ကြောင်းစင်ရေꩻ

အဝ်ႏ ဝီခီပီးဒီးယား ကို

ကြောင်းစင်ရေꩻ တကာႏမူႏခိုသီးဟွေး- ကြောင်းစင်ရေꩻကရိုꩻနဝ်ꩻ နမ်းကြောင်းစင်ရေꩻ၊ ဒုံကြောင်းစင်ရေꩻ၊ အွိုင်ႏကြောင်းစင်ရေꩻ၊ နဲင်ႏငန်ႏကြောင်းစင်ရေꩻ-စတဲင်အဝ်ႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။

နမ်းကြောင်းစင်ရေꩻ[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]

ကရိုꩻနဝ်ꩻ ကလူꩻကထိုမ်း ထွာဖေႏကဖုဲင်ႏမဲ့နဝ်ꩻ မွဉ်းဖျင်ဗာႏ၊ ကွဲႏတွော့ꩻ ထွားနုဲင်းပါꩻ အွဉ်ႏတဖြွူကလူꩻ၊ တွမ်ႏကလူꩻ အွဉ်ႏဒို့ꩻမဲ့ငါတခဝ်၊ အွဉ်ႏတရွိုင်ႏကလူꩻ၊ မာꩻတကေꩻကလူꩻ၊ စိုမ်ႏတနျာႏကလူꩻ၊ စွိုင်ခါꩻကလူꩻ ကွဉ်းအော့ꩻဆꩻချာတဲင် မွဉ်းဖျင်နုဲင်းလမ်းသရဲဖုံႏနဝ်ꩻ နီပအိုဝ်ႏထုံꩻ နီပအိုဝ်ႏသုံꩻမွေးတဝ်း။ နေ့ꩻနိုꩻနဝ်ꩻ ဒွုတ်ꩻအီမွုန်းတဝ်းခွမ်ꩻမာꩻ၊ လိုꩻပေႏတခြာကို ယဟန်ႏနဝ်ꩻ နေ့ꩻနိုꩻနဝ်ꩻ ဒွုတ်ꩻအီတွမ်ႏ အစူꩻလောင်ꩻ၊ အဗွေႏထွို့ꩻဗꩻစွဉ်ႏ အစူခိုႏ၊ ဒွုတ်ꩻစေႏဒွုတ်ꩻထွေ၊ ပသေထိုꩻတဝ်း၊ ထီလူးတဝ်းတဲင် နေ့ꩻနိုꩻသဲင်တခြစ်ꩻ ဖြေင်းကရစ်ꩻစွဉ်ႏ အစူလောင်ꩻလောင်း၊ အစူခိုႏလောင်း၊ တွိုႏသွူခေတ်ယိုခါ ပေါႏအဝ်ႏထွာက ကထွာမွိုးဖါတဲ့ ပိုပေႏပေႏခါကာႏ မာꩻဖေႏဗာႏကြောင်းကြောင်း၊ ထွဉ်ႏမာꩻကြောင်းကြောင်းကျင်ꩻဗာႏ၊ ထွဉ်ႏအုံကြောင်းကြောင်းကျင်ꩻဗာႏ။ ပဆျူႏကုဲင်းကုဲင်းသွော့ခွမ်ꩻလာꩻ၊ ပဆျူႏပါသွော့ဟွမ်ပီ၊ ထာꩻဒါပီဖုံႏ၊ ပဆျူႏသွော့ကတူႏပေါက်၊ လမ်းပꩻ၊ ချင်ꩻထောင်ႏ၊ တောင်းပွိုဖုံႏ၊ ခွမ်လာꩻအပေါ်ꩻစားတယဝ်း မဉ်ႏကြောင်းကြောင်းပေႏနဝ်ꩻ ထွားဟဝ်လဲဉ်းထဲင်းက ရွှေနား၊ တရေꩻထဲင်းက ခွမ်ꩻလာꩻအငိုꩻကားစားနဝ်ꩻသွူ။ အုံအဝ်ႏကြောင်းကြောင်းသွော့ထာꩻ။ ဗေင်ႏထွိုင်ႏမဉ်ႏဖြားမဲ့နဝ်ꩻ ဖြားအီသွော့ တွမ်ႏသပျာႏ၊ ဒွုတ်ꩻသဲင်သဲင်သွော့ တွမ်ႏဖေါက်ဝါႏ၊ ဒွုတ်ꩻအီမွုန်း တွမ်ႏကတူႏပေါက်၊ ဒွုတ်ꩻအီမွုန်းတွမ်ႏလမ်းပꩻ၊ ဒွုတ်ꩻအီမွုန်းတွမ်ႏခွမ်ꩻလာꩻ၊ ဖေါက်ဝါႏဒွုတ်ꩻမဲ့ငါနဝ်ꩻ အွဉ်ႏခေါ်ခေါ်သွော့၊ မဉ်ႏထွာဗွေႏသျင်ႏ၊ ဗွေႏစင်ꩻတဲ့ ဒွုတ်ꩻအီမွုန်းတွမ်ႏသင်္ကန်ꩻ။ ဖြားမဲ့ထွူမꩻ ပွစ်ဆုဲင်ꩻတငါ၊ ခါးလားကဖြားမဲ့ အွံရီးထီ၊ ပွစ်ရီးတငါနဝ်ꩻ အလျားလောႏရီးဖြောင်းကို၊ တငါခွေါင်တဝ်း တငါအော့ꩻစဝ်းဒါႏ၊ တငါပွစ်နဝ်ꩻ အွဉ်ႏဒျာႏသွော့ ဖြားဗာႏဗာႏ၊ ပွစ်ညီꩻမွုန်းသွော့လို့ဝင်ꩻ၊ ရောႏဂါႏရဒါႏလို့ဝင်ꩻ၊ ခေတ်ယိုခါ အံႏဒဲဉ်နဝ်ꩻ အီႏနေးတွမ်ႏစူတဲ့အဝ်ႏ၊ အံႏနေးတွမ်ႏစောတဲ့အဝ်ႏ၊ မဉ်ႏအံႏနေးတွမ်ႏစူနဝ်ꩻ ဟွာႏစင်စင်ရီးသွော့စူ၊ အံႏဒဲဉ်မဉ်ႏထွူတဲ့ ဟွာႏစင်စသင်ယင်းသွော့စူ၊ စူနဝ်ꩻ ဒွုတ်ꩻဒျာႏသွော့စူဒွုတ်ꩻ၊ ဒွုတ်ꩻမွုန်းခုံႏဒါႏ ခေတ်ယိုခါ လိုꩻဝေင်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻ အွဉ်ႏတံꩻစေးထူ၊ ဒွုတ်ꩻအီစေးကဲဉ်းအာအာ။ လိုꩻစခါဖုံႏ ယဟန်ႏနဝ်ꩻ ပေါႏအံႏဒဲဉ်ထွူ စူဒွုတ်ꩻခင်ႏလောင်ꩻတဲင် ပါꩻပေႏရီ "စူမဒွုတ်ꩻတွိုႏ ခင်ႏလောင်ꩻ ထွာတမုဲင်ꩻဖါဖြား" "စူဒွုတ်ꩻခင်ႏလောင်ꩻယိုမꩻ ခင်ႏလောင်ꩻယိုနဝ်ꩻ ထွီႏအူနွို့တဝ်း" " ထွီႏမဉ်ႏအဲင်ႏနေးမွိုင်" မဉ်ႏအဲင်ႏနေးနဝ်ꩻ နွို့ဒျာႏ"တဲ့အရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻ။ ယဟန်ႏသားတဲ့ ထူႏသင်္ကန်ꩻယ စွိုင်ဖွို့ထာꩻထွန်ႏ၊ ခွေဒွုတ်ꩻနာꩻဒွုတ်ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻ၊ သင်္ကန်ꩻနဝ်ꩻ လိုꩻလမ်းသီး ဟဝ်ဒွုတ်ꩻအီတဝ်းစူ(ဟဝ်မာꩻအီတဝ်း မေႏကျောင်ႏဆာႏ၊ ဟဝ်ဗဲဉ်အီတဝ်း လုတ်ဖုဲင်ꩻ။) အဆေ့ꩻသွတ်ꩻ တနီꩻတလဲင်ႏ လူႏသွော့ထီ၊ မဉ်ႏလူးထီနဝ်ꩻ လူးအီသွော့သပျာႏ၊ ပွစ်ကြောင်းကြောင်းသွော့ ခြူႏခြီႏ၊ စူမီႏခင်ႏမီႏတဲ့ အွဉ်ႏဆွာꩻမွုန်း-စတဲင်နုဲင်းနဝ်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻ ထွာနမ်းကြောင်းစင်ရေꩻဖုံႏသွူ။

ခင်ႏလမ်းကြောင်းစင်ရေꩻ[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]

