စောက်ꩻခမ်းနယ်ႏ
| စောက်ꩻခမ်းနယ်ႏ ကညီကီၢ်စဲၣ် | ||
|---|---|---|
| ခမ်းနယ်ႏ | ||
| ||
 မျန်မာခမ်းထီဟံႏပွုံႏကို အဝ်ႏဒါႏခင်ႏလမ်း | ||
| ကိုဩဒိနိတ်: 17°0′N 97°45′E / 17.000°N 97.750°Eကိုဩဒိနိတ်: 17°0′N 97°45′E / 17.000°N 97.750°E | ||
| ခမ်းထီ |  မျန်မာခမ်းထီ | |
| ဒေႏသ | မျန်မာခမ်း အခဝ်ကွဉ်ႏနဝ် | |
| ဝေင်ꩻတန် | ဝေင်ꩻဖအံ | |
| အစိုႏရ | ||
| • ဝွန်ႏတန်ချုတ် | စောမြင့်ဦး | |
| • အစိုႏရ | စောက်ꩻခမ်းနယ်ႏအစိုႏရအစွိုꩻ | |
| • မာꩻဥပဒေႏလွတ်တောႏ | စောက်ꩻခမ်းနယ်ႏလွတ်တောႏ | |
| • တရာꩻလွတ်တောႏ | စောက်ꩻခမ်းနယ်ႏတရာꩻလွတ်တောႏ | |
| ဧရိယာႏ | ||
| • ခြွဉ်း | ၃၀၃၈၂.၈ စတုရန်းကီလိုမီတာ (၁၁၇၃၀.၉ စတုရန်းမဲင်ႏ) | |
| ဧရိယာႏအရန်း | ၁၁ | |
| လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်း (၂၀၁၄)[၁] | ||
| • ခြွဉ်း | ၁,၅၇၄,၀၇၉ | |
| • အရန်း | ၁၁ | |
| • တချ | ၅၂/km၂ (၁၃၀/sq mi) | |
| Demonym(s) | စောက်ꩻ | |
| Demographics | ||
| • ခမ်းရင်ꩻသားလိုꩻခွိုꩻဖုံႏ | စောက်ꩻ(အအာသွတ်ꩻ)၊ တယင်(ပတောင်ႏ)၊၊ ဖြဝ်ꩻ၊ မန်း၊ စောက်ꩻ၊ ပအိုဝ်ႏ၊မဲင်ꩻ ၊ရခဲင်ႏ ၊ မန်း−ထုဲင်ႏ | |
| • ထာꩻကိုꩻကွဲႏ | ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ ၈၄.၅၀% ခရစ်ယာန်ဘာႏသာႏ ၉.၅၀% အစ္စလာမ်ဘာႏသာႏ ၄.၆၀% ဟိန္ဒူဘာႏသာႏ ၀.၆% ယိုꩻယာႏ ၀.၁၀% အလင် ၀.၇% | |
| အခိန်ႏအွိုင်ꩻ | မျန်မာအခိန်ႏအွိုင်ꩻ (UTC+06:30) | |
| ကာꩻမတ်ပုံတိဉ် | KYN | |
စောက်ꩻခမ်းနယ်ႏ (အိန်းကလေတ်: Karen State) (မန်း: ကရင်ပြည်နယ်)နဝ်ꩻ အဝ်ႏဒျာႏ မျန်မာခမ်းအခဝ်ကွဉ်ႏနဝ် ထွာဒျာႏ မျန်မာခမ်းထီကိုကပါဒါႏ ခမ်းနယ်ႏတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ခမ်းနယ်ႏဝေင်ꩻတန်နဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ ဝေင်ꩻဖအံ နဝ်ꩻသွူ။
