ဟွီအဲင်ႏတဖွတ်ꩻဒူ
ဟွီအဲင်ႏတဖွတ်ꩻဒူရောႏဂါႏယိုနဝ်ꩻ "တူႏလာႏပါတရက်ရောႏဂါႏ"နုဲင်းနဝ်ꩻလဲ့ အဝ်ႏဟဲ့ꩻသွူ။ ဟွီအဲင်ႏတဖွတ်ꩻဒူ ရောႏဂါႏယိုနဝ်ꩻ ကဲဉ်းအာအာထွာဒျာႏ လိုꩻသက်အရွယ်ႏတန် လစ်ꩻငတ်ꩻဆီမာꩻကီသားသွူ။ ရောႏဂါႏကထွာယိုလဲ့ ထွာဒျာႏနမ်းခန္ဓာႏအကွို့ꩻလ၊ ငင်းဒေင်မာꩻလသွူ။ ဟွီအဲင်ႏတဖွတ်ꩻဒူကရိုꩻနဝ်ꩻ လိုꩻတွိုင်ꩻစွုမ်ႏဖြာꩻ ဆေ့ꩻတွမ်ႏအာ ထွာဒါႏလွဉ်းလွဉ်းလဲ့ မဉ်ႏထွာညညတလဲင်ႏ၊ မဉ်ႏထွာဒျာႏ ပသောင်းပသာႏနဝ်ꩻ အံႏအာဟာႏရတရော့ꩻတဝ်း၊ တတဲ့ꩻတဝ်းတွော့ꩻ ထွာဒါႏတဲင် ရောႏဂါႏတမျိုꩻအနေႏ အွဉ်ႏထွော့စွဉ်ႏလဲ့ တလꩻတဝ်းသွူ။ မဉ်ႏထွာတန် မဉ်ႏထွာသေႏသေႏ၊ မဉ်ႏထွာခွိုꩻခွိုꩻ၊ အုံထာꩻဟွီအဲင်ႏတဖွတ်ꩻဒူ တစွိုးစွိုး တမျိုꩻမျိုꩻလွုမ်ꩻတကာႏတဝ်း၊ အုံထာꩻမဉ်ႏထွူႏထွူႏထာႏထာႏ ဆွော့ꩻဆွော့ꩻဆꩻဆꩻနဝ်ꩻ ရောႏဂါႏဟမ်းပေါင်းတန်လဲဉ်းတဲင် အွဉ်ႏရေꩻဗာႏ၊ အံႏမဲဉ်ႏမဲဉ်ႏဗာႏ၊ သူႏဖြွꩻကုဲင်းကုဲင်းဗာႏ တသီႏတစွိုးစွိုး တမျိုꩻမျိုꩻသွူ။
ဟွီအဲင်ႏတဖွတ်ꩻဒူရောႏဂါႏယိုနဝ်ꩻ လိုꩻလုပ်ꩻလိုꩻမာꩻ လိုꩻရုဲင်ꩻတသွိုးကုဲင်းထာꩻနဝ်ꩻ တထွာကြွို့ꩻတဝ်း၊ ကဲဉ်းအာအာ ထွာဒျာႏလိုꩻအုံစွူငါႏထာꩻ၊ လိုꩻအုံသာႏငါႏထာꩻဖုံႏလွုမ်ꩻသွူ။ အုံစွူအုံသာႏငါႏထာꩻသွူတကာႏတဝ်း မဉ်ႏအံႏအာငါႏ အဗွမ်ႏအဆိမ်ꩻ အရသာႏမျိုꩻဖုံႏနဝ်ꩻ ယိန်းထွာအာအာသွူ။ လိုꩻခံႏငါႏ တလီꩻခွꩻဖတ်ဖုံႏ၊ ခံႏညခံႏအာငါႏ တလီꩻပန်ကာဖုံႏ၊ လူးညလူးခွꩻလွဉ်ꩻငါႏထီဖုံႏ၊ အွဉ်ႏချုက်ညငါႏ ဓာတ်ဖုံႏနဝ်ꩻ ယိန်းကုဲင်းထွာအာသွူ။
