ယာႏတသီးရောႏဂါႏ

ယာႏတသီးရောႏဂါႏ Hepatitis B
ယာႏတသီးရောႏဂါႏ ကထွာအီဒါႏ ဗီသေ့ꩻသား(B Virus)ပုင်ႏ Electron micrograph of hepatitis B virus
Specialty	Infectious disease, gastroenterology
လက္ခဏာႏဖိုင်ႏ	None, yellowish skin, tiredness, dark urine, abdominal pain
သျုက်တရေင်မုꩻဖိုင်ႏ	Cirrhosis, liver cancer
Usual onset	Symptoms may take up to 6 months to appear
ကာႏလ	Short or long term
ပွိုးအကျောင်ꩻခရာႏ	Hepatitis B virus spread by some body fluids
ယီးနယ်အန္တရာယ်ႏကိင်ꩻ	Intravenous drug use, sexual intercourse, dialysis, living with an infected person
စဲစ်ထွားနယ်ꩻ	Blood tests
ရဲးကမ်း	Hepatitis B vaccine
လိုမ်ꩻလာꩻ	Antiviral medication (tenofovir, interferon), liver transplantation
အလဲင်ႏခြွောန်း	>391 million (2017)
သီမား	65,400 direct (2015), >750,000 (total)

ဗီသေ့ꩻသား တိုꩻပွာꩻလွဉ်ပုင်ႏ

"ယာႏတသီးရောႏဂါႏတွမ်ႏ တသီႏနယ်ꩻဖုံႏ" ယာႏတသီးရောႏဂါႏရိုꩻနဝ်ꩻလဲ့ တလဲင်ႏချင်ꩻ နမ်းတဗာႏလုမ်း ယာႏသီးလို့စွဉ်ႏ တမွေးတဝ်း၊ အစနဝ်ꩻ ဆီႏတသီးထာꩻ၊ ပေါႏဆီႏတသီးသွူထာꩻလဲ့ မဲ့ဖြုံႏကို မဲ့ဗွာခင်ႏလမ်းနဝ်ꩻလဲ့ တသီးပါသွူ။ ဖြေꩻနဝ်ꩻ အဖဲ့ꩻကီယို တသီးစွဉ်ႏတဝ်းဒွိုန်း၊ တသီးအွဉ်ဒျာႏဖဲ့ꩻလသွူ။ ပေါႏဆီႏတသီး၊ မဲ့တသီး၊ ဖြေꩻဗꩻလ တသီးသွူနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ ယာႏတသီးတဝ်းဒွိုန်းလဲ့ ထွာယာႏတသီးရောႏဂါႏနဝ်ꩻ သေႏချာႏလဲန်းသွူ။ ကထွာဗာႏ ယာႏတသီးရောႏဂါႏနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ နီကအံႏဒါႏ အာဟာႏရ၊ နီကအွꩻဒါႏထီယို တကြောင်းစင်တဝ်းတွော့ꩻ ရောႏဂါႏသား (ရောဂါပိုး)ပါလွဉ်ꩻ အာဟာႏရကို၊ ထီကိုတဲင် ထွာလွဉ်ဗာႏ ယာႏတသီးရောႏဂါႏလဲ့အဝ်ႏ၊ လိုမ်ꩻလာꩻဒျာႏရောႏဂါႏလင်၊ အံႏအာလွဉ်ꩻငါႏ တသီႏတစွိုးစွိုးတွော့ꩻ ထိခွိုက်တောသွုန်ႏ၊ သွုန်ႏတဟဝ်တဝ်းတွော့ꩻ ထွာတောယာႏတသီႏရောႏဂါႏလဲ့ အဝ်ႏ၊ အကျောင်ꩻအမျိုꩻမျိုꩻသွူ။

ထွာယာႏတသီးရောႏဂါႏတွော့ꩻ ကခံႏစာꩻဗာႏဒါႏ လက္ခဏာႏဖုံႏနဝ်ꩻ ဓာတ်မေႏအာႏပေႏတဲင် အံႏထာꩻမုဲင်ꩻမုဲင်ꩻလဲ့ ဆာႏကေႏတဝ်း၊ မဲန်အံႏတဝ်းထာꩻမုဲင်ꩻမုဲင်ꩻ၊ အုတလီꩻဒါႏထာꩻ၊ ယုဲင်ꩻထီထန်ႏဒါႏဖျက်ဖျက်၊ ဟို့ꩻဆာခြေ့ဒါႏ၊ ဟို့ꩻမဉ်ႏခြေ့နဝ်ꩻ ကုဲင်းခြေ့ဒါႏ သွုန်ႏကအဝ်ႏဒါႏ ဟို့ꩻအခဝ်ထွေဖဲ့ꩻ၊ ဆီႏတသီး၊ ဆီႏတနျာႏ၊ ဆီႏဆေ့ꩻ၊ စူယာꩻ စူမီႏတသီးလွဉ်ထွူ ကွဲးညညနဝ်ꩻ နမ်းတဗာႏလုမ်း ယာႏတသီးလွဉ်ထွူတဲင် အာႏရဲင်ꩻအဲန်ထဝ်း၊ အာႏယွမ်ꩻအာႏဆေ့ꩻ၊ မာꩻပသာႏသာႏလဲ့ရွိုး-စတဲင် လက္ခဏာႏနုဲင်းယိုဖုံႏနဝ်ꩻ ထွာလွဉ်မော့ꩻလွဉ်ဗာႏသွူ။ ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏ ယာႏတသီးရောႏဂါႏယို ခမ်းရင်ꩻ(တိုင်းရင်း) တသီႏပညာႏအလꩻလဲ့ လိုမ်ꩻလာꩻနယ်ꩻအဝ်ႏဒျာႏ၊ ခမ်းတွို့ꩻ(အနောက်တိုင်း)တသီႏပညာႏအလꩻလဲ့ လိုမ်ꩻလာꩻနယ်ꩻအဝ်ႏဒျာႏသွူ။ ခမ်းရင်ꩻတသီႏပညာႏအလꩻ လိုမ်ꩻလာꩻနယ်ꩻနဝ်ꩻ ခွန်ကုဝေဟွုန်ဗာႏဖို၊ ထီႏဗာႏဖိုတဝ်း၊ အနောက်တိုင်းတသီႏပညာႏအလꩻ လိုမ်ꩻလာꩻနယ်ꩻနဝ်ꩻ နန်ꩻဟဝ်တန်သွူ။ အီႏဟဝ်လွစ် ဟဝ်တငါဗာႏနဝ်ꩻ တယိုꩻတဝ်းသွူ။ မီႏထွာသွူ ယာႏတသီးရောႏဂါႏနဝ်ꩻ ကတတဲ့ꩻတဝ်း ထာꩻအံႏမျိုꩻ၊ ဟန်ႏအိုနံးမန်ꩻအာ၊ ထာꩻငိုးထာꩻကျော်၊ ထော့ꩻယာႏ၊ ဟန်ႏအိုနမ်းဖူꩻ၊ ထာꩻအွို့ꩻဆျာႏ (လက်လုပ်ချဉ်)၊ ဗွူအဲန်အမျိုꩻမျိုꩻ၊ စာကွေ့၊ ခေါက်သွယ်ႏကျော်၊ ဗင်ႏအမျိုꩻမျိုꩻ၊ ခဲန်ႏ၊ မဆလာ၊ အေင်ဖုံႏနဝ်ꩻ အံႏလꩻတဝ်း၊ သျောင်ႏလꩻလꩻမꩻ ဟဝ်ယိုꩻသွူ။ ယာႏတသီးသားနဝ်ꩻ ဆာႏကေႏယိုꩻ၊ ဆီႏသွင်ႏအီ၊ အရသာႏခွꩻမျိုꩻကထွာဒါႏ မောက်ꩻဖါးထီ၊ ဟန်ႏနွန်းသီး၊ ဟန်ႏနွန်းကြိုႏ၊ ထီဆေ့ရာႏ၊ ထီဆေ့စော့ꩻ၊ ဟန်ႏနွန်းစော့ꩻ၊ ချင်ꩻခါး (ဂေါ်ရခါး)စော့ꩻ၊ မဲလင်လာႏ၊ ဖက်ꩻနောက်ꩻလာႏဖုံႏလဲ့နဝ်ꩻ၊ ပဲရာဇာ၊ ဗေခြောင်၊ ပဆျာႏစော့ꩻ၊ ပဆျာႏလာႏခြွူထီ၊ ခုံꩻဆျာႏရာႏ၊ တလာꩻရာႏ၊ ဟန်ႏနွန်းကြိုႏယိုဖုံႏလဲ့နဝ်ꩻ၊ တဗဲတ်ရာႏ၊ မောက်ꩻဝန်ရာႏ၊ တဲင်ပူႏရာႏ၊ မောက်ꩻကေင်ရာႏ၊ မောက်ꩻစောက်ꩻရာႏ၊ သင်္ဘောꩻရာႏမဉ်ဖုံႏလဲ့နဝ်ꩻ၊ ကမာꩻဒါႏတွမ်ႏဗွူကလာꩻ ထာꩻအံႏတခိုးအမျိုꩻမျိုꩻဖုံႏလဲ့နဝ်ꩻ တဲ့ꩻဒျာႏခဝ်းဒျာႏ၊ မာႏဒါႏတဝ်းတဲင် အဝ်ႏလိုႏလွိုက်အံႏအမျိုꩻနုဲင်းယိုဖုံႏသွူ။ မီႏနုဲင်း မောက်ꩻဖါးထီနဝ်ꩻ ဆရာႏဝွန်ႏအွဉ်ႏအွꩻအာအာ၊ ထွာတသီႏရိုꩻနဝ်ꩻသွူ။ ယာႏတသီးသားနဝ်ꩻ ဆာႏတကေႏတဝ်း၊ အံႏထာꩻမုဲင်ꩻမုဲင်ꩻလဲ့ ကုဲင်းအော့ꩻကုဲင်းအုဒါႏထာꩻတဲင် ဒဲန်စတဲင်အာဟာႏရဆွော့ꩻအမျိုꩻမျိုꩻယို တလိုႏအံႏတဝ်း၊ အံႏနေးဒဲန်ပဲစ် (ဆန်ပြုတ်)လဲ့နဝ်ꩻ၊ ဆျာယာႏခြွူထီဖုံႏလဲ့နဝ်ꩻ၊ သေင်ႏရောင်ꩻသေင်ႏရာႏ နုဲင်းကတဲမ်းနယ်ဒါႏကီယိုအတွိုင်ꩻဖုံႏလဲ့နဝ်ꩻ ဟဝ်သက်သာႏအီယိုꩻသွူ။ မီႏတအော့ꩻဒွုမ်ထာꩻမꩻ အံႏစံꩻယင်းဒဲန်ပနဲန်ႏနဲန်ႏ၊ ဆာႏမီႏအဝ်ႏကေႏဒျာႏမꩻ အံႏစံꩻယင်းဒဲန်ဖြိုဒဲန်ဆွော့ꩻလဲင်ႏစိꩻစိꩻသွူ။ ယာႏတသီးရောႏဂါႏယို မီႏတလိုမ်ꩻလာꩻမွိုင်မွိုင်တဝ်းနဝ်ꩻ သွုန်ႏယော့ꩻလွဉ်ပါဒါႏတဲင် လိုမ်ꩻလာꩻယပ်ꩻဒါႏတွော့ꩻ ထာꩻဆာအဝ်ႏပေႏတွင်ꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏလိုႏလိုမ်ꩻလာꩻမွိုင်မွိုင်သွူ။ မဲန်လွေꩻတဝ်းတသီႏခန်ꩻ၊ တသီႏယုံႏ၊ မဲန်အာႏကွိုꩻတဝ်းဆရာႏဝွန်ႏ၊ ဆရာႏပိန္တော်ꩻ (တိုင်းရင်းဆရာႏတွော့ꩻ နမ်းတွမ်ႏနမ်း မီႏမဲန်လိုမ်ꩻလာꩻချာဒျာႏ)နဝ်ꩻ တဲမ်းနယ်လွေꩻဗာႏတသီႏနယ်ꩻ နုဲင်းလယိုအတွိုင်ꩻသွူ။

"ယာႏတသီး တသီႏနယ်ꩻဖုံႏ"

• ၁။ ခွန်ကုဝေသီးဒုံ ပါꩻပေႏတဖြာꩻနဝ်ꩻ ထွာယာႏတသီး လစ်ꩻငတ်ꩻသူလာတဲင် လွေꩻတသီႏခန်ꩻ၊ ထင်ႏတသီႏယုံႏမုဲင်ꩻလဲင်ႏလဲင်ႏလဲ့ တဟဝ်လွစ်တဝ်းတွော့ꩻ တွိုႏတလဲင်ႏ အဝ်ႏတသီႏယုႏသဲင်ꩻ၊ သဲင်ꩻဖြေꩻအံႏခန်းဒဲန် ဟိုပုံꩻရန်ႏကင်ꩻကို၊ ခယ်ႏတဖြာꩻနဝ်ꩻ ထီႏဝွေꩻယာႏတသီးတွော့ꩻ အွဉ်ႏဒေါ့ꩻခန်းဝွေꩻတသီႏနယ်ꩻ၊ ဝွေꩻထွိုင်ႏမာꩻလွဉ်ꩻခယ်ႏတသီႏနယ်ꩻနဝ်ꩻ လစ်ꩻငတ်ꩻနီꩻလွုမ်ꩻ ဟဝ်လွေꩻဟဝ်လွေꩻစွဉ်ႏတွော့ꩻ လိုပ်ꩻမာꩻထာꩻလꩻစွဉ်ႏရိုꩻနဝ်ꩻသွူ။

ခယ်ႏတသီႏနဝ်ꩻ ဆွေႏတသဉ်၊ ငွီႏတသဉ်ယို တောက်ꩻပဲစ်ꩻတောက်ꩻဗွပ်ꩻတသာႏသွူတွော့ꩻ စဲးအထီတနားရီႏ၊ ၂-နားရီႏရပ်ထွူနဝ်ꩻ စဲစ်ကြောင်းကြောင်းတွမ်ႏထီစဲစ်တွော့ꩻ ရောꩻတွမ်ႏမောက်ꩻဖါးထီ၊ အွꩻတလဲင်ႏတဖန်ခွက်ရပ်၊ အွꩻတနီꩻ ၂-၃လဲင်ႏရိုꩻနဝ်ꩻသွူ။ မဲန်ႏမွေးသေႏချာႏ တမာႏဒါႏတဝ်း တသီႏနယ်ꩻသွူ။ အနယ်ꩻယိုနဝ်ꩻ လိုꩻယော့ꩻ လိုꩻတထွောင်ႏဖုံႏနဝ်ꩻလဲ့ ဟဝ်နွောင်ꩻအီသွူ။ ၂။ ယာႏတသီးရောႏဂါႏ ထွာစနဝ်ꩻ သေင်ႏထရူးဖေ့ꩻ (ငုခေါက်)ယို ခြွူတွမ်ႏတောင်ႏလျက်ꩻထန်ꩻတွော့ꩻ အွꩻကုဲင်းကုဲင်းနဝ်ꩻလဲ့ ဟဝ်အီနွောင်ꩻသွူ။ ၃။ ယာႏတသီႏရောႏဂါႏ တသီႏနယ်ꩻ ထဲင်းတနယ်ꩻနဝ်ꩻ ပအိုဝ်ႏဟဲ့ꩻ"တလာꩻဟံႏ"မန်းဟဲ့ꩻ "မြေဆီးဖြူ"၊ "ကုန်းဆီးဖြူ""တောဆီးဖြူ"အမွူးယို ပဉ္စငတ်ꩻပါꩻ ထူႏလို့လို့ခြွူလꩻလꩻတွော့ꩻ အွꩻအာအာနဝ်ꩻလဲ့ ဟဝ်နွောင်ꩻအီသွူ။ တလာဟံႏယိုနဝ်ꩻ အမွူးပေႏအဝ်ႏတထိုမ်ꩻ၊ တသောင်ꩻရပ်နဝ်ꩻလွုမ်ꩻ၊ အရသာႏခါႏငါႏသွူ။ တလာꩻဟံႏခြွူထီယိုနဝ်ꩻ ဆီႏနွိုးရောႏဂါႏ၊ သွီႏတိုꩻရောႏဂါႏဖုံႏလဲ့ ဟဝ်အီနွောင်ꩻသွူ။ ၄။ ယာႏတသီးရောႏဂါႏ တသီႏနယ်ꩻ ထဲင်းတနယ်ꩻနဝ်ꩻ မန်းကဟဲ့ꩻဒါႏ"သံမနိုင် ကျောက်မနိုင်"အမွူး ပဉ္စငတ်ꩻပါꩻယို ခြွူလꩻလꩻ အွꩻအာအာနဝ်ꩻလဲ့ ဟဝ်အီနွောင်ꩻသွူ။ သံမနိုင် ကျောက်မနိုင်မွူးနဝ်ꩻ အပေႏအတန် အဝ်ႏနီမျိုꩻတဲင် အပေႏစားနဝ်ꩻ အမွူးလဲ့ပေႏ၊ ခြေားလဲ့ခြေားတဲင် အီႏလꩻလိုမ်းဗာႏတယိုꩻတဝ်း၊ အတန်စားမꩻခွိုင်းကလိုႏလꩻနွောင်ꩻသွူ။ သံမနိုင်ကျောက်မနိုင်နဝ်ꩻ အမွူးတဒေါ့ꩻတနွောင်းတဝ်း၊ တလွာꩻခြွꩻလွေꩻဒျာႏ ဟံႏလောင်းသွူ။ သံမနိုင် ကျောက်မနိုင်ယိုနဝ်ꩻ မာꩻသွင်ႏဆီႏတဲင် ဆီႏခြောက်ရောႏဂါႏဖုံႏနဝ်ꩻ ဟဝ်အီနွောင်ꩻ၊ ခြီအီနွောင်ꩻသွူ။ ၅။ ယာႏတသီးရောႏဂါႏ တသီႏနယ်ꩻ ထဲင်းတနယ်ꩻနဝ်ꩻ ဖက်ꩻဗိုႏဒီႏတဒီႏယို အိုႏအပီ သွယ်ꩻဗွိုဗွိုသွော့၊ သွယ်ꩻသွူပသေထိုꩻပုဲင်ႏ၊ သော့ꩻနွုမ်ꩻနွုမ်ꩻတသာႏသိကျာꩻတဲင် ကြူးအံႏသွော့၊ ကြူးအံႏတလဲင်ႏနဝ်ꩻ ဖက်ꩻဗိုႏဒီႏတဒီႏ ဟံးတန်တန်၊ ကြူးအံႏသွော့ တနီꩻ ၂-လဲင်ႏနေား၊ ၃-နီꩻငါလဲ့ မဲ့ꩻဟဝ်ဒျာႏသွူ။ မီႏတဟဝ်တဝ်းလဲ့ ကြူးအံႏထဲင်းထဲင်းသွူ။ ၆။ ယာႏတသီးရောႏဂါႏ တသီႏနယ်ꩻ ထဲင်းတနယ်ꩻနဝ်ꩻ မီꩻဟွမ်(စပါးလင်)အရွီးပါတဝ်း၊ တမွူးလုမ်းလုမ်း ၅-မွူးရပ်ယို တောက်ꩻဗွပ်ꩻပသာႏသွူ အထျꩻပိုမ်နဝ်ꩻတွော့ꩻ ချင်းသော့ꩻတွမ်ႏတသာႏသိကျာꩻ ခြွူလꩻလꩻအွꩻခွိုꩻခွိုꩻနဝ်ꩻလဲ့ ဟဝ်သက်နွောင်ꩻသွူ။ မီꩻဟွမ်မွူးမီႏအာလဲ့ သော့ꩻအာအာထီခြွူအာအာ၊ အွꩻအာအာနဝ်ꩻ ယိန်းဟဝ်ယိုꩻသွူ။ မီꩻဟွမ်ခြွူထီယိုနဝ်ꩻ ဆီႏခြောက်ရောႏဂါႏလဲ့ ဟဝ်အီနွောင်ꩻသွူ။ ၇။ ယာႏတသီႏရောႏဂါႏနဝ်ꩻ ဆီႏတသွင်ႏတဝ်းတွော့ꩻထွာတဲင် ဆီႏဖေႏကသွင်ႏနဝ်ꩻ မာꩻသွော့တသီႏနုဲင်းယိုနေား။ ထီ ၅-ပလဲင်ꩻပက်ယို ဒွိုႏဗို့ꩻဗို့ꩻသွူတဲင် ပေါႏဗို့ꩻလဲ့ အွဉ်ႏချꩻလင်ꩻ၊ သော့ꩻတသာႏသိကျာꩻ အယာႏခဉ်ႏ ၅ိ၊ သော့ꩻတသာႏဆိုမ် ၃-စောဟန်ႏအို၊ စေ့ꩻသော့ꩻမောက်ꩻဖါး ၃-ဖြုံႏ၊ ထွူနဝ်ꩻ ကွယ်လꩻလꩻ ပေါႏခွꩻသွူလဲ့ အွꩻတနီꩻလိုမ်းလုမ်းနေား၊ မဲ့ꩻဆီႏအာဆီႏသွင်ႏလွဉ်ဒျာႏ၊ အွꩻဖေႏငါ ၃-နီꩻငါလဲ့ ဆီႏဗွာလွဉ်ဒျာႏသွူ။ မီႏတဟဝ်လွစ်တဝ်းလဲ့ မာꩻအွꩻထဲင်းထဲင်းဗာႏသွူ။ ၈။ တသီႏယာႏတသီးနယ်ꩻ ထဲင်းတနယ်ꩻနဝ်ꩻ ဆေးဒန်းရွှေဝါ အယာႏခဉ်ႏ ၁-ပယ်ꩻယို နွတ်ရော်ꩻတွမ်ႏတောင်းလျက်ꩻထန်ꩻ အယာႏခဉ်ႏ ၂ိ-တွော့ꩻ လုံꩻတတွာခြဲက်ꩻပေႏခူꩻရပ်နဝ်ꩻတဲင် အံႏဖေႏသွော့ တနီꩻ ၃-လဲင်ႏ၊ တလဲင်ႏ ၁-လုံꩻနေား၊ ကျဟဝ်သေႏချာႏ တသီႏနယ်ꩻမဲဉ်ႏဒျာႏနေနေသွူ။ ဆေးဒန်းရွှေဝါနဝ်ꩻ ဖြေꩻဗာႏဘယတသီႏဆဲင်ႏ ဝေင်ꩻတန်ကိုသွူ။ ၉။ ယာႏတသီႏရောႏဂါႏ တသီႏနယ်ꩻ ထဲင်းတနယ်ꩻနဝ်ꩻ ယမ်းဖြေꩻ (ရှားစောင်းလက်ပပ်) အထီအောက်ꩻပြေပြေယို ကွယ်ရော်ꩻတွမ်ႏ တောင်းလျက်ꩻထန်ꩻတွော့ꩻ အံႏဖေႏ တနီꩻ ၂-၃လဲင်ႏနဝ်ꩻ ဓာတ်သွင်ႏ ဆီႏသွင်ႏတဲင် မဲ့ꩻဟဝ်သာႏလွဉ်ဒျာႏသွူ။ ၁၀။ ယာႏတသီးရောႏဂါႏ တသီႏနယ်ꩻ ထဲင်းတနယ်ꩻနဝ်ꩻ သေင်ႏထရူး(ငုပင်) ပဉ္စငတ်ꩻပါꩻယို၊ (မီႏတမွေးတဝ်းလဲ့) ရူးတထေႏ (ကြက်မောက်ဆူးပြန်)မွူး ပဉ္စငတ်ꩻပါꩻယို ခြွူ ၃-ထီတထီတဲင် အွꩻဖေႏခွိုꩻခွိုꩻနဝ်ꩻလဲ့ ဟဝ်နွောင်ꩻအီသွူ။ ၁၁။ ယာႏတသီးရောႏဂါႏတသီႏနယ်ꩻ ထဲင်းတနယ်ꩻနဝ်ꩻ မန်းကဟဲ့ꩻဒါႏ "မက်လင်ချဉ်"ရာႏသဲင်ယို သော့ꩻတွမ်ႏတောင်းလျက်ꩻထန်ꩻ ခြွူ ၃-ထီ တထီတွော့ꩻ အွꩻဖေႏတနီꩻ ၃-လဲင်ႏ၊ အွ၊ ၃-နီꩻငါတဲ့ မဲ့ꩻဟဝ်သက်သာႏလွဉ်ဒျာႏသွူ။ "မက်လင်ချဉ်"ရာႏနဝ်ꩻ တိုင်းရင်းတသီႏနယ်ꩻကိုနဝ်ꩻ ပါအာတန်တဲင် ဘယတသီႏဆဲင်ႏ ဝေင်ꩻတန်ကိုနဝ်ꩻ ဝင်ꩻအဝ်ႏစာဒျာႏသွူ။ ၁၂။ ယာႏတသီးသား မီႏထင်ႏတသီႏယုံႏ ဆရာႏဝွန်ႏအွဉ်ႏအွꩻအာအာဗော့ꩻ မောက်ꩻဖါးတွမ်ႏတသာႏသိကျာꩻထီတဲင် အွꩻအာအာမောက်ꩻဖါးထီနဝ်ꩻလဲ့ ယာႏတသီးရောႏဂါႏဟဝ်ယိုꩻအီ အနယ်ꩻတနယ်ꩻသွူ။ အွꩻမောက်ꩻဖါးထီနဝ်ꩻ ဆီႏသွင်ႏတဲင် ယာႏတသီးရောႏဂါႏနဝ်ꩻ ပေါႏဆီႏသွင်ႏဆီႏအာလဲ့ ဟဝ်ယိုꩻသွူ။ ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏ ယာႏတသီးရောႏဂါႏတသီႏနဝ်ꩻ တဲမ်းနယ်လဲန်းတခွိုင်းယိုတဲင် တနယ်ꩻတဝ်းလဲ့တနယ်ꩻ အလဲင်ꩻဟဝ်အီလဲန်းဒျာႏသွူ။ ဖေႏကဟဝ်ယိုꩻယိုꩻနဝ်ꩻ ကတဲမ်းနယ်ဒါႏ တတဲ့ꩻတဝ်း အာဟာႏရထာꩻအံႏမျိုꩻယိုလဲ့ အဝ်ႏလိုႏသျောင်ႏလꩻလꩻသွူ။