သတိပဋ္ဌာန်ꩻ

အဝ်ႏ ဝီခီပီးဒီးယား ကို

ဘုရာꩻသာႏသနာႏ
ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ
ပအိုဝ်ႏ

ဗုဒ္ဓသာႏသနာႏသꩻမဲင်ꩻ
ဗုဒ္ဓဝင်ႏဘုရာꩻဂေါတမသင်္ဂါႏယနာႏဖုံႏ
ဘုရာꩻဖုံႏ
- ဘုရာꩻကကုသန်ႏ- ဘုရာꩻကောဏာဂုံႏ- ဘုရာꩻကဿပ-ဘုရာꩻဂေါတမ
စေႏတီႏဖုံႏ
ဓာတုစေႏတီႏ- ဥဒ္ဒိဿစေႏတီႏ- ပရိဘောဂစေႏတီႏ- ဓမ္မစေႏတီႏ-၊
ဆရာႏ (အာစရိယ)
သိဒ္ဓတ္ထဂေါတမ - ဘိက္ခု (သင်ႏဃာႏ) - ဘိက္ခုနီ (ရဟန်ꩻမူႏ)
လက္ခဏာႏဖုံႏ
အနိစ္စ - အနတ္တ - ဒုက္ခ-ဥပုသ်
မင်္ဂလာႏတရာꩻဖုံႏ
မင်္ဂလာႏတရာꩻ-ဗုဒ္ဓ - ဓမ္မ - သင်ႏဃာႏ
ထာꩻယူႏဝါႏဒ
သစ္စာႏလစ်ꩻပါꩻ - ခန္ဓာႏငတ်ꩻပါꩻ - သီႏလငတ်ꩻပါꩻ - ပညာႏ -သမာဓိ - သဒ္ဒါႏ
တိပိဋကဖုံႏ
တိပိဋက (ဝိနယ်ꩻပိဋကတ် - သုတ်ပိဋကတ် - အဘိဓမ္မာပိဋကတ် - မင်္ဂလသုတ်
ရဟန်ꩻဖုံႏ
ပုထုဇဉ်ႏ၊ - သျင်ႏသာႏမဏေႏ၊ - ရသေ့ꩻ၊ -သောတာႏပန်ႏ၊ - သကဒါဂါမ်၊ - အနာဂါမ်၊ -ရဟန္တာႏ၊ - ဧတဒဂ်နိဗ္ဗာန်ႏ ပရိက္ခ
နမ်းကျင်ꩻဖုံႏ
သမထဝိပဿနာႏသတိပဋ္ဌာန်ꩻ၊ - ဓုတင်၊ - ကမ္မဋ္ဌာန်ꩻ၊ - ဒုက္ကရစရိယာႏ၊ - နိကာယ်(၅)ပါꩻ၊ - နမ်းကျင်ꩻဝတ္တရာꩻ
ငဝ်းဝုဲင်ႏဘုရာꩻဖုံႏ
ပရိတ်တန်၊ - ဂါႏထာႏ၊ - ငဝ်းဝုဲင်ႏဘုရာꩻဂါထာႏ၊ - သြကာသ၊ -မင်္ဂလသုတ်- အဋ္ဌကထာ
ဂွိုဏ်ꩻဖုံႏ
ထေရဝါဒ - မဟာယာန - တန္တရ -တိဗဲက်ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ
ခမ်းထီအလွောက်ꩻ ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏဖုံႏ
ကမ္ဘောဒီးယား - ကိုရီးယား - ဂျပန် - ခယ်ႏ - တိဗဲက် - ထုဲင်ꩻ - ထုဲင်ဝမ် - ဗီယက်နမ် - ဘူတန် - မျန်မာ - မွန်ဂိုးလီးယား - ရသျား - လာအို - သီရိလင်္ကာႏ - အိန္ဒိယ
ဓမ္မစကျာႏ

