အပဏ္ဏကဝဂ်-အပဏ္ဏကဇာတ်

အဝ်ႏ ဝီခီပီးဒီးယား ကို

ပွိုက်သွန်ဖေႏဒါႏလောကသား သဗ္ဗညုဘုရာꩻနွ်ꩻ အွ်ႏအိုင်သာဝတ္ထိခမ်း၊ ဇေတဝန်ကျောင်ꩻကိုခိင်ႏ ရေႏရွဲႏအနာထပိဏ်ႏသဌေꩻသွꩻ တိတ္ထိတပဲ့ꩻငတ်ꩻရျာꩻတဲင် ဟောꩻထန်ႏရီးစ အပဏ္ဏကဇာတ်တရာꩻယိုသွူ။ စခါဘုရာꩻစိုး အနာထပိဏ်သဌေꩻနွ်ꩻ ဟဲ့ꩻပါတွမ်ႏအသွꩻ တိတ္ထိတပဲ့ꩻငတ်ꩻရျာꩻ၊ အီပါတွမ်ႏကွ်ႏတရေꩻ၊ သီင်ႏလွီးဟွမ်ဖိုင်ႏ၊ တောင်းလျက်ꩻ၊ သကျာꩻ၊ နားမန်ꩻ၊ တသီႏဖိုင်ႏ၊ ထာꩻဗယ်(ဗုဲင်)ခွမ်ꩻလာꩻဖိုင်ႏ ထင်ႏလူႏပူႏဇောႏ ရဟန်ꩻသင်္ဃာႏထွူမꩻ အိုင်လင်ꩻခန်းအပဲတ်လွတ်ရာꩻအရပ်ကိုသွူ။ တိတ္ထိတပဲ့ꩻငတ်ꩻရျာꩻဖိုင်ႏတဲ့ ဝျ်ႏခန်းဘုရာꩻ၊ မဲ့ငါတင်ႏတဲႏဗိုန္နျ်းလာဗွေ၊ အနမ်းခြွိုင်းခါꩻတွမ်ႏ လက္ခဏာႏပေႏသွစ္ဆီ၊ ဗိုန်ပီခုန်ဗြဟ္မာႏ၊ တခြဲမ်ခူဝုန်ꩻ အရောင်ႏအွ်ႏထန်ႏလီးလျာ၊ ထွားထွူဘုရာꩻတင်ႏတဲႏပုင်ႏတဲင် အိုင်လင်ꩻထေ့ခန်း အနာထပိဏ်ႏသဌေꩻထျꩻ၊ ဘုရာꩻတဲ့ ဗိုန်နျ်းချင်္သေ့ꩻဗင်ႏ အွ်ႏဒင်ႏတသီႏတန်ꩻလိုင်းသေ (ဆေးဒန်းမြင်းသီလာ)၊ ဗိုန်ပီနျ်းအွ်ႏမို့ꩻလောင်းကီ ခမ်းမာꩻဟွ်ကမ္ဘာႏ ကလော့လင်ꩻဒါႏအတွိုင်ꩻ အွ်ႏမဲန်ဟွုန်စွန်ႏမပ်ပ် နိဿက္ခရာႏ ဗိုန်ပီခုန်ဗြဟ္မာႏသီး အင်္ဂါႏသွတ်ꩻပါꩻကဗွေဒါႏငွ်းတဲင် ဖျ်ႏနာႏဆန်ꩻက္လယ်ꩻ(ကြုဲင်ꩻ)တွမ်ႏအနဲꩻလက်ꩻလုဲင်ꩻဖိုင်ႏတဲင် အွ်ႏဟော်ꩻဖေႏခန်း ပရိဿတ်သီးတရာꩻနွ်ꩻသွူ။

