အဆွတ်ꩻအဝ်ႏခံကထောင်ꩻ

အဝ်ႏ ဝီခီပီးဒီးယား ကို

"အဆွတ်ꩻအဝ်ႏခံကထောင်ꩻ လုမ်ꩻလာꩻနယ်ꩻဖုံႏ"

လိုꩻသီးကအဝ်ႏဒါႏ ဟန်ႏအိုနဝ်ꩻ ကဲဉ်းအာအာအံႏဒျာႏ အဒီႏအရာႏ၊ အစော့ꩻမျိုꩻလဲ့ ညညတလဲင်ႏနဝ်ꩻ အာဟာႏရဓာတ်၊ ဗီတာမေန်ဓာတ်သံဓာတ်၊ ပရိုတိန်းဓာတ်၊ သတ္တုဓာတ်ဖုံႏ ဖေႏကအဝ်ႏနဝ်ꩻ ဖြေꩻအံႏဗာႏ ထော့ꩻယာႏ၊ ဆျာယာႏ၊ ဟန်ႏအိုတနျာႏ၊ ထပေႏ-စတဲင် အယာႏဓာတ်ဖုံႏသွူ။ ကအံႏဒါႏအယာႏနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ ယဟန်ႏနဝ်ꩻ ချင်းအံႏ၊ လွိုက်အံႏ၊ စုဲင်ပဲစ်ꩻပဲစ်ꩻလဲ့ ယဟန်ႏနဝ်ꩻ တအွဉ်ႏတဝ်းသတိꩻ၊ စူဖြောင်းဖြောင်အရသာႏတွော့ꩻ မျောႏမွိုင်မျောႏကြွို့ꩻထာꩻလဲ့အဝ်ႏသွူ။ နဝ်ꩻတွော့ꩻ အဆွတ်ꩻပေႏပေႏ၊ အဆွတ်ꩻစျူဖုံႏ ယဟန်ႏနဝ်ꩻ တလဲဉ်းသော့ꩻစွဉ်ႏတဝ်းဟို့ꩻတဲင် လင်ꩻအဝ်ႏစိကထောင်ꩻတွော့ꩻ အော့ꩻထန်ႏလဲ့တလꩻတဝ်း၊ မျောႏလင်ꩻလဲ့ တလꩻတဝ်း၊ အဝ်ႏခံဝီႏဝါး၊ အဝ်ႏယူႏပက်စွဉ်ႏထာꩻသွူ။ ယဟန်ႏနဝ်ꩻ နေးတွမ်ႏအနယ်ꩻအမျိုꩻမျိုꩻ ကျံႏမာꩻလဲ့ တလင်ꩻတဝ်းတဲင် လွေꩻဖြဲ့ꩻဗာႏနေးကထောင်ꩻ အွိုးတသီႏယွုံႏတန်လဲ့ အဝ်ႏသွူ။

အဆွတ်ꩻကအဝ်ႏခံ ကထောင်ꩻနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ မန်းနဝ်ꩻဟဲ့ꩻ "အရိုးမျက်"၊ "အရိုးစူး"နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ ကဲဉ်းအာအာနဝ်ꩻ ထွာလိုꩻပေႏသွူ။ ကွပ်လိုꩻမျိုꩻဘာႏသာႏ တရွေꩻတဝ်း မော့ꩻဒါႏနဝ်ꩻမꩻ ဝင်ꩻတဲမ်းနယ် အွဉ်ႏနယ်တွမ်ႏ တသီႏနယ်ꩻဖုံႏသွူ။ မီႏမော့ꩻမီႏထွာလွဉ်နဝ်ꩻ လုမ်ꩻလာꩻဖေႏကဒါႏ၊ တဲမ်းနယ်ဗာႏ ထာꩻဆွတ်ꩻအဝ်ႏခံကထောင်ꩻ နုဲင်းဆꩻလယိုဖုံႏသွူ။ အမွူးနီꩻအာသွူတဲ့ မီႏတဟဝ်တဝ်း၊ မီႏလင်ꩻတဝ်းနဝ်ꩻ လွေꩻပျꩻဗာႏဆရာႏဝွန်ႏ အွိုးတသီႏယွုံႏ တသီႏခန်ꩻဝေင်ꩻကိုသွူ။

