ကျောင်ꩻဟံႏဗွာ၊ တောင်ႏကီꩻ
ကမ္မဋ္ဌာန်ꩻတွိုက် ကျောင်ꩻဟမ်ႏဗွာ၊ တောင်ႏကီꩻ
- ကမ္မဋ္ဌာန်ꩻတွမ်ႏ သတိပဋ္ဌာန်ꩻ
နဲင်ႏငံႏတောႏဝွန်ႏတန်ချုပ်လီꩻ ဦးနုစိုးအယံတွင်ꩻ မန်းခမ်းတဖြုံႏလုမ်းယို ဖေႏကစွဲကမ်းပင်ႏတသွောင်းအီ ဗုဒ္ဓသာႏသနာႏနဝ်ꩻ ဒါႏယကာႏအမျာꩻသီး နေးအာႏနေးရဲင်ꩻ အဝ်ႏကျိုꩻကျာꩻတမာꩻ သောင်ႏသာလွလဲဉ်း ပငါပရာꩻနဝ်ꩻသွူ၊ ပရိယတ္တိ ပဋိပတ္တိသာႏသနာႏ ဖေႏကထင်ႏတသွောင်း၊ ဖေႏကလွိုင်ႏကွိုန်ꩻလွဉ်အီနဝ်ꩻ နီသွဉ်းသီး ပအိုဝ်ႏရပ်ရာႏဒေႏသကိုဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏနေးထူႏစလဲဉ်အာႏ အချိန်ႏခါႏအယံတွင်ꩻဒျာႏ၊ အယံတွင်ꩻနဝ်ꩻခါ ကမ္မဋ္ဌာန်ꩻကျောင်ꩻတွိုက် (သထွုံႏ မူလမင်းကွန်း သာသနာႏမာန်ႏအောင်ႏ ကမ္မဋ္ဌာန်ꩻတွိုက်)တခုဲင်ႏအဲဉ်ထောဝ်းဒွိုန်းတဲင် ပအိုဝ်ႏခမ်းရင်ꩻသား မူႏခိုဖုံႏနဝ်ꩻ မဲဉ်အားထုတ်၊ မဲဉ်ကံကျင်ꩻငါႏ ကမ္မဋ္ဌာန်ꩻဘာႏဝနာႏနဝ်ꩻမꩻ ကွီနွို့ကံကျင်ꩻလုဲင်ႏ ကျောင်ꩻမင်းကွန်း (ယိုခါ စဝ်စံထွန်း ဆေꩻဆꩻကွဉ်ႏ)ကိုနဝ်ꩻသွူ။
ကွဲးကားတွော့ꩻ "သီပအိုဝ်ႏယို အုံဝွေႏအဝ်ႏဝွေႏငါႏ၊ ခွမ်ꩻလာꩻလဲ့ တဗော့ꩻငါႏ၊ ထာꩻသူႏသေလဲ့ အဲဉ်ထဝ်း"ရိုꩻနေးနဝ်ꩻတွော့ꩻ ဖေႏနွို့ကံကျင်ꩻတဝ်းနဝ်ꩻသွူ။ ကွပ်နဝ်ꩻမꩻ ဟံႏဗွာဒုံကို ကအဝ်ႏဒါႏ ဘုရာꩻကာႏ ပျိုဖါထွန်းတွမ်ႏ ဘုရာꩻကာႏ စင်ꩻဖါယွယ်ꩻဝင်ꩻနီနဝ်ꩻ ပဋိပတ္တိသာႏသနာႏ ဖေႏကလေတောင်ႏအီ ဝေင်ꩻတောင်ႏကီꩻကို ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻလဲ့ တရဝ်း၊ နေးတွမ်ႏစေႏတနာႏ အဗွေတဗာႏတဲင် ပအိုဝ်ႏခမ်းရင်ꩻသားဖုံႏ ဖေႏကကံကျင်ꩻဗာႏနုဲင်းနုဲင်း ကမ္မဋ္ဌာန်ꩻဘာႏဝနာႏလဲ့တရဝ်းတွော့ꩻ ဝွေꩻသီးဗွေႏဝင်ꩻနီ တပဲင်ႏဆဲင်ႏဒါႏ ထာꩻလုပ်ꩻခင် နီဗာႏတန်တန်နဝ်ꩻ ဖေႏကထွာအီ ကမ္မဋ္ဌာန်ꩻကျောင်ꩻတာႏ ဖေႏလူႏလွဉ်လွနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
နဝ်ꩻမꩻ ဟန်ႏသနီꩻ ဝေင်ꩻတောင်ႏကီꩻကို အမဉ်ꩻကအွီႏ ထင်ႏသျာꩻလွဉ်ဒါႏ "သထွုံႏမူလမင်းကွန်း သာႏသနာႏမာရ်ႏအောင်ႏ ကမ္မဋ္ဌာန်ꩻကျောင်ꩻတွိုက် ဟံႏဗွာ"ယို အဝ်ႏအယပ်ꩻအခုဲင်ႏအမျိုꩻမျိုꩻကို ကာဗꩻထွူမꩻ ပြွူႏထန်ႏလွဉ်ဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ သထွုံႏမူလမင်းကွန်း သာႏသနာႏမာရ်ႏအောင်ႏ ကမ္မဋ္ဌာန်ꩻတွိုက် (ကျောင်ꩻဟံႏဗွာ၊ တောင်ႏကီꩻ)နဝ်ꩻ နေးထူႏတွမ်ႏ သတိပဋ္ဌာန်ႏ ကျင်ꩻစဲဉ်ႏကျင်ꩻနယ်ꩻနဝ်ꩻသွူ။
သတိပဋ္ဌာန်ႏကရိုꩻနဝ်ꩻ[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]
ဗုဒ္ဓတရာꩻတောႏကိုနဝ်ꩻ ဖေႏကထွား ဆင်ႏချင်ႏအီနီနမ်းလောင်းကရိုꩻဒါႏ ကာယာနုပဿနာႏ သတိပဋ္ဌာန်ႏတရာꩻနဝ်ꩻလဲ့သင်၊ ဖေႏကထွား ဆင်ႏချင်ႏအီ ထာꩻခံႏစာꩻစုကရိုꩻဒါႏ ဝေဒနာနုပဿနာႏ သတိပဋ္ဌာန်ႏနဝ်ꩻလဲ့သင်၊ သꩻကို ကဖျော်တွိုႏလွဉ်ဒါႏ အရဲဉ်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ ဖေႏကထွားဆင်ႏချင်ႏအီ စိတ္တာနုပဿနာႏ သတိပဋ္ဌာန်ႏနဝ်ꩻလဲ့သင်၊ နေးတွမ်ႏဓမ္မသဘာဝတဲင်တွော့ꩻ ကထွာပေါႏလွဉ်ဒါႏ အရဲဉ်ႏကို ဖေႏကထွားဆင်ႏချင်ႏအီ ဓမ္မာနုပဿနာႏ သတိပဋ္ဌာန်ႏနဝ်ꩻလဲ့သင် အာႏရုံႏဖေႏကထဲ့ဗာႏမွိုန်းတွော့ꩻ ထွားမတ် ပွာꩻလွူꩻဖေႏဗာႏနဝ်ꩻသွူ။ မဉ်ႏမာꩻလွူꩻသꩻနဝ်ꩻ သတိတရာꩻယို အရေꩻတန်ငါႏ မရေႏမရာႏသွူ၊ မာꩻလွူꩻအီသꩻ ဖေႏကထင်ႏ တသွောင်းအနယ်ꩻနဝ်ꩻ (၁)ကာယ၊ (၂)ဝွေႏဒနာႏ (၃) သꩻ (၄)ဓမ္မကရိုꩻဒါႏ သတိပဋ္ဌာန်ႏလစ်ꩻမျိုꩻယို ထွားဆင်ႏချင်ႏဗာႏ သေႏချောင်းသေႏချာႏသွူ။ နီသွဉ်းသီး နွို့ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏဖုံႏ အရန်းအထိုသွတ်ꩻ ရေႏမိုးချက်နဝ်ꩻ သဘာႏဝအဝ်ႏအဝ်ႏ နေးတွမ်ႏသတိတရာꩻဟဝ်ဟဝ် ဖေႏကထွားထိန်ꩻတီအီသꩻ အကျင်ꩻတရာꩻဒျာႏသွူ၊ ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏကို သꩻယိုပါႏဝင်ႏခါꩻ အရေꩻတန်သွတ်ꩻကဏ္ဍကိုသွူ၊ ကွပ်နဝ်ꩻမꩻ သꩻယို ထွားထိန်ꩻတီဖေႏဗာႏအရန်းထို အမျတ်လွိုသွတ်ꩻကိုသွူ၊ ပနုဲင်းမုဲင်ꩻတွော့ꩻ ယထာဘူတထာꩻထီႏမဲဉ်ႏ ပုဂ္ဂိုလ်ႏဖုံႏနဝ်ꩻမꩻ လꩻနွောင်ꩻဗာႏ ပညာႏဉာဏ်ႏတဲင် လꩻထူႏနွောင်ꩻအီ ထီႏထွꩻနွောင်ꩻအီ သစ္စာႏတရာꩻနေးနဝ်ꩻသွူ။ ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ မူလခင်ႏမွဉ် အထျꩻအထောင်ꩻနဝ်ꩻ သစ္စာႏလစ်ꩻပါꩻ တရာꩻတောႏဒျာႏ၊ သစ္စာႏလစ်ꩻပါꩻတရာꩻနဝ်ꩻ- (၁)ဒုက္ခသစ္စာႏ- ဆင်ꩻရယ်ꩻဒျာႏအမန်ႏ တရာꩻ၊ (၂)သမုဒယသစ္စာႏ- ကဆင်ꩻရယ်ꩻအီဒါႏ အကျောင်ꩻအမန်ႏတရာꩻ၊ (၃)နိရောဓသစ္စာႏ-ထာꩻဆင်ꩻရဂယ်ꩻ ကချုပ်ဝုဲင်ꩻအီဒါႏ အမန်ႏတရာꩻ၊ (၄)မဂ္ဂသစ္စာႏ- ထာꩻဆင်ꩻရယ်ꩻချုပ်ဝုဲင်ꩻထွူတဲင် ဖေႏကဖျော်တွိုႏအီ နိဗ္ဗာန်ႏတရာꩻ အကျောင်ꩻမဲဉ်ႏဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ ကွပ်တသေထွꩻတဝ်း အမန်ႏတရာꩻကရိုꩻဒါႏ အဝိဇ္ဇာႏတဲင် ထွာလွဉ်ဗာႏဘဝ၊ ကွပ်တဏှာႏသမုဒယတဲင် ဘဝဖုံႏ ထွာဆွိုက်ဝေ့ꩻတပန်ႏလွဉ်ယင်းဒျာႏ။ ဘဝဖုံႏ ဖေႏကထဲ့ကုဲင်၊ ဖေႏကချုပ်ဝုဲင်ꩻအီနဝ်ꩻ ခန္ဓာႏငတ်ꩻပါꩻယို ထိုꩻမားပြုဲင်ပြင်ꩻခန်းမꩻ ချုပ်ဝုဲင်ꩻလꩻဗာႏ၊ မဉ်ႏကံကျင်ꩻဖေႏ မဂ္ဂင်ႏတရာꩻသွစ်ꩻပါꩻနဝ်ꩻမꩻ နီလိုꩻသီးဖုံႏ သꩻတဏှာႏလောဘဖုံႏယို သေ့ꩻသဲင်နွောင်ꩻလꩻအီနဝ်ꩻသွူ၊ သမုဒယသစ္စာႏ တဏှာႏလောဘဖုံႏ မဉ်ႏသေ့ꩻသဲင်မꩻ တွိုႏဆွိုက်လꩻအီ မဂ်ဖိုလ်ႏတရာꩻလစ်ꩻပါꩻတဲင် အီႏထီးတောနွောင်ꩻ နိဗ္ဗာန်ႏနောဝ်ꩻသွူ၊ အဝ်ႏတဖွောင်ꩻ တဏှာႏလောဘကို မဉ်ႏလွစ်ထန်ႏလꩻတဝ်းနဝ်ꩻ နိဗ္ဗာန်ႏယို ထီႏထွꩻနွောင်ꩻတဝ်း၊ လꩻထူႏနွောင်ꩻတဝ်းသွူ။ နဝ်ꩻမꩻ မဉ်ႏပယ်ꩻခွါႏစွဉ်ꩻထိုꩻ ကမဲဉ်လꩻဒါႏ ကမဲဉ်ခံႏစာꩻဒါႏ အစားစား အဒဝ်ႏဒဝ်ႏထွူမꩻ သစ္စာႏလစ်ꩻပါꩻတရာꩻ(တဝ်းလဲ့) ဖေႏကထီႏထွꩻ အဝိဇ္ဇာႏဖုံႏနဝ်ꩻ နေးတွမ်ႏသတိပဋ္ဌာန်ႏ အကျင်ꩻတရာꩻတွော့ꩻ လိုႏထွား၊ မတ်ပွာꩻလွိုဗာႏသေႏသေႏအကျောင်ꩻ နီဗွေႏဘုရာꩻ ဆွုံꩻမꩻသေꩻခါꩻ တပဲ့ꩻသာဝကဖုံႏနေးနဝ်ꩻသွူ။ ဝေင်ꩻသထွုံႏ မူလမင်းကွန်းဇေတဝန်ႏဆရာႏတောႏ မင်းကွန်းဇေတဝန်ႏ ဆရာႏတောႏနဝ်ꩻ ဝေင်ꩻစစ်ကိုင်းဆꩻထင်ꩻ မဲင်ႏတဆီအရပ် မင်းကွန်းဆꩻတွို့ꩻ ကန်ကြီးကုန်းဒုံ အဝ်ႏဖါဗွေႏဦးညို+မွိုးဗွေႏဒေါ်ဖိုင်-သီးကို လွူးဖွာꩻလွဉ် ပိုဟဝ်ရတနာႏနဝ်ꩻသွူ။ လွူးဖွါꩻသက္ကရာဇ်နဝ်ꩻ ၁၂၃၀-ဗာႏနေင်ႏ၊ ဒဲဉ်သံလောင်း ၅-နီꩻ၊ စနေႏနီꩻ မွူးဟာခိုႏ ၆-နားရီႏအခိန်ႏကို လွူးဖွာꩻတဲင် အမဉ်ꩻဟဲ့ꩻဖန်ဖေႏ မောင်သာဗျော-နေးနဝ်ꩻသွူ။ ဖါဗွေႏဇာႏတိနဝ်ꩻ ဒုံကျောက်ပနံတဲင် မွိုးဗွေႏဇာႏတိနဝ်ꩻ ဒုံကန်ကြီးကုန်းနဝ်ꩻသွူ၊ ဖူးဝေး အဝ်ႏဝင်ꩻလစ်ꩻတဲင် (၁) မထွန်းဇံ (၂) မောင်သာဗျော (ဇေႏတဝန်ႏဆရာႏတောႏ) (၃) မဝန် (၄) မမကြီး-နေးနဝ်ꩻဖုံႏသွူ၊ မောင်သာဗျော အသက်သွစ်ꩻနေင်ႏနဝ်ꩻ အုံဗွေႏဗွန်ကျောင်ꩻ ကျောင်ꩻစောက် (အဝ်ႏကျောက်ပနံတွမ်ႏ ကန်ကြီးကုန်း နီဒုံခါႏကို)တဲင် သွဉ်ထူႏလꩻ သဒ္ဒါကြီးရှစ်စောင် (သုတ် ဝုတ္တိ ဥဒါဟရုဏ်) ဒါႏအွမ်စွုမ်ႏစွုမ်ႏလင်ႏလင်ႏနဝ်ꩻသွူ။ သက်လꩻ ၁၄-နေင်ႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏကျောင်ꩻသားပေႏ ပင်ႏထင်ႏလွေꩻ သာႏမဏေႏဘဝတဲင် ကျောင်ꩻစောက်ဆရာႏတောႏ မာꩻနေးဥပဇ္ဈာယ်ႏဆရာႏတွော့ꩻ ဖန်ဖေႏသျင်ႏနာရဒနဝ်ꩻသွူ၊ သာႏမဏေႏဘဝကို သွဉ်ထူႏလꩻဖျင် လိင် ဒဏ် သေခိယ ခန္ဓကဝတ်ဖုံႏ ထွူတကာႏတဝ်း သွဉ်ထူႏဒါႏပါ ဘိက္ခုပါတိမောက် ဘိက္ခုနီပါတိမောက် (ဟဲ့ꩻ)ဒွေမာတိကာႏလိတ်လုဲင်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻသွူ၊ သျင်ႏနာရဒနဝ်ꩻ အရင်ꩻခံႏပါႏရမီႏလဲ့ တလာ၊ လုံ့လ ဝီရိယလဲ့ဟဝ်တဲင် သွဉ်ထူႏလꩻထွူ ပါတိမောက်လိတ်ဝါႏဆုဲင်ꩻယို သာႏမဏေႏဝါႏလစ်ꩻဝါႏကို သွဉ်ထူႏအောင်ႏလꩻပါ ဝိနယ်ꩻငတ်ꩻကျံꩻလွုမ်းနဝ်ꩻသွူ၊ ဗွေႏသျင်ႏနာရဒသက်တောႏလꩻ ၁၇-နေင်ႏကို ဖါဗွေႏမွိုးဗွေႏဖုံႏ လယ်ꩻထိုꩻတဲင် ထွက်သဲင်ꩻထိုꩻဗာႏ လိုꩻလမ်းဘဝကိုသွူ။ ၁၂၄၉-ဗာႏနေင်ႏကို ကျောက်ပနံဒုံ ဦးပေါစံ+ဒေါအံဇာ-သီး မာꩻထွာဖေႏ ရဟန်ꩻဒါႏယကာႏ မန်ကျီးစုဆရာႏတောႏ မာꩻဖေႏဥပဇ္ဈာယ်ႏဆရာႏတွော့ꩻ ထွာလွဉ်ရဟန်ꩻဘဝကိုသွူ၊ အဝ်ႏနဝ်ꩻ လွေꩻသွဉ်ထူႏဖျင်လိတ် မင်းကွန်းကျောင်ꩻကောင်ကီ ဦးရာဇိန္ဒထျꩻ၊ အဝ်ႏနဝ်ꩻမꩻ မန္တလေꩻ မိုးကောင်းကျောင်ꩻတွိုက်၊ ဒက္ခိဏတန်ကျောင်ꩻတွိုက်၊ မြတောင်ကျောင်ꩻတွိုက်တွမ်ႏ စံကျောင်ꩻတွိုက်ကိုဖုံႏနဝ်ꩻ သွဉ်ထူႏပါဠိတောႏ၊ အဋ္ဌကထာႏ ဋီကာႏဖုံႏနေးနဝ်ꩻသွူ။ ဗွေႏဆရာႏတောႏ ဦးနာရဒနဝ်ꩻ တယ်ႏသက်တောႏ ၃၇-ဗꩻတွိုႏလွေꩻ ၄၀-အယံတွင်ꩻ စစ်ကိုင်းကောင် အလယ်တောရကျောင်ꩻဆꩻတွို့ꩻ လစ်ꩻဖါလုံရပ် ကအဝ်ႏဒါႏ အလယ်တောရ အနောက်တိုက်ထျꩻ ကမ္မဋ္ဌာန်ꩻကျောင်ꩻပေႏကို အုံနင်းတပါꩻ နေးထူႏတွမ်ႏ သမ္မပ္ပဓာန်ႏ စွန်ꩻအာႏတဲင် ကံကျင်ꩻလွေꩻ သတိပဋ္ဌာန်ႏ ပိဋပတ်အကျင်ꩻနေးနဝ်ꩻသွူ၊ ဆရာႏတောႏအရင်ꩻခံႏ အကျင်ꩻတရာꩻ သတိပဋ္ဌာန်ႏလစ်ꩻပါꩻ တရာꩻမတ်ဖုံႏနဝ်ꩻ (လွေꩻ-မတ်နေး လွေꩻသွူ၊ ကာ-မတ်နေး ကာသွူ၊ အုံနွောင်း-မတ်နေး အုံနွောင်း၊ အုံလင်ꩻ-မတ်နေး အုံလင်ꩻ၊ ဗေင်ႏ-မတ်နေး ဗေင်ႏသွူ)နေးနဝ်ꩻသွူ။ ထေရဝါဒဗုဒ္ဓသာႏသနာႏတောႏနဝ်ꩻ တယ်ႏရီးဒျာႏ သထွုံႏခမ်းတဲင် ၁၂၇၅-ဗာႏနေင်ႏကို လင်ꩻဒွမ်လွေꩻ ဝေင်ꩻသထွုံႏ မော့ꩻခွဲတွမ်ႏ ဗွေႏဆရာႏတောႏ ဦးကေလာသတွော့ꩻ အုံတဲꩻဦးကေလာသ မေဃဝန်ကျောင်ꩻတွိုက်ကိုသွူ၊ အဝ်ႏနဝ်ꩻကို ဟော်ꩻဖေႏ တကာႏမူႏခိုဖုံႏ သတိပဋ္ဌာန်ႏ အပ္ပမာဒတရာꩻနဝ်ꩻသွူ၊ ပြောင်ꩻလွေꩻယင်း သာသနာပဇ္ဇောတကျောင်ꩻတွိုက်ထွူနဝ်ꩻ ဗွေႏဗွန်ဦးကေလာသတွမ်ႏ တကာႏမူႏခို ဆန္ဒအလꩻ တယ်ႏတသာယင်း ကျောင်ꩻတဖြုံႏတဲင် ၁၂၇၆-ဗာႏနေင်ႏကို တယ်ႏဆို့ꩻအောင်ႏမျင်ႏလꩻ ကျောင်ꩻတဖြုံႏနဝ်ꩻသွူ၊ ကျောင်ꩻခင်နဝ်ꩻ ပွိုင်းလဲင်ႏစခါ ခွန်ပအိုဝ်ႏ မဟာႏရာႏဇာႏ မနုဟာႏခွန်ဟော်ခံꩻ ဟော်နန်ꩻအခင်တဲင် ထီကန်ႏတွမ်ႏဝေင်ꩻအကူအနား ထီနောင်ကျုံႏဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏနေးအထွူတွော့ꩻ အဆင်ႏကယိန်းရော့ꩻရော့ꩻနဝ်ꩻသွူ။ ကျောင်ꩻအမဉ်ꩻနဝ်ꩻလဲ့ ဟဲ့ꩻဖန်နေး "သထွုံႏမူလမင်းကွန်းကျောင်ꩻဇေတဝန်ႏ"နေးနဝ်ꩻသွူ၊ ဆရာႏတောႏဦးနာရဒနဝ်ꩻ အမဉ်ꩻကျောႏထင်ႏသျာꩻနေး ရဟန္တာႏပုဂ္ဂိုလ်ႏတပါꩻတဲင် ဝွေꩻဗွေႏသတိပဋ္ဌာန်ႏတရာꩻ ကံကျင်ꩻနယ်ꩻနဝ်ꩻလဲ့ ကျောႏထင်ႏသျာꩻငါႏနေးနဝ်ꩻသွူ။
ဗွေႏဆရာႏတောႏဣန္ဒဝံသ[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]
တယ်ႏစ ဟံႏဗွာဒုံ ဘုရာꩻကာႏပျိုဖါထွန်းတွမ်ႏ ဘုရာꩻကာႏစင်ꩻဖါယွယ်ꩻ ပုဂ္ဂိုလ်ႏတန်ဝင်ꩻနီကေꩻဇူꩻတဲင် ကမ္မဋ္ဌာန်ꩻကျောင်ꩻဟံႏဗွာယို ဆရာႏတောႏအဆက်ဆက် အုံနင်းလွဉ်နဝ်ꩻ ဗꩻတွိုႏလွဉ် ဗွေႏဆရာႏတောႏ ဗွေႏဣန္ဒဝံသစိုးကိုသွူ။ ဗွေႏဆရာႏတောႏနဝ်ꩻ ၁၃၀၃-ဗာႏနေင်ႏ အဝ်ႏဖါဗွေႏ ကျောင်ꩻချဉ်ႏ+မွိုးဗွေႏ မွိုးကျောင်ꩻဗီႏ (ထီဖါးဒုံ စန္တာႏခမ်း)သီးကို လွူးဖွါꩻလွဉ် ပိုဟဝ်ရတနာႏတပါꩻနဝ်ꩻသွူ၊ သထွုံႏမူလမင်းကွန်း သာႏသနာႏမာရ်ႏအောင်ႏ ကမ္မဋ္ဌာန်ꩻတွိုက် ဟံႏဗွာ တောင်ႏကီꩻနဝ်ꩻ နေးထူႏတွမ်ႏ ဗွေႏဆရာႏတောႏ ဦးနာရဒ သထွုံႏမူလမင်းကွန်ႏ ဆရာႏတောႏ သတိပဋ္ဌာန်ႏ ကံကျင်ꩻနယ်ꩻတဲင် အဝ်ႏချꩻဖေႏတရာꩻစခန်ꩻ မွူးနီꩻတဆီ စွုမ်ႏနေင်ႏနေင်ႏနဝ်ꩻသွူ၊ ပအိုဝ်ႏဒေႏသ စွုမ်ႏထွောင်းကို ကအဝ်ႏဒါႏ ဗွေႏရဟန်ꩻတောႏဖုံႏ တကာႏမူႏခိုဖုံႏနဝ်ꩻ တနေင်ႏခေါင်ꩻကို လွဉ်နွို့တရာꩻ၊ လွဉ်ကံကျင်ꩻ သတိပဋ္ဌာန်ႏတရာꩻ ဖြာꩻပေါင်ꩻအဝ်ႏ (၆၀၀)လွိုနဝ်ꩻသွူ။ မဉ်ႏကံကျင်ꩻလွေꩻ သတိပဋ္ဌာန်ႏတရာꩻနဝ်ꩻ ကနွို့တရာꩻအယံတွင်ꩻကို ကထွာပေါႏလွဉ်ဒါႏ တရာꩻမာႏ တရာꩻကွင်ဖုံႏ ဖေႏကထွာဗာႏမွိုန်းတဲင် ပုဂ္ဂိုလ်ႏစဲစ်ဆေꩻတရာꩻတွမ်ႏ ကအွဉ်ႏနယ်ဖေႏတရာꩻသားနဝ်ꩻ- ၁။ ဗွေႏဆရာႏတောႏဣန္ဒဝံသ(ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ) ၂။ ဗွေႏစင်ꩻတန်ဇာဂရ (မန်း+ဖြဝ်ꩻဘာႏသာႏ) ၃။ ဗွေႏစင်ꩻတန်ဇောတိက (ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ) ၄။ ဗွေႏစင်ꩻတန်သုန္ဒရ (မန်းဘာႏသာႏ)နေးနဝ်ꩻဖုံႏသွူဩ။ ဗွေႏစဝ်းရဟန်ꩻတောႏဖုံႏဘို တရာꩻကံကျင်ꩻသားဖုံႏ ဖေႏကမော့ꩻဗာႏမွိုန်း အယပ်ꩻအခုဲင်ႏတဲင် အဝ်ႏစွဲးကမ်း ကူႏညီႏဖေႏလွဒျာႏသွူဩ၊ နဝ်ꩻမꩻ လိုꩻကောကမဲဉ်နွို့ဒါႏ သတိပဋ္ဌာန်ႏတရာꩻစခန်ꩻ မွူးနီꩻတဆီနဝ်ꩻ အယပ်ꩻအခုဲင်ႏ ဖေႏကအဝ်ႏဗာႏမွိုန်းအတွက် ဖူးဝေးမန်း ဖူးဝေးဖြဝ်ꩻ ဖူးဝေးပအိုဝ်ႏ ဖူးဝေးဓနု နောင်သားသီးတာႏ ဂေါပကလိုꩻတန်ဖုံႏ အဆင်ႏပြေႏပြေႏ အဝ်ႏဆောင်ႏရွက် မာꩻထူႏဖေႏလဲဉ်အကျောင်ꩻ သတင်ꩻဟဝ်နေးနဝ်ꩻသွူဩ။ သထွုံႏမူလမင်းကွန်း သာႏသနာႏမာရ်ႏအောင်ႏ ကမ္မဋ္ဌာန်ꩻတွိုက် (ကျောင်ꩻဟံႏဗွာတောင်ႏကီꩻ)ကို သံႏဃာႏအဝ်ႏ(၁၈)ပါꩻ၊ ကဆောင်ႏရွက် မာꩻထူႏဖေႏဒါႏ ဘုရာꩻဝေယျာႏဝစ္စ သံႏဃာႏဝေယျာႏဝစ္စတွမ်ႏ ကမ္မဋ္ဌာန်ꩻကျောင်ꩻပေႏကို ကနွို့အားထွုတ်ဒါႏတရာꩻ ပုဂ္ဂိုလ်ႏဖုံႏ ဝေယျာႏဝစ္စတာႏ မွိုးဗွာဖုံႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏ(၁၆)ပါꩻ၊ မွိုးဗွာကို အတန်အကဲꩻနောဝ်ꩻ ဆရာႏတန်မွိုးဗွာ စန္ဒရီနေးနဝ်ꩻသွူ။
