မာတိကာသို့ ခုန်သွားရန်

မန်းလိတ်ပအိုဝ်ႏလိတ်

အဝ်ႏ ဝီခီပီးဒီးယား ကို

မန်းခမ်းကို ကအဝ်ႏဒါႏ လိုꩻမျိုꩻပေႏဖုံႏနဝ်ꩻ ကဲန်းအာအာ လိတ်အဝ်ႏဒျာႏ ပငါပရာꩻလဲ့ ကွပ်အုံသော့ꩻမန်းခမ်း၊ အဝ်ႏသော့ꩻမန်းခမ်းကိုတဲင် မန်းလိတ်ယို သွဉ်တဝ်းတလꩻတဝ်း၊ အဝ်ႏသွဉ်ဗာႏဒျာႏ စွုမ်ႏမျိုꩻမျိုꩻ၊ စွုမ်ႏဖြာꩻဖြာꩻသွူ။ မန်းလိုꩻမျိုꩻဒျာႏလဲ့နဝ်ꩻ၊ ခမ်းရင်ꩻသားလိုꩻမျိုꩻပေႏဖုံႏလဲ့နဝ်ꩻ အဝ်ႏသွဉ်လွ၊ အဝ်ႏသွဉ်ဗာႏ မန်းလိတ်ပငါပရာꩻလဲ့ ဒါႏဒါႏလဲပ်လဲပ်၊ တဲပ်တဲပ်တော်တော် ကအီႏဒါႏမွေးမန်းလိတ်နဝ်ꩻ ခြေားတန်ဒျာႏသွူ။ တဲႏစွဉ်ႏသူငယ်တန်ꩻ ဗꩻထင်ႏတက္ကသိုလ်ႏအမျိုꩻမျိုꩻ အဝ်ႏသွဉ်၊ အဝ်ႏတဲမ်းမန်းလိတ်၊ အဝ်ႏဒေါ့ꩻမန်းငဝ်းဖုံႏလဲ့ ကတဒါႏလဲပ်တဝ်း၊ ကတဒါႏတဲပ်တဝ်း မန်းလိတ်နဝ်ꩻ ကွပ်ပွိုးစွဉ်ႏ မန်းလိတ်ယို အယပ်ꩻငါႏ၊ အသျုတ်ငါႏတွော့ꩻ ဒါႏလဲပ်နွောင်ꩻကြွို့ꩻတဝ်းဒျာႏသွူ။

မန်းလိတ်ယို ယပ်ꩻနုဲင်းမုဲင်ꩻ၊ သျုတ်နုဲင်းမုဲင်ꩻကရိုꩻယို မီႏခြုဲင်းနယ်၊ အွောင်နယ်ဗာႏနဝ်ꩻ- ပဉ္စမတန်ꩻတာႏ ကပျဌာန်းဒါႏ မြန်မာသဒ္ဒါ အတွဲ(၁)၊ အခန်ꩻ(၁)ကိုနဝ်ꩻ မန်းသရယို အဝ်ႏတဲမ်းနယ်(၂)မျိုꩻသွူ။ တမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"အခြေခံသရ"၊ ထဲင်းတမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"သင်ရိုးသရ"နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ အခြေခံသရ(၁၁)ဖြုံႏနဝ်ꩻ "အ အာ၊ ဣ ဤ၊ ဥ ဦ၊ ဧ အဲ၊ ဩ ဪ၊ အို"အဝ်ႏနုဲင်းယိုသွူ။ ၂၀၀၈-၂၀၀၉ ပညသင်နှစ်တာႏ ကတွဲႏနျꩻပျဌာန်းဒါႏ သူငယ်တန်ꩻ မြန်မာစာကိုနဝ်ꩻ မန်းသရယို တဲမ်းနယ်လွေꩻ သင်ရိုးသရ(၁၁)ဖြုံႏ နုဲင်းကီယိုအတွိုင်ꩻသွူ။ ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏ မန်းသရ(၂)မျိုꩻယို မီႏဝွေႏဖန်ႏဗာႏနဝ်ꩻ- ပဉ္စမတန်ꩻ မြန်မာသဒ္ဒါကို ကအွဉ်ႏဗာႏ သရ(၂)မျိုꩻအကျောင်ꩻအခရာႏအလုဲင်းနဝ်ꩻ တတဲမ်းနယ်တဝ်း၊ တသျင်ꩻနယ်တဝ်းတဲင် သေဗာႏတဝ်းသွူ။ သရ(၂)မျိုꩻအကိုကပါဒါႏ "ဩ"သရနဝ်ꩻ ထွားနုဲင်းပါဠိသရ သေနာႏဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ ပါဠိသရလဲ့ တပါတဝ်း၊ မန်းဘာႏသာႏကိုလဲ့ အသုံꩻတအဲဉ်ထဝ်း ကတဲမ်းဒါႏ "ဪ"သရနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ သေနာႏတဝ်းအခရာႏသွူ။ "ဩ ဪ"သရ(၂)ဖြုံႏယို မီႏတဲမ်းမဲဉ်ႏမဲဉ်ႏ နုဲင်းပအိုဝ်ႏသရနဝ်ꩻ "အော၊ အော်"တဲမ်းဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ၊ သရယို(၂)ဖြုံႏနဝ်ꩻ မဲဉ်ႏမဲဉ်ႏနဝ်ꩻ အငဝ်းထန်ႏဗွိုန်လဲဉ်းလွဝင်ꩻလဲ့ "အော"ယို အွဉ်ႏထန်ႏအငဝ်း"အော"တွော့ꩻ ကအွဉ်ႏဗာႏ သရ(၂)ဖြုံႏ "အော၊ အော်"နုဲင်းယိုနဝ်ꩻ သေန်ႏလျောႏမုꩻ တအဲဉ်ထဝ်းသွူ။

သင်ရိုးသရကိုကပါဒါႏ "အံ"သရယိုလဲ့ အသရမုဲင်ကီ(သေးသေးတင်)ဒျာႏတဲင် အွဉ်ႏထွော့ခေါ်ခေါ် သရတဖြုံႏအနေႏနဝ်ꩻ သေန်ႏလျောႏမုꩻ အဲဉ်ထဝ်းနေနေသွူ။ "အား"သရယိုလဲ့ "အာ"သရ မုဲင်နီဖြုံႏ (ဝစ္စနှစ်လုံးပေါက်)အားဒျာႏတွော့ꩻ အွဉ်ႏထွော့ခေါ်ခေါ် သရတဖြုံႏအနေႏနဝ်ꩻ သေန်ႏလျောႏမုꩻ အဲဉ်ထဝ်းနေနေသွူ။ မဲဉ်ႏမဲဉ်ႏနဝ်ꩻ မန်းသရယို အဝ်ႏလိုႏ "အ အာ၊ ဣ ဤ၊ ဥ ဦ၊ ဧ အဲ၊ ဩ၊ အို"အဖြုံႏတဆီနုဲင်းယိုလွုမ်ꩻသွူ။ ပဉ္စမတန်ꩻ မြန်မာသဒ္ဒါကိုကပါဒါႏ သရ(၂)မျိုꩻယို မီႏကြွန်ꩻလွဝင်ꩻနဝ်ꩻ မန်းသရယို ထွာစွဉ်ႏ(၁၃)ဖြုံႏသွူ။ ကတဲမ်းနယ်ဒါႏ လိုႏထွိုက်လိုႏသင်ꩻ သရဖြုံႏဆီကီနဝ်ꩻအကို မီႏသော့ꩻထဲင်း"အုဲင်"တဖြုံႏနဝ်ꩻ ထွာလွေꩻစွဉ်ႏ ပအိုဝ်ႏသရအစဲစ်အမန်ႏသွူ။ ယိုခါ ပအိုဝ်ႏသရ ကထွာ(၁၆)ဖြုံႏနဝ်ꩻ သော့ꩻမုဲင်လ၊ အွဉ်ႏထွာရဿသရတွော့ꩻ ပအိုဝ်ႏသရ ထွာထိုꩻဗာႏ(၁၆)ဖြုံႏနုဲင်းနဝ်ꩻဒျာႏသွူ၊ ယို(၅)ဖြုံႏ သော့ꩻမုဲင်လတွော့ꩻ မီႏတအွဉ်ႏထွာတဝ်း ရဿသရနဝ်ꩻ ပအိုဝ်ႏသရယို အဝ်ႏ(၁၁)ဖြုံႏ "အ အာ၊ အိ အီ၊ အု အူ၊ အေ၊ အဲ၊ အုဲင်၊ အော၊ အို"နုဲင်းယိုလွုမ်ꩻသွူ။ ယိုဖုံႏနဝ်ꩻ တဲမ်းနယ်ဗာႏ မန်း၊ ပအိုဝ်ႏသရအကျောင်ꩻခရာႏသွူ။ လိုꩻမျိုꩻလင်၊ ဘာႏသာႏလင်လိတ်နဝ်ꩻ ခွန်ကုဝေ တဒါႏတဝ်းတဲင် တစင်းဝွေႏဖန်ႏတဝ်း၊ ပါဠိ၊ မန်း၊ ပအိုဝ်ႏလိတ်အက္ခရာႏယိုနဝ်ꩻ သရ၊ ဗီး အဝ်ႏနီမျိုꩻတဲင် ယိုနဝ်ꩻ အီႏတဲမ်းခြုဲင်းလွေꩻပါယင်း ဗိးအကျောင်ꩻခရာႏသွူ။

ပါဠိ၊ မန်း၊ ပအိုဝ်ႏဗီးနဝ်ꩻ ပါဠိဗီးအတွိုင်ꩻ အဝ်ႏ(၃၃)ဖြုံႏသွူ။ ဗီး(၃၃)ဖြုံႏအကို အဆုဲင်ꩻသွတ်ꩻတဖြုံႏ "အံ"ယို ကဟဲ့ꩻဗာႏဗီးနဝ်ꩻ "အ"မွေးတဝ်း၊ မုဲင်ကီ"-ံ"ဒျာႏသွူ၊ ပအိုႏဟဲ့ꩻမုဲင်ကီ၊ မန်းဟဲ့ꩻသေးသေးတင်၊ ပါဠိဟဲ့ꩻ နိဂ္ဂဟိတ်ယို မန်း၊ ပအိုႏအနေႏနဝ်ꩻ သွင်ꩻသော့ꩻဗီးခရာႏ တလိုႏတဝ်း၊ မန်းနဝ်ꩻ "အ"လဲ့ အသရဒျာႏ၊ သေးသေးတင်လဲ့ သေးသေးတင်ဒျာႏ၊ မာꩻထူꩻချာꩻအီ "အ"သရငဝ်း အမုဲင်တမျိုꩻဒျာႏ၊ ပအိုႏလဲ့နုဲင်းနဝ်ꩻဒျာႏနေနေ၊ "အ"လဲ့"အ"သရဒျာႏ၊ မုဲင်ကီလဲ့ မုဲင်ကီမာꩻထူꩻချာꩻအီ "အ"သရငဝ်း အမုဲင်တမျိုꩻဒျာႏနေနေတဲင် သွင်ꩻသော့ꩻဗီးစာႏရင်ꩻကို တလိုႏတဝ်းသွူ။ ကွဲႏတွော့ꩻ သူငယ်တန်ꩻ မြန်မာဖတ်စာကိုလဲ့နဝ်ꩻ၊ ပဉ္စမတန်ꩻ မြန်မာသဒ္ဒါကိုလဲ့နဝ်ꩻ မန်းဗီးအဆုဲင်ꩻသွတ်ꩻတဖြုံႏနဝ်ꩻ "အံ"တမွေးတဝ်း၊ အဝ်ႏဒျာႏနုဲင်းအ နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ "အ"နဝ်ꩻ သရကို အဝ်ႏပါလဲဉ်းတဲင် ဗီးကို မဉ်ႏသော့ꩻပါထဲင်းအနဝ်ꩻ မန်းလိတ်ယို ယိန်းမာႏမာႏ ရိုꩻဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ မန်းတွမ်ႏပါဠိ၊ ပါဠိတွမ်ႏပအိုႏယိုနဝ်ꩻ ကင်ꩻဝင်ꩻတလꩻတဝ်း၊ ပွိုင်းဝွို့တဝ်း ဆဲင်ႏတဝ်း တလꩻတဝ်းတဲင် စူꩻလွဉ်ꩻပါဠိဗီးတွော့ꩻ မန်းဗီး၊ ပအိုႏဗီးယိုလဲ့ အဝ်ႏနုဲင်းနုဲင်း၊ အွဉ်ႏနုဲင်းနုဲင်း(၃၃)ဖြုံႏနုဲင်းနဝ်ꩻဒျာႏသွူ။ နဝ်ꩻလွုမ်ꩻတကာႏတဝ်း မန်း၊ ပအိုႏ ကအွဉ်ႏထန်ႏဒါႏ ဗီးငဝ်းယိုခါနဝ်ꩻ ဗီး(၃၃)ဖြုံႏယို တဖြုံႏတွမ်ႏတဖြုံႏ အငဝ်းဖေႏကထန်ႏဗွိုန်ပုဲင်ႏလွဝင်ꩻနဝ်ꩻ အွဉ်ႏထန်ႏတဒါႏတဝ်းနဝ်ꩻမꩻ ဗီး(၂)ဖြုံႏ အငဝ်းထန်ႏဗွိုန်လွဝင်ꩻ၊ ဗီး(၃)ဖြုံႏ အငဝ်းထန်ႏဗွိုန်လွဝင်ꩻ ထွာဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ၊ မန်း၊ ပအိုႏ ကအွဉ်ႏဗာႏ ဗီး(၃၃)ဖြုံႏနဝ်ꩻ တွက်ဒျာႏ တဲမ်းအီပါဠိငဝ်းတာႏဒျာႏသွူ။ မန်း၊ ပအိုႏယိုနဝ်ꩻ ဗီး(၃၃)ဖြုံႏယို ကွပ်အွဉ်ႏထန်ႏအငဝ်း တဒါႏလို့တဝ်းနဝ်ꩻမꩻ ဗီး(၂)ဖြုံႏ၊ (၃)ဖြုံႏ အငဝ်းထန်ႏဗွိုန်ထိုꩻလွဝင်ꩻ၊ မန်းလဲ့ ထွာထိုꩻ ကကြီး၊ ဂငယ်၊ စလုံး၊ ဇကွဲ၊ ဈမျဉ်းဆွဲ-စတဲင်နုဲင်းနဝ်ꩻ၊ ပအိုႏလဲ့ ထွာထိုꩻ က-ရီး၊ ဂ-ဆုဲင်ꩻ၊ ခ-ရီး၊ ဃ-ဆုဲင်ꩻ၊ စ-ရီး၊ ဇ-ဆုဲင်ꩻ-စတဲင်နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။

