လိုꩻမုꩻရေꩻ

အဝ်ႏ ဝီခီပီးဒီးယား ကို

မနုဿတ္တ ဘာဝေါ ဒုလ္လဘော - ကအီႏထွာဗာႏလိုꩻယို ယပ်ꩻခုဲင်ႏငါႏ-ကရိုꩻနဝ်ꩻအတွိုင်ꩻ ကအဝ်ႏလꩻဗာႏလွလိုꩻဘဝခိန်ႏကို လိုꩻလောကအခါႏ အထွာအကုဲင် ကအဝ်ႏပေါႏလွဉ်ဒါႏ အကျောင်ꩻခရာႏဖုံႏယို မဉ်ႏသေနာႏသေꩻခါꩻ အကျောင်ꩻအကျိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻမꩻ သဲင်ꩻလꩻလိုꩻဘဝယို အကျိုꩻအဝ်ႏသွူ။ ကထွားလွူꩻ ထုမ်ႏရွမ်ဒါႏ လိုꩻလောကသီးအခရာႏ ထာꩻသေပညာႏနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ လိုꩻမုꩻရေꩻပညာႏ န၀်ꩻသွူ ။

မဉ်ႏဒေါ့ꩻဗာႏအချုပ်လဲ့ လိုꩻမုꩻရေꩻပညာႏကရိုꩻနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏသိပ္ပံထာꩻဒါႏပညာႏ လွူꩻထွားလိုꩻအစွိုꩻအဗူႏဖုံႏတွမ်ႏ ကတဲႏလွဉ်ဒါႏ လိုꩻလောကသီးသဘော်ꩻ အထင်ႏထို အပြွူႏဖြိုလွဉ်ပုံႏ တမျိုꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ကထွင်ႏသုံꩻအွဉ်ရီးရီးဒါႏ "လိုꩻမုꩻရေꩻရာႏပညာႏ" ငဝ်းယိုသားနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ ဒဿနိကဗေဒပညာႏသျင်ႏ ပဉ်တိစ်လိုꩻမျိုꩻ ဩဂတ်ကွန့်သွူ။ ဖရဲစ်ဒရိစ်လေပလေလဲ့ အဝ်ႏတဲမ်းသေꩻခါꩻ လိုꩻမုꩻရေꩻရာႏပညာႏခရာႏနေနေသွူ။ ကွဲႏတွော့ꩻ ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏလိုꩻမုꩻရေꩻပညာႏယို တဲမ်းသျင်ꩻခါꩻ အအာသွတ်ꩻဝင်ꩻသားနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ ဟာဗတ်သပဉ်သာကရိုꩻဒါႏ ပုဂ္ဂိုလ်ႏနဝ်ꩻဒျာႏသွူ။ နီကလွူꩻထွားလွ လိုꩻမုꩻရေꩻထာꩻဒါႏအကို လိုꩻလောက လမ်းပွိုင်တန် အပေါႏထွာလွဉ်နုဲင်းမုဲင်ꩻ။ လွူꩻထွားလွဗာႏ လိုꩻသီးဖုံႏ ကအုံလွ ပဉ်စွိုꩻပဉ်ဗူႏထာꩻယို ပေါႏထွာလွဉ်အခိန်ႏမုဲင်ꩻ-စတဲင်ဖုံႏသွူ၊ "လိုꩻကရိုꩻနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ ပေါင်ꩻကွိုက်ꩻသွုပ်ဆွိုက်ရေꩻသတ္တဝါႏတဖြာꩻ" ကရိုꩻငဝ်းနဝ်ꩻအတွိုင်ꩻ တဲႏစွဉ်ႏအွိုးပွိုင်းလဲင်ႏစခါကာႏ အချင်ꩻချင်ꩻ အုံဗူႏအုံခြွဉ်းလွဉ်နုဲင်းနဝ်ꩻဒျာႏရင်ꩻသွူ။