နဝ်ꩻတွော့ꩻ အဟွီအညောင်ꩻ ကတန်ဒါႏလိုꩻနဝ်ꩻ ကဟွီကညောင်ꩻအီဒါႏ ငါးသလောက်၊ ထပေႏယိုႏ၊ ဆွေႏ၊ ခေါင်ꩻ၊ ဖက်ꩻဟား၊ သွန်ꩻအမျိုꩻမျိုꩻ၊ ဗင်ႏ၊ ဟန်ႏနွန်းသီး၊ တညင်းရာႏ၊ ထော့ꩻယာႏ၊ ဗွူအဲဉ်-စတဲင် အရသာႏချုက်၊ အရသာႏထင်ႏမျိုꩻနုဲင်းယိုဖုံႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏလိုႏသျောင်ႏသွူ။ အဝ်ႏလိုႏအံႏဒျာႏ အရသာႏခါႏ၊ ဆျာႏ၊ ဟတ်ꩻလျားမျိုꩻဖုံႏ၊ အဆာႏကေႏယိုꩻမျိုꩻဖုံႏသွူ။ မဉ်ႏထွာလွဉ်မွေးလဲဉ်း ဟွီအဲင်ႏတဖွတ်ꩻဒူရောႏဂါႏနဝ်ꩻ စူယာꩻခင်ႏယာꩻယို ယလဲင်ႏလဲင်ႏလဲ့ ခွꩻထွူတွော့ꩻ တသိုꩻတအဲဉ်ထန်ႏအာဒါႏ၊ ယလဲင်ႏလဲင်ႏလဲ့ လျားတမီႏတမွိုက်ꩻလွဉ်ဒါႏ၊ ယလဲင်ႏလဲင်ႏလဲ့ ခင်ႏယာꩻယို နုဲင်းထာꩻစွိုးစွိုး အဝ်ႏပယ်အဝ်ႏဗွို့ꩻနဝ်ꩻ ငင်းဒေင်မာꩻလ ဗꩻလင်ꩻခင်ႏနာ တထွောင်းထွောင်းယို တဖွတ်ꩻဒါႏ၊ ဒူဒါႏ၊ တသာႏဖြွီꩻတန်ဖုံႏ ခြေင်းလွဉ် ဆွော့ꩻလွဉ်ဒါႏ၊ ယလဲင်ႏလဲင်ႏလဲ့ ကီႏဖုံႏ၊ ခင်ႏလောင်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻ ဟွီတမွိုꩻတမာꩻထာꩻတဲင် မဲဉ်အွဉ်ႏနေးစွဉ်ႏဝင်ꩻယမ်း၊ ဝင်ꩻစိမ်ႏဖေႏသွူ။ ထွိုင်ႏထွာလွဉ်မွေးနဝ်ꩻ အုံထွိုင်ႏည၊ အုံလင်ꩻညထာꩻ ပဉ်ထွောင်းလဲ့ တလꩻတဝ်း၊ ဟွီညောင်ꩻဆွော့ꩻဆꩻ တရွော့ꩻတရꩻမွေးစွဉ်ႏသွူ။ ကထွာဗာႏနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ သွီႏတပြာငါႏတဝ်း၊ သွီႏထီဟမ်းပေါင်းယုဲင်၊ ဟမ်းပေါင်းအောက်ꩻတွော့ꩻ နမ်းတဗာႏလွုမ်း၊ သွီႏတလောႏဟဝ်၊ တလောႏစွစ်ꩻငါႏတဝ်းတွော့ꩻ ထွာဗာႏသွူ။ ကွပ်နဝ်ꩻမꩻ သွီႏဖေႏကပြာ၊ သွီႏဖေႏကလောႏဟဝ်နဝ်ꩻ အဝ်ႏလိုႏအံႏအာအာ အရသာႏဆျာႏခါႏဟတ်ꩻလျားမျိုꩻသွူ။ ကွဲတွော့ꩻ "တန်ဆေး၊ လွန်ဘေး"ကရိုꩻဒါႏ မန်းငဝ်းအတွိုင်ꩻ အာလွဉ်ꩻငါႏလဲ့ တဟဝ်ဖျင်တဝ်းတဲင် ချင်းအံႏဗာႏဒျာႏနေနေသွူ။ အဲဉ်ႏအဲဉ်ႏနဝ်ꩻ- ကအံႏဒါႏ အာဟာႏရ၊ ကအံႏဒါႏ တသီႏမျိုꩻဖုံႏယို သꩻရာႏအာႏဖေႏကတလာ၊ သွီႏဖေႏကစွူ ကပြာ၊ သွီႏဖေႏကလွေꩻသဲင်ꩻဟဝ်၊ သွီႏဖေႏကလောႏဟဝ်နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
