ဗွေႏဗွန် ရာဇိန္ဒသီရိ ကျောင်ꩻနောင်တောင်ꩻ

ဗွေႏဆရာႏတောႏ ဘဒ္ဒန္တ ရာဇိန္ဒသီရိ ယိုနဝ်ꩻ နေင်ႏ ၁၃၃၇−ဗာႏ၊ လာဒဲဉ်ကံလောင်း (၆)နီꩻ မွူးနီꩻ ဗုဒ္ဓဟူꩻ မွူးပင်ꩻ ၂ နီနားရီႏအခိန်ႏ လွူဖွာꩻလင်ꩻ ဝေင်ꩻဟိုပုံꩻ အခေဝ်တွိုꩻရပ် မွိုးဖြား ဖါဖြား သီးလမ်းကိုသွူ၊ မွိုးဖါမဉ်ꩻနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ ခွန်မောင်ႏဖူႏ + နင်ႏအွတ်ꩻ သွူ၊ စင်ꩻမွိုးအွတ်ပို ၃ ဖြာꩻအကိုဝွေꩻဗွေႏယိုထွာ ဒုတိယပို ရတနာႏတဖြာꩻသွူ။

အုံစကျောင်ꩻ

ဝွေꩻဗွေႏသက်တော်ႏ သက်တောႏထွိုင်ႏလꩻ ၉ နေင်ႏနဝ်ꩻ ၊ မွိုးဖါ ထင်ႏအပ်ထေ့ꩻခန်း ဗွေႏဆရာႏတောႏ ဗွေႏဗွန်နန္ဒဝံသ၊ ကျောင်ꩻနောင်တောင်ꩻထျꩻတဲင် ၊ အုံစခန်းဗွေႏဗွန်ကျောင်ꩻ သွဉ်စပါခန်း အတန်ꩻကျောင်ꩻတွမ်း လိတ်ပအိုဝ်ႏဖုံးသွူ၊ နေင်ႏ၁၃၄၆−ဗာႏတထိန်ႏလာဆန်ꩻ (၅)နီꩻနဝ်ꩻမွိုးဖါနီပါꩻ ခံႏထွာဖေႏပစ္စေꩻလစ်ပါꩻတဲင် ၊ ဗွေႏဆရာတော်ႏ နန္ဒဝံသ ထွာဖေႏ ဥပဇ္စျာယ်ႏဆရာတွော့ꩻ၊ ဗုဲင်လွေꩻခန်းသျင်ႏသွူ၊ အောဝ်ႏထွာသျင်ႏ ဖန်ဖေႏခန်းဘွဲ့ꩻမဉ်ꩻနဝ်ꩻ သျင်ႏရာႏဟုလာႏ နဲင်ႏနဝ်ꩻသွူ။ သက်ထွိုင်ႏလꩻနေင်ႏ တဆီကို ၊ နေင်ႏ၁၃၄၇ ဗာႏ ဗွေႏစင်ꩻဝရသာမိ (ဟိုနမ်း) ထင်ႏပသာအပ်ဖေႏခန်း ဝေင်ꩻတောင်ႏကီꩻ ကျောင်ꩻအေးစေတီ ဗွေႏဆရာတောႏ ဘဒ္ဒန္တလက္ခဏသာမိထျꩻတဲင်၊ သွဉ်ထူႏလွေꩻခန်း ဝိနယာဒိနုဂ္ဂဟ လိတ်ဖြေႏပြန်ႏတာႏ မူလရန်းသွူ၊