ခါးလားကအုံ လိုꩻလောကအထန်ႏဖဲ့ꩻတဖြာꩻနဝ်ꩻ မဉ်ႏအုံနုဲင်းယိုမꩻ ထင်ႏထိုလွိုင်ႏကွုန်ꩻနွောင်ꩻကရိုꩻနဝ်ꩻ သေထွꩻလွနုဲင်းနဝ်ꩻဖုံႏသွူ။ လိုꩻဖုံႏ ကအုံဗူႏကအုံခြွဉ်းဗာႏလို့ဝင်ꩻအထျꩻထျꩻန၀်ꩻ ထွာဒျာႏ ထာꩻတောႏလမ်းတောႏပါႏစနစ်ဒျာႏသွူ ။ လမ်းတဗာႏအကို မွိုးဖါတွမ်ႏပိုဖုံႏ အုံဗူႏခြွဉ်းငီꩻ အံႏအွꩻလွဝင်ꩻဖုံႏ၊ အဝ်ႏနဝ်ꩻထွူမꩻ ဖူးဝေးစွိုးခွိုꩻသွꩻခွဖုံႏ အာလွဉ်တလဲင်ႏတစိꩻစိꩻထွူတဲင် မာꩻတွမ်ႏအစွိုꩻအဗူႏတွော့ꩻ အုံအဝ်ႏလွဉ်ခန်းဒျာႏသွူ ။ လိုꩻအဖြာꩻထွိုင်ႏကွဲးအာအာလွဉ်တဲင် ပေါင်ꩻကွိုက်ꩻသွုပ်ဆွိုက်လို့ဝင်ꩻအလောင်းလဲ့ ဗော့ꩻလွဉ်ဖဉ်းမွိုတ်လွဉ်စွဉ်ႏတွော့ꩻ တဖြာꩻတွမ်ႏတဖြာꩻ ယိင်းအုံနောင်နောင်လွစွဉ်ႏလို့ဝင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။

