ရဲးကမ်းသဘာဝ

"ရဲးကမ်းသဘာဝအန္တရာယ်ႏ အဝ်ႏလိုႏဆို့ꩻခွုန်ꩻထိန်ꩻသိမ်ꩻချာ သေင်ႏဝါႏ" အခိန်ႏကာႏလ လာယိုခါနဝ်ꩻ ယာလျားလာသဝ်ꩻလို့ အီႏနွို့စပ်ꩻလွေꩻသွူ ခမ်းခိန်ႏတွင်ꩻနဝ်ꩻသွူ၊ ကထွာယာလျားလာ ခိန်ႏကလဲဉ်းနဝ်ꩻလဲ့ တဗွိုန်ပီတဝ်းနုဲင်းယာလျားဖွုန်းမွိုင်ꩻ၊ ကွပ်စွဉ်ႏအယ်နီညိုဟုဲင်းသန်ငါႏ ထာꩻလျားခိန်ႏတဲင် မန်းခမ်းအဃတ်ခိုႏဖုံႏယိုနဝ်ꩻ တလီꩻမာꩻသန်၊ ခမ်းလော့ထောက်ꩻ၊ ခမ်းရာꩻဟူႏ၊ တျာႏဆေႏစတဲင် သဘာဝတံႏဖုံႏယို မော့ꩻခွဲးကျုံႏခံႏဗာႏနဝ်ꩻသွူ။ ကွပ်ခမ်းရာႏသီႏဥတုယို တမဲဉ်ႏတဝ်း၊ အယ်နီညိုတံႏတဲင် ခမ်းသဲင်လာကိုခိန်ႏနဝ်ꩻ လျားလွဉ်ꩻဗာႏ၊ ထီသေ့ꩻသဲင်ခြောဗာႏ၊ တလီꩻသန်ခမ်းလော့သန်ဖုံႏယို ထွာလွဉ်ခံႏဗာႏနဝ်ꩻသွူ၊ ယိုခါ အီႏတွိုႏနွို့ငါဖျင်သွူ ခမ်းခါခိန်ႏခါႏတွမ်ႏ ထာꩻခွꩻလာခိန်ႏခါႏကိုနဝ်ꩻသွူ။ မဉ်ႏတွိုႏခမ်းခါခိန်ႏ ဥတုရာႏသီႏငါယိုနဝ်ꩻလဲ့ မုတ်သုံတလီꩻ ကအီႏနွို့လွဉ်နဝ်ꩻ ကျုံႏတနꩻစွဉ်ႏ ခမ်းအွဉ်ခိန်ႏနဝ်ꩻသွူ၊ နဝ်ꩻမꩻ အခိန်ႏယိုနဝ်ꩻ ဖွုန်းမွိုင်ꩻခမ်းတလီꩻ တမွေးတဝ်းနဝ်ꩻသွူ၊ ဗွိုန်ပီနုဲင်းဟုဲင်းသန်ငါႏ ခမ်းသဲင်အယ်နီညိုနဝ်ꩻအတွိုင်ꩻ တလီꩻထွာႏဟုဲင်းသန်ငါႏ၊ ခမ်းခါ လာနီညာနဝ်ꩻ ထွာလွဉ်နွောင်ꩻအဝ်ႏနဝ်ꩻသွူ၊ နဝ်ꩻမꩻ ဟန်ႏနေင်ႏခမ်းရာႏသီႏဥတုယို ထွာစွဉ်ႏခမ်းရာႏသီႏဥတု စင်ꩻခမ်းသားထီသားနဝ်ꩻသွူ။ နဝ်ꩻမꩻတဲင် မဉ်ႏတွိုႏလွဉ်ခမ်းခါကို ငါယိုနဝ်ꩻလဲ့ ကွပ်လာနီညာခမ်းဥတု ခွုန်ꩻဝန်ꩻအခေႏအနေႏအဝ်ႏတဲင် ခမ်းတွင်ꩻကို တလီꩻဝစ်ꩻသန်၊ ခမ်းတန်ထီတန်၊ မဉ်ႏတွိုႏထာꩻခွꩻလာလဲ့ ခွꩻလွဉ်ꩻထာꩻ-စစွဉ်ႏဖုံႏယို တွမ်ႏသတိဆင်ႏချင်ႏ ရဲးကမ်းလွေꩻ၊ အုံအဝ်ႏလွေꩻဗာႏဒျာႏနဝ်ꩻမꩻသွူ။ ခမ်းတန်တလီꩻသန်တဲင် လိုꩻသီးအတာႏ လိုမ်းလိုမ်းဗဉ်ႏဗဉ်ႏ ယံအုံအဝ်ႏနဝ်ꩻလဲ့ ရဲဉ်ꩻရီးသေရီး သတိရီးဗာႏ၊ လမ်းကိုစီꩻပွါꩻရေꩻတာႏ ဆို့ꩻရုဲင်ရေꩻတာႏဖုံႏ အွဉ်ႏသတိရဲကမ်းလွေꩻဗာႏနဝ်ꩻသွူ။ မဉ်ႏဒေါ့ꩻဗာႏ လိုꩻထံꩻသာꩻသီးအတာႏ ခမ်းတလီꩻရာႏသီႏဥတု မဉ်ႏဟဝ်၊ မဉ်ႏမဲဉ်ႏဒျာႏမꩻ ခမ်းသားထံꩻသာꩻသီး ဆို့ꩻရုဲင်လိုပ်ꩻမာꩻဗာႏ သွို့ꩻခြံယို အခိုႏအခွဉ်ႏဖုံႏ အီႏအဝ်ႏလွဉ်နွောင်ꩻနဝ်ꩻသွူ၊ ခမ်းသားထီသားသီးလဲ့ မော့ꩻဗာႏတဝ်း တလီꩻဝစ်ꩻဘေꩻ၊ ကျုံႏဗာႏတဝ်း ခမ်းတန်ထီတန် အန္တရာယ်ႏ၊ ပြေႏပြေႏလယ်ႏလယ်ႏ လွေꩻသဲင်ꩻအုံအဝ်ႏ ထိုမ်ႏအံႏနွောင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ နဝ်ꩻမꩻ ဖေႏကကျုံႏဗာႏမွုန်း တလီꩻဝစ်ꩻသန်၊ ဖေႏကမော့ꩻဗာႏမွုန်းတဝ်း ခမ်းတန်ထီလိုမ်ႏ သဘာဝဘေꩻအန္တရာယ်ႏယို သဘာဝ အသောင်အရင်ꩻ ထီသေင်ႏတခြာနဝ်ꩻ အရေꩻတန်မွေးစွဉ်ႏနဝ်ꩻသွူ၊ သေင်ႏတခြာ ဖေႏကမွန်ဗန်သေႏသေႏနဝ်ꩻလဲ့ လိုꩻထံꩻသာꩻသီးယို အဝ်ႏလိုႏရက်ထိန်ꩻသိမ်ꩻငါႏ သဘာဝသေင်ႏတခြာနဝ်ꩻသွူ။ ကရဲးကမ်းနွောင်ꩻအီဖေႏဒါႏ တလီꩻဝစ်ꩻသန်၊ ခမ်းတန်ထီလိုမ်ႏဘေꩻအန္တရာယ်ႏဖုံႏယိုနဝ်ꩻလဲ့ အဝ်ႏဒျာႏသဘာဝ အသောင်အရင်ꩻ သေင်ႏတခြာဖုံႏလွုမ်ꩻသွူ၊ ခမ်းတလီꩻ ရာႏသီႏဥတု ဖေႏကညီႏ၊ ဖေႏကဟဝ်နဝ်ꩻ သဘာဝသေင်ႏတခြာယို ထွာစွဉ်ႏအထျꩻ၊ ထွာစွဉ်ႏအသက်နဝ်ꩻသွူ။ နုဲင်းယိုခါ မန်းခမ်းထီကိုယို ခွကုဲင်သေင်ႏ၊ ယားကုဲင်သေင်ႏနဝ်ꩻ ခင်ႏလမ်းတွိုင်ꩻကို ထီႏဗာႏနဝ်ꩻသွူ၊ စီꩻပွါꩻရေꩻစူတန်သား ခုမ်မာꩻတယ်ႏထောင်ႏ ထာꩻမာꩻယုံႏ၊ ကုမ္ပဏီႏ၊ ဟိုတယ်တွော့ꩻ ယားထိုꩻဒျာႏခေါခေါ၊ ခွဉ်းသေင်ႏဒင်ႏစာတခွန်ꩻဒျာႏသားခေါခေါ၊ လိုပ်ꩻမာꩻဆို့ꩻရုဲင် သွို့ꩻခြံသား