စောက်ꩻခမ်းနယ်ႏ ဆꩻကွဉ်ႏဖဲ့ꩻနဝ်ꩻ ထုဲင်ꩻခမ်းထီတောမ်ႏ စောက်ꩻတနျာႏကယားနယ်ႏ၊ ဆꩻနဝ်ဖဲ့ꩻနဝ်ꩻ မဲင်ꩻခမ်းနယ်ႏတောမ်ႏ တနင်္သာရီတွိုင်ꩻဒေႏသတန်၊ ဆတွို့ꩻဖဲ့ꩻနဝ်ꩻ ပဂိုꩻတွိုင်ꩻဒေႏသတန်တောမ်ႏ မဲင်ꩻခမ်းနယ်ႏ၊ ဆꩻထင်ꩻနဝ်ꩻ မန်ႏတလေꩻတွိုင်ꩻဒေႏသတန်၊ ဖြဝ်ꩻခမ်းနယ်ႏ အခဝ်တွို့ꩻနဝ် တောမ်ႏ စောက်ꩻတနျာႏခမ်းနယ်ႏဖုံႏ အဝ်ႏခူခါꩻနဝ်ꩻသွူ။ ဟံႏနယ်ႏဧရိယာႏအဲဉ်ႏလုဲင်ႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏစတုရန်းမဲင်ႏ ၁၁၇၃၀.၉ မဲင်ႏတဲင် တွို့ꩻကွဉ်ႏအဒွေါင်ႏအဆွာꩻအဝ်ႏ ၇၀ မဲင်ႏ၊ နဝ်ထင်ꩻအဝ်ႏ ၃၂၆ မဲင်ႏသွူ။[၂] လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းနဝ်ꩻ ၂၀၁၄ ဗာႏ မွူးကွို့ꩻနာꩻစာႏရင်ꩻအလꩻ လိုꩻဖြာꩻအဝ်ႏ ၁,၅၇၄,၀၇၉(၁.၅သန်း)ဖြာꩻ နဝ်ꩻသွူ။ စောက်ꩻခွိုꩻနွယ်ႏ၊ စောက်ꩻတနျာႏ၊ ပအိုဝ်ႏ၊ မန်း၊ မဲင်ꩻ၊ ဖြဝ်ꩻ၊ ရခဲင်ႏ၊ ထုဲင်ꩻ စတဲင် တောမ်ႏလိုꩻမျိုꩻအလင်ဖုံႏ အဝ်ႏအုံသော့ꩻနဝ်ꩻသွူ။
သမဲင်ꩻ
[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]စောက်ꩻခမ်းနယ်ႏယိုနဝ်ꩻ ထွာလွဉ်စဒျာႏ တယ်ႏ ၁၉၄၇ ဗာႏ ဖြွမ်းဗူႏပုင်ႏအခေႏခံႏဥပဒေႏ ပုဒ်မွူး (၁၈၀)၊ ပုဒ်မွူးဖြယ် (၁)အလꩻ ဗိတိသျအစိုႏရစိုး ခြုံꩻ(သံလွင်)ခရဲင်ႏကို ကအဝ်ႏပါဒါႏ ဖာပွန်၊ သထွုံႏခရဲင်ႏကို ကပါဒါႏ ဖအံ၊ ယောင်ႏပွယ်ꩻ၊ ကျိုက်ခမီခရဲင်ႏကို ကပါဒါႏ ခြုက်ꩻခြိက်ꩻ၊ ကြာအင်းဆိပ်ကြီး၊ တောင်ႏအူခရဲင်ႏကို ကအဝ်ႏဒါႏ သံတောင်ဝေင်ꩻနယ်ႏဖုံႏယို ခြွဉ်ႏဗူႏသွူတဲင် ဖျင်ဆင်ဖွဲ့ဗူႏအွဉ်ႏထွော့လွေꩻ စောက်ꩻခမ်းနယ်ႏနဝ်ꩻသွူ။ တွိုႏ ၁၉၆၄ ဗာႏ လာဧပီ ၃ နီꩻနဝ်ꩻ တောႏလန်ႏရေꩻကောင်သီအစိုႏရ လိတ်ကေႏညာႏအမုဲင်(၅၁)အလꩻ အဝ်ႏ"စောက်ꩻခမ်းနယ်ႏ" အမိဉ်ꩻယို ဖျင်ဆင်ဖန်ဟဲ့ꩻလွေꩻယင်း "ကော်သူးလေခမ်းနယ်ႏ" နဝ်ꩻသွူ။ တွိုႏ ခမ်းထီတန်ကောင်သီအစိုႏရကာႏလနဝ်ꩻ အခေႏခံႏဥပဒေႏ ပုဒ်မွူး(၁၀)၊ ပုဒ်မွူးဖြယ် (က) အလꩻ အဝ်ႏ"ကော်သူးလေးခမ်းနယ်ႏ" ဖန်ပြောင်ꩻချာလွေꩻယင်း "စောက်ꩻခမ်းနယ်ႏ" အမိဉ်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ ခရိစ်နေင်ႏ ၁၉၉၂ ဗာႏ အောက်တိုဗာ ၇ နီꩻကို ခမ်းထီတန် ငြိမ်ဝပ်ပိပြားမှု တည်ဆောက်ရေးအစွိုꩻ ခမ်းကိုရေꩻဝွန်ႏတန်ဌာႏန လိတ်အမိန်းကေႏညာႏချက်အလꩻ ခြုက်ꩻခြိက်ꩻခရဲင်ႏကို ကပါဒါႏ ဝေင်ꩻနယ်ႏမျဝတီႏယို အဝ်ႏဝေင်ꩻနယ်ႏအရန်း ဖွဲ့ဗူႏလွေꩻယင်း ခရဲင်ႏအရန်းနဝ်ꩻသွူ။
