မောရသုတ်
မောရသုတ်ယိုနဝ်ꩻ အဝ်ႏ ဇာတကပါဠိတောႏ၊ ဒုကနိပါတ်၊ မောရဇာတက ကို ဗွေႏမျတ်ဘုရာꩻ အလောင်ꩻ ဝါးတောင်ꩻခံꩻ ကရွစ်ဖတ်ဒါႏ ငဝ်းချီꩻယော်ꩻအံႏဖြာႏ ဘုရာꩻဂုဏ်ႏတောႏ၊ သစ္စာႏလစ်ꩻပါꩻဂုဏ်ႏတောႏ တွမ်ႏ ရဟန္တာႏဂုဏ်ႏတောႏကို လွဉ်ဒျာႏသွူ။
နီဗွေႏဘုရာꩻအလောင်ꩻ နီဗွေႏဘုရာꩻပိဉ်စဝ်း အဝ်ႏထွာနေဝါးတောင်ꩻခံꩻအခိန်ႏခါႏကာႏလ အယံꩻတွင်ꩻ နီဗွေႏဘုရာꩻပိဉ်စဝ်းအလောင်ꩻဝါးတောင်ꩻခံꩻနဝ်ꩻနဝ်ꩻ မွူးရဝ်ꩻခိုႏ မွူးမိဉ်ႏထန်ႏတဲင်ခါ ရွစ်လွေꩻအဂါႏထာႏ “ဥဒေတယံ စက္ခုမာ ဧကရာဇာ”ကစ ဂါႏထာႏတရာꩻ မိဉ်ႏထွူနဝ်ꩻမ့ꩻ ကွဲလယ်ႏထွံႏအံႏ၊ ကွဲလယ်ႏထွံႏအွꩻ အဟာႏရအဟာရေႏ မွူးမိဉ်ႏပြေ့ꩻလင်ꩻကောင်သွူတဲင်ခါ မွူးဟာမိဉ်ႏတွိုႏလင်ꩻအခိန်ႏခါႏ ဝါးတောင်ꩻခံꩻနဝ်ꩻတဲ့ ရွစ်သွူ “အပေတယံ” ဂါႏထာႏဖုံႏထွူမ့ꩻ ကွဲထင်ႏဗေင်ႏ အခင်ႏလမ်း။ ကွပ်ပွိုးစွုမ်ႏနီꩻစွုမ်ႏဟာ မွူးရဝ်ꩻခိုႏလဲ့ အဝ်ႏရွစ်စွုမ်ႏနီꩻနီꩻ၊ မွူးဟာခိုႏလဲ့ အဝ်ႏရွစ် စွုမ်ႏဟာစွုမ်ႏဟာတဲင်တွော့ꩻ တွိုႏတနီꩻနဝ်ꩻတဲင် ဗာႏရာႏဏသီႏခမ်း ခွန်ဟော်ခံꩻ အနင်ꩻမိဖုရာꩻ ဗေင်ႏမင်းခန်း နာႏဗာႏဝါးတောင်ꩻခံꩻတရာꩻနဝ်ꩻသွူ။ ထွိုင်ႏလွေꩻလဝ်းခွန်ဟော်ခံꩻတဲင် ခွန်ဟော်ခံꩻလဲ့ ထွဉ်ႏမုဆိုꩻလွေꩻဆွမ်ꩻစွဉ်ႏ ဝါးတောင်ꩻခံꩻ အွိုး... ဟိမဝန္တာႏတခြာကိုသွူ။ ဆွမ်ꩻစွဉ်ႏနေးမုဲင်ꩻဆွမ်ꩻ ကျံႏစွဉ်ႏနေးမုဲင်ꩻကျံႏလဲ့ ဝါးတောင်ꩻခံꩻနဝ်ꩻနဝ်ꩻ ကွပ်ပွိုး အဝ်ႏရွစ်သေႏသေႏအဂါႏထာႏ အဝ်ႏစဲꩻသေႏသေႏအနမ်း တွမ်ႏအဂါႏထာႏနဝ်ꩻတဲင်တွော့ꩻ ကျံႏစွဉ်ႏ (၇)နေင်ႏတဲ့ ဆွမ်ꩻလꩻတဝ်း ဝါးတောင်ꩻခံꩻသွူ။ နဝ်ꩻတွော့ꩻ မုဆိုꩻလဲ့ သီငါ၊ နင်ꩻမိဖုရာꩻလဲ့ ကွပ်ပွိုး နာႏဗာႏတဝ်းဝါးတောင်ꩻခံꩻအတရာꩻတွော့ꩻ သီထိုꩻခန်းဒျာႏသွူ။ အဝ်ႏနဝ်ꩻတဲင်တွော့ꩻ ကထွာဒါႏ ဗာႏရာႏဏသီႏခွန်ဟော်ခံꩻနဝ်ꩻ သ့ꩻလျားခန်းထာꩻ တဲမ်းသေꩻခါꩻခန်း လိတ်ကမ္ပာယ်ꩻ အွိုး ဟိမဝန္တာႏတခြာတန်အကိုသူꩻနဝ်ꩻ ဝါးတောင်ꩻခံꩻအဝ်ႏတဗာႏ ပါꩻမုဲင်ꩻမဉ်ႏအံႏဗာႏအယာႏကရိုꩻနဝ်ꩻ ဖြားဗာႏတဝ်းဒွုမ် သီဗာႏတဝ်းဒွုမ် တဲမ်းသေꩻခါꩻခန်းနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ အဝ်ႏနဝ်ꩻတွော့ꩻ ခွန်နဝ်ꩻထွိုင်ႏလဲꩻငါ အဝ်ႏဆ့ꩻချာထွိုင်ႏထွာတော ခွန်ဟော်ခံꩻ ထီႏဗာႏလိတ်ကမ္ပာယ်ꩻနဝ်ꩻတဲင်ခါ အွဉ်ႏခန်းမုဆိုꩻဖုံႏလွေꩻဆွမ်ꩻလွေꩻဒေါင် ဆွမ်ꩻစွဉ်ႏနုဲင်းမုဲင်ꩻဆွမ်ꩻ ကျံႏစွဉ်ႏနုဲင်းမုဲင်ꩻကျံႏလဲ့ ကွပ်ပွိုးစွဉ်ႏ ဝါးတောင်ꩻခံꩻနဝ်ꩻ တအွဉ်ႏဖေင်ꩻမေ့ꩻလျော့ꩻတဝ်းမွူးဟာခိုႏဂါႏထာႏ၊ မွူးရဝ်ꩻခိန်ႏခါႏကရွစ်ဒါႏဂါႏထာႏ နဝ်ꩻ ကွပ်ပွိုးစွဉ်ႏ စွုမ်ႏနီꩻစွုမ်ႏဟာ အဝ်ႏရွစ်ဒျာႏသေႏသေႏတဲင်တွော့ꩻ ကျံႏစွဉ်ႏနေးမုဲင်ꩻကျံႏလဲ့ ကျံႏတလ့ꩻတဝ်းသွူ။ အဝ်ႏနဝ်ꩻတဲင်တွော့ꩻ ခွန်ဆက်သီးနဝ်ꩻ ဗ့ꩻတွိုႏစွဉ်ႏ (၆)သူဆက်လဲ့ ကျံႏဝါးတောင်ꩻခံꩻတလ့ꩻတဝ်းသွူ။ ထွိုင်ႏတွိုႏအွိုးခွန် (၇)ဆက်ကိုနဝ်ꩻမ့ꩻ အရိုꩻနေးမုဲင်ꩻတဲ့ “ဝါးတောင်ꩻခံꩻယိုနဝ်ꩻ မိဉ်ႏဒေါင်ရိုꩻရိုꩻနေးတွမ်ႏတခွါနဝ်ꩻ အမျိုꩻလ့ꩻဒါႏတမွေးတဝ်း အထီးသီးမျိုꩻယို မိဉ်ႏဒေါင်တွမ်ႏ အမွူးနဝ်ꩻမ့ꩻ ကုဲင်းလ့ꩻဒါႏသနယ်” ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင်တွော့ꩻ ထူႏတွမ်ႏဝါးတောင်ꩻမွူးလွေꩻဒေါင် ထွိုင်လွေꩻဒေါင်တွမ်ႏဝါးတောင်ꩻမွူးတဲင်တွော့ꩻ ဝါးတောင်ꩻမွူးကထွိုင်ႏဖြေင်ꩻထာꩻတဲင်ခါ ကထွာဒါႏဝါးတောင်ꩻခံꩻလဲ့ အဂါႏထာႏကအဝ်ႏရွစ်ဒါႏ စွုမ်ႏနီꩻစွုမ်ႏဟာနဝ်ꩻလဲ့ အွဉ်ႏတဖေင်ꩻမေ့ꩻလျော့ꩻထိုꩻခန်းဒျာႏသွူ။ ကွပ်ပွိုးနဝ်ꩻမ့ꩻ ဝါးတောင်ꩻခံꩻလဲ့ ဝင်ꩻဆွမ်ꩻလ့ꩻထိုꩻခန်းဒျာႏသွူ။ ထွိုင်ႏတွိုႏသဲင်ꩻဟော် ထွိုင်ႏဖျော်သဲင်ꩻနန်ꩻ ဝါးတောင်ꩻခံꩻသံးရီ “အွိုး.. ခွန်ဟော်ခံꩻဟွေး ကဆွမ်ꩻထာꩻယိုနဝ်ꩻ အကျောင်ꩻအဝ်းနုဲင်းမုဲင်ꩻ” တဲ့။ “ကွပ်ပွိုးစွဉ်ႏ လိတ်ကိုကမ္ပာယ်ꩻ ဝင်ꩻအဝ်ႏတဲမ်းသေꩻခါꩻ မိဉ်ႏအံႏဗာႏ ဝါးတောင်ꩻခံꩻအယာႏနဝ်ꩻ ဖြားဒါႏတဝ်း သီဒါႏတဝ်း” ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် ဆွမ်ꩻဗာႏနဝ်ꩻသနယ်တဲ့။ “မွေးသွူခွန်ဟော်ခံꩻ သီကရိုꩻ အံႏခွေယာႏ ဖြားဒါႏတဝ်းဒွုမ် သီဒါႏတဝ်းဒွုမ်ကရိုꩻနဝ်ꩻ ခွေနမ်းသွူမိဉ်းတဲ့ အဝ်ႏသီဒါႏက မိဉ်ႏအံႏခန်းခွေယာႏတဲ့ အမျိုꩻအီႏလွစ်ထာꩻဖြား အမျိုꩻအီႏလွစ်ထာꩻသီတမွေးတဝ်း”။ နီဗွေႏဘုရာꩻအလောင်ꩻ ဝါးတောင်ꩻခံꩻ ထွိုင်ႏဟော်ꩻဖေႏချာ တရာꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် ခွန်ဟော်ခံꩻလဲ့ သေနာႏသဘောꩻပေါက်လွဉ်ခန်းဒျာႏ တရာꩻသဘောꩻတရာꩻတဲင်တွော့ꩻ အွဉ်ႏစွꩻသဲင်ꩻချာခန်းဒျာႏ ဝါးတောင်ꩻခံꩻသွူ။ ကွပ်ပွိုးနဝ်ꩻမ့ꩻ မောရသုတ်ကရိုꩻဒါႏ ဝါးတောင်ꩻခံꩻတရာꩻယိုနဝ်ꩻ မိဉ်ႏနာဗာႏ မိဉ်ႏရွစ်ဗာႏတဲင်ခါ ဝင်ꩻကျံႏ၊ ဝင်ꩻယားအမျိုꩻမျိုꩻဖုံႏတဲ့ ကျံႏတလ့ꩻတဝ်း၊ ယားတလ့ꩻတဝ်းသွူ။ ကွပ်ပွိုးစွဉ်ႏအဘွုံꩻတံꩻခိုꩻ တန်ငါႏနဝ်ꩻမ့ꩻ ကထွာဒါႏ ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏသားသီးနဝ်ꩻ ဝင်ꩻကျံႏ၊ ဝင်ꩻဆွမ်ꩻ၊ ဝင်ꩻနိစ္စက်လိုꩻ စတဲင် ဖေႏကမော့ꩻဗာႏမွိုန်းအတာႏ ပရိတ်တရာꩻအနေႏ ရွစ်ဖတ်ပူႏဇောႏလွဒျာႏဝင်ꩻဖုံႏသွူ။ ခွိုꩻနွယ်ႏဗုဒ္ဓဘာႏသာႏသီး ကအဝ်ႏရွစ်ဖတ်ဒါႏ သုတ်တန် (၁၁)သုတ်အကို မောရသုတ်ပရိတ်တရာꩻတောႏယိုနဝ်ꩻ အဝ်ႏသော့ꩻအမုဲင် (၅)ကိုသွူ။[၁]
မောရသုတ် (ပါႏဠိတောႏ)
[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]
၁။ ပူရေန္တံ ဗောဓိသမ္ဘာရေ၊
နိဗ္ဗတ္တံ မောရယောနိယံ။
ယေန သံဝိဟိတာ ရက္ခံ၊
မဟာသတ္တံ ဝနေစရာ။
၂။ စိရဿံ ဝါယမန္တာပိ၊
နေဝ သက္ခိံသု ဂဏှိတုံ။
ဗြဟ္မမန္တ န္တိ အက္ခာတံ၊
ပရိတ္တံ တံ ဘဏာမ ဟေ။
၃။ ဥဒေတယံ စက္ခုမာ ဧကရာဇာ၊
ဟရိဿ ဝဏ္ဏော ပထဝိပ္ပဘာသော။
တံ တံ နမဿာမိ ဟရိဿဝဏ္ဏံ
ပထဝိပ္ပဘာသံ၊
တယာဇ္ဇ ဂုတ္တာ ဝိဟရေမု ဒိဝသံ၊
၄။ ယေ ဗြာဟ္မဏာ ဝေဒဂူ သဗ္ဗဓမ္မေ၊
တေ မေ နမော တေ စ မံ ပါလယန္တု။
နမတ္ထု ဗုဒ္ဓါနံ နမတ္ထု ဗောဓိယာ၊
နမော ဝိမုတ္တာနံ နမော ဝိမုတ္တိယာ၊
ဣမံ သော ပရိတ္တံ ကတွာ၊
မောရော စရတိ ဧသနာ။
၅။ အပေတယံ စက္ခုမာ ဧကရာဇာ၊
ဟရိဿဝဏ္ဏော ပထဝိပ္ပဘာသော။
တံ တံ နမဿာမိ ဟရိဿဝဏ္ဏံ ပထဝိပ္ပဘာသံ၊
တယာဇ္ဇ ဂုတ္တာ ဝိဟရေမု ရတ္တိံ။
၆။ ယေ ဗြဟ္မဏာ ဝေဒဂူ သဗ္ဗဓမ္မေ၊
တေ မေ နမော တေ စ မံ ပါလယန္တု။
နမတ္တု ဗုဒ္ဓါနံ နမတ္ထု ဗောဓိယာ။
နမော ဝိမုတ္တာနံ နမော ဝိမုတ္တိယာ။
ဣမံ သော ပရိတ္တံ ကတွာ၊
မောရော ဝါသ မကပ္ပယိ။
မောရသုတ္တံ နိဋ္ဌိတံ။
အာႏကွိုꩻ
[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]- ↑ ဗွေႏဝရသာမိ - (ပရိတ်အကျောင်ꩻတရာꩻတောႏ)