ပအိုႏဗီးမဉ်ꩻအကို အငဝ်းဗွိုန်ဝင်ꩻ ဗီး(၂)ဖြုံႏယို ကဟဲ့ꩻဒါႏ အရီးအဆုဲင်ꩻနဝ်ꩻ မွေးမဲဉ်ႏလဲဉ်းဒျာႏလဲ့ ထ(၄)ဖြုံႏနဝ်ꩻအတာႏ အဝ်ႏ(၂)ဖြုံႏတဲင် ကဟဲ့ꩻဒါႏ "ဌ-ရီး၊ ဎ ထာႏဝ၊ ထ-ဆုဲင်ꩻ၊ ဓ-ဆုဲင်ꩻသွတ်ꩻ"နုဲင်းနဝ်ꩻနဝ်ꩻ ရမွော့တသေန်ႏငါႏတဝ်းသွူ။ မီႏနုဲင်းခွန်ကုဝေနဝ်ꩻ ထယို အွဉ်ႏ(၃)ဖြုံႏငါ၊ ဌ-ရီး၊ ထ-ထာႏဝ၊ ဓ-ဆုဲင်ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻ၊ ဎ-နဝ်ꩻ သွင်ꩻညီꩻလုဲင်ႏ ဒ-စာႏရင်ꩻကိုတွော့ꩻ ဍ-ရီး၊ ဎ-ထာႏဝ၊ ဒ-ဆုဲင်ꩻ ဖန်ဟဲ့ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻနဝ်ꩻ အလွိုးသေန်ႏလျောႏမုꩻ ပေါင်းအဝ်ႏသွူ။ မန်းကဖန်ဒါႏ ဗီးမဉ်ꩻနဝ်ꩻ ဃ-နဝ်ꩻ ဃ-ကြီးတဲင် ခ-ယိုနဝ်ꩻ မီႏဟဲ့ꩻဒျာႏ ခ-ငယ်နဝ်ꩻမꩻ သေန်ႏ၊ နဝ်ꩻမွေးတဝ်းတွော့ꩻ ခ-ယို ကဟဲ့ꩻတေား ခ-ခွေးနဝ်ꩻ သေန်ႏလျောႏမုꩻ အဲဉ်ထဝ်းသွူ။ နဝ်ꩻလွုမ်ꩻတကာႏတဝ်း ဗ-ဖဲ့ꩻကီတအျုတ်ꩻတွော့ꩻ ကဟဲ့ꩻ ဗ-ထက်ခြိုက်နဝ်ꩻ မွေးဒျာႏလဲ့ ဓ-ဖဲ့ꩻလ တ-တအျုတ်ꩻတဝ်းတွော့ꩻ ကဟဲ့ꩻ ဓ-အောက်ခြိုက်နဝ်ꩻ သေန်ႏလျောႏမုꩻ အဲဉ်ထဝ်းနေနေသွူ။ နဝ်ꩻလွုမ်ꩻတကာႏတဝ်း ဠ-နဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ-ဠကြီးလဲ့ တွိုႏ လ-နဝ်ꩻ တဟဲ့ꩻတဝ်း လ-ငယ်တွော့ꩻ ဟဲ့ꩻဗော့ꩻ လ-ရိုꩻရိုꩻနဝ်ꩻလဲ့ သေန်ႏလျောႏမုꩻ အဲဉ်ထဝ်းနေနေသွူ။ ယိုဖုံႏနဝ်ꩻ မန်းဗီး၊ ပအိုႏဗီး အကျောင်ꩻခရာႏသွူ။ မန်းလိတ်ယို ခွန်ကုဝေကရိုꩻဗာႏ သွဉ်ယပ်ꩻ သျုတ်ငါႏနဝ်ꩻ အသျုတ်၊ အယပ်ꩻနုဲင်းဆလဖုံႏယိုအတွိုင်ꩻသွူ။ မန်းလိတ်နဝ်ꩻ ယပက်လက်၊ ရကောက် အငဝ်းဗွိုန်ဝင်ꩻ၊ ယနီဖြုံႏယို သံးသုံꩻလို့ဒျာႏတဲင် မန်းငဝ်းအငွါမုဲင်ꩻ သုံꩻယအဖြုံႏမုဲင်ꩻကရိုꩻယိုနဝ်ꩻ ခွယ်ꩻချာꩻဗာႏ၊ မတ်တောင်ꩻဗာႏ ယပ်ꩻပိုႏထိုꩻသွူ။ နဝ်ꩻလွုမ်ꩻတကာႏတဝ်း မန်းငဝ်းနဝ်ꩻ ယပယ်၊ ရဗဲဉ် နီမျိုꩻယို အငဝ်းထန်ႏဗွိုန်လွဝင်ꩻတဲင် ငဝ်းအငွါမုဲင်ꩻ သုံအဖြုံႏမုဲင်ꩻကရိုꩻယိုလဲ့ မတ်တောင်ꩻဗာႏယပ်ꩻနေနေသွူ။ နဝ်ꩻလွုမ်ꩻတကာႏတဝ်း မန်းလိတ်ညာꩻညာꩻတဖြုံႏနဝ်ꩻ သုံꩻပါတွမ်ႏဟထိုးတဲင် ဟထိုးပါတပါတဝ်း ခွယ်ꩻချာꩻမတ်တောင်ꩻဗာႏယပ်ꩻနေနေသွူ။ နဝ်ꩻလွုမ်ꩻတကာႏတဝ်း မန်းလိတ်ယို တွိုႏအသွတ်ꩻခန်ꩻကိုနဝ်ꩻ သရငဝ်း၊ အသွတ်ꩻငဝ်းဖုံႏယို တအွဉ်ႏထန်ႏမဲဉ်ႏတဝ်း ကဲဉ်းအာအာ၊ မဲဉ်အွဉ်ႏထန်ႏနုဲင်းမုဲင်ꩻတဲ့ အွဉ်ႏထန်ႏဒျာႏတွော့ꩻ သွဉ်ယပ်ꩻ၊ မတ်တောင်ꩻယပ်ꩻထိုꩻသွူ။ ဥပမာႏ- "အ"သရယို မီႏတွယ်ꩻတွမ်ႏ က-သွတ်ꩻ၊ င်-သွတ်ꩻနဝ်ꩻ "အ"သရငဝ်း တထန်ႏတဝ်း၊ က်-သွတ်ꩻနဝ်ꩻ ထန်ႏဒျာႏ"အဲ"သရငဝ်း၊ င်-သွတ်ꩻနဝ်ꩻ ထန်ႏဒျာႏ "အိ"သရငဝ်း၊ က်-သွတ်ꩻ င်-သွတ်ꩻငဝ်းလဲ့ တထန်ႏတဝ်း၊ ထန်ႏတေားဒျာႏ တ်-သွတ်ꩻ န်-သွတ်ꩻငဝ်းသွူ။ "အ"သရ စ်-သွတ်ꩻ၊ ဉ်-သွတ်ꩻနဝ်ꩻ "အ"သရငဝ်း တထန်ႏတဝ်း၊ ထန်ႏတေားဒျာႏ"အိ"သရငဝ်းသွူ။ "အ"သရ တ်-သွတ်ꩻ န်-သွတ်ꩻနဝ်ꩻ သရငဝ်း၊ အသွတ်ꩻငဝ်းထန်ႏမဲန်ႏလဲ့ ထွိုင်ႏတွိုႏ ပ်-သွတ်ꩻ မ်-သွတ်ꩻနဝ်ꩻ ပ်-သွတ်ꩻ မ်-သွတ်ꩻငဝ်း တထန်ႏတဝ်း၊ တအွဉ်ႏဆိပ်တဝ်းဖြောင်းတွော့ꩻ ထန်ႏဗွိုန်ယင်းဒျာႏ တ်-န်သွတ်ꩻနေနေသွူ။ နဝ်ꩻလွုမ်ꩻတကာႏတဝ်း မန်းလိတ်ယို ကယပ်ꩻဗာႏနဝ်ꩻ လိတ်မွူးကို တပါတဝ်း၊ လိတ်ဖြုံႏတွယ်ꩻအဲဉ်ထဝ်း "၏၊ ၌၊ ၍၊ ၎င်း"စတဲင် လိတ်ဖြုံႏလဲ့ အဝ်ႏသုံꩻတဲင် ယပ်ꩻပိုႏ သျုတ်ပိုႏထိုꩻနေနေသွူ။

