩻတငါငါ ဗꩻတွိုႏလွောန်လဲဉ်း ဟန်ႏသနီꩻနဝ်ꩻသွူ၊ တထိန်ႏလာကိုယို ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ ထုင်ꩻစံႏအလꩻတဲ့နဝ်ꩻ၊ နုဲင်းဖြဝ်ꩻခမ်းအခဝ်နဝ်ကို ကအဝ်ႏဒါႏ ခမ်းရင်ꩻသားလိုꩻမျိုꩻသီး ထုင်ꩻစံႏအလꩻတဲ့နဝ်ꩻ လူႏမေႏဗို၊ လူႏမေႏတဲင်ႏ၊ လူႏမေႏ(မာꩻလူႏမေႏကျောင်ႏ)၊ လူႏသင်ႏကန်ꩻတထိန်ႏ၊ ထာꩻလူႏခြွိုင်းခြိုꩻအမျိုꩻမျိုꩻ (မာꩻနေးထာꩻလူႏမွူး၊ ပဒေႏသာႏမွူး ပုင်ႏစံႏအမျိုꩻမျိုꩻ)ဖုံႏတဲင် လေပ်ကျောင်ꩻကန်ႏဒုံကို၊ လေပ်ဝေင်ꩻကိုထွူ လူႏလွေꩻ ကထေင်းထံႏဒါႏ ဗုဒ္ဓသာႏသနာႏ ဗွေႏသံႏဃာႏသီးနဝ်ꩻသွူ။ တောင်ႏကီꩻဝေင်ꩻကို ကမာꩻလွောန်ဒါႏ တဝေင်ꩻလုမ်းပွယ်ꩻ တထိန်ႏ(ဘုံကထိန်)ယိုနဝ်ꩻလဲ့ အဝ်ႏလꩻလွောန်လဲဉ်း (၇၂)လဲင်ႏနဝ်ꩻသွူ၊ နုဲင်းယိုခါ မြန်မာတခမ်းလုမ်းအနေႏတဲ့နဝ်ꩻ၊ ကမ္ဘာႏလောင်းကအဝ်ႏ ခမ်းထီအဒေါဝ်ႏဒေါဝ်ႏဖုံႏတဲ့နဝ်ꩻ တောင်ႏကီꩻပွယ်ꩻတထိန်ႏယို သေစွစ်ꩻစဲစ်ꩻ၊ ကျောႏစွစ်ꩻစဲစ်ꩻတဲင် တထိန်ꩻလာမိဉ်ႏတွိုႏ၊ တောင်ႏကီꩻပွယ်ꩻတထိန်ႏ မိဉ်ႏတွိုႏတွိုႏယို ခမ်းကိုခမ်းထန်ႏ ထဉ်ႏသီးနဝ်ꩻ လွောန်လယ်ႏလွောန်ဖေႏအာႏ၊ လွောန်ထောင်ထွားလွမွေးစွောန်ႏနဝ်ꩻသွူ။ တောင်ႏကီꩻပွယ်ꩻတထိန်ႏယို ဗွိုန်ခေါ်တဝ်းဝင်ꩻ၊ ထာꩻထူꩻဆန်ꩻ၊ ထာꩻသꩻဝင်ႏစာꩻ၊ ထာꩻသꩻစွယ်ꩻဗွို့ꩻခရာႏဖုံႏ ကထွာအီဒါႏ ဒေႏသခံႏထုင်ꩻစံႏယိုꩻယာႏဖုံႏတဲ့ အဝ်ႏအာ၊ လွောန်လယ်ႏခရာႏဒေသန္တရ တဖူꩻတဲ့အဝ်ႏအာ၊ ထူꩻချာꩻခင်ႏလမ်းတဲ့ အဝ်ႏဗော့ꩻအာတဲင် လွောန်လယ်ႏတစွိုး လꩻထွာနီသိုမ်စွိုး၊ လွောန်လယ်ႏတထွောင်း တွိုႏဗာႏနီသိုမ်ထွောင်းနဝ်ꩻမꩻ လွောန်လယ်ႏဗာႏကွိုင်ႏတန်ႏငါႏရိုꩻဗာႏနဝ်ꩻသွူ။ ပွယ်ꩻတထိန်ႏတောင်ႏကီꩻကို ပုင်ႏမဲန်ႏနဝ်ꩻ တယ်ႏတထိန်ႏလာဆန်ꩻ ၈-နီꩻ ဗꩻလွေꩻ တထိန်ႏလာဗွေနီꩻယို မွူးယာခိုႏလဲ့ အွောန်ႏစွꩻမေႏကျောင်ႏ ထာꩻရုက်အမျိုꩻမျိုꩻ၊ မွူးဟာခိုႏလဲ့ အွောန်ႏစွꩻမေႏကျောင်ႏ ညမီးကြီး၊ စိန်နပန်ဖုံႏ အဝ်ႏလွေꩻနဝ်ꩻသွူ၊ အဝ်ႏနဝ်ꩻမိဉ်းတွိုႏလွောန်သွူ တထိန်ႏလာဖစ်နီꩻယို