ဟွီအဲင်ႏတဖွတ်ꩻဒူရောႏဂါႏယို ထွာပေႏပေႏနဝ်ꩻ တအွဉ်ႏရေꩻတဝ်း၊ တလုမ်ꩻလာꩻတဝ်းတွော့ꩻ မဉ်ႏထွာတန်နဝ်ꩻ နီနမ်းအကွို့ꩻလယို ထုဲင်ႏလိုꩻတလီꩻဖျတ်၊ သီတကွို့ꩻသီတခဝ်နဝ်ꩻ လွေꩻနွောင်ꩻတဝ်းသဲင်ꩻနွောင်ꩻတဝ်း၊ အုံထွိုင်ႏအုံလင်ꩻယပ်ꩻတဲင် ထွာလိုꩻဒါႏ လိုꩻဒုက္ခိတသွူ။ ကွပ်နဝ်ꩻမꩻ အဝ်ႏလိုႏလုမ်ꩻလာꩻစဝ်းစဝ်း၊ လုမ်ꩻလာꩻဟဝ်ဟဝ်သွူ။ တတဲ့ꩻတဝ်းမျိုꩻသျောင်ႏထွူတဲင် ချင်းအုံအဝ်ႏ၊ ချင်းအံႏအွꩻဗာႏသွူ။ အာႏကွိုꩻတဝ်းဆရာႏတွော့ꩻ နမ်းတွမ်ႏနမ်း မဉ်ႏမဲဉ်လုမ်ꩻလာချာဒျာႏနဝ်ꩻ တသီႏနယ်ꩻနုဲင်းလဖုံႏယိုအတွိုင်ꩻ ကျွိုက်နစ်သက်ရာꩻအနယ်ꩻယို ထူႏသုံꩻဖောႏအံႏ လုမ်ꩻလာအီဗာႏဒျာႏသွူ။
"ဟွီအဲင်ႏတဖွတ်ꩻဒူရောႏဂါႏ တသီႏနယ်ꩻဖုံႏ"
- ၁။ ဟွီအဲင်ႏညောင်ႏညာႏ တူႏလာႏမီႏယတ်ရောႏဂါႏ တသီႏနယ်ꩻနဝ်ꩻ တောင်းလျက်ꩻထန်ꩻဖြေင်း အယာႏခဉ်ႏ ၄ိ၊ မောက်ကြဲင်ႏမဉ် ထေထွူအခူꩻ အယာႏခဉ်ႏ ၄ိ၊ ဖက်ꩻဗိုႏဒီႏ အယာႏခဉ်ႏ ၄ိ၊ တသာႏဆုမ် အယာႏခဉ်ႏ ၂ိ၊ နံးမန်ꩻထေင်ဗွာ အယာႏခဉ်ႏ ၁ိ၊ ယို(၅)မျိုꩻအကို ဖက်ꩻဗိုႏယို သွယ်ꩻသေꩻသေꩻထွူတွော့ꩻ တွမ်ႏမေႏဝုဲင်ꩻဝုဲင်ꩻ ဒွိုႏကွယ်ငီꩻဝင်ꩻတဲင် အွဉ်ႏခွꩻသော့ꩻခါꩻပလဲင်ꩻ၊ အံႏဖေႏတလဲင်ႏ တစောနေင်းထီနွိုး၊ အံႏဖေႏတနီꩻ ၂-၃လဲင်ႏနဝ်ꩻ တူႏလာႏမီႏယတ်ရောႏဂါႏ၊ အဟွီအအဲင်ႏ အတရွော့ꩻ အဆွော့ꩻရောႏဂါႏဖုံႏနဝ်ꩻ ဟဝ်နွောင်ꩻအီသွူ။ မဲ့အာႏလဲ့ ဟဝ်အီနွောင်ꩻ၊ ခင်ႏခွꩻရောႏဂါႏလဲ့ ဟဝ်အီနွောင်ꩻသွူ။
