ယူနီသဲတ်
 | |
| အမိဉ်ꩻဒွေါင်ႏ | ယူနီသဲတ် UNICEF |
|---|---|
| အစွိုးအမျိုꩻ | ရွဉ်တောင်ႏတာႏ |
| တရာꩻဝင်ႏအခေႏနေႏ | Active၊ ၁၁ ဒီသဲဥ်ဗာ ၁၉၄၆ (as United Nations International Children's Emergency Fund) |
| ဌာႏနချုတ် | ဝေင်ꩻနျူးယောက်, နျူးယောက်ခမ်းနယ်ႏ, အမေႏရိကန်ႏ. |
အတန်အကယ်ႏ | en:Catherine M. Russell |
မိခင်အစွိုꩻဗူႏ | en:United Nations General Assembly en:United Nations Economic and Social Council |
| ဝဲက်သုဲက် | www.unicef.org |
ယူနီသဲတ် (အိန်းကလေတ်: UNICEF) ယို အမိဉ်ꩻဇာႏတိနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ ကုလသမဂ္ဂ အခမ်းခမ်းဆဲင်ႏရာꩻ လိုꩻပေႏဖုံႏ အရေꩻတွိုႏရွဉ်တောင်ႏတာႏအစွိုꩻ (United Nations International Children's Emergency Fund) နုဲင်းနဝ်ꩻလဲ့ ယိုခါနဝ်ꩻ တရာꩻဝင်ႏ အဝ်ႏဟဲ့ꩻဖန်လဲဉ်း ကုလသမဂ္ဂ အခမ်းခမ်းဆဲင်ႏရာꩻ လိုꩻပေႏဖုံႏ ရွဉ်တောင်ႏတာႏအစွိုꩻ (United Nations Children's Fund) နဝ်ꩻသွူ။ ထွာဒျာႏ ကုလသမဂ္ဂ အေစဉ်သီအစွိုꩻဖြယ်တဗာႏနေနေတဲင် ယံကဖေႏနွောင်ꩻ တမ္ဘာႏလွုမ်းကို ကအဝ်ႏဒါႏ လိုꩻပေႏသီးအတာႏ လိုꩻအချင်ꩻချင်ꩻ စာႏနာႏငဲ့ထွား(လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှု) တောမ်ႏ လွိုင်ႏကွုန်ꩻထင်ႏထိုရေꩻဆဲင်ႏရာꩻ အကူႏညီႏဖုံႏဒျာႏသွူ။[၁][၂] ယူနီသဲတ်နဝ်ꩻ အဝ်ႏကုလသမဂ္ဂအစွိုꩻတန် တယ်ႏထောင်ႏခါꩻဒျာႏ ၁၉၄၆ ဗာႏ ဒီသဉ်ဗာ ၁၁ နီꩻ ဝေင်ꩻနျူးယောက်ကိုတဲင် တယ်ႏထောင်ႏစ ယူနီသဲတ်အစွိုꩻယို ရေႏမိုးချက်နဝ်ꩻ ဒုတိယကမ္ဘာႏစဲ့ꩻကို ကကုဲင်ပြင်ꩻထိုꩻမွေးဒါႏ ခမ်းထီဖုံႏအကို လိုꩻပေႏတောမ်ႏအမွိုးဗွေႏသီးတာႏ တလဲင်ႏချင်ꩻ အမွိုင်တဗာႏ ယံကစွဲးကမ်းဖေႏနွောင်ꩻ အရေꩻတွိုႏ အအံႏအအွꩻတောမ်ႏ ခြွိုင်ႏသန်ꩻရေꩻအစွဲးအကမ်းဖုံႏ ဒျာႏသွူ။[၃]
ယူနီသဲတ်နဝ်ꩻ ကမ္ဘာႏလောင်း ထွာအစွစ်ꩻအာသွတ်ꩻတောမ်ႏ လိုꩻမုꩻလိုမ်းကိုမ်ႏရေꩻ(လူမှုဖူလုံရေး)ဆဲင်ႏရာꩻ အစွိုꩻဖုံႏအကို ခံႏဗာႏအသိအမတ်ပျု အစွိုꩻတစွိုꩻဒျာႏတဲင် အဝ်ႏလွေꩻ ခမ်းတောမ်ႏ ဟံႏနယ်ႏ(territories) ၁၉၂ ဖြုံႏကိုသွူ။[၄] ယိုခါ ယူနီသဲတ် ကအဝ်ႏခွုမ်မာꩻလွေꩻဒါႏ ထာꩻမာꩻတန်ဖုံႏနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ ဆဲ့ꩻထိုးဖေႏ တသီႏကာႏကွယ်ႏတောမ်ႏ ရဲးကမ်းဖေႏရောႏဂါႏထာꩻဆာ၊ စီႏမံႏခွုမ်မာꩻဖေႏ အေက်အုဲင်ဝီ(HIV) ကအဝ်ႏဒါႏ လိုꩻပေႏတောမ်ႏအမွိုးဗွေႏသီးတာႏ ကုꩻလိုမ်ꩻလာꩻရေꩻဖုံႏ၊ ဒင်ႏထိုဖေႏ လိုꩻပေႏဖဝတောမ်ႏ အမွိုးဗွေႏသီး အဟာႏရဖုံႏ၊ ဒင်ႏထိုဖေႏ နမ်းကြောင်းစင်ရေꩻဖုံႏ၊ ဒင်ႏထိုဖေႏ ပညာႏရေꩻဖုံႏတောမ်ႏ ဖေꩻအန်ႏတရာယ်ႏ မိဉ်ႏမော့ꩻကျုံႏလွဉ်ဒါႏနဝ်ꩻ ယံကပြန်ႏချာနွောင်ꩻ အရေꩻတွိုႏ ကယ်ႏဆယ်ႏရေꩻ ထာꩻမာꩻဖုံႏ အဝ်ႏပါနဝ်ꩻသွူ။[၅] ယူနီသဲတ်နဝ်ꩻ ခံႏထူႏသွူ ကုလသမဂ္ဂ စီꩻပွာꩻရေꩻတောမ်ႏလိုꩻမုꩻရေꩻကောင်သီ ထိန်ꩻထွားမုꩻတဲင် အဝ်ႏခွုမ်မာꩻဗာႏ ထာꩻမာꩻတန်ဖုံႏသွူ။ ယူနီသဲတ်နဝ်ꩻ ကအဝ်ႏလိုႏဒါႏ အကူႏညီႏအစွဲးကမ်း လိုꩻပေႏဖုံႏအတာႏ လိုꩻမျိုꩻဘာႏသာႏတရွေꩻတဝ်း၊ ခမ်းမုဲင်ꩻတရိုꩻတဝ်း၊ ခမ်းထီရေꩻခံႏထူႏချက်တရွေꩻတဝ်း အဝ်ႏကူႏညီႏစွဲးကမ်းဖေႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ကဖေႏဗာႏ အကူႏညီႏအစွဲးကမ်း နုဲင်းနဝ်ꩻလဲ့ ဆဲင်ႏရာꩻခမ်းထီအစိုႏရသီး မေတ္တာႏရပ်ခံႏချက်အလꩻမꩻ စွဲးကမ်းဖေႏဗာႏဒျာႏသွူ။
၁၉၅၃ ဗာႏကို ယူနီသဲတ်နဝ်ꩻ ထွာလွဉ် ကုလသမဂ္ဂစနိစ် အကွို့ꩻအခဝ်အသေႏတဗာႏအနေႏတဲင် အစွိုꩻမိဉ်ꩻနဝ်ꩻတဲ့ အဝ်ႏမူလ ကုလသမဂ္ဂ အခမ်းခမ်းဆဲင်ႏရာꩻ လိုꩻပေႏဖုံႏ အရေꩻတွိုႏရွဉ်တောင်ႏတာႏအစွိုꩻ (United Nations International Children's Emergency Fund)ယို ပြောင်ꩻလုဲင်ႏမာꩻဒွေါင်ႏထိုꩻ ကုလသမဂ္ဂ အခမ်းခမ်းဆဲင်ႏရာꩻ လိုꩻပေႏဖုံႏ ရွဉ်တောင်ႏတာႏအစွိုꩻ(United Nations International Children's Fund) နုဲင်းနဝ်ꩻလဲ့ အမိဉ်ꩻအဝ်ႏတွင်ႏစွူစွူဒျာႏ အမိဉ်ꩻလီꩻ ပထမလိတ်ဖြုံႏအဒွေါင်ႏ ယူနီသဲတ်(UNICEF)နဝ်ꩻသွူ။[၆] ယူနီသဲတ် ရွဉ်တောင်ႏတာႏဘဏ္ဍာႏရေꩻနဝ်ꩻ အုံနောင်အာႏကွိုꩻလွေꩻဒျာႏ အစိုႏရတောမ်ႏ ပုဂ္ဂလိကသီး စေႏတနာႏအလွောက်ꩻ ကလူႏသော့ꩻဖေႏဒါႏ ရွဉ်လူႏသီးအလောင်းသွူ။ ၂၀၂၀ ဗာႏ စာႏရင်ꩻအလꩻ ယူနီသဲတ်ရွဉ်နွို့အဝ်ႏ ဒေါ်လာ ၇.၂ ဗီလီယံ ($7.2 billion) နဝ်ꩻသွူ။[၇]
အာႏကွိုꩻ[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]
- ↑ United Nations Children's Fund | United Nations System Chief Executives Board for Coordination။ 2019-11-10 ကို ဒင်ႏထွူလဲဉ်း မူရင်းမော်ကွန်း။ 2023-04-29 ကို ထွားစဲစ်ချာထွူလဲဉ်း။
- ↑ UNICEF | Definition, History, & Facts (in en)။
- ↑ Learning from experience: 1946–1979 (in en)။
- ↑ Where we work (in en)။
- ↑ Agility Under Pressure။ Insead (27 April 2017)။
- ↑ About UNICEF - FAQ။
- ↑ UNICEF Integrated Budget 2018-2021 (23 June 2017)။