"အဆွတ်ꩻအဝ်ႏခံကထောင်ꩻ လုမ်ꩻလာꩻနယ်ꩻဖုံႏ"

  • ၁။ အံႏထာꩻတရော့ꩻတဝ်းတွော့ꩻ ထာꩻဆွတ်ꩻပေႏဖုံႏ မီႏအဝ်ႏခံကထောင်ꩻနဝ်ꩻ လုံးဆျာႏယို မာꩻအတူႏပေႏပေႏတွော့ꩻ သော့ꩻစောစတီးကို ထျလျားဗာႏမေႏ၊ မေႏထွိုင်ႏလျားနဝ်ꩻ လုံးဆျာႏယို စွုမ်ႏသွူတွော့ꩻ ထွာလွဉ်အထီ၊ အဝ်ႏအထီႏနဝ်ꩻ သဲင်သွူတွော့ꩻ ပေါင်ꩻလွဉ်သွူ။ မီႏပေါင်ꩻသွူမꩻ အွဉ်ႏထွူ အွဉ်ႏခွꩻသွူ။ ကမာꩻဗာႏနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ မန်းသီးဟဲ့ꩻ"ကျောက်ချဉ်မီးဖေါက်"သွူ။ မီႏထျလက္ချာꩻလဲ့ ဟဲ့ꩻလက္ချာꩻမီးဖေါက်သွူ။

မီႏလꩻသွူ လုံးဆျာႏထျပေါင်ꩻနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ အုမ်သော့ꩻဖြောင်း နီသွံခြဲက်ꩻငါတွော့ꩻ မျောႏလင်ꩻဗာႏအထီ လဲင်ႏစိꩻစိꩻသွူ။ လုံးဆျာႏထီနဝ်ꩻ လင်ꩻဗာႏထာꩻဆွတ်ꩻကထောင်ꩻကိုတွော့ꩻ အဖူးလွဉ်ဒျာႏ၊ အမီႏဖူႏသွူနဝ်ꩻ အတဆွော့ꩻစျူတဝ်းဒွုမ်တဲင် မဲ့ꩻအလင်ꩻသော့ꩻဒျာႏဟို့ꩻကိုသွူ။ မီႏတွိုႏဟို့ꩻကိုနဝ်ꩻ မဲ့ꩻပါစကဓာတ်မေႏ မာꩻပဲစ်ꩻမာꩻသေင်ထိုꩻဒျာႏ၊ ပါလင်ꩻလွဉ်ꩻဒျာႏခွဉ်ႏတန်ကိုသွူ။

  • ၂။"အဆွတ်ꩻအဝ်ႏခံကထောင်ꩻ လုမ်ꩻလာꩻနယ်ꩻ"

ထဲင်းတနယ်ꩻလိုနဝ်ꩻ အံႏစုဲင်တလာꩻရာႏတဲင် မျောႏလင်ꩻဖေႏအထီ လဲင်ႏစိꩻစိꩻနေနေသွူ။ တလာꩻရာႏထီယိုလဲ့ မာꩻဖူးအီဒါႏ ထာꩻဆွတ်ꩻနေနေတဲင် မဲ့ꩻအဖူးလဲဉ်းလင်ꩻသော့ꩻဒျာႏ ဟို့ꩻကိုသွူ။

  • ၃။"အဆွတ်ꩻအဝ်ႏခံကထောင်ꩻ လုမ်ꩻလာꩻနယ်ꩻ"