တသီႏယိုနဝ်ꩻ တသာႏပါတဲင် သွီႏတိုꩻရောႏဂါႏသားနဝ်ꩻ ချင်းအံႏဗာႏသွူ။ တသီႏယိုနဝ်ꩻ ထွာတဝ်းမုဲင်ꩻမုဲင်ꩻလဲ့ မဉ်ႏဖောႏအံႏနဝ်ꩻ အုံဟဝ်ခြွိုင်ႏသန်ꩻရောႏဂါႏကင်ꩻသွူ။
- ၂။ ဟွီအဲင်ႏညောင်ꩻညာႏ ရောႏဂါႏဟဝ်နယ်ꩻ ထဲင်းတနယ်ꩻနဝ်ꩻ မေ့တရင်းဒီႏယို သွယ်ꩻဟမ်းဒွုန်ဒွုန်ထွူတဲင် တွမ်ႏတသာႏ ၂-ဆ ကွယ်ꩻညီသွူဝင်ꩻတွော့ꩻ အွဉ်ႏလိုသွော့ ယာခိုးနော၊ ကအွဉ်ႏလိုယာႏခိုးယိုနဝ်ꩻ အွဉ်ႏလိုသဲင်ဗာႏနေး တမွေးတဝ်း၊ ပေါႏနွူႏတဝေ့ꩻပသာႏသွူတဲ့ တနီႏသမ်းထဲင်း တလဲင်ႏတွော့ꩻ စဲးဖေႏဟူထီ တနားရီႏ နီနားရီႏငါ သူႏဖြွꩻအီလꩻလဲဉ်းသွူ။ ကသူႏဖြွꩻဒါႏ အဟွီအညောင်ꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏအွိုးလ ဖြွꩻကီမွုန်းတဝ်း၊ အဝ်ႏအွိုးကီ ဖြွꩻလလင်ꩻဒျာႏသွူ။ ဖြွꩻဖေႏတနီꩻ ၂-၃လဲင်ႏနဝ်ꩻ ဟွီဟဲင်ညောင်ꩻညာႏရောႏဂါႏနဝ်ꩻ ဟဝ်ဒျာႏသွူ။ တသီႏယိုနဝ်ꩻ ယိုꩻလဲ့ယိုꩻ၊ အငိုꩻလဲ့တလို့တဝ်းတဲင် အဝ်ႏလိုႏမာꩻအာအာ၊ သူႏဖြွꩻအာအာသွူ။
- ၃။ ဟွီဟဲင်ညောင်ꩻညာႏ ထူႏလာႏပါတရက်ရောႏဂါႏတသီႏနယ်ꩻ ထဲင်းတနယ်ꩻနဝ်ꩻ မန်းနဝ်ꩻဟဲ့ꩻ"ငါးရံ့ပတူ"ပအိုဝ်ႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻလွဉ်ꩻဖြဝ်ꩻမကောင်း၊ ဟဲ့ꩻ"ဖက်ꩻလိပ်"နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ ဖက်ꩻလိပ်ယိုနဝ်ꩻ အမွူးတန်နုဲင်းနဝ်ꩻ မွေးတဝ်း၊ အမွူးပေႏအမွူးဖွိုႏ တသွုန်လိုꩻကီႏလေင်းရပ်နဝ်ꩻလွုမ်ꩻသွူ။ အရွီးနဝ်ꩻ လွေꩻဖွိုႏလွေꩻတလွာꩻတဝ်း ဟံႏခိုႏ၊ အရွီးစီꩻစွဉ်ꩻလဒျာႏဟံႏကိုသွူ။ အစော့ꩻဆားနဝ်ꩻ ကြူးအံႏမာꩻဟန်ႏအိုလꩻတဲင် အခိန်ႏတဆားဆားနဝ်ꩻ ဆေꩻဟို့ပုံꩻကိုလဲ့ ညညတလဲင်ႏဝင်ꩻအဝ်ႏစာဒျာႏနေနေသွူ။ မန်းကဟဲ့ꩻဒါႏ "ငါးရံ့ပတူ"ယိုနဝ်ꩻ ပအိုဝ်ႏယရပ် ဟဲ့ꩻ"ထလီႏကတူႏ"နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