သတိပဋ္ဌာန် ကရိုꩻနဝ်ꩻ သတိခွေါင်၊ သတိတဉ်ႏ အဓိပ္ပါယ်ႏလꩻနုဲးနဝ်ꩻသွူ။ ဆဲင်ႏရာꩻအာႏရုံႏအလောင်း တိဉ်ႏတိဉ်ႏခွေါင်ခွေါင် ကအဝ်ႏကထွာဒါႏ သတိစေတသိက်ရိုꩻဗာႏနုဲးနဝ်ꩻသွူ။ တရာꩻနမ်းနဝ်ꩻ ထွာ သတိစေတသိက်တဗာႏလူမ်ꩻရိုꩻကီလဲ့အာႏရုံႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏလိစ်ꩻမျိုꩻ။ ကပယ်ႏခွါႏဒါႏကိစ္စ ဖြယ်လိစ်ꩻမျိုꩻနဝ်ꩻမꩻ သတိပဋ္ဌာန် ဖြယ်ထန်ႏဗာႏ လိစ်ꩻပါꩻနဝ်ꩻသွူ။ လိစ်ꩻပါꩻကရိုꩻနဝ်ꩻ ကာယာနုပဿနာ သတိပဋ္ဌာန် - သတိတရာꩻ အထွားအထီႏ ကမယ်ꩻဒင်ႏဒါႏ တလီꩻတရေ့ꩻ-သာစတဲင် နမ်းအင်္ဂါႏအစုအခြွောဉ်းအလောင်း။ ဝေဒနာနုပဿနာ သတိပဋ္ဌာန် - သတိတရာꩻ အထီႏအထွားကမယ်ꩻဒင်ႏဒါႏ သုခ ဒုက္ခစတဲင် ဝေဒနာႏအစုအခြွောဉ်းအလောင်း။ စိတ္တာနုပဿနာ သတိပဋ္ဌာန် - သတိတရာꩻ အထွားအထီႏ ကတိဉ်ႏခွေါင်ဒါႏ သရာဂ, သဒေါသစတဲင် သꩻအစုအခြွောဉ်းအလောင်း။ ဓမ္မာနုပဿနာ သတိပဋ္ဌာန် - သတိတရာꩻ အထွားအထီႏကတိဉ်ႏခွေါင်ဒါႏ ကာမစ္ဆန္ဒစတဲင် ဓမ္မအစုအခြွောဉ်းအလောင်းနုဲးယိုဖုံႏ(ဖိုင်ႏ)သွူ။

၁။ ကာယာနုပဿနာ သတိပဋ္ဌာန်-ကရိုꩻနဝ်ꩻ သတိတရာꩻကတိဉ်ႏခွေါင်ဒါႏ တလီꩻတရေ့ꩻ-သာစတဲင် ရူပကာယ(နမ်း)အလောင်းနဝ်ꩻသွူ။ တနယ်ꩻ ထွားသျု နမ်းကြိုလောင်း တဝ်းလဲ့ ကလူꩻ ဆွဉ်ႏစတဲင် (၃၂) ကောဋ္ဌာသအလောင်း အလဲင်ႏလဲင်ႏအခြွိုက်ခြွိုက်နဝ်ꩻသွူ။ မိဉ်ႏထွားသျုအာအာ အလဲင်ႏလဲင်ႏအခြွိုက်ခြွိုက်ထွူခါ အသုဘ(တတင်ႏတယ်ႏတဝ်း၊ ပသို့ꩻခရာႏကထွာဒါႏ) အပုင်ႏအငုဲꩻဖုံႏ ထင်ႏသျာꩻလွဉ်စွဉ်ႏသွူ။ တောမ်ႏသတိပဋ္ဌာန်ယိုတဲင်ပယ်ႏထိုꩻနွောင်ꩻအီ ထီႏခန္ဓာႏယို ကအဝ်ႏထင်ႏမာႏဒါႏ ထာꩻတင်ႏတယ်ႏဒျာႏ-သုဘဝိပလ္လာသနဝ်ꩻသွူ။

၂။ ဝေဒနာနုပဿနာသတိပဋ္ဌာန်-ကရိုꩻနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ သတိတရာꩻကတိဉ်ႏခွေါင်ဒါႏ ဝေဒနာႏတရာꩻသီးအလောင်းနဝ်ꩻသွူ။ တနယ်ꩻ ထွာဒျာႏ ထီႏဝေဒနာႏဖုံႏယိုဒုက္ခအပုင်ႏအငုဲꩻဖေႏကထင်ႏသျာꩻလွဉ် အလဲင်ႏလဲင်ႏအခြွိုက်ခြွိုက် ကထွားသျုဒါႏ သတိတရာꩻနဝ်ꩻသွူ။ တောမ်ႏသတိပဋ္ဌာန်ယို မိ ဉ်ႏထွားသျုအာအာ သုခဝေဒနာႏ၊ ဒုက္ခဝေဒနာႏ၊ ဥပေက္ခာဝေဒနာႏဖုံႏနဝ်ꩻ ထီႏထိုꩻခံႏဗာႏအထွာအကုဲတံႏတဲင် ဟဝ်ငမ်းခရာႏ​ ဘေꩻဒုက္ခတန်ဒျာႏ ထငႏသျာꩻလွဉ်စွဉ်ႏနုဲးနဝ်ꩻသွူ။ တောမ်ႏသတိပဋ္ဌာန်ꩻယိုတဲင် ပယ်ꩻထိုꩻနွောင်ꩻအီ ထီႏရုပ်နာမ်ႏသီးအလောင်း ကအဝ်ႏထင်းမာႏထီႏမာႏဒါႏ သုခဝိပလ္လာသနဝ်ꩻသွူ။

၃။ စိတ္တာနုပဿနာသတိပဋ္ဌာန်-ကရိုꩻနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ သတိတရာꩻကတိဉ်ႏခွေါင်ဒါႏသရာဂသꩻ၊ ဝီတရာဂသꩻစတဲင် သꩻဖုံႏအလောင်းနဝ်ꩻသွူ။ တနယ်ꩻ အာႏရုံႏပျုသꩻထွူ "သꩻယိုနဝ်ꩻ သꩻရာဂ၊ သꩻယိုနဝ်ꩻ သꩻဝီတရာဂစတဲင် အနိစ္စလက္ခဏာႏဖေႏကထင်ႏသျာꩻလွဉ် အလဲင်ႏလဲင်ႏအခြွိုခြွိုက် ကထွားသျုဒါႏ သတိတရာꩻနုဲးနဝ်ꩻသွူ။ တောမ်ႏသတိပဋ္ဌာန်ယို ထွိုင်ႏဖြယ်ထန်ႏဆင်ႏချင်ႏသꩻဖုံႏထွူခါ သေသꩻဖုံႏပြောင်ꩻလုဲႏမုꩻအစွိုးစွိုးတဲင် အနိစ္စလက္ခဏာႏ ပေါႏထင်ႏသျာꩻလွဉ်နဝ်ꩻသွူ။ သတိပဋ္ဌာန်ယိုနဝ်ꩻ ပယ်ႏနွောင်ꩻအီ "ထာꩻထီႏမာႏ မယ်ႏငါႏတိဉ်ႏခွေါင်ငါႏ"နိစ္စဝိပလ္လာသနဝ်ꩻသွူ။

၄။ ဓမ္မာနုပဿနာသတိပဋ္ဌာန်-ကရိုꩻနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ သတိတရာꩻ ကတိဉ်ႏခွေါင်ဒါႏနီဝရဏစတဲင် တရာꩻဖုံႏအလောင်းသွူ။ တနယ်ꩻ တောမ်ႏကာယာနုပဿနာ ကထွားဒါႏရူပက္ခန္ဓာႏ၊ တောမ်ႏဝေဒနာနုပဿနာႏ ကထွားဒါႏ ဝေဒနာက္ခန္ဓာႏ၊ တောမ်ႏစိတ္တာနုပဿနာႏ ကထွားဒါႏ ဝိညာဏက္ခန္ဓာႏထွူတဲင် ထွားထဲင်းယင်း ကအဝ်ႏကုဲဒါႏ သညာက္ခန္ဓာႏ၊ သင်္ခါရက္ခန္ဓာႏကရိုꩻဒါႏ ဓမ္မ သတိတရာꩻသွူ။ ဓမ္မယိုဖုံႏ အနတ္တလက္ခဏာႏဖေႏကထင်ႏသျာꩻလွဉ် အာႏရုံႏပျုထွားမတ်အလဲင်ႏလဲင်ႏအခြွိုက်ခြွိုက်ထွုခါ "ကိစ္စထာꩻရာꩻဖုံႏအလောင်းနဝ်ꩻ ပရမတ္ထဓမ္မသီး ခူမ်မာꩻလွေꩻတန်ဒျာႏအကျောင်ꩻ၊ အဝ်ႏထင်ႏသျာꩻဒျာႏကွို့ꩻ ပရမတ္ထဓမ္မလူမ်ꩻ" သေနုဲးနဝ်ꩻထွူအတ္တ"အသက်၊ ယဝ်ꩻ၊ ဝိညာဏ်ႏ)တအဲန်ထဝ်း ကရိုꩻဒါႏ အနတ္တလက္ခဏာႏ ပေါႏထင်ႏသျာꩻလွဉ်သွူ။ သတိပဋ္ဌာန်ယိုနဝ်ꩻ ပယ်ႏနွောင်ꩻ အတ္တဝိပလ္လာသ( ထာꩻယူႏမာႏ အတ္တအဝ်ႏ)နဝ်ꩻသွူ။ [၁]

အာႏကွိုꩻ[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]

  1. ဗုဒ္ဓဘာသာကောင်းတစ်ယောက် − သာသနာရေးဝန်ကြီးဌာန