ခရိစ်နေင်ႏ ၂၀၁၁ ဗာႏ လာဇန်နဝါရီ ၁၂ နီꩻ ခမ်းကိုရေꩻဝွန်ႏတန်ဌာႏန အမိန်းကေႏညာႏလိတ်အလꩻ ဖအံခရဲင်ႏကို ကပါဒါႏ ဝေင်ꩻနယ်ႏဖာပွန်ယို အဝ်ႏဝေင်ꩻနယ်ႏအရန်း ဖွဲ့ဗူႏလွေꩻယင်း ခရဲင်ႏအရန်းနဝ်ꩻသွူ။ ယိုခါ စောက်ꩻခမ်းနယ်ႏကိုနဝ်ꩻ ဖွဲ့ဗူႏခါꩻဒျာႏတောမ်ႏ ခရဲင်ႏ ၄ ခရဲင်ႏ၊ ဝေင်ꩻနယ်ႏ ၇ ဝေင်ꩻနယ်ႏ၊ ဝေင်ꩻ ၁၈ ဝေင်ꩻ၊ ရပ်ကွက် ၈၄ ရပ်ကွက်၊ အွိုင်ႏ ၃၇၆ အွိုင်ႏ၊ ဒုံပေါင်ꩻ ၂၀၆၃ ဒုံနဝ်ꩻသွူ။[၂]
အိုပ်ချုတ်ရေꩻ
[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]စောက်ꩻခမ်းနယ်ႏဝေင်ꩻတန်နဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ ဝေင်ꩻဖအံနဝ်ꩻသွူ။
အိုပ်ချုတ်ရေꩻ
[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]ထေဥပဒေႏ
[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]တရာꩻစီႏရင်ꩻရေꩻ
[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]ခရဲင်ႏ၊ ဝေင်ꩻနယ်ႏ၊ ဝေင်ꩻ၊ ရပ်ကွက်၊ အွိုင်ႏ၊ ဒုံ
[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]
စောက်ꩻခမ်းနယ်ႏကိုနဝ်ꩻ ခရဲင်ႏအဝ်ႏ (၄)ခရဲင်ႏ နဝ်ꩻသွူ။
ခရဲင်ႏဖုံႏ
[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]ဝေင်ꩻနယ်ႏဖုံႏ
[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]| ဖအံခရဲင်ႏ | ဝေင်ꩻနယ်ႏဖအံ • ဝေင်ꩻနယ်ႏယောင်ႏပွယ်ꩻ • ဝေင်ꩻနယ်ႏသံတောင်ကြီး |
|---|---|
| မျဝတီႏခရဲင်ႏ | ဝေင်ꩻနယ်ႏမျဝတီႏ |
| ခြုက်ꩻခြိက်ꩻခရဲင်ႏ | ဝေင်ꩻနယ်ႏခြုက်ꩻခြိက်ꩻ • ဝေင်ꩻနယ်ႏကြာအင်းဆိပ်ကြီး |
| ဖာပွန်ခရဲင်ႏ | ဝေင်ꩻနယ်ႏဖာပွန် |
ဝေင်ꩻနယ်ႏကိုဝေင်ꩻဖုံႏ
[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]
- ဝေင်ꩻဖအံ
- ဝေင်ꩻမျဝတီႏ
- ဝေင်ꩻခြုက်ꩻခြိက်ꩻ
- ဝေင်ꩻဖာပွန်
- ဝေင်ꩻတန်တောင်စီး
- ဝေင်ꩻယောင်ႏပွယ်ꩻ
- ဝေင်ꩻစျာအဉ်းသေတ်စီး