အုံကျောင်ꩻအေးစေတီ ၂ ဝါႏထွိုင်ႏထွူ နေင်ႏ ၁၃၄၉ ပြောင်ꩻလင်ꩻအုံခန်းကျောင်ꩻဇောတိကာရာမ (၇န်းကင်ꩻ ဟိုပုံꩻ) နေင်ႏ ၁၃၅၀ ခြုဲင်းထင်ႏအုံတေားခန်းကျောင်ꩻ အောင်မဂ်လာ ဗွေႏဆရာႏတောႏ ဘဒ္ဒ န္တ ဉာဏဝံသထျသွူ၊ အောဝ်ႏ ကျောင်ꩻအောင်မဂ်လာခိန်ႏ ၃ နေင်ႏတွင်ꩻအောင်ႏမျင်ႏထွူလွေꩻခန်း အခြေပြုမူလရန်း တွမ်ႏ ပထမ အငယ်တန်ꩻဖုံႏသွူ၊ နေင်ႏ ၁၃၅၃− ဗာႏ ကြွꩻလင်ꩻအုံတေားခန်း ဝေင်ꩻမောႏလမျင်ႏ မြစေတီ လိတ်သွဉ်တွိုက် ( ရဲကျောင်း) ကိုသွူ၊ အောဝ်ႏကျောင်ꩻမော်ႏလမျင်ႏတွင်ꩻ ၅ နေင်ႏအကို ထွူသွတ်အောင်ႏမျင်ႏလွေꩻခန်း ပထမ အတန်ꩻတန် အကြီးတန်ꩻ တွမ်း အလတ်တန်ꩻ ပထမ ကြီးတန်ꩻ ၂ ရန်း အဖြေႏလွေꩻဒါႏ လိတ်စေပွယ်ꩻကျောင်ꩻကိုနဝ်ꩻ အောင်ႏလꩻလွေꩻနေႏတွမ်ႏ ပါဠိနေးနဝ်ꩻသွူ။

သက်နီဆီတွင်ꩻ ထွာရဟန်ꩻ သက်နီဆီကို နေင်ႏ ၀၃၅၇ ဗာႏ− နေင်ႏထျꩻ ဒဲဉ်ဟားလောင်း (၆) နီꩻ၊ မွူးနီꩻ တနင်ႏလာႏ၊ မွူးရေဝ်ꩻခိုႏ ၉ နားရီႏ ပုဲင် (၄)မီးနှစ် ၂၃ −စက္ကန့် အခိန်ႏနဝ်ꩻ− ဝေင်ႏခွꩻရျှူႏ (အေးသာယာ) မူလာရာမ သေင်ႏထွိုင်ႏ ပရိယတ္တိလိတ်သွဉ်တွိုက်ကို ခဏ္ဍသိမ်ႏကို ဝေင်ႏတောင်ႏကီꩻ မြို့ဦး လိတ်သွဉ်တွိုက် ဗွေႏဆရာႏတောႏ ဘဒ္ဒန္တဣန္ဒက ထွာဖေႏဥပဇ္စျာယ်ႏဆရာႏ၊ မွိုးဖါနီပါꩻ စင်ꩻဖါမောင်ဖူး+ စင်ꩻမွိုးအွတ်ꩻသီးတွမ်ႏ ဒုံသေင်ႏထွိုင်ႏ စင်ꩻဖါကျွား+ စင်ꩻမွိုးဟိန်း တွမ်ႏ စင်ꩻဖါဦးတင်မြင့် (နမ်းဟူꩻ) သီးပိုလီꩻစွိုꩻ ခံႏထွာဖေႏ တကားတဲင် အောဝ်ႏသမဏႏ ဖဝကိုတွော့ꩻ ထင်းထွာခန်း အရန်းထို ဗွေႏစင်ꩻဖဝနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ၊ အုံပြောင်ꩻတေား ဝေင်ꩻမန္တလေꩻ

သွဉ်ထူႏပညာႏ အုံပြောင်ꩻဗာႏ ခင်ႏလမ်ႏ ဝေင်ꩻမန္တလေꩻ

နေင်ႏ ၁၃၅၇−ဗာႏ ပြောင်ꩻအုံတေား မဟာအောင်မြေလေသာကျောင်ꩻတွိုက်၊ ကမ္ဘောဇကျောင်ꩻတဲင် သွဉ်ထူႏထွူလယင်း ဓမ္မာစရိယရန်းလိတ်ဝါႏဖုံႏနဝ်သွူ။

ဗွေႏဆရာႏတောႏ ရာဇိန္ဒ သီရိနဝ်ꩻတယ်ႏနေင်ႏ ၁၃၅၇−ဗာႏ ဗတွိုႏလွေꩻနေင်ႏ ၁၃၆၁ ဗာႏ ၅ နေင်ႏလွုမ်းလွုမ်း သတင်ꩻသုံꩻအုံလွေꩻဒျာႏ ဝေင်ꩻမန္တလေꩻ လုမ်ꩻသွူ၊ အောဝ်ႏသတင်ꩻသုံꩻလွေꩻကျောင်ꩻဝေင်ꩻမန်ႏတလေꩻတွင်ꩻ ထွူသွတ်အောင်ႏမျင်ႏလꩻလွေꩻခန်း ဓမ္မာစရိယ ကျမ်ꩻထျꩻ ပါရာဇိကဏ်ႏတွမ်ႏသီလက္ခန်း ၂ −ကျမ်ꩻသွူ၊ ကျွꩻသဲင်ꩻဆိုႏချာကျောင်ꩻနောင်တောင်ꩻတွိုႏလွေꩻနေင်ႏ ၁၃၆၁ နေင်ႏကို ကွပ်ဗွေႏနန္ဒသာရယို တအုံတောဝ်းဒွုမ်ကျောင်ꩻ ထန်ႏထိုꩻညာꩻဒျာႏတဲင် တကားဖုံႏနဝ်ꩻ လင်ꩻပင်ꩻခန်းဝွေꩻဗွေႏတဲင်  ကျွꩻသဲင်အုံခန်း နောင်တောင်ꩻကျောင်ꩻနဝ်ꩻသွူ၊

