မာတိကာသို့ ခုန်သွားရန်

အေဉ်းသဲစ်

အဝ်ႏ ဝီခီပီးဒီးယား ကို
အေဉ်းသဲစ်
Temporal range: Carboniferous–Present
Common scorpionflyBlue emperorCoffee locusten:European earwigVinegar flyen:German waspMarch brown mayflyDouble drummerခွေးသန်းen:Monarch butterflyen:European mantisPhyllium philippinicumen:Head louseen:Silverfishen:Chrysopa perlaen:European stag beetleNorthern harvester termiteen:Dichrostigma flavipes
Diversity of insects from different orders.
A chorus of several Magicicada species
ခွဲꩻချာꩻအစွိုးအခွိုꩻ ပြင်ဆင်
Unrecognized taxon (fix): Insecta
အစွိုꩻဖြယ်ဖုံႏ

See text.

ထင်ႏထိုꩻဒါႏအမွေး
  • Ectognatha
  • Entomida
-->

အေဉ်းသဲစ် (မန်း: အင်းဆက်) (အိန်းကလေတ်: Insect) အိဉ်းသဲတ် သေ့ꩻထာꩻသားပေႏ ကရိုꩻနောဝ်ꩻ တခြေ့ဖေ့ထူꩻတမူတဝတ်ꩻ စတဲင် ငင်းဆွတ်ꩻတပါတောဝ်း သေ့ꩻဖုံႏဒျာႏနောဝ်ꩻသွူ။ အေဉ်းသဲစ်ဖုံႏယို ခွိုင်ႏကားတိရိစ္ဆာန်ႏအုပ်စုအကို မျိုꩻကွဲꩻထွာအအာသွတ်ꩻတဲင် မျိုꩻကွဲပေႏ(မျိုးစိတ်)ပေါင်ꩻ အွဉ်ႏဖော်ႏထန်ႏနယ်ထွူလဲဉ်း အောဝ်ႏ (၁) သန်ႏလွိုပိဉ်တဲင် သက်အောဝ်ႏဇီဝဖုံႏကားကအောဝ်ႏ တထာႏဝလွို ပမာႏဏ အဆေ့ꩻအအာယို ထွာ အနမ်းတင် (ကိုယ်စား) နောဝ်ꩻသွူ။[][] ကပေါ်ႏတသာဒါႏ မျိုꩻကွဲꩻပေႏ(မျိုးစိတ်)ဖုံႏနောဝ်ꩻ မိဉ်ႏရမ်ꩻစမ်ꩻယို အောဝ်ႏ (၆) သန်ႏ တောမ်ႏ (၁၀) သန်ႏရပ်နောဝ်ꩻသွူ။ [][][] ခွိုင်ႏခမ်ႏဖာႏလောင်းကအောဝ်ႏ သꩻသားသတ္တဝါႏ (၉၀) ရျာꩻခဲင်ႏနှုန်ꩻယို ထွာ အေဉ်းသဲစ်ဖုံႏဒျာႏကွေꩻကွေꩻသွူ။[][] မျိုꩻကွဲꩻပေႏဟမ်ႏဆေ့ꩻဆေ့ꩻနောဝ်ꩻတဲ အုံအောဝ်ႏပင်ႏလယ်ႏကိုရိုꩻစွဉ်ႏလဲ့ အေဉ်းသဲစ်ဖုံႏယို လိုꩻသီးအသောင်အရင်ꩻ ကားကအောဝ်ႏအထျꩻ ထီႏလꩻနွောင်ꩻစွဉ်ႏ ရင်းအီႏစွုမ်ႏထွောင်းထွောင်းနောဝ်ꩻသွူ။ အဲဉ်းသေတ် ရင်းအီႏကားကအောဝ်ႏယို အောဝ်ႏအဒီႏ ပꩻလွဉ်နေး (ဥမှပေါက်ဖွား) ကွေႏကွေႏနောဝ်ꩻသွူ။

အေဉ်းသဲစ် ခန္ဓာဗေဒ

[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]
အေဉ်းသဲစ်နမ်းခန်ႏထာႏ အကွို့ꩻအခေါဝ်ဖုံႏ
က- ကတူႏပဲင်ꩻ
  • ၁။ အာႏရုံႏခံႏဖြွီꩻ
  • ၂။ ထာꩻလေရောင်ႏအာႏရုံႏခံႏ (ဖဲ့ꩻလ)
  • ၃။ ထာꩻလေရောင်ႏအာႏရုံႏခံႏ (ဖဲ့ꩻကီ)
  • ၄။ ပေါင်ꩻစပ်မဲ့ဖြုံႏ
  • ၅။ ဦးနှောက် (ဦးနှောက်အာရုံဖြွီꩻအစွိုꩻအဗူႏ)
  • ၃၁။ မျောႏအီအဆာႏ အာႏရုံႏဖြွီꩻအစွိုꩻအဗူႏ
  • ၃၂။ ဖြောင်းအကွို့ꩻအခေါဝ်ဖုံႏ

