ဧရာႏဝတီႏခြောင်
| ဧရာႏဝတီႏခြောင် ဧရာဝတီမြစ် Irrawaddy River | |
|---|---|
 အဝ်ႏမို့ꩻလောင်းဆꩻကီ ထီႏထွားလ့လင်ꩻဗာႏ ဧရာႏဝတီႏခြောင် | |
 ဧရာႏဝတီႏခြောင်တန်၊ ထီနွို့ထီထန်ႏ၊ ဝေင်ꩻဖုံႏတောမ်ႏ ခြောင်ဖြယ်ပေႏဖုံႏ | |
| ခမ်းထီ | မျန်မာခမ်းထီ |
| ခမ်းနယ်ႏ/ တွိုင်ꩻဒေႏသတန် | |
| ဝေင်ꩻဖုံႏ | *ဝေင်ꩻဝုဲင်းမော်, ဝေင်ꩻသဉ်ဗို, ဝေင်ꩻသွေကူ, ဝေင်ꩻကသာ, ဝေင်ꩻထီးချိုင့်, ဝေင်ꩻတကောင်း, ဝေင်ꩻမလယ်, ဝေင်ꩻတပေက်စဉ်း, ဝေင်ꩻကျောက်မြောင်း, ဝေင်ꩻသဉ်းကူး, ဝေင်ꩻယွာတစ်စီး, ဝေင်ꩻငန်းသွန် |
| အချက်လျက်ဖုံႏ | |
| ထွတ်ꩻလင်ꩻစ | Ridong Qu ထီကတူႏ, တိဗဲတ်ကောင်ရွေꩻ အခဝ်ကွဉ်ႏနဝ်, ခယ်ႏခမ်းထီ: ဟံႏပထဝီႏအရွီးခိုႏ။[၁] 4760 မီတာ (ရပ်) units? 28°44′04″N 97°52′21″E / 28.73444°N 97.87250°E |
| ဒုတိယ ထီအရွီးခိုႏ | Gada Qu ထီကတူႏ, တိဗဲတ်ကောင်ရွေꩻ အခဝ်ကွဉ်ႏနဝ်, ခယ်ႏခမ်းထီ: အရွီးခိုႏခဝ်ထင်ꩻသွတ်ꩻ. 4760 မီတာ (ရပ်) units? 28°45′57″N 97°45′1″E / 28.76583°N 97.75028°E (ရပ်) |
| တတိယ ထီအရွီးခိုႏ | မေခခြောင်[၂] ခင်ခမ်းနယ်ႏ, မျန်မာခမ်းထီ 4650 မီတာ (ရပ်) units? 28°31′50″N 97°37′55″E / 28.53056°N 97.63194°E (ရပ်) |
| စတုတ္ထ ထီအရွီးခိုႏ | မလိခခြောင် ခင်ခမ်းနယ်ႏ, မျန်မာခမ်းထီ 3800 မီတာ (ရပ်) units? 27°44′48″N 97°2′5″E / 27.74667°N 97.03472°E (ရပ်) |
| ထွတ်ꩻနွို့သော့ꩻ | အန်ဒမန်ပင်ႏလယ်ႏ(ကပ္ပလီပင်ႏလယ်ႏ) အလယ်-ယွာ, ဧရာႏဝတီႏတွိုင်ꩻ, မျန်မာခမ်းထီ ၀ m (၀ ft) units? 15°51′19″N 95°14′27″E / 15.85528°N 95.24083°Eကိုဩဒိနိတ်: 15°51′19″N 95°14′27″E / 15.85528°N 95.24083°E |
| အဒွောင်ႏအဆွာꩻ | ၂,၂၈၈[၁] km (၁,၄၂၂ mi) units? |
| ထွတ်ꩻလင်ꩻမုꩻ |
|
| ခြောင်ထွတ်ꩻလင်ꩻအသောင်ရင်ꩻထာꩻပြင်ႏ အချက်လျက်ဖုံႏ | |
| မြစ်ဝှမ်းပေႏတန် | ၄၀၄,၂၀၀ km2 (၁၅၆,၁၀၀ sq mi) [၄] units? |
| ခြောင်ဖြယ်ပေႏဖုံႏ |
မိုးလယ်ခြောင်, တာပိန်ခြောင်, ရွှေလီခြောင်, ဇော်ဂျီခြောင်, ပန်းလောင်ခြောင်, စမုန်ခြောင်, ပင်းခြောင်, ဒေါင်းသေခြောင်, ယင်းခြောင်, နဝင်းခြောင် |
| ဒုတိယအဆွာꩻသွတ်ꩻ ထီအရွီးခိုႏ အဒွောင်ႏအဆွာꩻ: Kaidag Qu/Gadag Qu: 48 ကီလိုမီတာ ⟶ Gyita Qu/Kelao Luo: 56 km ⟶ Dulong ခြောင်: 182 km ⟶ မေခခြောင်: 231 km ⟶ ဧရာႏဝတီႏခြောင်: 2,210 km ⟶ အန်ဒမန်ပင်ႏလယ်ႏ: *ခြွောန်း: 2,727 ကီလိုမီတာ အဆွာꩻသွတ်ꩻထီအရွီးခိုႏ အဒွောင်ႏအဆွာꩻ: Quwa Qu/Ridong Ermei ⟶ Gyita Qu/Kelao Luo: 56 ကီလိုမီတာ ⟶... | |
ဧရာႏဝတီႏခြောင် (မန်း: ဧရာဝတီမြစ်) (အဲင်းကလေတ်: Ayeyarwaddy, Irrawaddy River) နဝ်ꩻ အဝ်ႏဒျာႏ မျန်မာခမ်းထီ အခဝ်ထင်ꩻသွတ်ꩻကို ထွတ်ꩻလင်ꩻနဝ်လွေꩻဒါႏ ခြောင်တန်တခြောင်ဒျာႏသွူ။ ဧရာႏဝတီႏခြောင်နဝ်ꩻ မျန်မာခမ်းထီကို ထွာစွဉ်ႏ အတန်သွတ်ꩻ၊ အဆွာꩻသွတ်ꩻ တောမ်ႏ ကရေꩻတန်ဒါႏ ခြောင်တန်ဒျာႏသွူ။ အဝ်ႏဒျာႏ အဲဉ်မုဲင်ခ(မေခ)ခြောင်တောမ်ႏ မလိခခြောင်ပေႏနီဖြုံႏ လွဉ်ခွဲးကျုံႏနွို့လင်ꩻငီꩻဝင်ꩻတဲင် ကထွာလွဉ်ဒါႏ[၅] ဧရာႏဝတီႏခြောင်နဝ်ꩻ အကျမ်ꩻအနေႏ အဝ်ႏဖဲ့ꩻထင်ꩻ ထွတ်ꩻလင်ꩻနဝ် အဝ်ႏဆွိုက်လင်ꩻစွဉ်ႏတရွဉ်းလွေꩻ ဧရာႏဝတီႏကြွန်ဒေႏသ ဗꩻလင်ꩻတွိုႏ ထွတ်နွို့သော့ꩻလွေꩻ အန်ဒမန်ပင်ႏလယ်ႏ(ကပ္ပလီပင်ႏလယ်ႏ)ကိုနဝ်ꩻသွူ။ ထီထွတ်ꩻလင်ꩻဧရိယာႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏစတုရန်းမီတာ ၄၁၃,၀၀၀ ရပ်သွူ။
အေဒီ (၆)ရျာꩻဗူႏခိန်ႏရပ်ကာႏ ဧရာႏဝတီႏခြောင်ယို လိုꩻဖုံႏအဝ်ႏထူႏသုင်ꩻအီလဲဉ်း ဖြေꩻစာကူꩻကားကွန်ႏတာႏ ထီတဖူꩻခြောင်ꩻတဗာႏအနေႏနဝ်ꩻသွူ။ ဗြိတိသျကလာꩻဗွာသီးစိုးနဝ်ꩻ တယ်ႏတေန်ခါꩻပါစွဉ်ႏကန်တဲင် အကျိုꩻဖေႏကအဝ်ႏ အဝ်ႏသုင်ꩻလွေꩻပါ ဆို့ꩻရုဲင်ရေꩻတာႏနဝ်ꩻသွူ။ စိုးဟန်ႏသနီꩻလဲ့ အရေꩻတန်မွေးငါႏ နုဲင်းစွဉ်ႏသက်တလီးနဝ်ꩻသွူ။ ဧရာႏဝတီႏကြွန်ဒေႏသဖုံႏကို ဆို့ꩻရုဲင်ဗွူဟူလုဲင်းဖုံႏနဝ်ꩻ မိဉ်ꩻတန်မွေးငါႏ ဒေႏသဒျာႏသွူ။ ဧရာႏဝတီႏခြောင် ကထူꩻဆန်ꩻမွေးဒါႏ ထဲင်းတစွိုးနဝ်ꩻ ခြောင်အခဝ်ခိုႏ အထွေဖဲ့ꩻနဝ်ꩻ ဧရာႏဝတီႏလဲင်းပုဲင်ဖုံႏ အဝ်ႏအုံခိုႏသော့ꩻနဝ်ꩻသွူ။ ယိုခါနဝ်ꩻ ထွာလဲဉ်းထာꩻသားသတ္တဝါႏခြေားတဲင် ယံဖေႏကထိန်ꩻသိမ်ꩻဖေႏ ဧရာႏဝတီႏလဲင်းပုဲင်တာ အဝ်ႏတမာရဲးကမ်းဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ဧရာႏဝတီႏခြောင်နဝ်ꩻ အဝ်ႏဖဲ့ꩻထင်ꩻ ခင်ခမ်းနယ်ႏ မေခ မလိခခြောင်နီလီးလွုမ်းနဝ်ꩻ အဝ်ႏဒျာႏ ဟိမဝန္တာႏကောင်ရွေꩻ ထီဝကောင်ထျꩻ ထွတ်ꩻလင်ꩻနဝ် မျန်မာခမ်းအခဝ်ထာႏဝကိုတဲင် ဗွိုန်ပီစွဉ်ႏ နုဲင်းကဖꩻတခဝ်ထိုꩻ မျန်မာခမ်း အခဝ်ကွဉ်ႏတောမ်ႏ အခဝ်တွို့ꩻနဝ်ꩻသွူ။ ဧရာႏဝတီႏခြောင်ယို ထွိုင်ႏအီႏနွို့သော့ꩻ အန်ဒမန်ပင်ႏလယ်ႏကိုနဝ်ꩻ ဖဖြယ်ယင်းတောမ်ႏ ခြောင်ဖြယ်(၉)လီးနဝ်ꩻသွူ။[၆]
အမိဉ်ꩻခရာႏ[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]
"ဧရာႏဝတီႏ" ကဟဲ့ꩻဒါႏ ငဝ်းငွါဝေါဟာရယိုနဝ်ꩻ အဝ်ႏဒျာႏ "သက္ကတ"(သင်္သကရုဲက်)ဘာႏသာႏကို လင်ꩻလွဉ်ကရိုꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏရံꩻယူႏလွ့ဝင်ꩻတဲင် အဓိပ္ပာယ်ႏနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ "ဆင်ခြောင်" နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