တိတ္ထိတပဲ့ꩻငတ်ꩻရျာꩻဖိုင်ႏတဲ့ ထင်ႏထီႏဗာႏ နာႏဗာႏ ဘုရာꩻသီးနမ်းအာႏဆီပါꩻ၊ ဉာဏ်ႏအာႏဆီပါꩻဖိုင်ႏတဲင် ယားကျ်လွခန်း သာႏသနာႏထိန်ႏ သရဏဂမ်ႏဖိုင်ႏတဲင် နွို့ထူႏလွခန်း ဘုရာꩻသရဏဂမ်ႏ၊ တိတ္ထိတပဲ့ꩻဖိုင်ႏတဲ့ တဲႏနွ်ꩻမာꩻငါ တွမ်ႏအနာထပိဏ်ႏသဌေꩻ အီပါတွမ်ႏကွ်ႏသီင်ႏဟွမ်ဖိုင်ႏ ထင်ႏကျောင်ꩻနာႏတရာꩻ၊ ခမ်ႏသီႏလ၊ ဆို့ꩻတဲင်လွဝင်ꩻ ဥပေါသထဖိုင်ႏသွူ။ ညတွ်းဘုရာꩻ အွ်ႏသာဝတ္ထိကျွꩻလွေꩻခန်းဒျာႏ ရာဇဂြဟ၊ တိတ္ထိတပဲ့ꩻဖိုင်ႏတဲ့ ဘုရာꩻအဲန္ထဝ်းဖဲ့ꩻချာ ထူႏချာယင်းဒျာႏ တိတ္ထိသီးသရဏဂမ်ႏလီꩻလီꩻ ဗိုန်နျ်းယင်းကရီးခါ။ ဘုရာꩻတဲ့လꩻ(နွုတ်ꩻသွတ်ꩻလာ) ကျွꩻသဲင်ꩻချာယင်း ဇေတဝန်ကျောင်ꩻ၊ သဌေꩻတဲ့ ဟဲ့ꩻယင်းအသွꩻ တိတ္ထိတပဲ့ꩻ ထင်ႏထေ့ယင်းဘုရာꩻ၊ ထင်ႏလွ်းဟွုန်ပါ ဘုရာꩻအဲန္ထဝ်းဖဲ့ꩻချာ ထူႏပ္လောင်ꩻ(ပြောင်ꩻ)သရဏဂမ်ႏခရာႏဖိုင်ႏ။ "သီႏလသားဖိုင်ႏ- သီတွမ်ႏမွုန်းတွ်းနျ်းနွ်ꩻ၊ သရဏကရိုꩻဒါႏ ထာꩻအွန်ႏတွိုးယို သီမီႏအွန်ႏတွိုႏဗော့ꩻ သီင်ႏ(သေင်ႏ)ဝါႏကောင်ဆောင်ႏတဲ့ သီအီႏအံႏဗာႏလွန်ꩻ သီင်ႏ(သေင်ႏ)ဝါႏကောင်ဆောင်ႏနွ်ꩻသွူ၊ သီမီႏအွန်ႏတွိုႏ ထာꩻကောင်ႏထာꩻကျ်လဲ့ ထာꩻကောင်ႏထာꩻကျ်ဖိုင်ႏ အီႏအမ်ႏသီယာႏနွ်ꩻသွူ၊ သီမီႏအွန်ႏတွိုႏ လိုꩻမျတ်အရိယာႏထျꩻတဲ့ လိုꩻမျတ်အရိယာႏသီးဖိုင်ႏ အီႏပသာတွိုႏဖေႏသီ ထာꩻမျတ်အရပ်နွ်ꩻသွူ"။