မာꩻအီတသီႏ အဟွီအညောင်ꩻနယ်ꩻနဝ်ꩻ ဖက်ꩻလိပ်ရွီး အယာႏခဉ်ႏတခန်ယို တဒွေါ့ꩻပဲစ်ꩻပဲစ်ꩻထွူတဲင် တွမ်ႏတောင်းလျက်ꩻထန်ꩻ အယာႏခဉ်ႏ ၅ိ၊ တွမ်ႏထီလုမ်ꩻခွꩻ အယာႏခဉ်ႏတစွဲ (နီပလဲင်ꩻတန်ခွယ်ꩻရပ်)ယို စဲးသော့ꩻရော်ꩻဝင်ꩻ ပလဲင်ꩻမန်ႏငွါလုဲင်း ဟမ်းတန်တန်ကို ဒို့ꩻဟဝ်ဟဝ်သွူတွော့ꩻ အွဉ်ႏတင်းသွော့ယာခိုး (မွေးတဝ်းလဲ့) လို့ꩻသော့ꩻသွော့ဗွူကို(၅)နီꩻ (မွေးတဝ်းလဲ့) (၇)နီꩻတွော့ꩻ အွꩻဖေႏသွော့နော၊ အွꩻဖေႏသွော့တနီꩻ(၃)လဲင်ႏ၊ တလဲင်ႏ(၂)စောအံႏဟန်ႏအိုနော၊ ဟွီဟဲင်ညောင်ꩻညာႏရောႏဂါႏလွုမ်ꩻတကာႏတဝ်း၊ အုံထာꩻကရွိုး ကအွန်းဖုံႏနဝ်ꩻလဲ့ ဟဝ်အီပါသွူ။ ယိုနဝ်ꩻ နက္ခတ္တရောင်ခြည်မဂ္ဂဇင်းကို ကပါလွဉ်ဒါႏ စောက်ꩻဖြားခမ်းဒွမ် တသီႏနယ်ꩻသွူ။ ဟဝ်မွေးဟဝ်ငါႏ အဗွေႏအံႏဖြာႏမွေးစွဉ်ႏသွူ။
- ၄။ ဟွီဟဲင်ညောင်ꩻညာꩻပါတရက် ရောႏဂါႏတသီႏနယ်ꩻ ထဲင်းတနယ်ꩻနဝ်ꩻ သနပ်ခါꩻရွီးယို သော့ꩻတွမ်ႏတသာႏဆေ့ꩻဆေ့ꩻ မူထွူလုံးပဲဉ်လောင်းတွော့ꩻ ကလꩻဒါႏ မူထီအောက်ꩻယို သူႏဖေႏအဟွီအညောင်ꩻခင်ႏလမ်း တနီꩻ(၂)လဲင်ႏနဝ်ꩻ ဟဝ်ဒျာႏရိုꩻနဝ်ꩻသွူ။
- ၅။ ဟွီဟဲင်ညောင်ꩻညာႏ တသီႏနယ်ꩻထဲင်းတနယ်ꩻနဝ်ꩻ လိုႏလုဲင်ႏနံႏသာႏဗွာသွူ။ နံႏသာႏဗွာ အယာႏအကဲဉ်ယို မူတွမ်ႏဟူထီတွော့ꩻ တလꩻဒါႏမူထီတစောစတီး အံႏဟန်ႏအိုယို ကွယ်ရော်ꩻတွမ်ႏတသာႏသိကျာꩻ တစောနေင်းထီနွိုးတွော့ꩻ အွꩻဖေႏတလဲင်ႏတာႏ၊ အဆေ့ꩻအအာနုဲင်းယိုအတွိုင်ꩻ အွꩻဖေႏတနီꩻ (၃)လဲင်ႏနဝ်ꩻ ဟွီဟဲင်ညောင်ꩻညာꩻရောႏဂါႏမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟတ်ထိုꩻမားဒျာႏရိုꩻနဝ်ꩻသွူ။
