ဟွာႏခေ့ꩻခင်ႏအကျိုꩻ

လိုꩻသီးယိုနဝ်ꩻ "အာရောဂျံ ပရမံ လာဘံ"ကရိုꩻဒါႏ ပါဠိဘာႏသာႏငဝ်းအလꩻ "အုံဟဝ်ခြွိုင်ႏသန်ꩻနဝ်ꩻ လာဘ်မျတ်တပါꩻ"သွူ။ နဝ်ꩻတွော့ꩻ ဖေႏကအုံဟဝ်ခြွိုင်ႏသန်ꩻနဝ်ꩻ နီအီႏအုံအဝ်ႏအံႏအွꩻလွေꩻဗာႏနုဲင်းမုဲင်ꩻ၊ နီအီႏကျင်ꩻသုံꩻလွောက်ꩻနာႏလွဉ်ꩻဗာႏနုဲင်းမုဲင်ꩻကရိုꩻယိုနဝ်ꩻ လိုꩻတသေကြွို့ꩻတဝ်းသွူ။ ကတသေကြွို့ꩻတဝ်းနဝ်ꩻ ကွပ်တမဲန်သေတဝ်းသွူ။ လိုꩻခမ်း လိုꩻဘဝ အရေꩻအမျိုꩻမျိုꩻအကို ပညာႏရေꩻ၊ စီꩻပွါꩻရေꩻ၊ ဘာႏသာႏရေꩻ၊ ခြွိုင်ႏသန်ꩻရေꩻ-စတဲင် အရေꩻနုဲင်းယိုဖုံႏနဝ်ꩻ လိုႏသေနာႏ၊ လိုႏဒါႏ၊ လိုႏလိန်ႏမာႏစွဉ်ႏလွဉ်းလွဉ်းသွူ။ ကွယ်ႏတွော့ꩻ ဖေႏကသေ၊ ဖေႏကဒါႏ၊ ဖေႏကလိန်ႏမာႏနဝ်ꩻ လိုꩻသီးတကျိုꩻစာꩻကြွို့ꩻတဝ်းသွူ။