လိုꩻမုꩻရေꩻပညာႏအကို ကလဲဉ်းထိုꩻထွူဒါႏ နေင်ႏပေါင်ꩻအရေင်အသောင်ꩻ လိုꩻပွိုင်းလဲင်ႏသီး တောႏလမ်းတောႏပါႏကိစ္စ ပေါႏထွာလွဉ်၊ နမ်းကျင်ꩻတရာꩻတွမ်ႏ အထုံꩻစဲဉ်ႏဆက်ဖုံႏ ပေါႏထွာလွဉ်၊ တလဲင်ႏတစိꩻစိꩻ ကွဲးတရေင်ရေင်လွဉ်ဒါႏ မဲ့ဆꩻငါယိုခါ လိုꩻလောကကရိုꩻ ခင်ႏလမ်းအုံတန်အကို တောႏလမ်းတောႏပါႏထာꩻဖုံႏ ။ ပွိုင်ႏတခြိုꩻဥစ္စာႏဖုံႏ၊ ဒို့ꩻတခြို့ရေꩻ၊ သွဉ်ထူႏထာꩻဒါႏတာႏ၊ ထာꩻယူႏ(ဝါႏဒ)၊ ထွို့ꩻဗူႏခွုမ်မာꩻအီ-စတဲင် အစွိုးစွိုးအဒဝ်ႏဒဝ်ႏ အခရာႏအာအီတွမ်ႏ အုံအဝ်ႏဝေင်ꩻတန်အကို၊ ယပ်ꩻခုဲင်ႏကေန်ꩻခြေား၊ ထွာယိုထွာနဝ်ꩻ၊ လိုꩻခမ်းလင်သား လွဉ်အုံသော့ꩻတဲင် လိုꩻအခွိုꩻတွမ်ႏတခွိုꩻ ကွပ်ထန်ႏခတ်ꩻလို့ဝင်ꩻတွော့ꩻ ကထွာလွဉ်ဒါႏ အယပ်ꩻခုဲင်ႏ(ပျဿနာႏ)အခရာႏဖုံႏနဝ်ꩻလဲ့ အဝ်ႏပါသော့ꩻ လိုꩻမုꩻရေꩻအကိုနဝ်ꩻသွူ ။ ကရိုꩻဒါႏ လိုꩻမုꩻရေꩻထာꩻနယ်ꩻဖုံႏန၀်ꩻ အဝ်ႏတဉ်ႏ သီကြဲ့တမွေးတဝ်းရိုꩻကီလဲ့ ထွိုက်ရာꩻပေႏနဝ်ꩻတဲ့ အဝ်ႏခွေါင်တဉ်ႏတန်ဒျာႏသွူ။ ထာꩻနယ်ꩻယိုအကို ခွုင်းကနွောင်ꩻရာꩻ လဲ့ꩻဖုဲင်းထိုꩻဗာႏ အယပ်ꩻအခုဲင်ႏတဲင် ဖေႏကလꩻဒျာႏ ထာꩻငိမ်ꩻခွꩻပျောႏသွင်ႏမုꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏထိုမ်ႏအဝ်ႏထွား အဝ်ႏစမ်ꩻလွေꩻဗာႏ ထာꩻနယ်ꩻအစားနဝ်ꩻသွူ ။ ကွဲႏတွော့ꩻ ဖေႏနေးကလွောက်ꩻလꩻအီ တွမ်ႏအကပေါႏတသာသာထဲင်းဒါႏ အခေႏအနေႏနဝ်ꩻလဲ့ ဖျင်လုဲင်ႏလွဉ်လွဗာႏ လိုꩻမုꩻထာꩻနယ်ꩻသွူ။ ဥပမာႏ- ခေတ်မဲ့ဆꩻငါယိုခါ ဖေႏနေးကမဲဉ်ႏလွဉ်ꩻ ထာꩻဒါႏစက်ဖဲ့ꩻ ထာꩻဒါႏစူဖဲ့ꩻနဝ်ꩻ လိုꩻသီးထာꩻနယ်ꩻတွမ်ႏ အအုံအအဝ်ႏယိုလဲ့ လုဲင်ႏထိုꩻဖေႏဗာႏအမန်ႏသွူ ။ လုဲင်ႏထိုꩻကရိုꩻနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏလိုꩻလောကသီးအထုံꩻဒျာႏ၊ ကအဝ်ႏလုဲင်ႏလွေꩻသေႏသေႏဒါႏနုဲင်းန၀်ꩻလဲ့ ထွာဒျာႏအထုံꩻနေနေသွူ။ ပွိုင်းလဲင်ႏလဲ့ အဝ်ႏလုဲင်ႏလွဉ်လဲဉ်းသေႏသေႏ၊ ဆုဲင်ꩻတနီꩻခါသူꩻလဲ့ အီႏလုဲင်ႏလွေꩻဗာႏသေႏသေႏဒျာႏရင်ꩻသွူ။