ထဲင်းတနယ်ꩻလိုနဝ်ꩻ ပအို၀်ႏထုံꩻစံႏ လိုꩻခိုသီးကဖဲဉ်းဒါႏ တောင်းပျာႏ၊ ကသော့ꩻဒါႏနꩻနဝ်ꩻ ထုံꩻစံႏအတွိုင်ꩻ အငွါအွဉ်ႏကီတဝ်းတွော့ꩻ အွဉ်ႏလအငွါ ဖဲဉ်းတဗန်ႏနေးနဝ်ꩻလဲ့ ထာꩻဆွတ်ꩻအဝ်ႏခံကထောင်ꩻနဝ်ꩻ ထဲ့လလင်ꩻဟို့ꩻကိုတဲင် ဟဝ်ထိုꩻဒျာႏနေနေရိုꩻနဝ်ꩻသွူ။ အနယ်ꩻနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ ပွိုးထာꩻမုဲင်ꩻဟောင်းကရိုꩻနဝ်ꩻ ဒေါ့ꩻတဒါႏတဝ်းတဲင် ဟဲ့ꩻ"ဂမ္ဘီရနယ်ꩻ"သွူ။

  • ၄။"အဆွတ်ꩻအဝ်ႏခံကထောင်ꩻ လုမ်ꩻလာꩻနယ်ꩻ"

ထဲင်းတနယ်ꩻလိုနဝ်ꩻ လိုꩻဆာနဝ်ꩻ အွဉ်ႏအုံဒင်ႏ ကလာထဲင်၊ ခင်ႏနဝ်ꩻ ဖေႏခွိုင်းပုဲင်ႏဟံႏ၊ ဖေႏခွိုင်းပုဲင်ႏ ပဲဉ်တွော့ꩻ ထူႏဆုမ်ႏအွဉ်ႏဒင်ႏ အကတူႏ၊ ခွုမ်ခါသွူတဲင်ႏ ထူႏဆူပေႏ ထောင်းဖေႏသွော့ ဆုမ်ႏကိုနဝ်ꩻ (၇)ဆင်ႏနော၊ မီႏထောင်းနဝ်ꩻ လိုꩻဆာယဝ်း၊ ထောင်းဖေႏသားတယဝ်း အွိုဗာႏတလီꩻ (သာဗာႏတဝ်းထာꩻ)နုဲင်းနုဲင်းသွူ။ အုံဒင်ႏကလာထဲင် ခင်ႏဖေႏကခွေါင်းပုဲင်ႏထာꩻမုဲင်ꩻမုဲင်ꩻနဝ်ꩻ ကလာထဲင်ခင်ႏယို မွဉ်တွမ်ႏတမျိုꩻမျိုꩻလဲ့နဝ်ꩻ (တဝ်းလဲ့) ကလာထဲင်လောင်းယို ခေါက်ဒါဟမ်းဒွုန်ဒွုန်နေး ထာꩻဒါႏလဲ့နဝ်ꩻ မီႏမာꩻနုဲင်းယို တစွိုးစွိုးနဝ်ꩻ ဟဝ်သွူ။

  • ၅။"အဆွတ်ꩻအဝ်ႏခံကထောင်ꩻ လုမ်ꩻလာꩻနယ်ꩻ"

ထဲင်းတနယ်ꩻနဝ်ꩻ ဖွိုင်ꩻဒန်တဖြုံႏယို လိုꩻလင်တဖြာꩻနဝ်ꩻ ခွုမ်တခို့နေးသွူတဲင် ဖြောင်းနဝ်ꩻ "ခေတ်စ်ကန့်၊ ခေတ်စ်ကန့်"ရိုꩻဖြဝ်ꩻနေးနုဲင်းနဝ်ꩻတွော့ꩻ အွုန်တလီꩻခြွစ်ꩻလင်ꩻဖေႏဗာႏအငွဉ်ꩻ တွမ်ႏဖွိုင်ꩻငွါသွူ။ ငဝ်းဖြဝ်ꩻ "ခေတ်စ်ကန့်"ယို "ခေတ်စ်"ကရိုꩻနဝ်ꩻ "ခြွစ်ꩻလင်ꩻ"၊ "ကန့်"ကရိုꩻနဝ်ꩻ "ထာꩻဆွတ်ꩻ"ဖြောင်ပအိုဝ်ႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ ကွယ်ႏတွော့ꩻ အရွစ်ပအိုဝ်ႏ၊ ရွစ်မန်းနေးနဝ်ꩻ ဟတ်တဝ်း၊ ရွစ်ဒျာႏဖြဝ်ꩻငဝ်းတွိုင်ꩻတွိုင်ꩻမꩻဟဝ်ရိုꩻနဝ်ꩻသွူ။