လိုꩻယဟန်ႏနဝ်ꩻ တနီꩻထာꩻသေခိန်ႏ (၁၂)နားရီႏအကို အရေꩻတစွိုးစွိုး တမျိုꩻမျိုꩻလဲ့ တလꩻတဝ်းတွော့ꩻ လို့ခြေင်အခိန်ႏ၊ လို့ခြေင်ဗော့ꩻ ဒဲန်လွုမ်ꩻလဲ့အဝ်ႏသွူ။ တနီꩻတာႏ လိုꩻကတလꩻတဝ်း ထာꩻမုဲင်ꩻမုဲင်ꩻ၊ မွူးနီꩻနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ ပက္ခဒိန်ႏကိုနဝ်ꩻ ရိုꩻခန်းမွူးနီꩻဟဝ်၊ မွူးနီꩻထွန်ꩻတယဝ်း ဝွေꩻအတာႏနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ မွူးနီꩻတဟဝ်တဝ်း၊ ထွာဒျာႏ ပျဿဒါးမွူးနီꩻသွူ။ လိုꩻသီးနမ်းခန္ဓာႏယိုနဝ်ꩻ တွမ်ႏစက်တဖြုံႏနဝ်ꩻဗွိုန်ဝင်ꩻ၊ စက်သီးယိုနဝ်ꩻ စက်အမျိုꩻမုဲင်ꩻတယဝ်း၊ ဝွေꩻတာႏဝွန်ႏ ဝွေꩻထာꩻမာꩻယို ဝွေꩻဖေႏကမာꩻနွောင်ꩻနဝ်ꩻ အခြွိုင်းအမျိုꩻမျိုꩻ အခြွိုင်းပေႏ၊ အခြွိုင်းတန်၊ အခြွိုင်းတလောင်ꩻဖုံႏယို မီႏဟဝ်လို့မꩻ မာꩻနွောင်ꩻထာꩻမာꩻအတွိုင်ꩻ လိုꩻသီးယိုလဲ့ ကအဝ်ႏလွေꩻနွောင်ꩻသဲင်ꩻနွောင်ꩻ၊ အုံထွိုင်ႏအုံလင်ꩻနွောင်ꩻ၊ လိုပ်ꩻနွောင်ꩻမာꩻနွောင်ꩻနဝ်ꩻ နမ်းခန္ဓာႏတဗာႏလုမ်း တဲႏတဝီးနာ ဗꩻလင်ꩻခင်ႏယာꩻ အင်္ဂါႏလက္ခဏာႏ အခြွိုင်းကားကအဝ်ႏယို မီႏဟဝ်လို့မꩻသွူ။ လိုꩻသီးနမ်းခန္ဓာႏယို အခြွိုင်းဟဝ်လို့နေနေလွုမ်ꩻလဲ့ တမာꩻနွောင်ꩻတဝ်းဒွိုန်းထာꩻမာꩻ၊ ဖေႏကမာꩻနွောင်ꩻထာꩻမာꩻနဝ်ꩻ သော့ꩻဖေႏဗာႏဒွိုန်းအဆာႏ၊ အံႏဖေႏဗာႏဒွိုန်းအာဟာႏရဖုံႏ၊ အွꩻဖေႏဗာႏဒွိုန်းထီဖုံႏသွူ။ လိုꩻသီးယို နမ်းခန္ဓာႏ အာႏဖေႏကအဝ်ႏနဝ်ꩻ အာဟာႏရလွုမ်ꩻ၊ ထီလွုမ်ꩻ တလိုမ်းကိုမ်ႏတဝ်း၊ အံႏဖေႏပါဒွိုန်း တသီႏအာႏဖုံႏသွူ။ တသီႏအာႏကရိုꩻဒါႏ ငဝ်းယိုနဝ်ꩻလဲ့ ငဝ်းသာႏမညဒျာႏတဲင် ဝိသေသအနေႏ ပဉ်စွိုးပဉ်မွိုꩻနဝ်ꩻ ဆွတ်ꩻအာႏ၊ တသာႏဖြွီꩻအာႏ၊ ကနောက်ꩻအာႏ အဝ်ႏယင်းအစွိုးစွိုးသွူ။ နဝ်ꩻတွော့ꩻ ဖေႏကထွာအာႏအဝ်ႏ၊ အာႏတလာလိုꩻတဖြာꩻ၊ ဖေႏကထွာလိုꩻခြွိုင်ႏသန်ꩻရေꩻဟဝ်တဖြာꩻနဝ်ꩻ ခွိုင်းကားတဲင် ကလိုႏအပ်ဒါႏ အာႏအမျိုꩻမျိုꩻဖုံႏယို မီႏဗွေစွုမ်ႏမꩻသွူ။ အခြွိုင်းအမျိုꩻမျိုꩻဖုံႏယို မီႏဗွေစွုမ်ႏမꩻသွူ။ အခြွိုင်းတမျိုꩻမျိုꩻလဲ့ မီႏတဟဝ်တဝ်း၊ ကလိုႏအပ်ဒါႏ အာႏအမျိုꩻမျိုꩻဖုံႏယို မီႏတဗွေစွုမ်ႏတဝ်းနဝ်ꩻ ထွာလဲန်းလိုꩻ တခြွိုင်ႏသန်ꩻတဝ်းသွူ။ လိုꩻသီးယို ဖေႏကထွာလိုꩻခြွိုင်ႏသန်ꩻတဖြာꩻနဝ်ꩻ အခြွိုင်းဟဝ်လို့နေးလွုမ်ꩻ၊ အာႏအမျိုꩻမျိုꩻဗွေစွုမ်ႏနေးလွုမ်ꩻ သံးတလꩻဖျင်တဝ်း၊ နမ်းခန္ဓာႏကို ကတလိုႏတဝ်း ဓာတ်ကုဲင်ဓာတ်လွို၊ တအွိုကုဲင်အလွီးကုဲင်ဖုံႏယို ဖေႏကထန်ႏထိုꩻနဝ်ꩻလဲ့ ပျုပျင်ႏဗာႏသွူ၊ ပျုပျင်ႏကရိုꩻနဝ်ꩻ အေႏဗာႏ၊ ဆီႏဗာႏ၊ အွဉ်ႏထန်ႏဗာႏတသိုꩻ၊ အွဉ်ႏထန်ႏဗာႏတလီꩻ၊ ဒွူကြောင်းဗာႏတခြီႏဖုံႏသွူ။