ကွပ်ခုမ်မာꩻပြောင်ꩻလုဲင်ႏဟံႏခင်တဲင် ခွကုဲင်ထိုꩻလို့ သေင်ႏကောင်သားတဲ့ခေါခေါ၊ ခမ်းသဲင်လာ ထိန်ꩻသိမ်ꩻတဝ်းတဲင် မေႏခိုးဒျာႏ သေင်ႏတခြာခေါခေါ-စတဲင် သဘာဝသေင်ႏတခြာ ကုဲင်ထိုꩻဗာႏအာအီနဝ်ꩻသွူ။ နုဲင်းယိုခါ လိုꩻကအီႏထိန်ꩻသိမ်ꩻ သေင်ႏတခြာတောမ်ႏ ကအီႏသေဆို့ꩻသမ်းထဲင်းသားနဝ်ꩻ တအဲဉ်ထဝ်း၊ သေင်ႏတခြာယို အွဉ်ႏထွာအီနမ်းအကျိုꩻစီꩻပွါꩻတဲင် အွဉ်လွဝင်ꩻ ယားရောင်ဒျာႏနဝ်ꩻသွူ၊ နဝ်ꩻမꩻတဲင် နုဲင်းယိုခါ သဘာဝအသောင်အရင်ꩻတန်ယို ထိန်ꩻလꩻဒွုမ်သိမ်ꩻလꩻဒွုမ်၊ ပြုဲင်ပြင်ꩻကုဲင်ဟင်ꩻလွဉ်နဝ်ꩻမꩻ ခမ်းတလီꩻဥတု ခွုန်ꩻဝန်ꩻတဲ့ ထွာလွဉ်ဗာႏနဝ်ꩻသွူ။ နုဲင်းယိုခါ ပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻသီး ဒေႏသကိုယိုလဲ့ သဘာဝအသောင်အရင်ꩻ ကကုဲင်အီဒါႏ လုံးမေႏသွာႏစက်ယုံႏဖုံႏ၊ ပသီႏသံမဏိစက်ယုံႏဖုံႏ၊ ဟံႏဘိလပ်စက်ယုံႏဖုံႏ၊ ဗောႏခြောက်ꩻစက်ယုံႏဖုံႏနဝ်ꩻ မဒွို့ꩻမစꩻ အဝ်ႏသော့ꩻအာလွဉ်လဲဉ်းနဝ်ꩻ အဝ်ႏထီႏဗာႏနဝ်ꩻသွူ။ ယိုဖုံႏနဝ်ꩻ ခူႏကုဲင်သေင်ႏကောင်၊ ယားကုဲင်သေင်ႏတခြာ၊ အနာသေင်ႏဆေ့ꩻသဲင်ꩻထွူ မဉ်ႏဝါးစက်ယုံႏတွော့ꩻ ကထန်ႏလွဉ်ဒါႏ အလူးအစွူႏ (ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုက်)ဖုံႏယို ကအီႏမာꩻထိုꩻမားဖေႏ သေင်ႏတခြာ သမ်းလို့လဲဉ်းတဲင် သဘာဝအသောင်အရင်ꩻယို လျားလွဉ်၊ ကုဲင်လွဉ်ဗာႏနဝ်ꩻသွူ။ ခမ်းတလီꩻဥတု ကုဲင်ပြင်ꩻတဲင် ခမ်းသားထီသား ကခံႏဗာႏဒါႏ တလီꩻသန်ခမ်းတန် သဘာဝဘေꩻအန္တရာယ်ႏဖုံႏယို ဖေႏကဆေ့ꩻဖွိုꩻထိုꩻ သက်သာႏလွဉ်နဝ်ꩻ အဝ်ႏလိုႏဆို့ꩻခွုန်ꩻလွေꩻချာ သေင်ႏတခြာထွူတွော့ꩻ ဖေႏကမွန်ဗန်တသေႏသေႏနဝ်ꩻလဲ့ အဝ်ႏလိုႏထိန်ꩻသိမ်ꩻလွေꩻဖေႏငါႏအကျောင်ꩻ-