ဗွေႏဗွန် ရာဇိန္ဒသီရိ ကျောင်ꩻနောင်တောင်ꩻ

ဗွေႏဆရာႏတောႏ ဘဒ္ဒန္တ ရာဇိန္ဒသီရိ ယိုနဝ်ꩻ နေင်ႏ ၁၃၃၇−ဗာႏ၊ လာဒဲဉ်ကံလောင်း (၆)နီꩻ မွူးနီꩻ ဗုဒ္ဓဟူꩻ မွူးပင်ꩻ ၂ နီနားရီႏအခိန်ႏ လွူဖွာꩻလင်ꩻ ဝေင်ꩻဟိုပုံꩻ အခေဝ်တွိုꩻရပ် မွိုးဖြား ဖါဖြား သီးလမ်းကိုသွူ၊ မွိုးဖါမဉ်ꩻနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ ခွန်မောင်ႏဖူႏ + နင်ႏအွတ်ꩻ သွူ၊ စင်ꩻမွိုးအွတ်ပို ၃ ဖြာꩻအကိုဝွေꩻဗွေႏယိုထွာ ဒုတိယပို ရတနာႏတဖြာꩻသွူ။

အုံစကျောင်ꩻ

ဝွေꩻဗွေႏသက်တော်ႏ သက်တောႏထွိုင်ႏလꩻ ၉ နေင်ႏနဝ်ꩻ ၊ မွိုးဖါ ထင်ႏအပ်ထေ့ꩻခန်း ဗွေႏဆရာႏတောႏ ဗွေႏဗွန်နန္ဒဝံသ၊ ကျောင်ꩻနောင်တောင်ꩻထျꩻတဲင် ၊ အုံစခန်းဗွေႏဗွန်ကျောင်ꩻ သွဉ်စပါခန်း အတန်ꩻကျောင်ꩻတွမ်း လိတ်ပအိုဝ်ႏဖုံးသွူ၊ နေင်ႏ၁၃၄၆−ဗာႏတထိန်ႏလာဆန်ꩻ (၅)နီꩻနဝ်ꩻမွိုးဖါနီပါꩻ ခံႏထွာဖေႏပစ္စေꩻလစ်ပါꩻတဲင် ၊ ဗွေႏဆရာႏတောႏ ဘဒ္ဒန္တ နန္ဒဝံသ ထွာဖေႏ ဥပဇ္စျာယ်ႏဆရာႏတဲင် ဗုဲင်လွေꩻခန်းဗွေႏသျင်ႏနဝ်ꩻသွူ၊ အောဝ်ႏထွာသျင်ႏ ဖန်ဖေႏခန်းဘွဲ့ꩻမဉ်ꩻနဝ်ꩻ (သျင်ႏရာႏဟုလာ) နဲင်ႏနဝ်ꩻသွူ။ သက်ထွိုင်ႏလꩻနေင်ႏ တဆီကို နေင်ႏ၁၃၄၇ ဗာႏ ၊ဗွေႏစင်ꩻဝရသာမိ (ဟိုနမ်း) ထင်ႏပသာအပ်ဖေႏခန်း ဝေင်ꩻတောင်ႏကီꩻ ကျောင်ꩻအေးစေတီ ဗွေႏဆရာတောႏ ဘဒ္ဒန္တလက္ခဏသာမိထျꩻတဲင်သွဉ်ထူႏလွေꩻခန်း ဝိနယာဒိနုဂ္ဂဟ လိတ်ဖြေႏပြန်ႏတာႏ မူလရန်းဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။

အုံကျောင်ꩻအေးစေတီ ၂ ဝါႏထွိုင်ႏထွူ နေင်ႏ ၁၃၄၉ ပြောင်ꩻလင်ꩻအုံခန်းကျောင်ꩻဇောတိကာရာမ (၇န်းကင်ꩻ ဟိုပုံꩻ) နေင်ႏ ၁၃၅၀ ခြုဲင်းထင်ႏအုံတေားခန်းကျောင်ꩻ အောင်မဂ်လာ ဗွေႏဆရာႏတောႏ ဘဒ္ဒ န္တ ဉာဏဝံသထျꩻနဝ်ꩻသွူ၊ အောဝ်ႏ ကျောင်ꩻအောင်မဂ်လာခိန်ႏ ၃ နေင်ႏတွင်ꩻအောင်ႏမျင်ႏထွူလွေꩻခန်း အခြေပြုမူလရန်း တွမ်ႏ ပထမ အငယ်တန်ꩻဖုံႏသွူ၊