နဝ်ꩻတွော့ꩻ ရွမ်ဖြုဲင်ꩻယိုနဝ်ꩻ လို့အငိုꩻ လို့တသီႏတမွေးတဝ်း၊ ခမ်ႏလို့အခိန်ႏတဆူးတဆင်ႏတဲင် ကထေထန်ႏ ကအွဉ်ႏထန်ႏအီနွောင်ꩻဒါႏ အတအွိုကုဲင်နယ်ꩻယို မဲန်တဲမ်းနယ်၊ မဲန်ဒေါ့ꩻနယ်ငါႏသွူ။ အနယ်ꩻကရိုꩻနဝ်ꩻ အလင်တမွေးတဝ်း၊ ဟွာႏခေ့ꩻခင်ႏအနယ်ꩻလွုမ်ꩻသွူ။ မွူးဟာခိုႏ ပေါႏအီႏဗေင်ႏလဲ့ မာꩻစဝ်ႏထွူ နီကအဝ်ႏယမ်းဒါႏ အွတ်ꩻ(အင်္ဂတေ)၊ လုံးပျာꩻ၊ ပဲန်ဒါနဝ်ꩻတွော့ꩻ တွမ်ႏခင်ႏယာꩻခြူချာခြူငါထွူတဲင် အလွီးတအွိုလျား ဖေႏကထန်ႏလင်ꩻအွဉ်အွဉ် အွိုးခင်ႏယာꩻသွူ။ နဝ်ꩻထွူမꩻ မာꩻစဝ်ႏလုဲင်ႏခင်ႏခိုႏ (ခင်ႏမဲ့မာꩻကီနဝ်ꩻ အွဉ်ႏကုဲင်ဒွိုန်း)၊ ပေါႏခင်ႏခိုႏစဝ်ႏသွူလဲ့ ခင်ႏတပင်တွမ်ႏတပင် ပွစ်ချာငါဖေႏတဝင်ꩻ ခင်ႏခိုႏနဝ်ꩻသွူ။ ညစက္ကန်းသိုမ်ဆီရပ်ထွူနဝ်ꩻ မာꩻစဝ်ႏ(ထောက်ꩻစဝ်ႏ)လုဲင်ႏ ခင်ႏမဲ့နီပင်၊ ထောက်ꩻစဝ်ႏထွူနဝ်ꩻ ပွစ်ချာငါဖေႏတဝင်ꩻ၊ ထွူမꩻ ထောက်ꩻခင်ႏလောင်ꩻဖုံႏ၊ မာꩻစဝ်ႏထွူနဝ်ꩻ တပင်တွမ်ႏတပင် ပွစ်ဖေႏယင်းနေနေ၊ ထွူမꩻ ထောက်ꩻကီႏလေင်း၊ ထောက်ꩻထွူကီႏလေင်း ပထမတကောက်ꩻနဝ်ꩻ အုံပသာႏဒွိုန်း၊ ထွူမꩻ ထောက်ꩻထဲင်းကီႏလေင်း၊ ကထောက်ꩻကီႏလေင်းနဝ်ꩻ ထောက်ꩻဗဲင်းအဆေ့ꩻသွတ်ꩻ(၇)ကောက်ꩻ၊ အအာသွတ်ꩻ ထောက်ꩻတဆီရပ်နဝ်ꩻ လꩻလဲန်းဒျာႏသွူ။ နဝ်ꩻထွူမꩻ နွို့လမ်းကို ဒွုတ်ꩻသဲင်ထိုꩻယင်းထီနဝ်ꩻ၊ ဒွုတ်ꩻသဲင်ထွူနဝ်ꩻ မဲန်ဗေင်ႏလဲ့ ဗေင်ႏလꩻလဲန်းသွူ။ မီႏမာꩻဖေႏနုဲင်းယိုစွုမ်ႏဟာဟာနဝ်ꩻ လꩻနွောင်ꩻအကျိုꩻတရာꩻ နုဲင်းလယိုဖုံႏသွူ။

ဟွာႏခေ့ꩻခင်ႏအကျိုꩻ

• ၁။ နီနမ်းကို ကအဝ်ႏဒါႏ အလျားတအွိုကုဲင်ဖုံႏနဝ်ꩻ ထန်ႏလလင်ꩻလို့သွူ။
• ၂။ ဗေင်ႏအွီႏထာꩻတွင်ꩻ တခြော့ထာꩻ၊ အဲင်ႏတငါ၊ ဖျင်ဖြောင်း၊ ယုဲင်ꩻထီရီႏဖုံႏနဝ်ꩻ ဟဝ်သက်သာႏအီသွူ။
• ၃။ တလီꩻလျား ကလောႏဆဲ့ꩻဒါႏ သꩻအောင်ဖုံႏ၊ တလီꩻလျား ကနွို့ဒါႏသꩻရာႏကို၊ သွီႏကိုဖုံႏနဝ်ꩻလဲ့ ဆေ့ꩻထိုꩻသက်သာႏထိုꩻသွူ။
• ၄။ မဲ့ဗေင်ႏအွီႏ၊ မဲ့ဗေင်ႏဟဝ်တဲင် ဗေင်ႏမင်းတရွူ၊ ဗေင်ႏမင်ႏတကုဲင်ကြွို့ꩻတဝ်းထာꩻသွူ။
• ၅။ ယူးကလောႏ ယူႏကထင်ႏဒါႏ (ကြွက်တက်)ခင်ႏလောင်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻလဲ့ သက်သာႏသွူ။