အနာထပိဏ်ႏသဌေꩻကွီနာႏတဲင် ဘုရာꩻဟောꩻဖေႏ အနမ်းနွ်နျ်းယို- အွိုးစခါ ကာသိတိုင်း ဗာရာဏသီႏခမ်းကို ဗြဟ္မဒတ်အွ်ႏထွာခုန်၊ အခိင်ႏနွ်ꩻ ဘုရာꩻလောင်ꩻ အွ်ႏထွာလေားကားသားအခွိုꩻကို၊ အတွင်ꩻနွ်ꩻ လေားကားသား တသေတွ်းထာꩻဟွ်ထာꩻကျ် အွ်ႏကတဖြာꩻ၊ ဘုရာꩻလောင်ꩻစုရွမ် ကုန်ႏအငိုꩻကအွ်ႏစားဖိုင်ႏ ဗွေလေားငတ်ꩻရျာꩻ၊ လေားသားမွိုက်နွ်ꩻတဲ့ တွမ်ႏကုန်ႏလေားငတ်ꩻရျာꩻတဲင် အီႏလွေꩻနေနေ၊ ဘုရာꩻလောင်ꩻယူႏလဲန်း "နီလေားအဆွိုင်ꩻတရီင်(ရေင်)မီႏလွေꩻသွိုဝင်ꩻနွ်ꩻ ဖိုးဆာႏတဲ့အီႏယပ်ꩻ၊ လိုꩻဆာႏတဲ့အီႏယပ်ꩻ၊ ကုန်ႏစာတဲ့အီႏယပ်ꩻ၊ တဖြာꩻဖြာꩻမီႏလွေꩻရီးနွ်ꩻမꩻအီႏရော့ꩻ"ဘုရာꩻလောင်ꩻဟဲ့ꩻတွိုင်ႏပင်ႏ၊ လေားသားမွိုက်စိဉ္စာꩻ- "ခွေမီႏလွေꩻရီးဗာႏနွ်ꩻ တဖူꩻတဲ့တအုန်တွ်း၊ ဖိုးဆာႏတဲ့အီႏလွိုင်ႏ၊ လိုꩻတဲ့ အီႏအံႏဗာႏဟွ်၊ ထီတဲ့ အီႏအွꩻဗာႏဟွ်၊ ကုန်ႏတဲ့ နီကမဲန်လꩻအငိုꩻအတွိုင်ꩻစာလꩻ"ယူႏနျ်းနွ်ꩻတဲင် လေားသားမွိုက် လွေꩻရီးထိုꩻခန်းဒျာႏ။ ဘုရာꩻလောင်ꩻယူႏ "နီမီႏလွေꩻဆျ်ꩻနွ်ꩻရော့ꩻ၊ လွေꩻရီးသားသူꩻ မာꩻဟွ်ပါဗာႏတဖူꩻ၊ နီအွ်ႏသေအထောင်လွန်ꩻဒုမ်ꩻ၊ ခူႏဗာႏထီအိုင်ႏ နီအွ်ႏသေအအွꩻလုမ်ꩻ၊ ဝွေꩻသီးဖိုး အံႏဗာႏထဲင်းအဆာႏဖြား၊ ကုန်ႏခန်နွ်ꩻတဲး ကမ္မဿကာ ကမ်ႏပငါပရာꩻဒျာႏ၊ နီအွ်ႏသေဗော့ꩻ အစာလွန်ꩻနွ်ꩻလုမ်ꩻ"။ လေားသားမွိုက်စွိုꩻ (တခုန်ꩻတွူး-စောရကန္တာရ)၊ ထာꩻသားကျ်တွူး-ဝါဠကန္တာရ၊ ထီခြေားရပ်-နိရုဒကန္တာရ၊ ပလူꩻတွူး-အမနုဿကန္တာရ၊ ထာꩻအမ်ႏခြေားရပ်-အပ္ပဘက္ခကန္တာရ-ကရိုꩻဒါႏ တွူးအွ်ႏငတ်ꩻမျိုꩻကို တွူးနွ်ꩻ ထီတဲ့ခြေား၊ ဘိလူꩻဖိုင်ႏတဲ့အွ်ႏ၊ လွေꩻတွိုႏလဲန်းတွူးငွါ၊ ကွဲႏတွော့ꩻ လေားသားမွိုက်စွိုꩻ အလေားကိုသူꩻ ဒင်ႏလွေꩻပါထီဖွိုင်ꩻတန် အကိုထီအွ်ႏပါဗွေလွေꩻ။

