မဲ့ဆာရောႏဂါႏ

သဘာဝတရာꩻ ကဖေႏခါꩻဒါႏ လိုꩻသီးမဲ့ယိုနဝ်ꩻ နမ်းတဗာႏလွုမ်းအကို ကအဝ်ႏဒါႏ အင်္ဂါႏလက္ခဏာႏအမျိုꩻမျိုꩻအကိုနဝ်ꩻ ထွာအနုညံꩻသွတ်ꩻ အင်္ဂါႏတမျိုꩻသွူ။ ကွပ်နဝ်ꩻမꩻ မဲ့ယိုနဝ်ꩻ တအဝ်ႏပေါ်၊ တအဝ်ႏထန်ႏတဝ်း ပီလောင်းယာႏလောင်း အဝ်ႏသော့ꩻဗာႏနေးအအောင်ကိုသွူ။ အဝ်ႏသော့ꩻအအောင်ကိုသွူတကာႏတဝ်ႏ ရဲးကာႏကွယ်ႏအီ ထာꩻအီႏထာꩻစျꩻဖုံႏတာႏ၊ ရဲးကာႏကွယ်ႏအီ အန္တရာယ်ႏတာႏ ဖန်ဆင်ꩻဖေႏဗာႏပါတွမ်ႏ မဲ့ဆွဉ်ႏဖုံႏ၊ မဲ့ဗီႏဖုံႏသွူ။ မဲ့ယို ပေါႏအန္တရာယ်ႏအီႏတွိုႏလွဉ်လဲ့ မဲ့ဗီႏနဝ်ꩻ အမွိုင်သွတ်ꩻနယ်ꩻ လောႏဒို့ꩻပေ့ꩻခါꩻစွဉ်ႏ မဲ့ဖြုံႏနဝ်ꩻသွူ။

လိုꩻသီးအင်္ဂါႏလက္ခဏာႏအမျိုꩻမျိုꩻအကို မဲ့ယို အရေꩻတန်သွတ်ꩻ အင်္ဂါႏတမျိုꩻ ရိုꩻဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ လိုꩻသီးအင်္ဂါႏလက္ခဏာႏ အမျိုꩻမျိုꩻအကိုနဝ်ꩻ အရေꩻတန်ဒျာႏနုဲင်းနုဲင်းရိုꩻနဝ်ꩻလဲ့ အင်္ဂါႏအလင် မီႏချို့ꩻယွင်ꩻနဝ်ꩻ ဒုက္ခဆင်ꩻရယ်ꩻနွတ်ꩻသွစ်ꩻပွန်းလဲ့ မဲ့မီႏချို့ꩻယွင်ꩻနဝ်ꩻ ဒုက္ခအပွန်းတဆီ အပွန်းတရျာꩻသွူ။ မဲ့မီႏချို့ꩻယွင်ꩻနဝ်ꩻ လိုꩻဘဝ အခွင်ꩻအရေꩻ သွုမ်ꩻအာငါႏသွူ။ ကွပ်နဝ်ꩻမꩻ မဲ့ယို အဝ်ႏလိုႏအွဉ်ႏရေꩻငါႏ၊ အဝ်ႏလိုႏရက်ငါႏသွူ။ မဲ့ယို ဘေꩻရန်ႏအန္တရာယ်ႏအထန်ႏ ကအီႏခွေါင်းဗာႏနဝ်ꩻ တယိုꩻတဝ်းလဲ့ ဘေꩻရန်ႏအန္တရာယ်ႏအကို၊ သွီႏတလီꩻမာꩻထွာတွော့ꩻ ထွာလွဉ်ရောႏဂါႏ မဲ့ဆာ၊ မဲ့စပ်ꩻ၊ မဲ့ကြိုႏ၊ မဲ့တမို့(မဲ့အာႏပေႏရောႏဂါႏဖုံႏ)နဝ်ꩻ ရဲကာႏကွယ်ႏ တယိုꩻတဝ်း၊ လိုꩻတွိုင်ꩻစွုမ်ႏဖြာꩻ ဆေ့ꩻတွမ်ႏအာ မော့ꩻဗာႏဒျာႏလွဉ်းလွဉ်းသွူ။

