အီတလီခမ်းထီ

အီတလီ ခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီ Republic of Italy Repubblica Italiana  (အီတလီ)
အလံႏတောႏ အမိတ်မုဲင်
ခမ်းထီငဝ်းသꩻချင်ꩻ: "en:Il Canto degli Italiani" "The Song of the Italians"
အီတလီခမ်းထီအဝ်ႏဒါႏခင်ႏလမ်း  (အချိုဖြား) – ဥရောပတွိုက်အကို  (အချိုဆား တွမ်ႏ မေႏလူးကြိုႏ) – ဥရောပသမဂ္ဂနဝ်ꩻ  (အချိုဆား)  –  [Legend]
ဝေင်ꩻတန် တွမ်ႏ အတန်သွတ်ꩻဝေင်ꩻ	ဝေင်ꩻရောမ 41°54′N 12°29′E
ရွုမ်ꩻသွုံꩻ ဘာႏသာႏငဝ်းငွါဖုံႏ	အီတလီa
လိုꩻမျိုꩻ (၂၀၂၁)	91.3% အီတလီလိုꩻမျိုꩻ 8.7% အလင်
ဒေႏသခံႏဘာႏသာႏငဝ်းငွါ	ထွား အီတလီဘာႏသာႏအဓိကရောမ်ဖြုဲင်ꩻ
ကိုꩻကွဲႏ	84.4% ခရိယာန်ႏဘာႏသာႏ 11.6% ဘာႏသာႏအဲဉ်ထဝ်း 1.0% အိစ်သာလမ်ဘာႏသာႏ 3.0% အလင်
Demonym	အီတလီခမ်းသား
အစိုႏရ	en:Unitary parliamentary republic
• ခမ်းနမ်းဗွေႏ	en:Sergio Mattarella
• ဝွန်ႏတန်ချုတ်	en:Giorgia Meloni
• သီးနေက်လွတ်တောႏဥက္ကဋ္ဌ	en:Ignazio La Russa
• လွတ်တောႏအရန်းလဥက္ကဋ္ဌ	en:Lorenzo Fontana
ထေဥပဒေႏလွတ်တောႏ	ပါလီမန်လွတ်တောႏ
• လွတ်တောႏအရန်းကီ	ခမ်းသားလွတ်တောႏ
• လွတ်တောႏအရန်းလ့	လွတ်တောႏအရန်းလ
တယ်ႏထောင်ႏခမ်သမဲင်ꩻ
• ခြွဉ်းဗူႏရေꩻ	၁၈၆၁ မတ် ၁၇
• ခမ်းသားခမ်းထီ	၁၉၄၆ ဇွန် ၂
• အခေႏခံႏဥပဒေႏယိုခါ	၁၉၄၈ ဇန်နဝါရီ ၁
• တယ်ႏထောင်ႏ the EEC (ယိုခါ EU)	၁၉၅၈ ဇန်နဝါရီ ၁
ဧရိယာႏ
• ခြွဉ်း	၃၀၁,၃၄၀ km2 (၁၁၆,၃၅၀ sq mi) (အရန်း: ၇၁)
• ထီနမ်း (%)	1.24 (၂၀၁၅)
လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်း
• ၂၀၂၂ အရမ်ꩻ	58,853,482 (အရန်း - ၂၅)
•  တချ	၂၀၁.၃/km2 (၅၂၁.၄/sq mi) (အရန်း - ၇၁)
GDP (PPP)	၂၀၂၃ အရမ်ꩻ
• ခြွဉ်း	$3.193 trillion (အရန်း - ၁၃)
• Per capita	$54,258 (အရန်း - ၃၁)
GDP (nominal)	၂၀၂၃ အရမ်ꩻ
• ခြွဉ်း	$2.186 trillion (အရန်း - ၈)
• Per capita	$37,146 (အရန်း - 26th)
Gini (၂၀၂၀)	32.5 ထာႏဝ
HDI (၂၀၂၁)	0.895 ထိုမွေး · ၃၀
ရွဉ်ဗီႏ	ယူရို (€)b (EUR)
အခိင်ႏအွိုင်ꩻ	CET (UTC+1)
• ခမ်းသဲင် (DST)	CEST (UTC+2)
မွူးနီꩻစွယ်ꩻပွုံႏစံႏ	နီꩻ/လာ/နေင်ႏ နေင်ႏ-လာ-နီꩻ (AD)
ဝါးကာꩻစနိစ်	ထွေ
ဖိုန်းကိုဒ်အမုဲင်	+39c
Internet TLD	.itd
German is co-official in South Tyrol and Friuli Venezia Giulia; French is co-official in the Aosta Valley; Slovene is co-official in the province of Trieste, the province of Gorizia, and Friuli Venezia Giulia; Ladin is co-official in South Tyrol, in Trentino and in other northern areas; Friulian is co-official in Friuli Venezia Giulia; Sardinian is co-official in Sardinia. Before 2002, the Italian lira. The euro is accepted in Campione d'Italia but its official currency is the Swiss franc. To call Campione d'Italia, it is necessary to use the Swiss code +41. The .eu domain is also used, as it is shared with other European Union member states.