လေားသားစွိုꩻ ထင်ႏတွိုႏခန်းတွူးထာႏဝရပ်မꩻ ဘီလူꩻဖိုင်ႏ ဖန်ဆင်ꩻလွန်ဖိုးပေႏဗွာဖိုင်ႏ အွ်ႏတွူႏလေား တွမ်ႏထီတွမ်ႏဟံႏဗော့ꩻဖိုင်ႏ အွ်ႏစွ်ႏအွ်ႏတဗော့ꩻ၊ လိုꩻတဆီနီဖြာꩻ ပါတွမ်ႏအစူ အွ်ႏခုမ်အွ်ႏရမ်ႏလွန်ꩻ၊ အွ်ႏထမ်ႏလွေꩻအမ်ႏလွေꩻပါ ဗိုသွမ်ႏဗိုတနျာႏဗိုဗွာ၊ ဗိုပုဏ္ဍရိပ်၊ ဗိုပဒုမ္မာႏ၊ မာꩻနျ်းအပုင်ႏထီလွိုင်ႏ၊ ခမ်းကွုန်ꩻ၊ တနန်းဗာႏတွ်းဒုမ် ထီကိစ္စနွ်ꩻသွူ။ "နီသွꩻဖိုင်ႏ အွ်ႏဗာရာဏသီႏလွန်၊ အီႏလွေꩻစာကုန်ႏ၊ ဒိုင်ယိုဒိုင်နွ်ꩻ၊ ညာꩻငါႏတွ်ႏဒုမ်ကွေး၊ အွ်ႏဗော့ꩻငါယို၊ ခမ်းတဲ့ကလော့ ထီတဲ့ကလွိုင်ႏ၊ နန်းဒုမ်မျ်ꩻမျ်ꩻ၊ ရိက္ခာႏအထွူႏစားဖိုင်ႏ ထီဖိုင်ႏ ထေအမ်ႏထိုꩻလို့ခန်းနွ်ꩻ၊ အတမာႏတွ်း၊ သီလွေꩻရီးဟျ်း၊ နီအွ်ႏဗော့ꩻယိုပေႏ"ဒေါ့ꩻထွူသဲင်ꩻထေ့ခန်းဒျာႏအသွꩻ ဘီဘူꩻဒိုင်ကို။ လေားသားဖိုင်ႏ နာႏဘီလူꩻငွ်း၊ ထောက်ꩻလို့ထီ၊ ရိက္ခာႏအထွူႏစားဖိုင်ႏ အမ်ႏလို့၊ ဝေါင်းလို့၊ ကွဲးလွေꩻလွေꩻ မွူးခေ့ꩻထမ်၊ ဖိုးဆာႏတဲ့လို့၊ ထီတဲ့လို့၊ လိုꩻတဲ့အမ်ႏခရာႏအဲန္ထဝ်း၊ သꩻပေႏသꩻကျ် နာႏတွ်းဒုမ်လို့ဝင်ꩻငွ်း၊ အိုင်ခန်းဒျာႏ ပငါပရာꩻ၊ အမဲ့ဖင်ႏဗီင်ႏ(ဗေင်ႏ) ဘီလူꩻဖိုင်ႏ လွန်အမ်ႏလို့က္လောင်း(ကြောင်း)ခန်းဒျာႏ။ ဘုရာꩻလောင်ꩻတဲ့ အသွꩻလွေꩻထွူ တလာခွဲꩻရပ်မꩻ ကွဲးထွိုင်ႏလွေꩻ၊ တွိုႏလွေꩻအရပ်နွ်ꩻကို "အရပ်ယို လꩻတွ်းအခွင်ꩻ တွမ်ႏအမ်ႏမွုန်း၊ တွမ်ႏအွꩻမွုန်း" ဒေါ့ꩻရီးလို့ဝင်၊ ဘီလူꩻစွိုꩻတဲ့ ထင်းဒျာႏနျ်းအရီးတစွိုꩻ လွန်ထေ့ယင်း ဘုရာꩻလောင်ꩻထွားဆုမ်ႏ၊ "ပါꩻစွိုꩻစားယို အမဲ့လဲ့တနျာႏ၊ ထဲင်းယိပ်ꩻတဝ်းအမဲ့၊ အယောင်ꩻလဲ့အဲန္ထဝ်း၊ ထာꩻငမ်းလဲ့အဲန္ထဝ်း၊ အငွ်းလဲ့ဝေါက်တွ်း၊ လိုꩻတမွေးတွ်း ဘီလူꩻဖိုင်ႏဒျာႏ"၊ ဒေါ့ꩻယင်းဘုရာꩻလောင်ꩻ၊ "မွေးထွူဟွ်ငါႏ၊ ကေꩻဇူꩻတင်ႏဒျာႏ၊ ကွဲႏတွော့ꩻ နီထာꩻကားသားထုင်ꩻစမ်ꩻနွ်ꩻ မီႏမော့ꩻထွူထီတသာမꩻ ထောက်ꩻထိုꩻထီလီꩻ။