ထွာတဝေင်ꩻလုမ်း လေပ်လူႏလွေꩻ အလူႏပဒေႏသာႏမွူးထွူ တထိန်ႏလာဖစ်ဟာနဝ်ꩻ ပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻခမ်းရင်ꩻသား လေပ်လူႏလွေꩻမေႏဗို၊ တထိန်ႏလာဗွေဟာနဝ်ꩻ တောင်ႏကီꩻတဝေင်ꩻလုမ်း ခမ်းရင်ꩻသားစုမ်ႏ လေပ်လူႏလွေꩻမေႏဗိုနေနေနဝ်ꩻသွူ။ ဗွိုန်နုဲင်းနဝ်ꩻနေနေ ကထွာဒါႏ ဝေင်ꩻနယ်ႏလင် ဟိုပုံꩻ၊ ပင်လောင်ꩻ၊ သီႏသဲင်ႏ၊ ကလောꩻ၊ ပင်ႏလုံ၊ ပင်ဦးလွင်ꩻဝေင်ꩻယိုဖုံႏကိုလဲ့ လဲ့ꩻအွောန်ႏစွꩻမေႏကျောင်ႏဖုံႏ၊ လေပ်အလူႏပဒေႏသာႏမွူးဖုံႏ၊ လေပ်မေႏဗိုဖုံႏယို ထုင်ꩻစဲဉ်ႏအလꩻ အဝ်ႏမာꩻလွေꩻ အလူႏအတန်ꩻပွယ်ꩻယို အဝ်ႏနေနေနဝ်ꩻသွူ။ ဟန်ႏသနေင်ႏ ကမာꩻလွေꩻဒါႏ လေပ်အလူႏပဒေႏသာႏမွူးကိုဖုံႏ၊ မေႏကျောင်ႏကိုဖုံႏယို ထူꩻချာꩻမုဖုံႏ အဝ်ႏပါသော့ꩻလွေꩻနဝ်ꩻ ထီႏဗာႏနဝ်ꩻသွူ၊ ထူꩻချာꩻမုကရိုꩻယိုလဲ့ ပွိုင်းဝွို့တောမ်ႏခမ်းထီကို နဲင်ႏငံႏရေꩻ၊ အိုပ်ချုက်ရေꩻ၊ တရာꩻစီႏရင်ႏရေꩻ၊ ခမ်းသားအခွင်ꩻအရေꩻ၊ သဘာဝ အသောင်အရင်ꩻရေꩻဖုံႏ ပုင်ႏဖောႏသော့ꩻ အွောန်ႏနယ်လွေꩻ၊ ထွို့ꩻဗူႏလွေꩻ၊ ထွို့ꩻဗူႏတမာလွေꩻ ထာꩻရုဲင်ꩻတသွိုးမုဖုံႏ အဝ်ႏပါနဝ်ꩻ ထီႏဗာႏနဝ်ꩻသွူ။ နုဲင်းကလဲ့ꩻလူႏလွေꩻဒါႏ မေႏကျောင်ႏ(စိန်နပန်)တဖြိုင်ႏနဝ်ꩻ မေႏကျောင်ႏလောင်းယို တရာꩻသူꩻကီꩻမဲ့နဝ်ꩻ ဗဲဉ်ပေ့ꩻခါꩻနေးတွော့ꩻ ဖြေႏသျင်ꩻတရာꩻပုင်ႏတဲင် ဖေႏသေလွေꩻ မြန်မာခမ်းထီကို ပွိုင်းဝွို့တောမ်ႏ လိုꩻမူႏရွယ်ႏပေႏအလောင်း ထာꩻနွိုင်ႏမေႏထုန်ႏပျဿနာႏယို ထွာအာနဝ်ꩻ တရာꩻစီႏရင်ႏရေꩻဖြေႏသျင်ꩻမု တရာꩻမဲ့ခေ့ꩻ အခေႏနေႏတဲ့နဝ်ꩻ၊ တထိန်ႏလာဖစ်နီꩻ ကလေပ်ဒါႏ အလူႏပဒေႏသာႏမွူးကိုဖုံႏနဝ်ꩻလဲ့ အန်အယ်ဒီ နဲင်ႏငံႏရေꩻပါတီ အစွိုꩻအဗူႏယို ယွိုင်ႏတောမ်ႏပါတီအစွိုꩻမိဉ်ꩻလိတ်ဒပ်ꩻတဲင် လေပ်လွေꩻတဲ့နဝ်ꩻ၊ ကရုဲင်ꩻတသွိုးဒါႏ သဘာဝအသောင်အရင်ꩻသားဖုံႏလဲ့ ပွိုင်းဝွို့တောမ်ႏ လိုꩻသီးခွခွေါန်းအာသေင်ႏဝါႏဖုံႏ၊ ခူႏထေအာငါႏလုံးကောင်ဖုံႏနဝ်ꩻမꩻ လိုꩻသီးအသောင်အရင်ꩻဖုံႏယို