- ၆။ ဟွီဟဲင်ညောင်ꩻညာႏ တူႏလာႏရောႏဂါႏတသီႏနယ်ꩻ ထဲင်းတနယ်ꩻနဝ်ꩻ ထရူး(ငါးရှဉ့်)တွမ်ႏ တလာꩻရာႏယို ဒွိုႏရော်ꩻဝင်ꩻ မာꩻဟန်ႏအိုတွော့ꩻ အံႏအီဒဲဉ်၊ ဒွိုႏအံႏမုဲင်ꩻလဲင်ႏလဲင်ႏနဝ်ꩻ ဟဝ်ဒျာႏရိုꩻနဝ်ꩻသွူ။
- ၇။ ဟွီဟဲင်ညောင်ꩻညာႏ တူႏလာႏမီႏယတ်တသီႏနယ်ꩻနဝ်ꩻ- (၁) မောက်ကြဲင်ႏမဉ် ထေထွူအခူꩻ ၁ဝိ၊ (၂) ဖက်ꩻဗိုႏဒီႏ ၅ိ၊ (၃) ဖက်ꩻခေါ်ဒီႏ ၅ိ၊ (၄) စမုံနက် ၁-ပဲ၊ (၅) ခဲဉ်ႏဒွီႏပေႏ (ငြုပ်ကောင်း) ၁-ပဲ၊ (၆) တောင်းလျက်ꩻထန်ꩻ ၂၅ိ၊ (၇) ယမ်းဖြေꩻ ၂၅ိ၊ (၈) တသာႏ(ချင်းဒျာႏ)-ယို (၈)မျိုꩻအကို ခဲဉ်ႏဒွီႏပေႏတွမ်ႏ စမုံနက်နဝ်ꩻ ငိုးဟွမ်ထွူတွော့ꩻ ထောင်းဖွန်ႏခေါ်ခေါ်သွော့။
အဝ်ႏကုဲင်အလင်နဝ်ꩻ ဒွိုႏညီꩻသွော့ဝင်ꩻ ဖွိုင်ꩻကြောင်းကြောင်းကို၊ ပေါႏအောက်ꩻယုဲင်ꩻသွူတဲ့ ကွယ်ရော်ꩻသွော့ စမုံနက်တွမ်ႏ ခဲဉ်ႏဒွီႏပေႏဖွန်ႏနဝ်ꩻ၊ ပေါႏခွꩻသွူတဲ့ သော့ꩻခါꩻပလဲင်ꩻ (ဗုတ်ꩻ)ငွါလုဲင်ႏကိုတဲင် အံႏသွော့ တလဲင်ႏတစောဟန်ႏအို၊ အံႏသွော့တနီꩻ(၂)လဲင်ႏနော၊ ဟွီဟဲင်ညောင်ꩻညာႏ တူႏလာႏမီႏယတ်လွုမ်ꩻတကာႏတဝ်း လိုꩻမူႏအင်္ဂါႏဇာတ်ပသꩻလဲ့ ဟဝ်ပါရိုꩻနဝ်ꩻသွူ။
- ၈။ ဟွီဟဲင်ညောင်ꩻညာႏ ရောႏဂါႏတသီႏနယ်ꩻ ထဲင်းတနယ်ꩻနဝ်ꩻ ဖေါက်ꩻနောက်ꩻလာႏတွမ်ႏတလာꩻဖေ့ꩻ သော့ꩻတွမ်ႏတသာႏဆေ့ꩻဆေ့ꩻတွော့ꩻ ခြွူသော့ꩻဖွိုင်ꩻဟံႏကို၊ ခြွူသွံထီတထီထွူတဲင် အွꩻဖေႏစွုမ်ႏရဝ်ꩻရဝ်ꩻနဝ်ꩻ ဟဝ်ဒျာႏရိုꩻနဝ်ꩻသွူ။ အဆေ့ꩻအအာနဝ်ꩻ ချင်းအွꩻဒျာႏသွူ။ အလွဉ်ꩻအမာႏတအဲဉ်ထဝ်းသွူ။
- ၉။ ယာႏဒူယာႏတဖွတ်ꩻ တသီႏနယ်ꩻနဝ်ꩻ ထန်ꩻစူဖါႏ(ထန်းနို့ပြာ)၊ သွုမ်ဖြေင်၊ ဖက်ꩻခေါ်(၇)ကြိပ်ꩻ၊ ယို(၃)မျိုꩻ အယာႏခဉ်ႏ (၁ိ)စီႏ၊ ခြွူရောꩻ်တွမ်ႏရေနံဆီ အယာႏခဉ်ႏ(၅ိ)တွော့ꩻ အဝ်ႏလုမ်ꩻတွင်ꩻ သူႏဖြွꩻဖေႏ ကဒူကတဖွတ်ꩻဒါႏ အခင်ႏလမ်းနဝ်ꩻ ဟဝ်ဒျာႏသွူ။ ထန်းနို့နဝ်ꩻ ဖြဝ်ꩻခမ်းအဲဉ်ထဝ်းတဲင် ဖြေꩻဗာႏဒျာႏ ဘယတသီႏဆဲင်ႏဝင်ꩻကိုသွူ။