ကျမ်ꩻဖေႏကထွူ ကျွꩻလင်ꩻအုံထဲင်းယင်း မန္တလေꩻ

ကွပ်ပွိုးပညာႏဖုံႏယိုထွူသွတ်ꩻတောဝ်းဒွိုင်းတဲင် ဝါႏထွိုင်ႏထန်းလဲ ကျွꩻလင်ꩻသွဉ်ထူႏထဲင်းယင်း ဓမ္မသဂီဏီႏတကျမ်ꩻ သွူ၊  ဝွေꩻဗွေႏအောဝ်ႏ မန္တလေꩻခိန်းတွင်ꩻ ဟွိုန်သဲင်ꩻစွဉ်ႏဒျာႏ ကျောင်ꩻဆချာ မေႏခိုးထိုꩻတဲင် ဝွေꩻဗွေႏလဲ့ ထွုမ်ႏတောႏယင်းကျောင်ꩻဆောင်တသာတဲင် ဗွောင်သွဉ်ဖေႏယင်း လိုꩻပေႏခမ်းကောင်တာႏ ဗွေႏဗွန်အွဉ် (ဘက) ပညာႏရေꩻလိတ်သွဉ်ကျောင်ꩻ အွဉ်ႏချꩻသꩻလွေꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။

ဗွေႏဗွန်နောင်တောင်ꩻ ငေါဝ်းတန်ႏဖိုꩻ

• မာꩻခန်းထာꩻမာꩻအမျိုꩻမုဲင်ꩻတယောဝ်း သတ္တိ၊ဗျတ္တိယို အောဝ်ႏလိုႏအောဝ်ႏတသေႏသေႏ အောဝ်ႏလိုႏမာꩻရုဲင်းရုဲင်း၊ မာꩻကုဲင်းကုဲင်း မာꩻသွဉ်ရုဲင်းရုဲင်း၊ မာꩻသွဉ်ကုဲင်းကုဲင်း။

• နီပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻနောဝ်ꩻ မာꩻထာꩻမာꩻယို သတ္တိ၊ ဗျတ္တိအဲဉ်ထောဝ်း၊ တွမ်ႏရိုꩻမွုန်းအီႏအွဉ်ဝင်ꩻဆꩻငါ၊ အီႏမာꩻဖေႏအမျာꩻတာႏ ဝင်ꩻအွဉ်ဖေႏသွူဆꩻငါတဲ့ တလွေꩻလွဉ်ꩻရုဲင်းတောဝ်း၊ ထောင်လွဉ်ꩻဗွုန်ႏတောဝ်းသွူ။

• ပေါႏနီပအိုဝ်ႏပေႏဖုံႏ တသွဉ်မွေးတောဝ်းနောဝ်ꩻ

အီႏထွာလွဉ် ဘာႏသာႏအဲဉ်ထောဝ်း (ဘာသာမဲ့)သေႏချာႏ မဉ်ႏထွာလွဉ်ဘာႏသာႏအဲဉ်ထောဝ်းနောဝ်ꩻ တွိုႏဆုဲင်ꩻဆုဲင်ꩻ နꩻမွူးယိုအီႏတွိုႏလွဉ်နီငွဉ်လောင်းသွူ။

• ယိုခါမန်ခမ်းကို အောဝ်ႏအာ၊ အောဝ်ႏထွာလဲဉ်းသွူ၊ ပေါႏနီအုံဖွီ၊ အုံသာႏယာႏနေကထာꩻနောဝ်ꩻ

ပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻယို သꩻထွူႏခရာႏထွာငါႏနောဝ်ꩻသွူ။