နဝ်ꩻတွော့ꩻ မီႏမော့ꩻမီႏထွာလွဉ် မဲ့ရောႏဂါႏနဝ်ꩻ နမ်းတွမ်ႏနမ်း လုမ်ꩻလာꩻချာဖေႏကဒါႏ တဲမ်းနယ်လွေꩻဗာႏ တသီႏမဲ့ဆာနယ်ꩻဖုံႏ နုဲင်းဆꩻလယိုအတွိုင်ꩻသွူ။

• ၁။ မဲ့ဆာ၊ မဲ့ပသꩻ၊ မဲ့လျားရောႏဂါႏ တသီႏနယ်ꩻ-

မန်းကဟဲ့ꩻဒါႏ "ရှားစောင်းလက်ပပ်" ပအိုဝ်ႏကဟဲ့ꩻဒါႏ "ယာꩻဖြေꩻ"နဝ်ꩻ အလာႏပုံႏသဏ္ဌာန်ႏနုဲင်း မောက်ꩻကေင်မီꩻနဝ်ꩻသွူ။ ယာꩻဖြေꩻယို အလာႏကိုနဝ်ꩻ အဝ်ႏသော့ꩻအထီအောက်ꩻယုဲင်ယို ဆိမ်ꩻမဲ့တွော့ꩻ မီႏအွဉ်ႏဒင်ႏဖေႏ မဲ့ဗီႏလောင်းနဝ်ꩻ မဲ့ဆာ၊ မဲ့ပသꩻ၊ မဲ့လျားရောႏဂါႏဖုံႏ ဟဝ်အီနွောင်ꩻသွူ။

• ၂။ မဲ့ဆာ၊ မဲ့ရျူ၊ မဲ့တံႏခြောင်ꩻ တသီႏနယ်ꩻ-

မန်းနဝ်ꩻ "ကြက်မောက်ဆူးပြန်"လဲ့ အဝ်ႏဟဲ့ꩻ၊ "ကျွဲနှာခေါင်းချိတ်"လဲ့အဝ်ႏဟဲ့ꩻ၊ ပအိုဝ်ႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ရူးတထေႏ"အရွီးယို မူထွူလုံးမူသနပ်ခါꩻလောင်းတွော့ꩻ မီႏလꩻသွူအအောက်ꩻ တစောပေႏ အံႏဟန်ႏအိုရပ်နဝ်ꩻ သော့ꩻရော်ꩻယင်းတွမ်ႏတသာႏဆေ့ꩻဆေ့ꩻ၊ ရော်ꩻတွမ်ႏဟူထီတွော့ꩻ ကွင်ꩻဖေႏသွော့ မဲ့အောင်နော၊ ကွင်ꩻတလဲင်ႏဟဝ်တဝ်းလဲ့ ကွင်ꩻသွော့မုဲင်ꩻလဲင်ႏလဲင်ႏနော၊ မဲ့ဆာ၊ မဲ့ရျူ၊ သေင်ႏပင်ဖြတ်ꩻဗာႏ (မဲ့တံႏခြောင်ꩻ)ဖုံႏနဝ်ꩻ ဟဝ်နွောင်ꩻအီဒျာႏသွူ။

• ၃။ မဲ့တမို့၊ မဲ့ဝေါင်းဝဲင်ꩻ-စတဲင် မဲ့ရောႏဂါႏတသီႏနယ်ꩻ-

မန်းနဝ်ꩻဟဲ့ꩻ "ဧကရာဇ်"၊ ပအိုဝ်ႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"အောင်ႏလျာပေႏ"အဖေ့ꩻတွမ်ႏ မောက်ကြဲင်ႏဖေ့ꩻယို မူရော်ꩻတဝင်ꩻ လုံးပဲဉ်လောင်းတဲင် ကလꩻလွဉ်ဒါႏ အအောက်ꩻယို မီႏကွင်ꩻခူဖေႏ မဲ့အောင်နဝ်ꩻ မဲ့တမို့၊ မဲ့ဝေါင်းဝဲင်ꩻ၊ မဲ့ထီႏစဲင်းတဝ်းထာꩻ ရောႏဂါႏဖုံႏနဝ်ꩻ ဟဝ်နွောင်ꩻအီသွူ။