ကမ္မဋ္ဌာန်ꩻတွိုက်တွမ်ႏကျောင်ꩻဆောင်[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]
ကျောင်ꩻအောင် (ကံရှေ့၊ တောင်ႏကီꩻ)နဝ်ꩻ ကွပ်ပွိုးနွို့ကံကျင်ꩻဗာႏ တရာꩻစခန်ꩻမွူးနီꩻတဆီတဲင် စဲင်းနဲင်းတဗာႏ သေထွꩻလွဉ်ꩻ နီဗွေႏဘုရာꩻကဟော်ꩻသေꩻခါꩻဒါႏ သတိပဋ္ဌာန်ႏတရာꩻအရသာႏနဝ်ꩻသွူ၊ သတိပဋ္ဌာန်ႏတရာꩻမတ်နဝ်ꩻ နီသွဉ်းသီးပအိုဝ်ႏခမ်းကို နေင်ႏပေါင်ꩻပနဲအာအာကိုနဝ်ꩻကာႏ ကံကျင်ꩻလွဉ်ညမားငါႏလဲဉ်းတဲင် အာႏပနဲလꩻလွဉ်လဲဉ်းဒျာႏနဝ်ꩻသွူ၊ ဘုရာꩻကာႏ ကျောင်ꩻကာႏ စင်ꩻတကာႏ ကျောင်ꩻအောင် (တောင်ႏကီꩻ)နဝ်ꩻ ကွပ်ဗွေႏနမ်းကိုယ်ႏတဲင် ကံကျင်ꩻဗာႏ သတိပဋ္ဌာန်ႏတရာꩻထူꩻ တရာꩻမျတ်ယိုနဝ်ꩻမꩻ ကလꩻထူႏလွဉ်ဒါႏ လောႏကီႏ လောကုတ်အကျိုꩻတရာꩻဖုံႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏဝွေꩻဗွေႏတရန်း နေးတွမ်ႏစေႏတနာႏ သဒ္ဓါႏတရာꩻ မေတ္တာႏအာအာတဲင် ဖြေ့ꩻလီဖေႏချာယင်း ကဆောက်တယ်ႏ ကံကျင်ꩻဒါႏ သီလသားဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ ကျောင်ꩻအောင် (တောင်ႏကီꩻ)နဝ်ꩻ ကွပ်နွို့ကံကျင်ꩻဗာႏ သတိပဋ္ဌာန်ႏ တရာꩻစခန်ꩻ မွူးနီꩻတဆီ အလဲင်ႏပေါင်ꩻအာလွဉ်တဲင် ဘဝကလဲဉ်းခိုႏချာ ကလူႏတန်ꩻသေꩻခါꩻဒါႏ ဒါႏနအကျိုꩻ၊ ကကံကျင်ꩻသေꩻဒါႏ သီႏလအကျိုꩻ၊ ကမာꩻထူႏသေꩻခါꩻဒါႏ ဘာႏဝနာႏအကျိုꩻသွုပ်ဖုံႏနဝ်ꩻ မျက်မှောက်ပစ္စုပ္ပန်ႏကာႏလကို ကယိန်းထင်ႏသျာꩻလွဉ်နဝ်ꩻသွူ၊ ဝွေꩻဗွေႏကꩻလထူႏ ခံႏစာꩻလွဉ်ဒါႏ လောကီႏလောကုတ်အကျိုꩻတရာꩻဖုံႏယို သွꩻဟဝ်ဓမ္မသဟာယသီးဖုံႏလဲ့ နမ်းသꩻနီပါꩻ ခွꩻခွꩻသꩻသꩻ ဖေႏကမာꩻထူႏနွောင်ꩻအီ ဒါႏန၊ သီႏလ၊ ဘာႏဝနာႏနဝ်ꩻ ကျောင်ꩻသွုံꩻသွမ်ꩻ၊ ကျောင်ꩻတန်မူလ ပျုပျင်ႏရေꩻတွမ်ႏ ဓမ္မာႏရုံႏဝတ်တန်ဖုံႏယို ဝွေꩻဗွေႏခံႏနေးအထျꩻ သိန်ႏပေါင်ꩻတန်တန်အာအာတဲင် အွဉ်ဟိုအွဉ်ကတူႏ အွဉ်ဝင်ꩻလူႏတန်ꩻသေꩻခါꩻ ပုဂ္ဂိုလ်ႏတန်ဖြာꩻနေးနဝ်ꩻသွူ။ သီႏလသားဖုံႏ ကလွဉ်ကံကျင်ꩻ ဆောက်တယ်ႏသော့ꩻ ကျောင်ꩻတွိုက်သွုံꩻသွမ်ꩻကိုနဝ်ꩻ တသတင်ꩻကို သီႏလသားအခို ဖြာꩻပေါင်ꩻ(၆၀)လွို၊ သီႏလသားမူႏ ဖြာꩻပေါင်ꩻ(၁၅၀)လွိုတဲင် လို့လို့စင်စင် သီႏလသားမူႏ/ခို ဖြာꩻပေါင်ꩻအဝ်ႏ(၂၀၀)အဖဲ့ꩻလွိုနဝ်ꩻသွူ။ ဝါႏတွင်ꩻသွံလာ အယံတွင်ꩻ တယ်ႏဝါႏဆိုႏဗွေနီꩻ ဗꩻတွိုႏလွေꩻ တင်ꩻကျွစ်လာဗွေနီꩻနဝ်ꩻ ပအိုဝ်ႏဒေႏသကို အမဉ်ꩻကျောႏထင်ႏသျာꩻဒါႏ မော်ပုဂ္ဂိုလ်ႏတန်ဖုံႏ ခီႏယော်ꩻဖေႏ သီႏလသားတရာꩻစွုမ်ႏသတင်ꩻနဝ်ꩻသွူ၊ လာလောင်းတနီꩻ လာဆန်ꩻတနီꩻ စွုမ်ႏသတင်ꩻနဝ်ꩻကိုလဲ့ နေးထူႏတွမ်ႏ ပအိုဝ်ႏထွုံꩻနယ်ꩻ ထွုံꩻစံႏတွော့ꩻ ဝေင်ꩻတောင်ႏကီꩻကို ကအဝ်ႏဒါႏ ပအိုဝ်ႏလိုꩻယွဲး မူႏခိုသီးနဝ်ꩻ ဟမ်ႏနယ်ႏအလွောက်ꩻ ကပ်လူႏလွူးတဲင်စာႏဂဖေႏ ဘုရာꩻတွမ်ႏသံႏဃာႏ သီႏလသားဖုံႏနေးနဝ်ꩻသွူ။ ထာꩻခေ့ꩻ (၈)နားရီႏအခိန်ႏနောဝ်ꩻ ဆရာႏတောႏတန် နမ်းကိုယ်ႏတဲင်ႏတရိုꩻတဝ်း၊ ဗွေႏစင်ꩻတန် တပါꩻပါꩻတရိုꩻတဝ်း ကျွꩻတွိုႏလွဉ်နေး ကျောင်ꩻသွုံꩻသွမ်ꩻကိုတဲင် ဖေႏထပ်ထဲင်း နဝင်္ဂသီႏလနဝ်ꩻသွူ။ စွုမ်ႏသတင်ꩻကို ဖေႏကပင်ꩻလꩻအီ မော်ပုဂ္ဂိုလ်ႏဖုံႏတရိုꩻတဝ်း၊ ဖေႏကကျိုꩻဆောင်ႏဖေႏအီ ဘုရာꩻဝေယျာဝစ္စ သံႏဃာႏဝေယျာဝစ္စတွမ်ႏ သီႏသားဖုံႏ ဝေယျာဝစ္စတရိုꩻတဝ်း သီႏလသားဖုံႏ စေႏတနာႏ သဒ္ဓါႏတရာꩻအလွောက်ꩻ ဖေႏကလူႏသော့ꩻနွောင်ꩻအီ ဗုဒ္ဓ၊ ဓမ္မ၊ သံဃပူႏဇာႏကိစ္စဖုံႏတရိုꩻတောဝ်း အဆင်ႏဖေႏကရော့ꩻလꩻအီနောဝ်ꩻ ဘုရာꩻကာႏ ကျောင်ꩻကာႏ စင်ꩻတကာႏ စင်ꩻဖါကျောင်ꩻအောင် အွဉ်ကတူႏမုꩻဆလကို ဖွဲ့ဗူႏလွောင်ႏဗူႏသေꩻခါꩻ ကပ္ပိယကာရအစွိုꩻနုဲင်းဆꩻလယိုနဝ်ꩻသွူ။
ကပ္ပိယကာရစွိုꩻ[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]
- ၁။ ပအိန်ႏကျန် (နောင်ဟွိုꩻ) ဟံႏနယ်ႏ-၆
- ၂။ ထွက်လှမောင် (နောင်ခုဲင်း) ဟံႏနယ်ႏ-၆
- ၃။ စင်ꩻဖါကျော်ဇော(တွူးတန်) ဟံႏနယ်ႏ-၆။
သီႏလသားဖုံႏ မဉ်ႏထပ်ထွူ နဝင်္ဂ(သျဉ်ကွတ်ꩻပါꩻ)သီႏလနဝ်ꩻ တယ်ႏထာꩻခေ့ꩻ (၈)နားရီႏပုဲင်မိနစ် (၃၀)ဗꩻလွေꩻ (၉)နားရီႏပုဲင်မိနစ်(၃၀)အခိန်ႏ တနားရီႏတာႏ အားထုတ်လွေꩻ သတိပဋ္ဌာန်ႏတရာꩻနဝ်ꩻသွူ၊ ခါးလားကနွို့တရာꩻအယံတွင်ꩻ ကျောင်ꩻအောင်နမ်းကိုယ်ႏတဲင်ႏ ဒေါ့ꩻခြုဲင်းနယ်ဖေႏ သီႏလသားဖုံႏ နုဲင်းဆလယို- ပုန စပနံ ဘိက္ခဝေ ဘိက္ခု ဂစ္ဆန္တော ဝါ 'ဂစ္ဆာမီ'တိ ပဇာနာတိ ဌိတော ဝါ 'ဌိတောမီ'တိ ပဇာနာတိ၊ နိသိန္နော ဝါ 'နိသိန္နောမှီ'တိ ပဇာနာတိ၊ သယာနော ဝါ 'သယာနောမှီ'တိ ပဇာနာတိ၊ ယထာ ယထာ ဝါ ပနဿ ကာယော ပဏိဟိတော ဟောတိ၊ တထာ တထာ နံ ပဇာနာတိ။ ကငမ်းဒါႏသံႏသရာႏဖေꩻ ဖူးခိုရဟန်ꩻသီးဖုံႏဟွေး- ဖူးခိုရဟန်ꩻသီး မဉ်ႏလွေꩻတွင်ꩻနဝ်ꩻလဲ့ မတ်ဗာႏ 'ကာသွူ ကာသွူ'နုဲင်းနဝ်ꩻနော။ မဉ်ႏအုံထွိုင်ႏတွင်ꩻနဝ်ꩻလဲ့ 'အုံထွိုင်ႏသွူ အုံထွိုင်ႏသွူ"မတ်တေ့ꩻဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻနော။ မဉ်ႏအုံလင်ꩻတွင်ꩻနဝ်ꩻလဲ့ 'အုံလင်ꩻသွူ အုံလင်ꩻသွူ'မတ်တေ့ꩻဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻနော။ မဉ်ႏဗေင်ႏတွင်ꩻနဝ်ꩻလဲ့ 'ဗေင်ႏသွူ ဗေင်ႏသွူ'မတ်တေ့ꩻဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻနော။
သတိပဋ္ဌာန်ႏတရာꩻယို အဝ်ႏလစ်ꩻပါꩻ[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]
- ၁။ ကာယာနုပဿနာ သတိပဋ္ဌာန်ႏ
- ၂။ ဝေဒနာနုပဿနာ သတိပဋ္ဌာန်ႏ
- ၃။ စိတ္တာနုပဿနာ သတိပဋ္ဌာန်ႏ
- ၄။ ဓမ္မာနုပဿနာ သတိပဋ္ဌာန်ႏ
ကာယာနုပဿနာႏ- လွဉ် -မဉ်ႏအဝ်ႏလွေꩻယံတွင်ꩻလဲ့ မတ်တေ့ꩻဗာႏ ကာသွူ-ကာသွူ-မဉ်ႏမတ်လွေꩻနေးနဝ်ꩻမꩻ ဝိပဿနာႏဉာဏ်ႏထာꩻသေပါတဲင် ဟဲ့ꩻပညာႏအဝ်ႏ၊ မဉ်ႏမတ်တဝ်းနဝ်ꩻ ဝိပဿနာႏဉာဏ်ႏ ထာꩻသေပါတဝ်းတဲင် နီနမ်းလောင်းယို သတ္တဝါႏသꩻ ပေါႏယူႏလꩻအီစွဉ်ႏ ဘဝအသင်္ချေႏနဝ်ꩻသွူ။ မဉ်ႏအုံထွိုင်ႏတွင်ꩻ မဉ်ႏချာႏနမ်းယံတွင်ꩻ ဟွီးဟဲင်ပေါႏယံတွင်ꩻ၊ မဉ်ႏအုံလင်ꩻယံတွင်ꩻကိုဖုံႏနဝ်ꩻ အုံထွိုင်ႏသွူ-အုံထွိုင်ႏသွူ၊ ချာႏသွူ ချာႏသွူ၊ ဟွီသွူ ဟွီသွူ၊ အုံလင်ꩻသွူ အုံလင်ꩻသွူ-ကရိုꩻနဝ်ꩻ မတ်တေ့ꩻဗာႏနေးနဝ်ꩻသွူ။