- ၁၀။ ယာႏဒူယာႏတဖွတ်ꩻ (ထုံနာကျင်နာ)တသီႏနယ်ꩻထဲင်းတနယ်ꩻနဝ်ꩻ ပွေ့ကဲင်ꩻ ၁ိ၊ စမုံနက် ၂ိ၊ ဆူးခေါက်နက် ၄ိ၊ မင်းကိုကာ ၈ိ၊ တသီႏ(၄)မျိုꩻ အယာႏခဉ်ႏ (၁၅ိ)ယိုနဝ်ꩻ ထောင်းဖွန်ႏညီꩻသွူဝင်ꩻတွော့ꩻ သော့ꩻခါꩻသွော့ပလဲင်ꩻကို၊ တသီႏဖွန်ႏစောနေင်းထီနွိုး (၂)စော၊ တဝတ်ꩻထီ(၂)စော၊ ဖျောႏငီꩻဝင်ꩻတဲင် အံႏဖေႏမွူးရဝ်ꩻခိုႏတလဲင်ႏ၊ မွူးဟာခိုႏတလဲင်ႏ တနီꩻ(၂)လဲင်ႏနဝ်ꩻ ဟဝ်ဒျာႏသွူ။
၁၁။ ဟွီအဲင်ႏညောင်ꩻညာႏ တဖွတ်ꩻဒူရောႏဂါႏ သေႏချာႏဟဝ်မွေး တသီႏနယ်ꩻနဝ်ꩻ စရိုꩻ-၁ိ၊ နွားမြေးရင်း-၁ိ၊ သင်္ဘောကျင်းခြောက်-၁ိ၊ တဝတ်ꩻထီ၊ တသီႏလစ်ꩻမျိုꩻယိုအကို (၁/၂/၃)သွံမျိုꩻနဝ်ꩻ ထောင်းဖွန်ႏညီꩻဝင်ꩻတွော့ꩻ သော့ꩻခါꩻပလဲင်ꩻကို၊ တသီႏဖွန်ႏ အယာႏခဉ်ႏတမတ်နဝ်ꩻ ကွယ်ရော်ꩻတွမ်ႏတဝတ်ꩻထီ (၄ိ)တွော့ꩻ သောꩻခါꩻဖျင်ပလဲင်ꩻငွါဟမ်းလုဲင်းတဖြုံႏကို၊ တသီႏဖွန်ႏ ဖျောႏထွူတွမ်ႏ တဝတ်ꩻထီယိုနဝ်ꩻ အံႏတလဲင်ႏ တတွာမေႏခြဲစ်ꩻဒီႏလွုမ်ꩻ၊ အံႏဖေႏ မွူးရဝ်ꩻခိုႏ ဗေင်ႏထွိုင်ႏဖြားမဲ့ထွူတလဲင်ႏ၊ မွူးဟာခိုႏ အီႏဗေင်ႏထာꩻတလဲင်ႏ၊ အံႏဖေႏတနီꩻ (၂)လဲင်ႏနဝ်ꩻ (၇)နီꩻတန်ꩻလꩻတဝ်း အဟွီအအဲင်ႏ၊ အတဖွတ်ꩻဒူဖုံႏနဝ်ꩻ ဟဝ်သက်သာႏလွဉ်ဒျာႏသွူ။ သက်ထိုစိုးဆွာꩻ ဗွေႏဗွန်မန်းတပါꩻ အဝ်ႏသုံꩻစွယ်ꩻဖောႏအံႏ တသီႏနယ်ꩻ အမွေးအမန်ႏသွူ။