လိုꩻမုꩻရေꩻထာꩻဒါႏကရိုꩻနဝ်ꩻ အွဉ်ႏသတိꩻ လွူꩻထွားလွိုလွိုဗာႏ အလုဲင်ႏထိုꩻစားနဝ်ꩻဖုံႏသွူ။ အလုဲင်ႏထိုꩻတဗာႏနဝ်ꩻ ထွာအီလိုꩻလောကသီး အဟဝ်အကုဲင်ယိုလဲ့ ယူႏထွားနပ်တွက်ဗာႏသွူ။ အလုဲင်ႏဟဝ်နဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻဗာႏလိုꩻသီးထာꩻနယ်ꩻထင်ႏထိုမွော့ လိုꩻမုꩻရေꩻပညာႏသျင်ႏသီးဖုံႏန၀်ꩻ ထိုမ်ႏထွားလွ အလုဲင်ႏထိုꩻသဘော်ꩻတွမ်ႏ ကလုဲင်ႏထိုꩻအီဗာႏ အခရာႏ အထျꩻအထောင်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ တဲႏစွဉ်ႏအွိုးစခေါင်ႏစခါကာႏ နီမျန်မာခွိုꩻဖုံႏအကို ထာꩻယွုမ်းအံႏ ထာꩻယူႏခံႏတအဲဉ်ထဝ်းတဲင် လွောက်ꩻလွဉ်ꩻကွို့ꩻ စွိုးခွိုꩻထုံꩻစဲဉ်ႏလွုမ်ꩻသွူ။ နီခွိုꩻအကိုယိုလွုမ်ꩻတကာႏတဝ်း ကမ္ဘာႏတဖြုံႏလိုမ်းအကို လိုꩻခမ်းလင်ဖုံႏအကိုသူꩻလဲ့ ထာꩻယွုမ်းအံႏ အဗွန်နုဲင်းယို အဝ်ႏလွဒျာႏနေနေသွူ ။ ထာꩻယွုမ်းအံႏဖုံႏနဝ်ꩻစားနဝ်ꩻ ထွာအီထာꩻစွယ်ꩻ၊ လိုꩻမုꩻရေꩻထာꩻဒါႏအကို သျင်ꩻစဲင်းနယ်ခါꩻ ထာꩻစွယ်ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻခရာႏကရိုꩻနဝ်ꩻ အီႏထီႏဗာႏသွူ။ နဝ်ꩻသွူတကာႏတဝ်း လိုꩻကထိုမ်ႏဒါႏ လိုꩻမုꩻရေꩻထာꩻဒါႏသားနဝ်ꩻ လိုꩻသီးကအဝ်ႏမာꩻကျင်ꩻလွိုဒါႏ၊ အထုံꩻစဲဉ်ႏဖုံႏ ပေႏပေႏငါတဲ့ယဝ်း တအွဉ်ႏကုဲင်တဝ်းနဝ်ꩻသွူ။ ကွပ်တမုဲင်ꩻနဲးတဲင် ထာꩻရာꩻစားနဝ်ꩻနဝ်ꩻ အပေႏပေႏရိုꩻကီလဲ့ ကွိုက်ꩻပေါင်ꩻလို့ဝင်ꩻ၊ တဖြာꩻတွမ်ႏတဖြာꩻ ထွားနုဲင်းလို့ဝင်ꩻ-စတဲင် လိုꩻမုꩻရေꩻအကိုသူꩻ ကွပ်ထွာအရေꩻတန်ငါႏ၊ အတွိုႏခြောင်ꩻငါႏနဝ်ꩻသွူ။

စွုမ်ႏနီꩻ နီကအဝ်ႏခွုမ်စံႏခွုမ်မာꩻဖုံႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏပါသော့ꩻငီꩻ လိုꩻမုꩻရေꩻထာꩻဒါႏအကိုတဲင် နီဖုံႏကားကအဝ်ႏယို အုံဗွီႏဗွီႏဒျာႏလဲ့ တွမ်ႏပါꩻကထိုမ်ႏလွူꩻဒါႏ လိုꩻမုꩻရေꩻထာꩻဒါႏနဝ်ꩻ တကွာႏတဝ်းဒွုမ်လို့ဝင်ꩻသွူ။ ကေားကသေအွဉ်ႏသတိꩻအချက်ယိုသားန၀်ꩻ တအဝ်ႏအာတဝ်း၊ ကွဲႏတွော့ꩻ အွဉ်ႏသတိꩻဒျာႏ နမ်းအသောင်အရင်ꩻ အခေႏအနေႏတဲင် ယူႏဆင်ႏချင်ႏတွက်ထွားထွူတွော့ꩻ ကေားကလွူꩻထွားဒါႏ တွမ်ႏအနယ်ꩻမဲဉ်ႏမဲဉ်ႏသားန၀်ꩻ အဝ်ႏအာလွဉ်လဲဉ်း တနီꩻတစိꩻစိꩻနဝ်ꩻသွူ။ နီကထိုမ်ႏလွူꩻထွားဒါႏ လိုꩻမုꩻရေꩻထာꩻဒါႏယိုနဝ်ꩻ နမ်းကအုံဒါႏ ဒုံဝေင်ꩻသမဲင်ꩻ၊ လိုꩻဖုံႏကအုံလွဒါႏ ဒုံဝေင်ꩻကိုသား အခရာႏအထျꩻအထောင်ꩻ၊ ခွုမ်မာꩻအုံအဝ်ႏနုဲင်းမုဲင်ꩻ၊ ဒုံဝေင်ꩻနဝ်ꩻအကို ဘုရာꩻအဝ်ႏကားမုဲင်ꩻဆူႏ၊ ဗွေႏဗွန်ကျောင်ꩻ အဝ်ႏကားမုဲင်ꩻကျောင်ꩻ-စတဲင် အခရာႏအထျꩻအထောင်ꩻယို ကဖုဲင်ႏဖုဲင်ႏခိန်ႏတွင်ꩻ မဉ်ႏလွူꩻထွားဗို့ꩻဖြေ့လွေꩻနုဲင်းနဝ်ꩻနဝ်ꩻ လꩻလွဉ်နွောင်ꩻဒါႏ သꩻပါခရာႏနဝ်ꩻသွူ။