- ဟိုꩻတအင်ပဲင်ꩻ
  • ၆။ တအင်
  • ၇။ ငင်းဖဲ့ꩻသွီႏအွဉ်ႏစွꩻဖြွီꩻ
  • ၈။ ထာꩻသာတဖူꩻဆဲင်ႏရာꩻ တလီꩻပြောင်ႏဖုံႏ (နုဲင်းငွီႏဗဲဉ်ပုံႏ တဖူꩻဖုံႏ
  • ၉။ ဟို့ꩻကဲဉ် (ဆွို့ခါꩻတောမ်ႏ အဒေ့အꩻဖဲ့ꩻငါ)
  • ၁၀။ ဟို့ꩻအကွို့ꩻလ(ဆွို့ခါꩻတောမ်ႏ အဒေ့ꩻအဖဲ့ချာ)
  • ၂၆။ ကီႏဗောထျꩻအယပ်ꩻယား(ပေါင်ရင်းအရွတ်)
  • ၂၇။ ဖြေ့ဖဲ့ꩻငါတဖူꩻ (ပထမ မာꩻပဲစ်ခေႏအဆာႏအင်္ဂါႏ)
  • ၂၈။ တအင်အာႏရုံႏဖြွီꩻခြွဉ်းဗူႏပုံႏ
  • ၂၉။ အဒေင်ခင်ႏလမ်းဖုံႏ(အဆစ်ဆုံနေရာများ)
  • ၃၀။ ယုဲင့်ထီဂလင်း (တံတွေး ဂလင်း)

- ဟို့ꩻပဲင်ꩻ
  • ၁၁။ ဒေ့ꩻဖဲ့ꩻငါ
  • ၁၂။ ဒေ့ꩻဖဲ့ꩻချာ
  • ၁၃။ ဖြေ့ဖဲ့ꩻငါပဲင်ꩻ(အဆာႏခင်ႏလမ်း၊ အစာအိမ်)
  • ၁၄။ သꩻရာႏ (နှလုံး)
  • ၁၅။ အမွူးမျိူꩻဒီႏခင်ႏလမ်း (မျိုးဥအိမ်)
  • ၁၆။ ဖြေ့ဖဲ့ꩻချာပဲင်ꩻ (ဖြေ့တန်၊ အဟွေႏအခြီႏစွဉ်ꩻ ဖြေ့တဖူꩻရွေꩻ တောမ်ႏ ခွဉ်ႏတန် အေႏတပုံးမစင်အိမ်)
  • ၁၇။ နျာႏ (စအို)
  • ၁၈။ မျိုꩻပွာꩻအင်္ဂါႏ
  • ၁၉။ အာႏရုံႏဖြွီꩻတန်(ဟို့ꩻ အာႏရုံႏဖြွီꩻအစွိုꩻအဗူႏ)
  • ၂၀။ မယ်လ်ပီဂျီယံ ပြောင်ႏဖုံႏ (ထူႏဂုဏ်ႏဖန်ခါꩻလိုꩻပုဂ္ဂိုလ်ႏမိဉ်ꩻ)
  • ၂၁။ ခင်ႏလောင်း အဆွဉ်ႏဆားခင်ႏလမ်း
  • ၂၂။ ခင်ႏမီႏ
  • ၂၃။ ခင်ႏနာ
  • ၂၄။ ခင်ႏလောင်ꩻဖုံႏ
  • ၂၅။ ကီႏဗောင်
  1. ၁.၀ ၁.၁ Chapman, A.D. (2006)။ Numbers of living species in Australia and the World။ Canberra: Australian Biological Resources Study။ ISBN 978-0-642-56850-2။ 9 June 2009 တွင် မူရင်း အား မော်ကွန်းတင်ပြီး15 October 2021 တွင် ပြန်စစ်ပြီး
  2. Wilson၊ E.O.။ Threats to Global Diversity။ 20 February 2015 ကို ဒင်ႏထွူလဲဉ်း မူရင်းမော်ကွန်း။ 15 October 2021 ကို ထွားစဲစ်ချာထွူလဲဉ်း။
  3. "Low host specificity of herbivorous insects in a tropical forest" (2002). Nature 416 (6883): 841–844. doi:10.1038/416841a. PMID 11976681. en:Bibcode2002Natur.416..841N. 
  4. ၄.၀ ၄.၁ Erwin, Terry L. (1997)။ Biodiversity at its utmost: Tropical Forest Beetles (PDF)။ pp. 27–40။ 9 November 2018 တွင် မူရင်းမှ မော်ကွန်းတင်ပြီး (PDF) 16 December 2017 တွင် ပြန်စစ်ပြီး In: Reaka-Kudla, M.L.; Wilson, D.E.; Wilson, E.O., eds. (1997)။ Biodiversity II။ Joseph Henry Press, Washington, D.C.။ ISBN 9780309052276
  5. Erwin, Terry L. (1982). "Tropical forests: their richness in Coleoptera and other arthropod species". The Coleopterists Bulletin 36: 74–75.