ဝေဒနာနုပဿနာႏ- ဒုက္ခဝွေႏဒနာႏ မဉ်ႏပေါႏအလျားနဝ်ꩻ မတ်ဗာႏ "လျားသွူ-လျားသွူ"၊ ဒုက္ခဝွေဒနာႏ မဉ်ႏပေါႏအခွꩻနဝ်ꩻ မတ်ဗာႏ"ခွꩻသွူ-ခွꩻသွူ"၊ ဒုက္ခဝွေနာႏ မဉ်ႏပေါႏအတဖွတ်ꩻနဝ်ꩻ မတ်ဗာႏ 'တဖွတ်ꩻသွူ-တဖွတ်ꩻသွူ"၊ ဒုက္ခဝွေႏဒနာႏ မဉ်ႏအခြေ့နဝ်ꩻ မတ်ဗာႏ"ခြေ့သွူ-ခြေ့သွူ"၊ ဒုက္ခဝွေဒနာႏ မဉ်ႏပေါႏအဆဲ့ꩻနဝ်ꩻ မတ်ဗာႏ"ဆဲ့ꩻသွူ-ဆဲ့ꩻသွူ"၊ ဒုက္ခဝွေႏဒနာႏ မဉ်ႏပေါႏအပသꩻနဝ်ꩻ မတ်ဗာႏ "ပသꩻသွူ-ပသꩻသွူ"။ ကားတဲင် ဝွေႏဒနာႏနမ်းလောင်းအမျိုꩻမျိုꩻဖုံႏ ကပေါႏလွဉ်ဒါႏနဝ်ꩻ ကထင်ႏသျာꩻလဲဉ်းဝင်ꩻ တဗာႏယို မတ်လွဉ်ꩻဗာႏနဝ်ꩻသွူ။
စိတ္တာနုပဿနာႏ- ရှုမတ်ကာယနမ်းလောင်း ကထင်ႏလꩻလွဉ် နီသွံလစ်ꩻနီꩻကိုနဝ်ꩻ ကုဲင်းထီႏသေငါꩻဒါႏ- သꩻလွင်ꩻ၊ မဉ်ႏထီႏသꩻလွင်ꩻလဲ့ မတ်လွဉ်ꩻသွော့ "လွင်ꩻသွူ-လွင်ꩻသွူ"၊ သꩻတရေင်မဉ်ႏပေါႏလဲ့ မတ်လွဉ်ꩻသွော့"တရေင်သွူ-တရေင်သွူ"၊ သꩻလျားမဉ်ႏပေါႏလွဉ်တဲ့ မတ်လွဉ်ꩻသွော့ "လျားသွူ-လျားသွူ"၊ သꩻငမ်းမဉ်ႏပေါႏလွဉ်လဲ့ မတ်လွဉ်ꩻသွော့"ငမ်းသွူ-ငမ်းသွူ"၊ သꩻညိမ်မဉ်ႏပေါႏလွဉ်လဲ့ မတ်လွဉ်ꩻသွော့ "ညိမ်ꩻသွူ-ညိမ်ꩻသွူ"။
ကားတဲင် ကာယ၊ ဝွေႏဒနာႏ၊ စိတ္တ၊ ဓမ္မ-တရာꩻယိုလစ်ꩻပါꩻအလောင်း ကအဝ်ႏမတ်လွဉ်ꩻဖုံႏယို ဟဲ့ꩻ"ဓမ္မာနုပဿနာႏ"သွူ၊ ဓမ္မာနုပဿနာႏကရိုꩻနဝ်ꩻ သꩻလောင်းလဲ့နဝ်ꩻ၊ နမ်းလောင်းလဲ့နဝ်ꩻ မꩻဗာႏတဝ်းနုဲင်းမုဲင်ꩻမုဲင်ꩻတဲင် ကပေါႏလွဉ်ဒါႏ အမျိုꩻမျိုꩻဖုံႏယို ကအဝ်ႏမတ်လောင်းလွဉ်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻရှုမတ် ဓမ္မာနုပဿနာႏနဝ်ꩻသွူ။ ဘုရာꩻကာႏ ကျောင်ꩻကာႏ ကျောင်ꩻအောင်(တောင်ႏကီꩻ)နဝ်ꩻ ဝွေꩻဗွေႏနမ်းကိုယ်ႏတဲင် အဝ်ႏအားထုတ်ကံကျင်ꩻပါ သတိပဋ္ဌာန်ႏတရာꩻသွူတကာႏတဝ်း အဝ်ႏခြုဲင်းနယ်ဖေႏပါ သီႏလသားဖုံႏနဝ်ꩻသွူ၊ မဉ်ႏမဲဉ်သေ သတိပဋ္ဌာန်ႏတရာꩻ အလုဲင်းတဗာႏနဝ်ꩻ ထွားသွော့ ကျောင်ꩻအောင်(တောင်ႏကီꩻ)နမ်းကိုယ်ႏတဲင်ႏ ကတဲမ်းဒါႏ- "သတိပဋ္ဌာန်ႏတရာꩻ အားထုတ်ခန်ꩻ"လိတ်အုပ်ကိုကရိုꩻနဝ်ꩻ နေးတွမ်ႏစေႏတနာႏတွော့ꩻ ယီးနယ်ဖေႏဗာႏ တတွာယိုသွူ။
ကျောင်ꩻအောင်(တောင်ႏကီꩻ)ခြုဲင်းနယ်ထွူ သတိပဋ္ဌာန်ႏတရာꩻ အားထုတ်ခန်ꩻ အအဲဉ်ႏစားထွူနဝ်ꩻ ထွက်လှမောင် (ဟမ်ႏနယ်ႏ-၆)အွဉ်ငါ ရွစ်လွေꩻဖေႏ တရာꩻငင်းကမ်း နုဲင်းဆလယိုသွူ။ "ဘန္တေဩဗွေႏ သွဉ်းသီးယို၊ အထန်ႏအကို ရုပ်တွမ်ႏသꩻ၊ ပူႏဇောႏညွတ်ခ ကွီအခွင်ꩻ၊ အပဲင်အမင်ꩻ ကာယကံႏ၊ ဝစီႏပဲစ်တံႏ ဖြောင်းဖြေꩻယို၊ မနော်ꩻသꩻကို ငမ်းယူႏမာႏ၊ ငမ်းသꩻအဝ်ႏဒါႏ အန္တရာယ်ႏ၊ ပဲစ်တန်ပဲစ်ပေႏ ကွီခွင်ꩻညာꩻ၊ ဘုရာꩻတရာꩻ တွမ်ႏသံႏဃာႏ၊ မွိုးဖါဆရာႏ သူႏတောႏကောင်ꩻ---"
ကဝ်ႏထွန်ႏအဆုဲင်ꩻသွတ်ꩻ[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]
နီလိုꩻသီး အရန်းထိုသွတ်ꩻ ရေႏမိုးချက်နဝ်ꩻ ထာꩻမုဲင်ꩻ? နွို့ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏဖုံႏ အရန်းအထိုသွတ်ꩻ ရေႏမိုးချက်နဝ်ꩻ နိဗ္ဗာန်ႏဒျာႏ၊ ဖေႏကလꩻအီ နိဗ္ဗာန်ႏနဝ်ꩻ ပင်ႏတသွောင်းရီးဗာႏ နမ်းကာယအထီအသွီႏ (Quality)နဝ်ꩻသွူ။ နမ်းကာယ အထီအသွီႏအဓိပ္ပါယ်ႏနဝ်ꩻ သမုတိသစ္စာႏဒျာႏ၊ သစ္စာႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏနီမျိုꩻ၊ တမျိုꩻနဝ်ꩻ သမုတိသစ္စာႏ၊ တမျိုꩻနဝ်ꩻ ပရမတ္ထသစ္စာႏ၊ မဉ်ႏထွားတွမ်ႏ ပရမတ္ထသစ္စာႏနဝ်ꩻ သမုတိသစ္စာႏယို အဲဉ်ထဝ်း၊ အဝ်ႏလယ်ႏကွို့ꩻ ရုပ်နာမ်ႏတရာꩻလွုမ်ꩻ၊ ရုပ်တရာꩻ နာမ်ႏတရာꩻယို သမုတိသစ္စာႏ မွေးတဝ်းဒျာႏသွူ။