ခွိုင်းဗာႏလွောန် သဘာဝဘေꩻအန္တရာယ်ႏ၊ ခံႏဗာႏလွောန် သဘာဝဘေꩻတံႏဖံႏတဲင် လေပ်လွေꩻ သေင်ႏတနို့ရုက်ထွူ တဲမ်းပါလိတ် ဖေႏကလွူးဖွါꩻဖေႏချာယင်းဝွေꩻ နုဲင်းနဝ်ꩻတဲ့နဝ်ꩻ၊ ပွိုင်းဝွို့စွောန်ႏဒျာႏ ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏပွယ်ꩻတထိန်ႏတဲင် အွောန်ႏနယ်ဖေႏသေလွေꩻသော့ꩻ ခမ်းသားလိုꩻမျာꩻ ထာꩻသေတဲ့ပါ၊ ထူလွေꩻသော့ꩻ နဲင်ႏငံႏရေꩻအမျတ်သားတဲ့ အဝ်ႏနဝ်ꩻသွူ။ တွိုႏယင်း သီႏသဲင်ႏဝေင်ꩻနယ်ႏကို ကမာꩻလွေꩻဒါႏ ပွယ်ꩻတထိန်ႏနဝ်ꩻ မေႏသွာႏကုန်ꩻရပ်(ဟဲ့ꩻ)မြကန်သာရပ်ကွက်(၅)သား ကလေပ်လွေꩻ အလူႏပဒေႏသာႏမွူးနဝ်ꩻ ပဒေႏသာႏမွူးလောင်းယို တဲမ်းဒင်ႏလွေꩻလိတ် "မုဲင်ꩻခါမꩻအီႏလꩻမေႏ/တဖူꩻဟောင်း"တဲ့၊ ယိုကိုနဝ်ꩻ အထွာလွေꩻထိုꩻလုဲင်ႏ အိုပ်ချုက်ရေꩻသား ထာꩻမာꩻအွောန်ႏလော့ခမ်းရာႏယို လော့ဒျာႏပဉ်ခဝ်ခဝ်၊ လင်ꩻဒျာႏပဉ်ခွင်ခွင်၊ ဗော့ꩻဒျာႏသꩻအင်၊ ထွားဒျာႏအပင်ဗာႏ အလာႏပွစ်တဲင် ကလွစ်ဒါႏအဖဲ့ꩻ ကဟွုန်ပသဲ့ꩻဒါႏအရပ်နဝ်ꩻ ခွဲꩻချာပြေင်ယာႏ သꩻအင်ယာႏတွော့ꩻ တအွောန်ႏလော့ဖေႏတဝ်း ခမ်းရာႏယို ကထွာဒေႏသခံႏသားအတာႏ ခမ်းသားအခွင်ꩻအရေꩻ တရျားတဝ်း၊ ဖေႏကလꩻဗွိုန်ဗွိုန်နဝ်ꩻ ပုင်ႏဖောႏလွေꩻ ရပ်သားအခွင်ꩻအရေꩻ၊ ဖေႏသေလွေꩻအိုပ်ချုက်ရေꩻသားနဝ်ꩻ ထီႏဗာႏနဝ်ꩻသွူ။ နဝ်ꩻမꩻ ပွိုင်းဝွို့တောမ်ႏ ၁၃၈၁-ဗာႏ၊ တထိန်ႏလာပွယ်ꩻလူႏတန်ꩻကိုယို အိုပ်ချုက်ရေꩻသားတဲ့နဝ်ꩻ၊ တရာꩻစီႏရင်ꩻရေꩻသားတဲ့နဝ်ꩻ၊ ခွꩻခူႏထေ သဘာဝအသောင်အရင်ꩻသားတဲ့နဝ်ꩻ ထူႏမိဉ်ႏဒါႏယို သွောန်ထူႏသော့ꩻခရာႏ အဝ်ႏပါသော့ꩻနဝ်ꩻ အွောန်ႏသတိꩻခရာႏနဝ်ꩻသွူ။ တွိုႏလွောန်ဖျင် ၁၃၈၁-ဗာႏ၊ တယ်ႏစ တထိန်ႏလာလောင်း ၄-ဟာ ဗꩻလွေꩻ တထိန်ႏလာလောင်း ၈-ဟာယိုနဝ်ꩻလဲ့ ပအိုဝ်ႏနမ်းပဲင်ႏအိုပ်ချုက်ခွင်ꩻလꩻဒေႏသ၊ ဟိုပုံꩻဝေင်ꩻကို သီရိမင်္ဂလာ ရွှေချမ်းသာ မွေတော်ဘုရားကြီး ပွယ်ꩻတထိန်ႏယို အဝ်ႏမာꩻလွေꩻအကျောင်ꩻ သေထွꩻလေꩻဗာႏနဝ်ꩻသွူ။[][]

  1. ခြွူႏမွောန်းသားစွိုꩻ
  2. ခမ်းသားငဝ်း အမုဲင်-၇၊ အစဲဉ်ႏ-၈၅