  • ၆။"အဆွတ်ꩻအဝ်ႏခံကထောင်ꩻ လုမ်ꩻလာꩻနယ်ꩻ"

ဂါႏထာႏနယ်ꩻနေးနဝ်ꩻ "ဥုံ ဝါးရုံပင်အောက်၊ ဆူးနှင့်ဆောက်၊ ဂျောက်"ထွဉ်ႏသွူ ထာꩻဆွတ်ꩻအဝ်ႏခံကထောင်ꩻသား ဗွုန်ႏဖေႏထီတကောက်ꩻတွော့ꩻ လုမ်ꩻလာꩻဖေႏသားနဝ်ꩻ ထူႏထီကောက်ꩻနဝ်ꩻတဲင် လွေꩻဘုရာꩻငါ၊ စုတ်သွူထီနဝ်ꩻ တွမ်ႏဂါႏထာႏယို (၃၇)ပြန်ႏတွော့ꩻ ဆုတောင်ꩻဖေႏသွော့ "ဖေႏကဟဝ်ꩻ ဖေႏကချံꩻသာႏ"နုဲင်းနဝ်ꩻနော၊ ထွူနဝ်ꩻ ဖေႏအွꩻသွော့ ထီစုတ်ထွူနဝ်ꩻနော၊ မဲ့ꩻဟဝ်ဒျာႏသွူ။

  • ၇။"အဆွတ်ꩻအဝ်ႏခံကထောင်ꩻ လုမ်ꩻလာꩻနယ်ꩻ"

ဂါႏထာႏနေး ထဲင်းတနယ်ꩻလိုနဝ်ꩻ လိုꩻလင်တဖြာꩻဖြာꩻ လုမ်ꩻလာꩻဖေႏသားနဝ်ꩻ ဗွုန်ႏထီတစိꩻတဲင် စုတ်တွမ်ႏဂါႏထာႏလယို (၇)ပြန်ႏတွော့ꩻ ဖေႏအွꩻသွော့နော။ ဂါႏထာႏ။ ဥုံ လက်ပံပင်ထိပ်ဖျား၊ တင်ဂျီးနား၊ တင်ဂျီဟိုလက်၊ ငါးရိုးထွက်။ ထပေႏဆွတ်ꩻမွေးတဝ်း ထာꩻဆွတ်ꩻလင်မီႏအဝ်ႏအံႏခံဒျာႏလဲ့ "ငါးရိုးထွက်"နဝ်ꩻ ဖျင်ဗာႏတဝ်း၊ အွဉ်ႏဗာႏနုဲင်းယိုတွိုင်ꩻတွိုင်ꩻနော။ "တင်ဂျီးနား"မွေးတဝ်း၊ "တင်ဂျီနာ"ဒျာႏနော၊ "တင်ဂျီးဟိုဘက်"မွေးတဝ်း၊ "တင်ဂျီဟိုဟက်"ဒျာႏသွူ။

  • ၈။"အဆွတ်ꩻအဝ်ႏခံကထောင်ꩻ လုမ်ꩻလာꩻနယ်ꩻ"