လိုꩻမုꩻရေꩻထာꩻဒါႏနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ နေးတွမ်ႏအနယ်ꩻမဲဉ်ႏမဲဉ်ႏတဲင် ထိုမ်ႏလွူꩻထွားသေꩻခါꩻ တဲႏစွဉ်ႏဒျာႏ ၁၉-ရျာꩻဗူႏကိုကာႏသွူ။ လိုꩻသီးဖုံႏ တဖြာꩻတွမ်ႏတဖြာꩻ ပေါႏယိန်းဖဉ်းဖဉ်း ယိန်းကွိုက်ꩻကွိုက်ꩻလို့ဝင်ꩻတဲ့ လိုꩻမုꩻရေꩻထာꩻဒါႏန၀်ꩻ အရေꩻယိန်းတန်စွဉ်ႏ ၊ ယိန်းတွိုႏခြောင်ꩻစွဉ်ႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ လိုꩻမုꩻရေꩻထာꩻဒါႏကရိုꩻနဝ်ꩻထွာဒျာႏ လွူꩻထွား လိုꩻသီးအပေါင်ꩻကွိုက်သွုပ်ဆွိုက်လို့ဝင်ꩻ အကျိုꩻတွမ်ႏအကျောင်ꩻဖုံႏတဲင် ဗွန်ပီနုဲင်းစွဉ်ႏ ပုဂ္ဂိုလ်ႏကတဲမ်းထွို့ꩻဥပဒေႏသား ကယီးနယ်တဖူꩻန၀်ꩻအတွိုင်ꩻ လွောက်ꩻနာႏအီခရာႏ အဆုဲင်ꩻသွတ်ꩻ ကယူႏဒါႏအခဝ်ဖုံႏနဝ်ꩻလဲ့ ထေနယ်ဖေႏပါစွဉ်ႏသွူ ။ လန်ဒန်တက္ကသိုလ်ႏ၊ အောက်စဖို့တက္ကသိုလ်ႏစတဲင် နွောင်ꩻဟံႏအခဝ်တွို့ꩻ တက္ကသိုလ်ႏကျောင်ꩻတန်ဖုံႏကိုသူꩻ အဝ်ႏသွဉ်ထူႏအဝ်ႏသွဉ်ဖေႏ လိုꩻမုꩻရေꩻပညာႏဖုံႏ၊ ရန်ႏကုန်ႏတက္ကသိုလ်ႏအကိုလဲ့ အွဉ်ႏထွာဘာႏသာႏတဗာႏအနေႏ အဝ်ႏသွဉ်ဖေႏလဲဉ်း လိုꩻမုꩻရေꩻပညာႏနဝ်ꩻသွူ။[၁]

အာႏကွိုꩻ[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]

  1. မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း