သင်္ချာ

အဝ်ႏ ဝီခီပီးဒီးယား ကို
စခါသား သွဉ်လိတ်
ဆရာႏ ယူကလေတ် သှောန်ဖေႏလိုꩻပေႏလိတ် စူကဲတ်ထွို့ꩻခါꩻ ထာꩻရုက်

သင်္ချာ (အဲင်းကလေတ်: Mathematics) ကရိုꩻနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ ထာꩻမာꩻခုမ်စမ်ႏဂဏန်ꩻလိတ်ဖြုံႏ၊ မန်းနေးကရိုꩻဒါႏ "သင်္ချာ" ယိုနောဝ်ꩻ လိုသီးအတာႏ အရေꩻတန် အခန်အောဝ်ႏ ပညာႏတပါင်သွူ။ တွက်ထာꩻ၊ တဲက်ထာꩻဖုံႏယို အောဝ်ႏပါသော့ꩻ ဂဏန်လုဲင်ꩻ (သင်္ချာ)ပညာႏကို။ အဲန်ႏကလေက်ငေါဝ်း mathematics ယို အောဝ်ႏ ဂရိ စခါသားလိတ် máthēma ဟဲ့ꩻ μάθημα ကိုဖျော်လွဉ်။ အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ "ထာꩻသေပညာႏ၊ ထုမ်ႏကြမ်ꩻ(ကလမ်ꩻ) ထောင်ထာꩻ"။ ဂဏန်ꩻလုဲင်ꩻ ကရိုꩻဒါႏ သင်္ချာမွူးယို အပင်ဖုံႏ အောဝ်ႏအာနေက။ ဂဏန်ꩻသင်္ချာ(arithmetic)),[၁]၊ စီဩမဲတ္ထရီ (geometry)၊ အဲက္ခရာႏသင်္ချာ (algebra)၊ စာꩻရင်ꩻအင်ꩻသင်္ချာ (statistics)၊ တြီဂိုနိုမဲတ္ထရီ (trigonometry)၊ ကဲကုလ (calculus) ဖုံႏယို အောဝ်ႏပါသော့ꩻ ဂဏန်ꩻလုဲင်ꩻ ပညာႏကိုသွူ။ မဉ်ႏစူꩻနုဲင်း ကလာꩻဗွာဖုံႏရိုꩻနောဝ်ꩻ "ထာသေပညာႏ အစနောဝ်ꩻ စီဩမဲတ္ထရီ၊ တေးလ် (Tales) ဖြားအွဉ်ငါနီ" တဲဒေါ့ꩻ။ လိုꩻကအွဉ်မာꩻရီးလွို သင်္ချာအစွိုꩻ (ဂရိဂဏ္ဍာရီဂိုဏ်း) နဝ်ꩻ အမဉ်ꩻ ပိုက်တဂိုရ၊ ဝွေꩻယိုနောဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ တေးလ်တပဲ့သွူ။ ကောပ်ပွိုးဝွေꩻသီးဖုံႏ အွဉ်တဲင် သင်္ချာပညာႏ ဖောင်းလီလွဉ်ဗာႏနဝ်ꩻသွူဩ။

ထူႏတောမ်[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]

  1. mathematics, n.။ Oxford University Press (2012)။ “The science of space, number, quantity, and arrangement, whose methods involve logical reasoning and usually the use of symbolic notation, and which includes geometry, arithmetic, algebra, and analysis.”