ဂါႏထာႏနေးထဲင်းတနယ်ꩻလိုနဝ်ꩻ ကောလုမ်ꩻလာꩻဖေႏသားနဝ်ꩻ တွမ်ႏစူနုံ အွဉ်ႏစိသော့ꩻလွေꩻပသာႏသာႏသွူ ထာꩻဆွတ်ꩻကအဝ်ႏခံ ကထောင်ꩻရပ်နဝ်ꩻတွော့ꩻ ဖြောင်းနဝ်ꩻ ရွစ်ဖေႏသွော့ ဂါႏထာႏလယို(၇)ပြန်ႏနော၊ မဲ့ꩻဟဝ်ဒျာႏသွူ။ ဂါႏထာႏ။ ဥုံငါးရိုးဖျံနှင့်ကာ၊ နင်မခံနှင့်၊ ဆင်းဆရာဆင်း၊ ကျဆရာကျ။ ကလုမ်ꩻလာꩻတွမ်ႏအမုဲင်(၇)၊ အမုဲင်(၈)ဂါႏထာႏယိုနီပုတ်နဝ်ꩻ ဂါႏထာႏစွန်ꩻဖေႏကထင်နဝ်ꩻ ထူႏဗာႏတွမ်ႏ ဟူဟွာႏခꩻသွူ။ ဝင်ꩻမီႏဖေႏဒါႏ ဖယောင်ꩻတဲင်ႏ၊ နေင်းသဲင်နုဲင်းယိုဖုံႏနဝ်ꩻ ထူႏလꩻဒျာႏသွူ။

  • ၉။"အဆွတ်ꩻအဝ်ႏခံကထောင်ꩻ လုမ်ꩻလာꩻနယ်ꩻ"

ဂါႏထာႏနေးဖျင် ထဲင်းတနယ်ꩻလိုနဝ်ꩻ ဗွုန်ႏထီတကောက်ꩻတွော့ꩻ လွေꩻဘုရာꩻငါ စုတ်တွမ်ႏဂါႏထာႏယို (၇)ပြန်ႏတွော့ꩻ အွꩻသွော့နော၊ နမ်းတွမ်ႏနမ်း စုတ်ချာအွꩻချာလꩻဒျာႏသွူ။ ဝင်ꩻလင်စုတ်ဖေႏအွꩻလဲ့ လꩻဒျာႏသွူ။ ဂါႏထာႏ။ ဥုံ ငှက်တိုလိန်ဂျင် အရိုးတင်၊ တန်းစက်ရေသို့သွားဟ။

  • ၁၀။ ဥုံ တင်ဂျီးပက်လက်၊ ငါးရိုးမျက်၊ ထွက်ဆရာထွက်၊ သက်ဆရသာသက်၊ ကြေဆရာကြော၊ ပြေဆရာပြေ၊ ကျဆရာကျ-တွမ်ႏဂါႏထာႏယိုတဲင် စုတ်ထီ (၃၇)ပြန်ႏတွော့ꩻ ဖေႏအွꩻသွော့နော၊ မဲ့ꩻဟဝ်လွဉ်ဒျာႏသွူ။
  • ၁၁။ ဥုံ တုးအောက်က ငါးရဲ့ကြီး၊ လျှောခနဲကျ၊ ဂါႏထာႏယိုလဲ့ နုဲင်းနဝ်ꩻနေနေ၊ စုတ်ထီ(၇)ပြန်ႏတွော့ꩻ ဖေႏအွꩻသွော့နော၊ မဲ့ꩻဟဝ်ဒျာႏသွူ။

ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏ ထာꩻဆွတ်ꩻအဝ်ႏခံကထောင်ꩻ လုမ်ꩻလာꩻနယ်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻ တဲမ်းနယ်လဲဉ်းတဲင် ရဟဝ်မွေး၊ ကျွိုက်အနယ်ꩻမုဲင်ꩻလဲ့ ထူႏသုံꩻလုမ်ꩻလာꩻအီဒျာႏသွော့ဝင်ꩻအကျောင်ꩻ။[၁]

အာႏကွိုꩻ[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]

  1. ခွန်ကုဝေ-မုဲင်းကောင်၊ မောင်းမွူးခံꩻ အမုဲင်-၅၄