- ဝေင်ꩻတန်တောင်
- ဝေင်ꩻလေက်တို
- ဝေင်ꩻဗောဂလိ
- ဝေင်ꩻပုဲင်ကျုံ
- ဝေင်ꩻသျမ်းယွာတစ်
- ဝေင်ꩻသုကလိ
- ဝေင်ꩻဝေါလေ
- ဝေင်ꩻကျုံဒိုး
- ဝေင်ꩻဖရာꩻသိုမ်ဆူႏ
- ဝေင်ꩻကျိုက်ဒုံ
- ဝေင်ꩻကမမောင်း
ခရိစ်နေင်ႏ ၂၀၂၁ ဗာႏ စာႏရင်ႏအလꩻ စောက်ꩻခမ်းနယ်ႏကိုနဝ်ꩻ ဝေင်ꩻနယ်ႏအဝ်ႏ (၇)ဝေင်ꩻနယ်ႏ၊ ဝေင်ꩻအဝ်ႏ (၁၈)ဝေင်ꩻ၊ ရပ်ကွက်အဝ်ႏ (၈၆)ရပ်ကွက်၊ အွိုင်ႏအဝ်ႏ (၃၇၆)အွိုင်ႏ၊ ဒုံအဝ်ႏ (၂၀၉၇)ဒုံ နဝ်ꩻသွူ။[၃]
ပညာႏရေꩻ
[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]သꩻဝင်ႏစာꩻခရာႏခင်ႏလမ်းဖုံႏ
[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]- ဇွဲကပင်ကောင်
- ဇွဲကပင်ဆံတော်ရှင်စေႏတီႏတောႏ
- ထမ်းဆဒ္ဒန်
- ထမ်းဘုရင့်ညီ
- ထမ်းကော့ဂွန်း
- ထမ်းကော့ကသောင်
- ထမ်းရသေ့ပျံ
- ကြောင့်ကမ်လာဘ်စေႏတီႏတောႏ
- တောင်ဝိုင်းကောင်
- ကြာအင်းကောင်
- ဖားပုကောင်
- ချစ်သူမြိုင်ကဝ်ႏခြံ ဖအံ
- သံတောင်ကြီး ပသိခြောင်
- နော်ဘူဘောကောင်
- သံတောင်ကြီးရေပူစမ်း
- ပသိဆည်
- ထမ်းပဒုံ၊ ယောင်ႏပွယ်ꩻ
- ထီထဲ့ကျုံထော်
- ရေဘုတ်ဆည်၊ ယောင်ႏပွယ်ꩻ
- ထီထဲ့ပရေကြေတို၊ ရှမ်းရွာသစ်
အာႏကွိုꩻ
[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]- ↑ Census Report။ The 2014 Myanmar Population and Housing Census။ 2။ Naypyitaw: Ministry of Immigration and Population။ May 2015။ p. 17။
- ↑ ၂.၀ ၂.၁ ကရင်ပြည်နယ်၏ ဒေသန္တရ အချက်အလက်များ။ ကရင်ပြည်နယ်အစိုးရ။ 14 September 2017 ကို ဒင်ႏထွူလဲဉ်း မူရင်းမော်ကွန်း။ ၂ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၁၇ ကို ထွားစဲစ်ချာထွူလဲဉ်း။
- ↑ နေပြည်တော်၊ တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်များရှိ ခရိုင်၊ မြို့နယ်၊ မြို့၊ ရပ်ကွက်၊ ကျေးရွာအုပ်စုနှင့် ကျေးရွာဦးရေ စာရင်းချုပ်။ 2022-05-19 ကို ဒင်ႏထွူလဲဉ်း မူရင်းမော်ကွန်း။ 2022-03-19 ကို ထွားစဲစ်ချာထွူလဲဉ်း။
- ↑ D.P.S. MYANMAR GUIDE MAP. 2000.