• ၄။ တသီႏမဲ့ဆာနယ်ꩻ ထဲင်းတနယ်ꩻနဝ်ꩻ-

မေ့ဒီႏတဒီႏဘို ပသေကြောင်းကြောင်း တွယ်ႏဗွပ်ꩻတောက်ꩻဗွပ်ꩻထွူတွော့ꩻ တွမ်ႏထီအယာႏခဉ်ႏဟားကျပ် ခြွူထွူတွော့ꩻ ထီႏမီႏအဝ်ႏကုဲင် အယာႏခဉ်ႏသွံဗီႏရပ်နဝ်ꩻ အွဉ်ႏခွꩻ၊ စဲစ်ကြောင်းကြောင်းထွူတဲင် မီႏသူႏဖေႏ မဲ့ဗီႏ၊ မီႏသူႏဖေႏမဲ့စဲင်ႏ၊ မီႏအွဉ်ႏဒင်ႏဖေႏ မဲ့ဗီႏလောင်းနဝ်ꩻ မဲ့ဆာရောႏဂါႏ ဟဝ်နွောင်ꩻအီဒျာႏသွူ။

• ၅။ မဲ့ပသꩻ၊ မဲ့လျား၊ မဲ့ထီလျားထန်ႏ တသီႏနယ်ꩻ-

တမာႏလာႏ ပေါင်းဗန်ဗန်ယို ပသေကြောင်းကြောင်းထွူ ထောင်းသော့ꩻဆိုမ်ႏကြောင်းကြောင်းထွူတွော့ꩻ စေ့ꩻအထီ၊ ကလꩻဒါႏ တမာႏလာႏထီယို တွမ်ႏဖုဲင်ကြောင်းကြောင်းတဲင် မီႏစေ့ꩻတဗဲက်ꩻသော့ꩻဖေႏ မဲ့ကိုနဝ်ꩻ မဲ့ပသꩻ၊ မဲ့လျား၊ မဲ့ထီလျားထန်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ ဟဝ်အီနွောင်ꩻသွူ။

• ၆။ မဲ့ဆျာရောႏဂါႏတသီႏနယ်ꩻ-

မွူးဟာထာꩻခေ့ꩻခိန်ႏ တထီႏစဲင်းတဝ်းထာꩻ၊ ကထွာဒါႏ မဲ့ဆျာ(ကြက်မျက်သင့်)ရောႏဂါႏနဝ်ꩻ သွယ်ꩻထွူ ဖက်ꩻဗိုႏဒီႏတွော့ꩻ စဲထီကြောင်းကြောင်း နီသွံနားရီႏထွူတဲင် ဖက်ꩻဗိုႏစဲးထီယို သော့ꩻတွမ်ႏတသာႏဆေ့ꩻဆေ့ꩻတွော့ꩻ အွဉ်ႏတဗဲက်ꩻသော့ꩻသွော့ မဲ့ကိုနော၊ မဲ့ꩻအဟဝ်လွဉ်ဒျာႏသွူ။

• ၇။ မဲ့ဆာရောႏဂါႏ တသီႏနယ်ꩻ-

မဲ့ဆာရောႏဂါႏကရိုꩻနဝ်ꩻ မဲ့ဗွာတနျာႏ၊ မဲ့ဗီႏတနျာႏ၊ မဲ့ဗီႏယော့ꩻ၊ မဲ့လျားဆာခြေ့ရောႏဂါႏမျိုꩻသွူ။ ကထွာဗာႏ မဲ့ဆာရောႏဂါႏနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ အလျားတအွို အဝ်ႏနမ်းကိုကန်ထင်ႏတွော့ꩻ ဆာလဲ့ထွာနွောင်ꩻ၊ ရောႏဂါႏသား (ရောဂါပိုး)နွို့တွော့ꩻ ဆာလဲ့ ထွာနွောင်ꩻသွူ။ မီႏမော့ꩻလွဉ် မဲ့ဆာရောႏဂါႏနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ မောက်ကြဲင်ႏဖေ့ꩻယာႏတသဉ်ယို မူတွမ်ႏတသာႏတွော့ꩻ ကွင်ꩻဖေႏသွော့ မဲ့အောင်နော၊ တသာႏနဝ်ꩻ ချင်းသော့ꩻဆေ့ꩻဆေ့ꩻငါသွူ။ ကွင်ꩻဖေႏခွိုꩻခွိုꩻသွော့နော၊ မဲ့ꩻအဟဝ်လွဉ်ဒျာႏသွူ။