နေင်ႏ ၁၃၅၃− ဗာႏ ကြွꩻလင်ꩻအုံတေားခန်း ဝေင်ꩻမောႏလမျင်ႏ မြစေတီ လိတ်သွဉ်တွိုက် ( ရဲကျောင်း) ကိုသွူ၊ အောဝ်ႏကျောင်ꩻမော်ႏလမျင်ႏတွင်ꩻ ၅ နေင်ႏအကို ထွူသွတ်အောင်ႏမျင်ႏလွေꩻခန်း ပထမ အတန်ꩻတန် အကြီးတန်ꩻ တွမ်း အလတ်တန်ꩻ ပထမ ကြီးတန်ꩻ ၂ ရန်း အဖြေႏလွေꩻဒါႏ လိတ်စေပွယ်ꩻကျောင်ꩻကိုနဝ်ꩻ အောင်ႏလꩻလွေꩻနေႏတွမ်ႏ ပါဠိနေးနဝ်ꩻသွူ။

သက်နီဆီတွင်ꩻ ထွာရဟန်ꩻ

သက်နီဆီကို နေင်ႏ ၀၃၅၇ ဗာႏ− နေင်ႏထျꩻ ဒဲဉ်ဟားလောင်း (၆) နီꩻ၊ မွူးနီꩻ တနင်ႏလာႏ၊ မွူးရေဝ်ꩻခိုႏ ၉ နားရီႏ ပုဲင် (၄)မီးနှစ် ၂၃ −စက္ကန့် အခိန်ႏနဝ်ꩻ− ဝေင်ႏခွꩻရျှူႏ (အေးသာယာ) မူလာရာမ သေင်ႏထွိုင်ႏ ပရိယတ္တိလိတ်သွဉ်တွိုက်ကို ခဏ္ဍသိမ်ႏကို ဝေင်ႏတောင်ႏကီꩻ မြို့ဦး လိတ်သွဉ်တွိုက် ဗွေႏဆရာႏတောႏ ဘဒ္ဒန္တဣန္ဒက ထွာဖေႏဥပဇ္စျာယ်ႏဆရာႏ တွမ်ႏ မွိုးဖါနီပါꩻ စင်ꩻဖါမောင်ဖူး+ စင်ꩻမွိုးအွတ်ꩻသီးတွမ်ႏ ဒုံသေင်ႏထွိုင်ႏ စင်ꩻဖါကျွား+ စင်ꩻမွိုးဟိန်း တွမ်ႏ စင်ꩻဖါဦးတင်မြင့် (နမ်းဟူꩻ) သီးပိုလီꩻစွိုꩻ ခံႏထွာဖေႏ တကားတဲင် အောဝ်ႏသမဏႏ ဖဝကိုတွော့ꩻ ထင်းထွာခန်း အရန်းထို ဗွေႏစင်ꩻဖဝနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ၊ အုံပြောင်ꩻတေား ဝေင်ꩻမန္တလေꩻ

သွဉ်ထူႏပညာႏ အုံပြောင်ꩻဗာႏ ခင်ႏလမ်း ဝေင်ꩻမန္တလေꩻ

နေင်ႏ ၁၃၅၇−ဗာႏ ပြောင်ꩻအုံတေား မဟာအောင်မြေလေသာကျောင်ꩻတွိုက်၊ ကမ္ဘောဇကျောင်ꩻတဲင် သွဉ်ထူႏထွူလယင်း ဓမ္မာစရိယရန်းလိတ်ဝါႏဖုံႏနဝ်သွူ။

ဗွေႏဆရာႏတောႏ ရာဇိန္ဒ သီရိနဝ်ꩻတယ်ႏနေင်ႏ ၁၃၅၇−ဗာႏ ဗတွိုႏလွေꩻနေင်ႏ ၁၃၆၁ ဗာႏ ၅ နေင်ႏလွုမ်းလွုမ်း သတင်ꩻသုံꩻအုံလွေꩻဒျာႏ ဝေင်ꩻမန္တလေꩻ လုမ်ꩻသွူ၊ အောဝ်ႏသတင်ꩻသုံꩻလွေꩻကျောင်ꩻဝေင်ꩻမန်ႏတလေꩻတွင်ꩻ ထွူသွတ်အောင်ႏမျင်ႏလꩻလွေꩻခန်း ဓမ္မာစရိယ ကျမ်ꩻထျꩻ ပါရာဇိကဏ်ႏတွမ်ႏသီလက္ခန်း ၂ −ကျမ်ꩻသွူ၊ ကျွꩻသဲင်ꩻဆိုႏချာကျောင်ꩻနောင်တောင်ꩻ တွိုႏလွေꩻနေင်ႏ ၁၃၆၁ နေင်ႏကို၊ ကွပ်ဗွေႏနန္ဒသာရယို ၊ တအုံတောဝ်းဒွုမ်ကျောင်ꩻ ထန်ႏထိုꩻညာꩻဒျာႏတဲင် တကားဖုံႏနဝ်ꩻ လင်ꩻပင်ꩻခန်းဝွေꩻဗွေႏတဲင် ၊  ကျွꩻသဲင်အုံခန်း နောင်တောင်ꩻကျောင်ꩻနဝ်ꩻသွူ၊