- ၁၂။ ခင်ႏလောင်ꩻဖုံႏ ဟွီအဲင်ႏတဖွတ်ꩻဒူ တသီႏနယ်ꩻနဝ်ꩻ ခဲဉ်ႏဒွီႏပေႏ(ငြုပ်ကောင်းရာႏ) အယာႏခဉ်ႏ တကျပ်ယို ထောင်းဖွန်ႏဖွန်ႏနုနုထွူတွော့ꩻ အေင်တသဉ်ယို သွယ်ꩻဗွိုဗွို ထောင်းဆားဆား စေ့ꩻအထီ၊ အေင်ထီအယာႏခဉ်ႏ(၂ိ)၊ တသာႏအယာႏခဉ်ႏ (၁ိ)၊ နံးမန်ꩻထေင်စဲစ်စဲစ်(၅ိ)ယိုဖုံႏနဝ်ꩻ ဖျောႏကွယ်ညီꩻသွူဝင်ꩻတဲင် အဝ်ႏဖဲ့ꩻကီသူႏဖြွꩻလင်ꩻလဖေႏသွော့ ခင်ႏလောင်ꩻဖုံႏ အဟွီအအဲင်ႏရပ်နဝ်ꩻနော၊ မဉ်ႏသူႏဖြွꩻဖေႏ အီႏဗေင်ႏမွူးဟာခိုႏနဝ်ꩻ ဟဝ်သွူ။
သူႏဖြွꩻဖေႏထွူနဝ်ꩻ တသီႏအစွန်ꩻသတ္တိ ဖေႏကခံႏညနဝ်ꩻ တွမ်ႏပိတ်ခဝ်ဗွိုဗွို ဒို့ꩻခါꩻဖေႏသွော့နော၊ မဲ့ꩻအဟဝ်သက်သာႏလွဉ်ဒျာႏ တနီꩻတစိꩻစိꩻသွူ။ သျောင်ႏဖေႏသွော့ ကတဲမ်းနယ်ဒါႏ အွိုးချာအတွိုင်ꩻ ထာꩻအံႏအရသာႏထင်ႏမျိုꩻဖုံႏနော။
- ၁၃။ ဟွီဟဲင်ညောင်ꩻညာႏ ဖောႏအံႏနေးဗာႏ တသီႏနယ်ꩻနဝ်ꩻ ပွေ့ကဲင်ꩻ-၆။ ဇဝက်သာ-၆၊ ဆားပုပ်-၅ိ၊ သိန္ဓော်ꩻ-၅ိ၊ တယံꩻပေႏ(ကြစု)-၅ိ၊ စမုံမျိုꩻ(၅ိ)ပါꩻ တပါꩻ-၅ိစီႏ၊ တသီႏယို(၆)မျိုꩻနဝ်ꩻ ထောင်းဖွန်ႏညီꩻဝင်ꩻတဲင် သော့ꩻခါꩻပလဲင်ꩻ၊ အံႏဒဲဉ်ထွူနဝ်ꩻ အံႏဖေႏသွော့ တတွာမောက်ꩻမူးရာႏရပ်နဝ်ꩻနော၊ အဆာႏကေႏ၊ တလီꩻကေႏ၊ ဓာတ်လွေꩻဟဝ်၊ ဟွီဟဲင်ညောင်ꩻညာႏ ရောႏဂါႏဖုံႏနဝ်ꩻ ဟဝ်ဗာႏဒျာႏသွူ။
"ငေါဝ်းအွဉ်ႏသေ"လိုꩻသီးယို ဟို့ꩻမဉ်ႏတလွေꩻတဝ်းစွုမ်ႏနီꩻနီꩻ၊ လွေꩻလဲ့ မဉ်ႏတလွေꩻလို့တဝ်း၊ မဉ်ႏလွေꩻဆေ့ꩻငါႏနဝ်ꩻ ဓာတ်တအွိုဓာတ်လွီးသေင်လွီးကုဲင်ဖုံႏနဝ်ꩻ နွို့သော့ꩻသွီႏကိုတွော့ꩻ သွီႏစင်ႏကြယ်ႏတဝ်း၊ သွီႏကိုအနျအဗဲ့ꩻဖုံႏ ထွိုင်ႏအာနဝ်ꩻ ဟွီဟဲင်ညောင်ꩻညာႏ-စတဲင်ရောႏဂါႏအမျိုꩻမျိုꩻဖုံႏ ထွာလွဉ်ဒါႏသွူ။ ကွပ်နဝ်ꩻမꩻ ခြွိုင်ႏသန်ꩻရေꩻဖေႏကဟဝ်နဝ်ꩻ အဝ်ႏလိုႏအွဉ်ႏလွေꩻမဲဉ်ႏမဲဉ်ႏ၊ အွဉ်ႏလွေꩻဟဝ်ဟဝ်ဟို့ꩻသွူ။ [၁]
အာႏကွိုꩻ
[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]- ↑ ခွန်ကုဝေ-မုဲင်းကောင်၊ မောင်းမွူးခံꩻ အမုဲင်(၆၃)