• ၈။ တသီႏမဲ့ဆာထဲင်းတနယ်ꩻ-

တလာꩻရာႏသဲင်ယို မူသွူလုံးပျားလောင်းတွော့ꩻ သူႏဖေႏမဲ့ဗီႏ၊ ကွင်ꩻဖေႏမဲ့အောင်ꩻ သူႏဖေႏပါကတောင်နဝ်ꩻ မဲ့ဆာသက်သာႏအီနွောင်ꩻနေနေသွူ။

• ၉။ တံႏခြောင်ꩻမဲ့ဆာ တသီႏနယ်ꩻ-

သေင်ႏပင်ဝါႏပင်ဖြတ်ꩻဗာႏ၊ ထောင်းဗာႏတွော့ꩻ ကလꩻလွဉ် ကထွာလွဉ်ဒါႏ တံႏခြောင်ꩻမဲ့ဆာနဝ်ꩻ ကဝ်ႏတပယ်ꩻ(သစ္စာပန်း)အရွီးယို မာꩻဖွန်ႏ၊ ထောင်းဖွန်ႏထွူတွော့ꩻ တွမ်ႏဆင်မနွယ်ႏ မူအောက်ꩻရော်ꩻလွဝင်ꩻတဲင် ကွင်ꩻဖေႏမဲ့အောင်၊ သူႏဖေႏကတောင်နဝ်ꩻလဲ့ မဲ့ဆာတံႏခြောင်ꩻနဝ်ꩻ ဟဝ်အီနေနေသွူ။

• ၁၀။ တသီႏမဲ့ဆာ ထဲင်းတနယ်ꩻ-

အလျားတအွိုဆန်ထင်ႏတွော့ꩻ မဲ့ဆာလဲ့နဝ်ꩻ၊ ကွပ်ပွိုးသေ့ꩻ (ရောဂါပိုး)တွော့ꩻ မဲ့ဆာလဲ့နဝ်ꩻ ပြူးလာႏဗန်ဗန်ကြောင်းကြောင်း အဗီႏဟံးတန်တန် တဗီႏယို အွဉ်ႏတခို့ဒင်ႏသွူ ဝန်ႏတောင်ꩻကင်တွောင်းတွောင်း ကြောင်းကြောင်းကိုတွော့ꩻ တွမ်ႏတသာႏနူနူ ပွစ်ဖေႏအငင်းဖဲ့ꩻကီနဝ်ꩻ ယွယွဗွီႏဗွီႏထွူတွော့ꩻ ပြူးလာႏမီႏနွူႏဖြွဉ်လို့သွူနဝ်ꩻ တဒေါက်ꩻထိုꩻကြောင်းကြောင်းချာတသာႏ၊ ထွူနဝ်ꩻ ကပွစ်ဖဲ့ꩻနဝ်ꩻ အွဉ်ႏအကို ခေါက်ပေႏပေႏထွူတဲင် တနီႏပနျာႏပသာႏသာႏထွူတွော့ꩻ ပေါႏအထီရအဝ်ႏသွူလဲ့ လိုꩻလင်တဖြာꩻဖြာꩻ စေ့ꩻအွဉ်ႏတဗဲက်ꩻသော့ꩻသွော့ မဲ့ဆာကိုနဝ်ꩻ နီသွံဗဲက်ꩻငါနော။ မဲ့ကိုနဝ်ꩻ သဲစ်ပြွူထီကနွို့လဲ့ ခြေ့မရေႏမရာႏစွဉ်ႏထာꩻသွူ။ ပေါႏအဝ်ႏခြေ့လဲ့ လောႏဆိမ်ꩻဖေႏ၊ လျာစွော့ꩻစွော့ꩻယင်း၊ အဝ်ႏတဆင်ႏ ၁၅-မိနစ်ရပ်နဝ်ꩻ အခြေ့ဟဝ်ယိုꩻယင်းဒျာႏသွူ။ ခွန်ကုဝေ မာꩻနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ မဲ့ဆာဟဝ်အီဗာႏဖိုသွူ။ မဲ့ဆာတဝ်းလဲ့ မီႏမာꩻဖေႏနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ မဲ့တခြီႏကြောင်းတွော့ꩻ ထွားထာꩻဟဝ်ငါႏသွူ။ သွီႏတိုꩻသား၊ ထာꩻဆော့သားဖုံႏယို မီႏမာꩻဖေႏနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ သွီႏတိုꩻလင်ꩻ၊ ထာꩻဆော့ထဲ့အီဒါႏသွူ။