ကွဲးကားဒျာႏတွော့ꩻ ဖေႏကဒဲ့ꩻထူႏလꩻအီ သောတာပတ္တိမဂ်ဖိုလ်ႏလဲ့သင်၊ သကဒါဂါမိမဂ်ဖိုလ်ႏလဲ့သင်၊ အနာဂါမိမဂ်ဖိုလ်ႏလဲ့သင်၊ အရဟတ္တမဂ်ဖိုလ်ႏလဲ့သင် နမ်းကာယအထီအသွီႏ မဉ်ႏအဝ်ႏမꩻ လꩻနွောင်ꩻအီ တမဂ်တဖိုလ်ႏနဝ်ꩻသွူ။ တနယ်ꩻ- သီႏလ သမာႏဓိသိက္ခာႏ ကစဒါႏ နမ်းကာႏယအထီအသွီႏ ဖေႏကဟဝ်နဝ်ꩻ လိုႏပင်ႏတသွောင်းထိုရီးဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ "အသိတေ ပိတေ သာယိတေ ခါယိတေ သမ္ပဇာနကာရီ ဟောတိ" အဝ်ႏအံႏတွင်ꩻ အဝ်ႏအွꩻတွင်ꩻ အဝ်ႏစုဲင်တွင်ꩻကိုလဲ့ နေးတွမ်ႏသတိသမ္ပဇဉ်ႏတဲင် မဉ်ႏမတ်ထူႏလွေꩻနဝ်ꩻ အဆုဲင်ꩻသွတ်ꩻ ကုဲင်းလꩻနွောင်ꩻပါဒါႏ ရုပ်သဖော်ꩻ နာမ်ႏသဖော်ꩻ အနိစ္စ ဒုက္ခ အနတ္တ သဖော်ꩻဖုံႏထွူတဲင် မဂ်ဉာဏ်ႏ ဖိုလ်ႏဉာဏ်ႏနဝ်ꩻ တွိုႏဆွိုက်လွဉ်ဒါႏအကျောင်ꩻ ဗွေႏဘုရာꩻ ဟော်ꩻဖေႏသေꩻခါꩻနဝ်ꩻသွူ၊ ကွဲးကားတွော့ꩻ နမ်းကာယ အထီအသွီႏနဝ်ꩻ လိုႏပင်ႏတသွောင်းရီးဒျာႏကရိုꩻနဝ်ꩻ လိုႏတဖေင်ꩻတဝ်းဒျာႏ။ "လောကဟိတနတ်သာꩻဟွေး- မဉ်ႏတဖျော်တွိုႏလꩻတဝ်းဒွိုန်း လောကအသွတ်ꩻနိဗ္ဗာန်ႏနဝ်ꩻ ထာꩻဆင်ꩻရယ်ꩻလို့လဲဉ်းအကျောင်ꩻ ခွေတဟော်ꩻတဝ်း၊ စင်ႏစဲစ်တဗာႏနဝ်ꩻ သညာႏလဲ့အဝ်ႏ၊ သꩻလဲ့အဝ်ႏဒါႏ နီနမ်းခန္ဓာႏ တခြဲမ်ကိုနဝ်ꩻလဲ့ လောက (ဒုက္ခသစ္စာႏ)နဝ်ꩻကိုလဲ့သင်၊ လောကကထွာအီဒါႏ (သမုဒယသစ္စာႏ)နဝ်ꩻလဲ့သင်၊ လောကချုပ်ညိမ်ꩻအီနိဗ္ဗာန်ႏ (နိရောဓသစ္စာႏ)နဝ်ꩻလဲ့သင်၊ လောကချုပ်ဝုဲင်ꩻဒါႏ (ဖေႏကတွိုႏအီနိဗ္ဗာန်ႏ အကျင်ꩻတရာꩻမဂ္ဂသစ္စာႏ)နဝ်ꩻလဲ့သင် ခွေပညတ်ဒျာႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ သံယုတ်-၃၊ နာနာတိတ္ထိယဝဂ် ၆၊ ရောဟိတဿသုတ်ကို အဝ်ႏထီႏသေနွောင်ꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။
ဖူးဝေးနွို့ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏသီးဖုံႏဩ- ဖေႏကလꩻထူႏနွောင်ꩻအီ လောကချုပ်ဝုဲင်ꩻရာꩻ၊ ဖေႏကဖျော်တွိုႏနွောင်ꩻအီနိဗ္ဗာန်ႏ (မဂ္ဂသစ္စာႏ)ကိုနဝ်ꩻလဲ့သင်၊ ခါးလားကဖျော်တွိုႏလွေꩻနိဗ္ဗာန်ႏ အယံတွင်ꩻခါႏလယ်ႏ ဖေႏကလꩻထူႏအီ ပါႏရမီႏခံႏနဝ်ꩻလဲ့သင် မျက်မှောက်ကာလ ဖေႏကခံႏစာꩻလꩻအီ လောႏကီႏလောကုတ် အကျိုꩻတရာꩻနီပါꩻနဝ်ꩻလဲ့သင် ယံနေးထူႏကံကျင်ꩻလွေꩻဗဲင်းသွော့ သတိပဋ္ဌာန်ႏကမ္မဋ္ဌာန်ႏ စခန်ꩻမွူးနီꩻတဆီကိုကရိုꩻနဝ်ꩻ တမာနိုꩻဆောႏလွေꩻဗာႏနဝ်ꩻသွူ။
မဉ်ႏမဲဉ်ကံကျင်ꩻသတိပဋ္ဌာန်ႏ ကမ္မဋ္ဌာန်ꩻစခန်ꩻ မွူးနီတဆီတရိုꩻတဝ်း၊ နေးတွမ်ႏ သီႏလအာႏ၊ ဒါႏနအာႏရဲင်ꩻတဲင် မဉ်ႏမဲဉ်ဆောက်တယ်ႏ သီႏလတရိုꩻတဝ်း နီသွဉ်းသီး သထွုံႏမူလမင်းကွန်း သာႏသနာႏမာရ်ႏအောင်ႏ ကမ္မဋ္ဌာန်ꩻတွိုက် (ကျောင်ꩻဟမ်ႏဗွာ၊ တောင်ႏကီꩻ)နဝ်ꩻ ကော့ꩻမောင်ꩻဖေႏလွေꩻနေး နိဗ္ဗာန်ႏအကျိုꩻတွော့ꩻ နိုꩻဆောႏတမာ သောင်ႏသာလွေꩻထွူတဲင် ရပ်ဆွုမ်ႏကျိုႏဆွုမ်ႏလွေꩻဗာႏ ဓမ္မသဟာယ မူႏခိုသီးနေးနဝ်ꩻသွူ။ ဗုဒ္ဓသာသနံ စိရံ တိဋ္ဌတု -[၁]
အာႏကွိုꩻ[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]
- ↑ ပိုလ်ႏခံꩻ(သုဝဏ္ဏခမ်း)၊ ဒဲဉ်သီႏလက်ဆောင်ႏ အမုဲင်-၂၂