နဝ်ꩻလွုမ်ꩻတကာႏတဝ်း တ-ဗီးယိုနဝ်ꩻ ကဲဉ်းအာအာနဝ်ꩻ အွဉ်ႏထန်ႏတငဝ်းတွိုင်ꩻတွိုင်ꩻလဲ့ ယထွောင်းထွောင်းနဝ်ꩻ အွဉ်ႏထန်ႏထိုꩻ ဒ-ငဝ်းတွော့ꩻ ယပ်ꩻပိုႏ၊ သျုတ်ပိုႏထိုꩻနေနေသွူ။ ဥပမာႏ-"ကျွန်တော်တို့"နဝ်ꩻ အွဉ်ႏထန်ႏတေား "ကျွန်တော်ဒို့"၊ "တို့တွင်"နဝ်ꩻ အွဉ်ႏထန်ႏထိုꩻ "ဒို့တွင်/ဒွင်"စတဲင်နုဲင်းနဝ်ꩻဖုံႏသွူ။ မီႏဒေါ့ꩻဒွေါင်ႏဒွေါင်ႏ၊ ဒေါ့ꩻအဲန်ႏအဲန်ႏနဝ်ꩻ မန်းလိတ်ယို အွဉ်ႏထွော့ခါꩻ၊ ဖန်ခါꩻသွူ သရငဝ်း၊ ဗီးငဝ်းလဲ့ တွိုႏအသွတ်ꩻခန်ꩻကိုနဝ်ꩻ သရငဝ်း၊ ဗီးငဝ်း၊ အသွတ်ꩻငဝ်းယို အမဲန်အွဉ်ႏထန်ႏနုဲင်းမုဲင်ꩻလဲ့ အွဉ်ႏထန်ႏဒျာႏတွော့ꩻ စီꩻကန်ꩻတအဲန်ထဝ်း၊ မူတအဲန်ထဝ်းနဝ်ꩻမꩻ မန်းလိတ်ယို သွဉ်ယပ်ꩻ၊ ဟော်ꩻယပ်ꩻထိုꩻသွူ။ နီပအိုႏလိတ် ထီသိမ်ႏယိုခါနဝ်ꩻ အွဉ်ႏထန်ႏနုဲင်းမန်းလိတ်ယဟန်ႏ၊ အွဉ်ႏထန်ႏဗွိုန်တဝ်းယဟန်ႏတဲင် ထွာဒျာႏလိတ်မွူးမူတအဲန်ထဝ်းနေနေ၊ ထွာထိုꩻဒျာႏ လိတ်မွူးကပျား ရိုꩻဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ ကွပ်နဝ်ꩻမꩻ နီပအိုႏလိတ်ယို စွုမ်ႏလဲ့ ဖေႏကစွုမ်ႏ၊ မဲန်ႏလဲ့ဖေႏကမဲန်ႏ၊ သွဉ်လဲ့ဖေႏကယိုꩻနဝ်ꩻ တဲႏအထျꩻ ဗꩻအနာ သရငဝ်း၊ ဗီးငဝ်း၊ အသွတ်ꩻငဝ်းဖုံႏယို အဝ်ႏလိုႏအွဉ်ႏထန်ႏမဲန်ႏလို့လို့သွူ။ နီပအိုဝ်ႏလိတ်ယို ဖျင်တဝ်း၊ ထဲမ်တဝ်းတလꩻတဝ်း၊ တနီꩻခါနဝ်ꩻ ဖျင်ထဲမ်ဗာႏဒျာႏအမန်ႏ ကရိုꩻနဝ်ꩻယို ကတမဲန်ထဲမ်တဝ်းသားနဝ်ꩻ အဝ်ႏလိုႏသေနာႏသွူ။[]

  1. ခွန်ကုဝေ-မုဲင်းကောင်၊ ဟေႏမာန်ႏစူခူꩻ အမုဲင်-၈