• ၁၁။ မဲ့ဆာသားနဝ်ꩻ အွဉ်ႏပနဲဉ်ႏဗာႏဟို့ꩻ-

မဲ့ကဆာဗာႏနဝ်ꩻ ဟို့ꩻကိုနမ်းဖူꩻ အပုတ်အသေင်အာတဲင် အပုတ်အသေင်ဆောင်ႏတွော့ꩻ ဆာလဲ့အဝ်ႏဒါႏသွူ။ ကွပ်နဝ်ꩻမꩻ အပုတ်အသေင်ဟို့ꩻကို ဖေႏကဆေ့ꩻနဝ်ꩻ အွဉ်ႏပနဲဉ်ႏဗာႏဟို့ꩻ၊ အံႏဗာႏတသီႏဟို့ꩻပနဲဉ်ႏ တစွိုးစွိုးတမျိုꩻမျိုꩻသွူ။ မီႏအံႏတသီႏဟို့ꩻပနဲဉ်ႏနဝ်ꩻ အံႏဗာႏဟို့ꩻတခြင်ခိန်ႏ၊ အီႏဗေင်ႏမွူးဟာခိုႏတရိုꩻတဝ်း၊ ဗေင်ႏထွိုင်ႏမွူးရဝ်ꩻခိုႏတရိုꩻတဝ်းနဝ်ꩻ ဟဝ်သွူ။ တသီႏဟို့ꩻပနဲဉ်ႏကရိုꩻနဝ်ꩻ မုတ်(ခါး)၊ တာႏသေ့ꩻခင်ႏ၊ ပွေ့ကဲင်ꩻ၊ သေင်ႏထရူးရာႏစီႏကပါဒါႏ တသီႏဟို့ꩻပနဲဉ်ႏမျိုꩻဖုံႏ၊ မောက်ကြဲင်ႏဖျောႏထီဖုံႏ-စတဲင်နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ မောက်ခင်ႏကပါဒါႏ တသီႏဟို့ꩻနုတ်နဝ်ꩻ ဟို့ꩻလျားငါႏ၊ အလွဉ်ꩻဒါႏတဲင် လိုႏအံႏကြွို့ꩻတဝ်းသွူ။

• ၁၂။ သျောင်ႏဗာႏအရသာႏဟတ်ꩻလျားထင်ႏမျိုꩻဖုံႏ-

မဲ့ဆာသားနဝ်ꩻ ကအံႏဒါႏဟန်ႏအိုလဲ့နဝ်ꩻ၊ တသီႏလဲ့နဝ်ꩻ အေင်၊ ခဲဉ်ႏ၊ လေညင်ꩻ၊ ပိတ်တချင်ꩻ၊ ငြုပ်ကောင်း-စတဲင် အရသာႏဟတ်ꩻ လျားထင်ႏမျိုꩻယို လိုႏအံႏတဝ်း၊ လိုႏအံႏဒျာႏ တဒွီ၊ ထီဆေ့ꩻ ဟန်ႏနွန်း-စတဲင် အရသာႏခွꩻမျိုꩻသွူ။