ကရိုꩻနဝ်ꩻ ခင်ႏလမ်းအုံတဲ့နဝ်ꩻ၊ ခင်ႏလမ်းဗေင်ႏတဲ့နဝ်ꩻ ဖွစ်ꩻဖျိုးကြောင်းကြောင်းသွော့၊ မဉ်ႏအီႏဗေင်ႏထာꩻ မွူးဟာခိုႏနဝ်ꩻ ခင်ႏမဉ်ႏတဗော့ꩻတဲ့ ဟွာႏခင်ႏထွူမꩻ နွို့သော့ꩻခင်ႏလမ်းဗေင်ႏ၊ ဗေင်ႏထွိုင်ႏတဲ့ ခေါက်ဟဝ်ဟဝ်သွော့ဟွမ်ထာꩻဒါ၊ ခွမ်ꩻလာꩻတဲ့ အွဉ်ႏဖွို့တလဲင်းတလင်းမွုန်းတဝ်း၊ ခေါက်ဟဝ်ဟဝ်၊ အွဉ်ႏဟဝ်ဟဝ်ဗာႏ၊ ဟွမ်ထာꩻဒါခြဝ်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ ညညတလဲင်း အွဉ်ႏလိုသွော့ယာခိုး-စတဲင်နုဲင်းနဝ်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻ ထွာခင်ႏလမ်းကြောင်းစင်ရေꩻဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ လမ်းကိုကြောင်းစင်ရေꩻ၊ လမ်းထန်ႏကြောင်းစင်ရေꩻ-အဝ်ႏနီမျိုꩻ။

လမ်းကိုကြောင်းစင်ရေꩻ[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]

ကရိုꩻနဝ်ꩻ လမ်းကိုဖွစ်ꩻဖျိုးကြောင်းကြောင်းဗာႏ၊ ဖွိုင်ꩻ ဝန်ႏ ခြောင်း တောင်ꩻဖွစ်ꩻ ကဝ် အွဉ်ႏဟဝ်ဟဝ်ဗာႏ၊ ဘုရာꩻကျောင်ꩻကို ဘုရာꩻကျောင်ထန်ႏ ဖွစ်ꩻဖျိုးကြောင်းကြောင်းဗာႏ၊ ထီအွꩻတာႏ၊ ထီပသေတာႏ၊ ထီဟွာႏတာႏ၊ အမျိုꩻတွမ်ႏအမျိုꩻ၊ အခင်ႏလမ်းတွမ်ႏအခင်ႏလမ်း အွဉ်ႏတရေꩻရေꩻဗာႏ။ ဒဲဉ်ဝန်ႏ ဟန်ႏအိုဝန်ႏ စော၊ ထီတကောက်ꩻ၊ ဆွေႏအင်ႏ-စတဲင်နုဲင်းနဝ်ꩻဖုံႏ အွဉ်ႏလိုမ်းလိုမ်းဗာႏ၊ အဆေ့ꩻသွတ်ꩻ လမ်းတလမ်းယို အွဉ်ႏဗဲင်းဒဲဉ်ခုံႏတဒုံႏ၊ မဉ်ႏအံႏဒဲဉ်နဝ်ꩻ အံႏဒင်ႏသွော့ခုံႏ၊ မွိုးဖြား၊ ဖါဖြား၊ မွိုးဖါဖုံႏနဝ်ꩻ အုံသွောဆꩻခိုႏ၊ လိုꩻပေႏနဝ်ꩻ အုံသွောဆꩻဒွမ်၊ လိုꩻပေႏနဝ်ꩻ ဖေႏအံႏလွင်ꩻမွုန်းဒဲဉ်၊ ဖေႏမာꩻခွို့ဝွေႏမွုန်းဒဲဉ်စျꩻ၊ ဟန်ႏအိုစျꩻ။ မဉ်ႏအံႏဒဲဉ်နဝ်ꩻ အုံစောင်းပေါင်းမွုန်းထာꩻ၊ အခိုနဝ်ꩻ အုံတပန်းနေး၊ အမူႏနဝ်ꩻ အုံတပုဲင်နေး၊ မွေးတဝ်းတဲ့ အုံတပန်းနေး၊ စေားနဝ်ꩻ ခွုမ်သွော့စူပင်စေႏ၊ မဉ်ႏအံႏနေးတွမ်ႏစေားတဲ့ စောႏအွဉ်ႏသွော့နီဗာႏ၊ တဗာႏနဝ်ꩻ အံႏအီဒဲဉ်၊ တဗာႏနဝ်ꩻ အွꩻအီဟန်ႏအိုထီ၊ မွဗးတဝ်းတဲ့ ဟန်ႏအိုထီနဝ်ꩻ အွဉ်ႏသွော့တဖြာꩻတဝန်ႏ။ စေားကအံႏအီဒဲဉ်နဝ်ꩻ ဒဉ်စျꩻအဝ်ႏပြောက်၊ ယုဲင်ꩻထီတဲ့ အဝ်ႏဗွို့ꩻစေားလောင်းနဝ်ꩻတဲင် စေားနဝ်ꩻနဝ်ꩻ ဝွေါ့ဟန်ႏအိုထီ၊ ကွယ်ဟန်ႏအိုထီတွော့ꩻ ဒဲဉ်စျꩻယင်၊ ယုဲင်ꩻထီယင် အဝ်ႏကုဲင်သေꩻ၊ ဟန်ႏအိုထီဝန်ႏကိုနဝ်ꩻ ခွေယုဲင်ꩻထီနာꩻအွꩻ နာꩻဒဲဉ်စျꩻခွေအံႏ ထွာနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ မဉ်ႏယူႏယွယွနဝ်ꩻ ပသို့ꩻခရာႏတန်၊ ကြောင်းစင်ရေꩻအနေႏ အဲဉ်ထဝ်း၊ ပေါႏတရော့ꩻတဝ်း ရောႏဂါႏရဒါႏလို့ဝင်ꩻ။ အံႏဒဲဉ်တွင်ꩻ မဉ်ႏတဆျထာꩻ၊ မဉ်ႏတဟေထာꩻ၊ မဉ်ႏတနေက်ꩻဒဲဉ်၊ မဉ်ႏတနေက်ꩻဟန်ႏအိုထီနဝ်ꩻ ခွယ်ႏတရွို့ꩻထိုꩻဗာႏ၊ ခွယ်ႏတရွို့ꩻထိုꩻနဝ်ꩻမꩻ ဒဲဉ်စျꩻမဉ်ႏလန်ထန်ႏတဲ့ လဲဉ်းသော့ꩻတဝ်း ဟန်ႏအိုဝန်ႏကိုနဝ်ꩻသွူ။ စူတဗော့ꩻဗော့ꩻနဝ်ꩻ ခွုမ်မွုန်းထီတကောက်ꩻ၊ အံႏဒဲဉ်တွင်ꩻ ဖြောင်းအဝ်ႏတဗော့ꩻလဲ့ꩻ၊ တဗော့ꩻလꩻ မဉ်ႏအွꩻထီနဝ်ꩻ ဖြောင်းအွံမွုန်း တကောက်ꩻငွါ၊ တကောက်ꩻငွါနဝ်ꩻ အွဉ်ႏတယ်ꩻဒင်ႏနေး ဖြောင်းဗီႏလောင်းငါ၊ နဝ်ꩻနဝ်ꩻ တကောက်ꩻတဗော့ꩻတဝ်း၊ အံႏဒဲဉ်ထွူ ဖွိုင်ꩻဝန်ႏစောဖုံႏ ပသေကြောင်းကြောင်း-စတဲင်နုဲင်းနဝ်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻ လမ်းကိုကြောင်းစင်ရေꩻဖုံႏသွူ။