အီတလီခမ်းထီ (အိန်းကလေတ်: Italy) (အီတလီ: Italia [iˈtaːlja] (listen)) ယို တရာꩻဝင်ႏအနေႏ အဝ်ႏဟဲ့ꩻဖန်ခါꩻ အီတလီ ခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီ (Republic of Italy) တဲင် အဝ်ႏဒျာႏ ဥရောပတွိုက် အခဝ်နဝ်ကို ပင်ႏလယ်ႏထျꩻသွူ။ ဖဲ့ꩻထင်ꩻဖဲ့ꩻနဝ်ꩻ ပိဉ်တိစ်ခမ်းထီ၊ သွိသာလန်ခမ်းထီ၊ ဩသထွီးယားခမ်းထီ၊ သလိုဗေးနီးယားခမ်းထီ ဖုံႏ အဝ်ႏခူရောင်ꩻခါꩻနဝ်ꩻသွူ။ ဖဲ့ꩻနဝ်ဖဲ့ꩻနဝ်ꩻ အီတလီကြွန်မော့ တောမ်ႏ ပင်ႏလယ်ႏဟံႏကို ကို အတန်သွတ်ꩻ ကြွန်နီဗာႏကထွာဒါႏ စစ္စလီကြွန်၊ သာဒီးနီးယားကြွန်တောမ်ႏ ကြွန်ပေႏအလင်ဖုံႏ အဝ်ႏနဝ်ꩻသွူ။ လွစ်လွစ်တခြင်ခြင် ကအဝ်ႏခေါ်ခေါ် အာႏဏာႏပဲင်ႏခမ်းထီဖုံႏ ကထွာဒါႏ သန်မာရီနိုခမ်းထီ တောမ်ႏ ဗာတီကန်သီးတီးခမ်းထီ ဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏသော့ꩻဒျာႏ အီတလီခမ်းထီ ဟံႏကောင်သဲင်လောင်းသွူ။ ကွဲႏတွော့ꩻ Campione d'Italia နဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ အီတလီခမ်းထီပဲင်ႏလဲ့ အဝ်ႏသော့ꩻလွေꩻဒျာႏ သွိသာလန်ခမ်းထီကိုသွူ။ အီတလီခမ်းထီ ဟံႏနယ်ႏဧရိယာႏ အအဲဉ်ႏအလုဲင်းနဝ်ꩻ အဝ်ႏစတုန်းမဲင်ႏ ၁၁၆,၃၅၀ မဲင်ႏ (၃၀၁,၃၄၀ စတုရန်း ကီလိုမီတာ) တဲင် ခမ်းကိုလိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအဝ်ႏ သန်း(၆၀)ရပ်နဝ်ꩻသွူ။ ခမ်းထီဝေင်ꩻတန်နဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ ဝေင်ꩻရောမ(ရိုးမ / ရိုမ်း) နဝ်ꩻသွူ။

အီတလီခမ်းထီယို ဥရောပတွိုက်သမဲင်ꩻကို ခေတ်တွိုင်ꩻစိုးတွိုင်ꩻ အဝ်ႏထင်ႏသျာꩻဒါႏ ခမ်းတခမ်းဒျာႏသွူ။ ရောမခမ်းထီတန် ကအဝ်ႏထွန်ꩻကာꩻခိန်ႏနဝ်ꩻ အီတလီယို ထွာဖို ကမ္ဘာႏအခဝ်တွို့ꩻ ဗဟိုႏဌာႏနတန်တဗာႏနဝ်ꩻသွူ။ ကရီးခါ အီတလီခမ်းထီယို ခွန်ဟော်ꩻခမ်ꩻ ကအိုပ်စိုꩻဒါႏ ခမ်းတခမ်းဒျာႏတဲင် ဗꩻတွိုႏ ၁၉၄၆ ဗာႏ ဇွန်လာနဝ်ꩻသွူ။ တယ်ႏလာနဝ်ꩻကို ကေႏညာႏလွေꩻခန်း ခမ်းနမ်းဗွေႏ(သမ္မတ)ခမ်းထီအနေႏတဲင် လွိုက်ဒင်ႏလွေꩻပါ လွတ်တောႏတဲင် တဲမ်းထွို့ꩻလွေꩻခန်း လွောင်ႏဗူႏပုင်ႏ အခေႏခံႏဥပဒေႏတွော့ꩻ အဆုဲင်ꩻသွတ်ꩻ အွဉ်ႏထွာလွေꩻအတီႏ ၁၉၄၇ ဗာႏ ဒီသိဉ်ဗာ ၂၃ နီꩻနဝ်ꩻသွူ။ အခေႏခံႏဥပဒေႏနဝ်ꩻအလꩻ ထွာလွဉ် ခမ်းသားလွတ်တောႏ တောမ်ႏ သီးနေက်လွတ်တောႏ တဲင် အဝ်ႏလွတ်တောႏယိုနီဗာႏ မိဉ်ႏပူꩻပေါင်ꩻခြွဉ်းဗူႏ အိုင်ကိုမ်ဝင်ꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻဖန်လွေꩻ စွိုးခွိုꩻလွတ်တောႏ နဝ်ꩻသွူ။ အဝ်ႏစွိုးခွိုꩻလွတ်တောႏယို လွိုက်နွောင်ꩻ ခမ်းနမ်းဗွေႏ၊ ဖေႏကေႏညာႏနွောင်ꩻ စဲ့ꩻတွိုက်ꩻတောမ်ႏ တဲမ်းလိတ်ချုတ်ဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။