၆။ မွူးရဝ်ꩻခိုႏ ဗေင်ႏထွိုင်ႏနဝ်ꩻလဲ့ မဲ့အေႏထန်ႏတဝ်း၊ မဲ့အေႏတူꩻတဝ်း မဲ့စောက်မဲ့စဲင်ႏကိုတဲင် မဲ့တခြင် အုံထာꩻစွုန်း၊ အုံထာꩻဟဝ်သွူ။

• ၇။ အလျားတအွို ညီႏမျနမ်းတဗာႏလုမ်း၊ အလျားတအွိုဆောင်ႏထင်ႏတဝ်း ကတူႏကိုတဲင် ကတူႏသျင်ꩻ၊ ကတူႏဖွီ၊ အုံထာꩻဟဝ်သွူ။
• ၈။ အလျားတအွို ဆောင်ႏတဝ်း၊ ခိုႏတဝ်းဖြောင်းကို ပြွူကိုတဲင် ဖြောင်း၊ ပြွူ၊ တငါယော့ꩻဒါႏတဝ်း၊ ပꩻဒါႏတဝ်း၊ ဆာအဲင်ႏဒါႏတဝ်းသွူ။
• ၉။ ကလူꩻ လွꩻယိုꩻယိုꩻတဝ်းတဲင် ကတောင်တကြန်ႏ၊ ကတူႏတကြန်ႏဖုံႏလဲ့ သက်သာႏသွူ။
• ၁၀။ ကလူꩻလဲ့ တောႏတောႏဗွာယိုꩻယိုꩻတဝ်းသွူ။
• ၁၁။ ကလူꩻမီႏလွꩻလဲန်း၊ ကတူႏကတောင် မီႏတကြန်ႏလဲန်းလဲ့ ကလူꩻကုဲင်းဒေါ့ꩻချာယင်းဒါႏသွူ။
• ၁၂။ မဲ့အောင်လဲ့ ဆုံးကြွို့ꩻတဝ်း၊ မဲ့ခွက်လဲ့ တညိုႏကြွို့ꩻတဝ်းသွူ။

ဟွာႏခေ့ꩻခင်ႏနဝ်ꩻ လꩻအကျိုꩻတရာꩻနုဲင်းကီယိုလွုမ်ꩻတကာႏတဝ်း၊ ရောႏဂါႏနုဲင်းဆꩻလယိုဖုံႏမီႏအဝ်ႏလဲ့ ဟဝ်သက်သာႏနွောင်ꩻအီပါသွူ။ ဆွတ်ꩻဆွုမ်ႏယော့ꩻ (လေးဘက်နာ)ရောႏဂါႏ၊ တငါဆာ၊ ပြွူယော့ꩻ၊ ပြွူဒွိုင်ရောႏဂါႏ၊ ယူးထင်ႏ(ကြွက်တက်)ရောႏဂါႏ၊ မဲ့ကြိုႏရောႏဂါႏ၊ မဲ့တမို့ရောႏဂါႏ၊ တလီꩻလျားခိုႏဟို့ꩻကို၊ တလီꩻလျားဆန်ထင်ႏတွော့ꩻ သီးမူꩻ၊ သꩻတနွော့ꩻ၊ သꩻတဖုံႏ စတဲင်ရောႏဂါႏဖုံႏ ဟဝ်သက်သာႏအီနွောင်ꩻသွူ။ မီႏအီႏဟွာႏခင်ႏနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ ပသိမ်းအွဉ်ဗာႏ တျိုႏ(ကွဉ်ꩻ)ဖုံႏ၊ နီႏဖုံႏသွူတဲင် ဟွာႏထွူလဲ့ ဒွုတ်ꩻသဲင်ချာယင်းဗာႏသွူ။ ဟွာႏညညတဟာနဝ်ꩻ အကျိုꩻတထင်ႏသျာꩻတဝ်း၊ မီႏဟွာႏစွုမ်ႏဟာဟာမꩻစဲင်းသွူ။ ဟွာႏခင်ႏနယ်ꩻယိုနဝ်ꩻ ဝေင်ꩻမန္တလေꩻ မုဒြာတသီႏခန်ꩻ၊ ခမ်းရင်ꩻတသီႏဆရာႏ ကြည်လွင်မြင့် သုတေသန တဲမ်းထန်ႏကျောႏညာႏထွူတဲင် မဂ္ဂဇင်းဂျာနယ်အစောင်ႏစောင်ႏကို ဝင်ꩻအဝ်ႏတဲမ်းသော့ꩻကျောႏညာႏသံးလွေꩻဖေႏသွူ။