ခြောင်ဖင်ႏထျꩻ ဝေင်ꩻတန်ဖုံႏ[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]
- ဝေင်ꩻပူတာအို
- ဝေင်ꩻမစ်စီးနား
- ဝေင်ꩻဗန်းမော်
- ဝေင်ꩻကတာ
- ဝေင်ꩻတကောင်း
- ဝေင်ꩻကျောက်မြောင်း
- ဝေင်ꩻမန်ႏတလေꩻ
- ဝေင်ꩻသကုဲင်း
- ဝေင်ꩻမဉ်းခြံ
- ဝေင်ꩻပခုက္ကူ
- ဝေင်ꩻယေနံဆျောင်း
- ဝေင်ꩻချောက်
- ပဂံႏ
- ဝေင်ꩻညောင်ဦး
- ဝေင်ꩻမကွေး
- ဝေင်ꩻမိဉ်းဗူး
- ဝေင်ꩻပီ
- ဝေင်ꩻဟိဉ်းတာဒ
- ဝေင်ꩻပန်းတနော်
ဓာတ်ပုင်ႏဖုံႏ[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]
-
ခြောင်ဖင်ႏကွဉ်ႏ မန်ႏတလေꩻကောင် -
ဧရာႏဝတီႏခြောင်တောမ်ႏ တဖူꩻလွေꩻသား -
ယိုꩻယာႏဖြီကာႏခြောင် -
အဝ်ႏဧရာႏဝတီႏခြောင်ကို ပနားဖုံႏ ငင်ႏထင်ႏလွဉ်သေင်ႏ -
ဧရာႏဝတီႏခြောင် မဉ်းကွန်းထျꩻ -
ဧရာႏဝတီႏခြောင်ကို ကြွန်ဒုံတဒုံ -
ဖောင်ႏဝါႏ -
ဆေꩻခြောင်ဖင်ႏ မဉ်းကွန်းထျꩻ -
ဖောင်ႏဝါႏ -
လိုꩻမူႏဝါးဖြီပေႏ
အာႏကွိုꩻ[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]
- ↑ ၁.၀ ၁.၁ Fei၊ Yu။ "中国科学家确定雅鲁藏布江等四条国际河流源头" (in Chinese)၊ Xinhua News Agency၊ 2011-08-22။
- ↑ James R Penn (2001) Rivers of the World Archived 11 January 2016 at the Wayback Machine.. Santa Barbara, Calif. [u.a.] ABC-Clio ISBN 1-57607-042-5, ISBN 978-1-57607-042-0. Page 115 paragraph 2, retrieved July 16, 2009
- ↑ Water Resources of Myanmar။ AQUASTAT။ “Adding the sections gives Irrawaddy a discharge of 476.9 cubic kilometers per year, which translates to 15,112 m3/s”
- ↑ Water Quality Management at River Basin in Myanmar (in en)။ The Republic of the Union of Myanmar Ministry of Agriculture and Irrigation (21 September 2011)။ “Catchment Area (000's sq-km) Chindwin River 115.30 Upper Ayeyarwady River 193.30 Lower Ayeyarwady River 95.60”
- ↑
Scott၊ James George (1911)။ Chisholm၊ Hugh (ed.)။ (အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကားဖြင့်) (11th ed.)။ Cambridge University Press။ p. 839။ Unknown parameter
|encyclopedia=ignored (အကူအညီ) - ↑ မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၁၅)
- ↑ www.news-eleven.com