ခမ်းငွ်ꩻခမ်းလူး တယူႏဇနာႏ၊ တျာႏလိက်၊ မို့ꩻအေႏသိုမ်၊ ပါꩻစွိုꩻစွ်ႏပဲ့ꩻ တဗော့ꩻလဲ့ꩻဖိုင်ႏနွ်ꩻ လိုꩻတမွေးတွ်း၊ အကစွ်ႏနွ်ꩻတဲ့ ခမ်းတမွေးတွ်း၊ မီႏထွာခမ်းနွ်ꩻ နီတဲ့သေဗာႏဒျာႏ၊ ကွဲးလွေꩻလွေꩻ ထီႏမွေးခန်းဒျာႏလိုꩻသီ၊ လေားညမ်းဖိုင်ႏ လျ်ႏတွမ်ႏလေားဟွ်၊ ကုန်ႏညမ်းဖိုင်ႏတဲ့ လျ်ႏတွမ်ႏကုန်ႏဟွ်၊ ဒွိုႏအမ်ႏဒဲန်ဟာ၊ ဖဖိုးအွန်ႏအကဲန်၊ လိုꩻဗီင်ႏ(ဗေင်ႏ)ခူဖိုး၊ ဘုရာꩻလောင်ꩻ ထမ်ႏတွမ်ႏနꩻတဲင် ပွေါးဖေႏကဲက် တနာꩻလေမွူး၊ မွူးရွ်ꩻမꩻထွိုင်ႏလွေꩻ၊ လွေꩻစာတခြိုꩻ အငိုꩻလꩻနီဆတဲင် သꩻရေꩻသဲင်ꩻတွိုႏချာဗာႏ ဗာရာဏသီႏခမ်း။ အပဏ္ဏကံ ဌာနမေကေ၊ ဒုတိယံ အာဟု တက္ကိကာ။ ဧတဒညာယ မေဓာဝီ၊ တံ ဂဏှေယျ ဒကပဏ္ဏကံ။ ဧကေ-ကွပ်ဘုရာꩻလောင်ꩻအွန်ထွိုင်ႏ ခွိုင်းလိုꩻဖိုင်ႏနွ်ꩻ၊ အပဏ္ဏကံ-လောကီꩻလဲ့ငိုꩻထွိုက် လောကုတ်လဲ့ငိုꩻတန် ခွိုင်းအကမ္မျတ်ယို၊ ဌာနံအာဟု- အကျောင်ꩻမဲန်ႏအနေႏ ဒေါ့ꩻခါꩻဖေႏလဲန်းသွူ၊ တက္ကိကာ-အွ်ႏဒုမ်ꩻထာꩻကျမ်ႏဉာဏ်ႏမဲ့ ပါꩻလေားသားငတ်ꩻရျာꩻစွိုꩻသားနွ်ꩻ၊ ပဏ္ဏကံ-ထီႏဗော့ꩻထာꩻခင်ႏမွူးနာ တသေပါတွ်းဆျ်ꩻတာႏ၊ ဌာနံအာဟု-အကျောင်ꩻမာႏအနေႏ ဒေါ့ꩻခါꩻဖေႏလဲန်းသွူ၊ မေဓာဝီ-လိုꩻဒါႏနွ်ꩻ၊ ဧတံ-ပဏ္ဏက အပဏ္ဏကအကျင်ꩻနီပါꩻယို၊ အညာယ-သေထွူတဲင်၊ ဂဏှေယျ-ထူႏလွဒျာႏဝင်ꩻ၊ အပဏ္ဏကံ-လွတ်အီဒုက္ခ အပဏ္ဏကဖိုင်ႏနွ်ꩻသွူ။

သရဏဂမ်ႏသိုမ်ပါꩻ၊ ငတ်ꩻပါꩻဂရုဓမ္မ၊ သွတ်ꩻပါဥပေါသထသီႏလ၊ ပါတိမောက္ခသံဝရသီလ၊ ဣန္ဒြိယသံဝရသီလ၊ အာဇီဝပါရိသုဒ္ဓိသီလ၊ ပစ္စယပဋိသေဝန၊ ခွိုင်းစာတုပါရိသုဒ္ဓိသီလ၊ ဣန္ဒြိယေသု ဂုတ္တဒွါရတာ၊ ဘောဇနမတ္တညုတာ၊ ဇာဂရိယာနုယောဂ၊ စျာန်ႏဝိပဿနာႏ၊ အဘိညာဉ်ႏသမာႏပတ်၊ အရိယာႏမဂ်ဖိုလ်ႏဖိုင်ႏယို အပဏ္ဏကဌာနဖိုင်ႏသွူ။ ထင်ႏဟွုန်ဗာႏတရာꩻယိုတဲင် အနာထပိဏ်ႏသဌေꩻသွꩻ တိတ္ထိတပဲ့ꩻငတ်ꩻရျာꩻဖိုင်ႏနွ်ꩻ တွိုႏထွာထွာလွဝင်ꩻ သောတာႏပန်ႏအရိယာႏဖိုင်ႏသွူ၊ ရီးသုတ်ꩻအစ အပဏ္ဏကဇာတ် ထွူယို။[၁]

အာႏကွိုꩻ[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]

  1. ၅၅၀-ဇာတ်နိပါတ်ဝတ္ထု၊ ပထမတွဲꩻ