လမ်းထန်ႏကြောင်းစင်ရေꩻ[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]

ကရိုꩻနဝ်ꩻ လမ်းသောင်လမ်းထျꩻ ဖွစ်ꩻဖျိုးကြောင်းကြောင်းဗာႏ၊ လမ်းဖွေါင်ꩻနဝ်ꩻ မဉ်ႏဆို့ꩻနေးထာꩻမွူးတဲ့ ဖျက်ꩻတွောင်ႏတွောင်း၊ ရုဲင်ꩻတွောင်းတွောင်းဗာႏ၊ ထာꩻအီႏထာꩻစျꩻဖုံႏနဝ်ꩻ ဝေါင်းလွင်ꩻလိန်ꩻမွုန်းလမ်းထျꩻ၊ မာꩻတဗော့ꩻ တဗꩻမွုန်းလမ်းငါ၊ ထာꩻအီႏဖုံႏနဝ်ꩻ သော့ꩻဒျာႏသွော့ ထာꩻအီႏဗုံꩻကို။ မာꩻတရေႏအိန်ႏနဝ်ꩻ စွယ်ꩻမွုန်းတဝ်း ဘုမ္မိ ဘုမ္မ၊ အရေꩻတန်ဒျာႏ ကြောင်းစင်ရေꩻဒျာႏ၊ မဉ်ႏမာꩻတရေႏအိန်ႏနဝ်ꩻ မာꩻညာꩻညာꩻသွော့တဖူꩻ၊ မာꩻဗဉ်ႏဗဉ်ႏဗꩻဗꩻ မဉ်ႏလꩻနဝ်ꩻ ယိန်းဟဝ်၊ မာꩻတရေႏအိန်ႏနဝ်ꩻ မာꩻဟဝ်ဟဝ်ဗဲင်း၊ လိုꩻယဟန်ႏနဝ်ꩻ မာꩻလွꩻမာꩻလိꩻထာꩻ၊ နွို့တထွိုင်ႏလိုꩻတဲ့ လꩻတဝ်း၊ အဝ်ႏကွို့တအုံလင်ꩻလိုꩻလွုမ်ꩻ၊ ဆေင်ႏယို့ꩻယို့ꩻယꩻယꩻ၊ ဆေင်ႏလွꩻလွꩻလိꩻလိꩻကွို့ꩻထာꩻ၊ ပေါႏနွို့ယာတဲ့ ပါꩻအီႏထီႏသော့ꩻဒျာႏ၊ တရေႏအိန်ႏဟဝ် တဗာႏငါမဉ်ႏတဲ့ မဉ်ႏတမာꩻဒါႏတဝ်ႏ/ မဉ်ႏတမာꩻနွောင်ꩻတဝ်းနဝ်ꩻ ဟဝ်ဝင်ꩻသꩻငါႏဝင်ꩻ၊ သေဝင်ꩻသꩻသွော့ဝင်ꩻ။ (လိုꩻဝေင်နဝ်ꩻ မာꩻနေး တရေႏအိန်ႏထီနဝ်ꩻသွူ။) မာꩻတဒေါင်တဲ့ မာꩻဟဝ်ဟဝ်ဗဲင်း၊ တဒေါင်ကာခင်ႏယမ်းနဝ်ꩻ မာꩻဖါးဖါးသွော့၊ သော့ꩻပါသွော့စူဖွို့ꩻ၊ စူဖွို့ꩻတဲ့ မာꩻတဉ်ႏတဉ်ႏသွော့၊ တဒေါင်လောင်းတဲ့ ဖွစ်ꩻကြောင်းကြောင်း-မဉ်ႏမာꩻစတဲင်နုဲင်းနဝ်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻ ထွာလမ်းထန်ႏကြောင်းစင်ရေꩻဖုံႏသွူ။

တကာႏသီဖုံႏဟွေး- အုံအဝ်ႏမုꩻ အဆင်းအရန်းတဲ့ ဖေႏနေးကထို၊ မူႏခိုခန္ဓာႏ ရောႏဂါႏဝွေႏဒနာႏတဲ့ ဖေႏနေးကကင်ꩻ၊ ခြွိုင်ႏသန်ꩻရေꩻဖေႏနေးကဟဝ်တဲင် ဟော်ꩻနယ်ဖေႏဗာႏ ကြောင်းစင်ရေꩻခရာႏနုဲင်းယိုသွူ။ နမ်းကြောင်း လမ်းကြောင်းလွုမ်ꩻတကာႏတဝ်း ဒုံဆောင်ႏရပ်ရာႏ ဖေႏကကြောင်းသာႏယာႏတဲ့ ကျိုꩻစာꩻသွော့ ပငါပရာꩻ၊ တဖူꩻတထာလွေꩻချာငါ မဉ်ႏကြောင်းသာႏယာႏနဝ်ꩻ စီꩻပွာꩻရေꩻတဲ့ဟဝ်၊ စီꩻပွာꩻရေꩻမဉ်ႏဟဝ်နဝ်ꩻ မာꩻဗာႏဟဝ် ကုသိုလ်ႏ၊ မဉ်ႏမာꩻဗာႏဟဝ်ကုသိုလ်ႏနဝ်ꩻ လꩻယိုꩻနိဗ္ဗာန်ႏ၊ လွစ်ထန်ႏလꩻဝဋ်ဒုက္ခအကျောင်ꩻ-တောင်ꩻခါꩻသွော့ ကြောင်းစင်ရေꩻတရာꩻနာႏ တကာႏသီးယာ တဖုံႏတဖင်ႏ တင်ႏကနန်ႏတဉ်ဟွေး----။[၁][၂]

အာႏကွိုꩻ[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]

  1. ပအိုဝ်ႏလိတ်လုဲင်ꩻစွစ်ꩻလီတာႏဗဟိုႏသံႏဃာႏစွိုꩻ၊ ထောင်ထွားရေꩻတရာꩻပွယ်ꩻ
  2. လိတ်လုဲင်ꩻဥယျာဉ်ႏအမုဲင်(၆)