ကျမ်ꩻဖေႏကထွူ ကျွꩻလင်ꩻအုံထဲင်းယင်း မန္တလေꩻ

ကွပ်ပွိုးပညာႏဖုံႏယိုထွူသွတ်ꩻတောဝ်းဒွိုင်းတဲင် ဝါႏထွိုင်ႏထန်းလဲ ကျွꩻလင်ꩻသွဉ်ထူႏထဲင်းယင်း ဓမ္မသဂီဏီႏတကျမ်ꩻ သွူ၊  ဝွေꩻဗွေႏအောဝ်ႏ မန္တလေꩻခိန်းတွင်ꩻ ၊ဟွိုန်သဲင်ꩻစွဉ်ႏဒျာႏ ကျောင်ꩻဆချာ မေႏခိုးထိုꩻတဲင် ဝွေꩻဗွေႏလဲ့ ထွုမ်ႏတောႏယင်းကျောင်ꩻဆောင်တသာတဲင် ဗွောင်သွဉ်ဖေႏယင်း လိုꩻပေႏခမ်းကောင်တာႏ ဗွေႏဗွန်အွဉ် (ဘက) ပညာႏရေꩻလိတ်သွဉ်ကျောင်ꩻ အွဉ်ႏချꩻသꩻလွေꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။

ဗွေႏဗွန်နောင်တောင်ꩻ ငေါဝ်းတန်ႏဖိုꩻ

• မာꩻခန်းထာꩻမာꩻအမျိုꩻမုဲင်ꩻတယောဝ်း သတ္တိ၊ဗျတ္တိယို အောဝ်ႏလိုႏအောဝ်ႏတသေႏသေႏ အောဝ်ႏလိုႏမာꩻရုဲင်းရုဲင်း၊ မာꩻကုဲင်းကုဲင်း မာꩻသွဉ်ရုဲင်းရုဲင်း၊ မာꩻသွဉ်ကုဲင်းကုဲင်း။

• နီပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻနောဝ်ꩻ မာꩻထာꩻမာꩻယို သတ္တိ၊ ဗျတ္တိအဲဉ်ထောဝ်း၊ တွမ်ႏရိုꩻမွုန်းအီႏအွဉ်ဝင်ꩻဆꩻငါ၊ အီႏမာꩻဖေႏအမျာꩻတာႏ ဝင်ꩻအွဉ်ဖေႏသွူဆꩻငါတဲ့ တလွေꩻလွဉ်ꩻရုဲင်းတောဝ်း၊ ထောင်လွဉ်ꩻဗွုန်ႏတောဝ်းသွူ။

• ပေါႏနီပအိုဝ်ႏပေႏဖုံႏ တသွဉ်မွေးတောဝ်းနောဝ်ꩻ

အီႏထွာလွဉ် ဘာႏသာႏအဲဉ်ထောဝ်း (ဘာသာမဲ့)သေႏချာႏ မဉ်ႏထွာလွဉ်ဘာႏသာႏအဲဉ်ထောဝ်းနောဝ်ꩻ တွိုႏဆုဲင်ꩻဆုဲင်ꩻ နꩻမွူးယိုအီႏတွိုႏလွဉ်နီငွဉ်လောင်းသွူ။

• ယိုခါမန်ခမ်းကို အောဝ်ႏအာ၊ အောဝ်ႏထွာလဲဉ်းသွူ၊ ပေါႏနီအုံဖွီ၊ အုံသာႏယာႏနေကထာꩻနောဝ်ꩻ

ပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻယို သꩻထွူႏခရာႏထွာငါႏနောဝ်ꩻသွူ။